14.09.2013 Views

blok 8 huid en huidderivaten - VETserieus.nl

blok 8 huid en huidderivaten - VETserieus.nl

blok 8 huid en huidderivaten - VETserieus.nl

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

SAMENVATTING HUID<br />

Hoorcollege 1 & 2<br />

Dellmann, H2, blz 17-23<br />

Epitheel bestaat uit twee grote groep<strong>en</strong>. Oppervlakte epitheel; bed<strong>en</strong>kt alle inw<strong>en</strong>dige <strong>en</strong> uitw<strong>en</strong>dige<br />

oppervlakt<strong>en</strong> van het lichaam. Klierepitheel; de uitscheid<strong>en</strong>de cell<strong>en</strong> van exo- <strong>en</strong> <strong>en</strong>docri<strong>en</strong>de klier<strong>en</strong><br />

ontstaan uit de proliferatie van epitheelcell<strong>en</strong> in het onderligg<strong>en</strong>de bindweefsel. Behalve<br />

<strong>en</strong>dotheelcell<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> alle epitheelcell<strong>en</strong> cytokeratine.<br />

Aan de basale kant van het epitheel, waar de cell<strong>en</strong> contact mak<strong>en</strong> met het onderligg<strong>en</strong>de bindweefsel,<br />

is de basaal membraan. Het basaal membraan bestaat weer uit twee lag<strong>en</strong>, die beid<strong>en</strong> door de<br />

epitheelcell<strong>en</strong> zelf gemaakt word<strong>en</strong>, die voornamelijk bestaan uit proteoglycan<strong>en</strong>. deze twee lag<strong>en</strong> zijn<br />

de lamina lucida <strong>en</strong> de lamina d<strong>en</strong>sa. vaak is er nog e<strong>en</strong> derde compon<strong>en</strong>t aanwezig, de lamina<br />

fibroreticularis. deze derde laag bestaat voornamelijk uit reticulaire vezels <strong>en</strong> verbind het lamina d<strong>en</strong>sa<br />

met het bindweefsel. E<strong>en</strong> tweede functie is voor het strekk<strong>en</strong> van de <strong>huid</strong>.<br />

Bloed <strong>en</strong> lymfevat<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> niet door het basaal membraan he<strong>en</strong> <strong>en</strong> de epitheellaag voed gevoed via<br />

vrije diffusie uit capillair<strong>en</strong> in het bindweefsel. Alle 3 de embryonale kiemlag<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> deel in de<br />

epitheel. Extern oppervlakte epitheel ontstaat uit ectoderm; meeste van het epitheel op de organ<strong>en</strong><br />

komt van <strong>en</strong>doderm; <strong>en</strong> het vat<strong>en</strong>stelsel is afkomstig uit het mesoderm.<br />

Oppervlakte epitheel: de classificatie van oppervlakte epitheel is gebaseerd op de vorm van de cell<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

het aantal lag<strong>en</strong>. simpel is één laag, stratificeerd is meerdere lag<strong>en</strong>. Verder heb je kolomvorm,<br />

kubusvorm <strong>en</strong> platte (squamous) vorm. Pseudostratified is e<strong>en</strong> laag van één cell<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de<br />

grootte waarbij de cell<strong>en</strong> allemaal de basaal membraan rak<strong>en</strong>, maar niet allemaal tot de apicale kant<br />

uitstrekk<strong>en</strong>.<br />

- simple squamous epitheel bedekt de interne vochtige oppervlakt<strong>en</strong>, zoals in het hart, pleura<br />

(mesotheel), vat<strong>en</strong> <strong>en</strong> lymfevat<strong>en</strong> (<strong>en</strong>dotheel).<br />

- simpel kubus epitheel: dit wordt met name terug gevond<strong>en</strong> in de duct<strong>en</strong> van de klier<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />

verzamelbuiz<strong>en</strong> van de nier<strong>en</strong>.<br />

- simpel kolom epitheel: wordt met name terug gevond<strong>en</strong> in de organ<strong>en</strong> met absorptieve of<br />

uitscheid<strong>en</strong>de functies.<br />

- pseudostratified kolom epitheel: dit epitheel bevat ook veel slijmbekercell<strong>en</strong>. Dit type is één van de<br />

twee types pseudostratified <strong>en</strong> wordt met name in de neus, luchtpijp <strong>en</strong> bronchiën gevond<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />

or<strong>en</strong>. het is deel van het ademhalingsstelsel waar het door het slijm stofdeeltjes wegvangt.<br />

- transitioneel epitheel (pseudostratified): heeft e<strong>en</strong> aantal verschill<strong>en</strong>de voorkom<strong>en</strong>s, maar de cel<br />

vergroot altijd van de basale naar de apicale kant. de oppervalkte cell<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kuss<strong>en</strong> vorm, de<br />

onderligg<strong>en</strong>de e<strong>en</strong> kleinere <strong>en</strong> onregelmatige vorm. het speelt e<strong>en</strong> rol bij het uitrekk<strong>en</strong> van epitheel,<br />

zoals in de urineblaas.<br />

- gestratificeerd squamous epitheel: deze kan zowel gekeratiniseerd als niet zijn, waarbij het onderscheid<br />

niet is op het al dan niet aanwezig zijn van keratine (die hebb<strong>en</strong> ze beid<strong>en</strong>!!) maar het behoud<strong>en</strong> of<br />

verliez<strong>en</strong> van de nucleus aan de apicale zijde. Het verliez<strong>en</strong> van de nucleus heeft als doel om<br />

bescherming <strong>en</strong> waterdichtheid te bied<strong>en</strong>. Er zijn opnieuw weer 3-5 lag<strong>en</strong> te onderscheid<strong>en</strong> in dit<br />

epitheel: stratum basale; stratum spinosum; stratum granulosum; stratum lucidum; stratum corneum:<br />

- gestratificeerd kubus epitheel: vaak in de uitscheid<strong>en</strong>de buiz<strong>en</strong> van nier<strong>en</strong> <strong>en</strong> bestaat uit twee lag<strong>en</strong>.<br />

- gestratificeerd kolom epitheel: meerdere cellag<strong>en</strong> <strong>en</strong> te vind<strong>en</strong> in de urinebuis <strong>en</strong> bepaalde buiz<strong>en</strong> van<br />

klier<strong>en</strong>.<br />

- s<strong>en</strong>sorisch epitheel: hoog s<strong>en</strong>sorisch gevoelig epitheel door receptor cell<strong>en</strong>. te vind<strong>en</strong> in de retina van<br />

het oog, het interne oor, de smaakpapill<strong>en</strong> <strong>en</strong> het reukorgaan. het is dus betrokk<strong>en</strong> bij de basis zintuig<strong>en</strong>.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!