Deel 1: Agressie en geweld - A&O-fonds Waterschappen

Een werkgever is verplicht om bij ernstige incidenten de Arbeidsinspectie te waarschuwen. Dit dient
uiterlijk binnen 24 uur na het incident plaats te vinden. Er is sprake van een ernstig incident als:
- de betrokkene aan de gevolgen overlijdt;
- de betrokkene ernstig lichamelijk of geestelijk letsel oploopt;
- de betrokkene in een ziekenhuis moet worden opgenomen;
- de betrokkene blijvende schade aan de gezondheid oploopt (of bij een redelijk medisch
vermoeden hierover).
Informatie over het melden van een ernstig incident vindt u op de website van de Arbeidsinspectie.
Terugkoppeling naar team
Een vaak gehoorde kreet is: “Je hoort er nooit meer van’. Registratie-initiatieven starten met veel
enthousiasme maar bloeden na enkele maanden dood. Als geen zichtbare acties volgen op een melding,
zien medewerkers (terecht?) het nut niet meer om te melden. Wij adviseren u de onderstaande twee
activiteiten te ondernemen en pas daarna het incidentdossier te sluiten:
- incidentmeldingen worden verzameld door de incidentcoördinator. Deze analyseert de
incidenten, doet verbetervoorstellen en koppelt de meldingen en zijn aanbevelingen eens per
(half) jaar terug naar de teams.
- incidenten worden altijd binnen enkele weken met het team besproken. Leidraad bij het gesprek
is: ‘wat kunnen we hier van leren’, ‘op welke punten moeten we het huidige beleid verbeteren’, en
‘welke – aanvullende – preventieve maatregelen zijn gewenst’? Het incidentdossier wordt pas
afgesloten, nadat deze zaken met het team zijn besproken.
Managementrapportage
De managementrapportage wordt minimaal eens per jaar opgesteld. In het jaarverslag worden
opgenomen: de belangrijkste cijfers, een grafische weergave van deze cijfers, een korte weergave van de
meest opvallende uitkomsten, een evaluatie van het beleid, conclusies en de verbetervoorstellen.
De concept managementsrapportage wordt zowel met management als met de OR besproken. Daarna
wordt het rapport vastgesteld.
2.4.2 Sancties opleggen
Agressie en geweld tegen medewerkers is alleen te keren met een adequate reactie. Het negeren van of
toegeven aan agressie en geweld leidt tot aantasting van het gezag van individuele medewerkers en van
het waterschap. Bovendien leidt het gedogen van wangedrag tot herhaling en imitatie. Reageren is
daarom heel belangrijk. De wijze waarop is uiteraard afhankelijk van de aard en ernst van het incident.
Bij lichtere vormen gaat het om het direct aanspreken op het gedrag, de registratie van het incident, het
(eventueel) verwijderen van de dader uit het gebouw en het waarschuwen van de politie. Daarnaast kan
het waterschap achteraf sancties opleggen door bijvoorbeeld het ontzeggen van de toegang of het slechts
onder strikte voorwaarden toelaten tot een gebouw. Het is verstandig om intern (in de teams) en extern
(bijvoorbeeld met de politie) afspraken over sancties te maken. Bij zwaardere vormen van agressie en
geweld is het wenselijk om naast het opleggen van sancties ook aangifte te doen en de schade op de
dader te verhalen.
Arbocatalogus sector Waterschappen / Deel 1: Agressie en geweld 06-11-2009, versie 1.0.
MD-MV20081086 - 28 -