blok 8 huid en huidderivaten - VETserieus.nl

overige immuungemedieerde aandoeningen (secundair)
1. Juveniele cellulutis bij de hond: deze aandoening kan omschreven worden als een
immuungemedieerde pustuleuze en granulomateuze aandoening van de huid van de kop.
Etiologie is onbekend, en infectieuze oorzaken zijn niet gevonden. Enige erfelijkheid wordt
verwacht door predispositie van retrievers, dashonden en setters. De goede reactie op cortico's
suggereert een immuniteitskwestie. De aandoening wordt gezien bij zeer jonge pups van 3-16
weken, waarbij één of meerdere dieren in het nest het hebben. Er is een verloop in de reactie
met eerst acute oedemateuze zwelling van snuit, lippen en oogleden --> binnen 48 uur ontstaan
papels en pustels --> gaan over in diepe ontsteking met fistels, korsten en hemorragisch vocht.
generalisatie komt maar zelden voor. De regionale lymfeknopen zijn fors en kunnen abcederen.
de dieren hebben veel pijn en zijn ziek. Dehydratie dreigt door te weinig drinken. Een panniculitis
kan wel elders in het lichaam ontstaan. Histologisch zijn granulomen met macrofagen
aantoonbaar, geen micro-organismen. Cortico's in combinatie met antibiotica voor secundaire
infectie zijn de behandeling. Dagelijkse reiniging van de huid, cyclosporinen. Prognose is goed,
recidieven komen niet voor.
2. eosinofiel granuloom bij kat en paard: het wordt tegenwoordig niet meer gezien als een aparte
ziekte maar als een reactie op een ontstekingsproces in de huid. Allergische reacties zijn
belangrijke etiologische factoren, het kattenallergeen Feld1 zou een rol kunnen spelen. Dit is
allemaal bij de kat. bij het paard wordt deze aandoening ook wel nudulaire necrobiose
genoemd, en komt het voornamelijk voor op de zadelplaats. Het zijn grote, harde, niet-pijnlijke
verdikkingen en dus ook niet indrukbaar. Vooral deze twee laatste onderscheiden het beeld van
andere aandoeningen. Bij de kat: hier onderscheiden we 3 varianten, het eosinofiele- ulcus,
plaque of granuloom, welke gelijktijdig kunnen voorkomen.
a. ulcus: bij katten van 5,5 jaar en met name bij katers. laesies zijn in het begin klein en
liggen op de bovenlip. uiteindelijk kan het leiden tot pijnlijke laesies met necrose en
deformatie van de lip. De katten gaan waarschijnlijk door toenemende pijn heftig likken.
b. plaque: vinden we bij alle leeftijden en kenmerkt zich tot ronde goed omschreven gelige
verhevenheden, die enkel of multipel zijn. De voorkeurslocaties zijn de abdomen, lies en
achterpoten en gaan gepaard met vrij heftige jeuk.
c. lineair granuloom: vooral bij jonge dieren, het is een lijnvormige verhevenheid op het
caudale dijbeen.
Alle drie kunnen gepaard gaan met ulceraties (zweervorming). Bij de eosinofiele ulcus worden
eosinofielen juist niet zoveel gevonden, des te meerneutrofielen en mononucleaire cellen. Bij de
plaque en lineair granuloom zijn eosinofelen in grote aantallen aanwezig. Alle drie worden
histologisch, cytologisch en op het klinische beeld gediagnosticeerd. DDx moet met denken aan
granulomen door schimmels of bacteriën en neoplasiën. De oorzaak moet voor de behandeling
worden opgespoord en geëlimineerd. Lukt dit niet dan kan alleen een symptomatische
behandeling plaats vinden met cortico's, antihistaminica en vetzuren. In het geval van een ulcer
is chirurgie een optie. Wanneer de oorzaak wordt gevonden is de prognose goed, indien niet dan
is met name de plaque en ulcus matig. Bij dieren jonger dan een jaar kan het echter ook
spontaan herstellen.
3. Erythema multiforme _ lymfocyten vallen keratinocyten aan _ mogelijk zijn die keratinocyten
antigeen veranderd door medicijnen, infectieuze agentia of toxines soms zijn ook de slijmvliezen
aangetast _ soms moeilijk te onderscheiden van ringvormige urticaria (putje drukken!) _ er is
geen therapie nodig _ na enkele weken tot maanden verdwijnen de problemen vanzelf.