pasen - The Mill Hill Missionaries

Minaret
De voor onze oren
ongewone toon en klanken
roepen op tot meditatie
en gebed.
Wie zich door respect
laat leiden
heeft de eerste
stap naar tolerantie
al gezet.
Yvonne Mulder

4
6
9
15
ONDER ONS
RUBRIEKEN
Traditie en verandering in Malindi ... 12
Nieuws uit de Regio ............................ 17
Jubilea ................................................. 17
Van Her en Der ................................... 18
In Memoriam ....................................... 19
Overleden vrienden ........................... 23
Colofon ................................................ 24
PASEN
Pasen in Congo: een feest van samenkomen en hereniging. In
zijn bekende levendige verteltrant verhaalt Frans Kwik van een
persoonlijke belevenis van rond het Paasfeest. Rupsen, zo blijkt
uit dit verhaal, zijn niet alleen vaak mooi om te zien, maar staan
ook op het menu van de plaatselijke bevolking! Het is Pasen.
Geen paaseieren, geen haasjes en lammetjes of krokussen die de
lente aankondigen. De natuur is even groen en de zon even sterk
als met Kerstmis...
MIJMERINGEN BIJ DE KIKAR
In dit nummer verschijnt het vervolg van de mijmeringen van
Ben Pex over zijn verblijf als missionaris in Pakistan. Het beeld
van mannen en vrouwen in de Pakistaanse samenleving komt
deze keer aan bod. en de precaire positie van de christen-
minderheid. Over het algemeen vond ik de mensen in Pakistan
heel vriendelijk en behulpzaam. Op straat zag je wel voornamelijk
mannen, mannen die vaak hand in hand liepen.
EEN MISSIONAIR INITIATIEF VAN AZIATISCHE BODEM
Fr. Ivan Fang is een Millhiller van Chinese origine, geboren
in Brunei, Oost-Maleisië. Hij is recentelijk begonnen met een
nieuw missionair initiatief dat de vorming en uitzending van
lekenmissionarissen beoogt vanuit Maleisië en de Filippijnen
naar andere landen in Zuid-Oost Azië. Deze nieuwe missionaire
beweging draagt de naam ‘Missionary Community of Corpus
Christi’.
EEN TRAPPISTINNEN KLOOSTER MIDDEN IN OEGANDA
Zr. Gratia Allard ocso is al enige tijd bij ons op rust in Missiehuis
Vrijland. Zij behoort tot de communiteit van de Trappistinnen
van Butende, Oeganda. In deze bijdrage vertelt zij in het kort
het verhaal van deze Oegandese stichting die ontstond vanuit
de communiteit van de Trappistinnen van de abdij Koningsoord
te Berkel-Enschot. De abdij Koningsoord bevindt zich nu,
helemaal opnieuw opgebouwd, op de locatie van het vroegere
St. Jozefhuis te Arnhem.
3

Het is Pasen. Geen paaseieren, geen
haasjes en lammetjes of krokussen
die de lente aankondigen. De natuur
is even groen en de zon even sterk als
met Kerstmis. Pasen betekent wel het
begin van het natte seizoen. Mensen
die weken lang in het woud hebben
gewoond om vis in rivieren, beken
en moerassen te vangen, zijn thuis
gekomen. De huid van de kinderen
glanst van de proteïnen. De familie is
weer herenigd, het gezin is weer thuis.
Pasen is het feest van hereniging. Het
normale leven kan weer beginnen.
Ook in de kathedraal is het feest. De
paasklokken luiden, het Gloria wordt
weer gezongen, de acolieten dansen
weer om het altaar, alleluja’s klinken
als trompetten door ieder lied heen en
… de kathedraal zit weer tjokvol. Ook
de bisschop herleeft, want hoe voller
de kerk, des te vuriger, poëtischer,
De kathedraal van Basankusu
4
PASEN
lyrischer en … langer hij preekt.
Een preek van wel drie kwartier,
onderbroken door het zingen van een
strofe van een toepasselijk lied en
door de vraag aan de toehoorders:
“Bolembi (zijn jullie het moe)?”
Waarop allen in koor antwoorden:
“Tolembi te (we zijn je niet zat)!”
Een tweede Toon Hermans is hij met
dezelfde snoet, pauzes en gebaren. In
al zijn preken schudt hij voorbeelden
uit het dagelijkse leven als het ware
uit zijn mijter. Vandaag ook weer als
hij over de Verrijzenis preekt. Als
voorbeeld neemt hij de metamorfose
van de rups tot vlinder.
“De plek waar de rups zich in het
droge seizoen heeft teruggetrokken,”
vertelt hij, “wordt verwarmd door de
zon. Het nauwe omhulsel dat hij om
zich geweven heeft, breekt plotseling
open. Er verschijnt een schittering

van kleuren: rood, bruin en goud.
Twee vleugeltjes ontvouwen zich. Een
fijn lijfje strekt zich uit. Voorzichtig
beginnen de vleugels te klapwieken en
weldra vliegt een ragfijne vlinder de
zon tegemoet. Dartelend zeilt hij door
de lucht. Tot zijn verbazing ontdekt hij
hoe de wereld meer is dan de boom
waarin hij genesteld was. Hij voelt
zich vrij en intens gelukkig. Daar ver
beneden in de diepte ziet hij andere
dieren. Hij zou wel naar hen toe
willen gaan om hun te vertellen hoe
groot de wereld is. En ook dat zij zich
geen zorgen meer over hem moeten
maken. Dan daalt hij langzaam naar
de aarde om de anderen van zijn geluk
te vertellen. Zijn oude vrienden, zij
herkennen hem niet meer. Die spreken
een andere taal, dicht bij de grond.
Hij voegt zich bij een tiental bonte
vlinders aan de rand van een plas
water. Samen voeren zij een speels
ballet uit.”
Ik hoor een oude man op de eerste
rij tegen zijn buurman fluisteren: “Hij
kent ons bos. Hij, een stadsmens die
ons bos kent, waar haalt hij toch die
kennis vandaan?” Blijkbaar heeft de
bisschop dat ook gehoord. Nu begint
hij echt op dreef te komen.
De offergang duurt langer dan
gewoonlijk. Dansend komen de
mensen naar voren, eerst de vrouwen
en meiden, daarna de mannen en de
jongens. Deze keer geen rupsen bij de
collecte. Die komen pas later in het
jaar.
Heel de mis duurt wel twee uur.
Als ik later de sacristie uitkom, hoor
ik een vrouw tegen een ander zeggen:
“Wat een prachtige beschrijving van
de vlinder!” Waarop die antwoordt:
“Geef mij maar een rups. Die kun
je tenminste eten. Een vlinder, die
fladdert maar wat rond!”
Frans Kwik mhm
5

Over het algemeen vond ik de
mensen in Pakistan heel vriendelijk
en behulpzaam. Op straat zag je wel
voornamelijk mannen, mannen die
vaak hand in hand liepen. Menselijke
gevoelens van affectie moeten
een uitweg vinden en aangezien
vrouwen ontbraken, waren mannen
expressiever richting mannen. Ik
moest eraan wennen maar hun
hartelijkheid vertaalde zichzelf.
Toch is Pakistan een hard land dat
mijns inziens terug te leiden is tot
deze mannenwereld. En mannen
spelen nu eenmaal graag de baas.
Men denkt erg in zwart-wit termen,
vrij ongenuanceerd. Onder president
Zulfikar Ali Bhutto (1971-77) leek het
er even op dat vrouwen een grotere
6
MIJMERINGEN BIJ DE KIKAR (vervolg)
In deze tweede aflevering leest u iets over de Pakistaanse mens en manieren van
omgang. Ook wordt er een beeld geschetst van de onderlinge verhoudingen tussen
de verschillende religies in Pakistan. Christenen zijn een kleine minderheid zonder
sociale status. Hun geloofsbeleving is vaak heel oprecht en spontaan.
rol zouden krijgen, maar in de loop
der jaren is de situatie voor vrouwen
sterk verslechterd. De samenleving is
onder druk van de islamisten (alweer
mannen!) strenger geworden. Het
doet me denken aan een opmerking
van Nederlandse broeders werkzaam
in het islamitische Indonesië die de
collega’s in Pakistan bezochten en na
enig rondtoeren zeiden: Er wordt hier
weinig gelachen.
Op Pakistaanse christenen wordt
neergekeken. De meeste christenen
kwamen oorspronkelijk uit Zuid-
India, vandaar hun donkere
huidskleur; daarnaast behoorden ze
oorspronkelijk tot de kastelozen. Op
het platteland waren ze tot 1947 – de

oprichting van de islamitische staat
van Pakistan - de knechten van hindoe
landheren en in de steden waren zij
veelal straatvegers. Soms worden ze
daarom in een adem uitgescholden
als christenen, zwarten en vegers. De
Pakistaanse christen heeft veel last van
deze vooroordelen. Als buitenlander
werd ik als christen toch anders
gezien. Merkwaardig maar waar. Ik heb
nooit te maken gehad met agressiviteit
van de kant van moslims. Er viel goed
met hen te praten. Winkelend in de
bazaar of wachtend op een bus, de
mensen waren altijd in voor een
praatje en heel vaak over religieuze
zaken. Mensen wilden altijd graag
hun geloof uitleggen of je rondleiden
in een moslim schrijn of een moskee.
In Sargodha hadden we een oude
postman die soms rond theetijd de
post kwam brengen. Dat was duidelijk
met de bedoeling dat we hem zouden
uitnodigen voor een kopje thee. Als
tegenprestatie vertelde hij zingend
een islamitisch verhaal zoals over de
heilige zwarte steen van de Ka’aba in
Mekka. ‘Hoe weten we dat die zwarte
steen uit de hemel is gevallen en heilig
is’, zong hij dan: ‘Wel, omdat de vogels
in een grote boog er omheen vliegen.’
In Pakistan wonen de mensen in
de steden veelal in groepsverband;
soennieten, sjiieten, wahabieten,
balmikies, hindoes, sikhs, zoroasters,
christenen, zij allen wonen samen
in hun eigen straat of wijk. Alleen de
welgestelden kunnen zich een eigen
plek veroorloven in een rijkere wijk. Het
bevordert de integratie niet. Vanwege
deze wooncultuur en de sociale
status van christen vegers (ongeveer
40% in de steden) leeft er onder
christenen, niet verwonderlijk, een
getto mentaliteit. Des te opmerkelijker
is hun vasthoudendheid aan de
eigen religie terwijl zij als moslims
meer kansen zouden hebben op de
maatschappelijke ladder. De contacten
tussen moslims en christenen zijn
voornamelijk functioneel: via het werk,
de scholen en klinieken. De onderlinge
contacten zijn zeer beperkt, zo ook de
vriendschappen.
Maar de houding van moslims was
7

over het algemeen vriendelijk. Dat
heeft zonder twijfel te maken met
de grote invloed van de sufi-islam in
Pakistan. Overal vind je schrijnen van
heilige mannen en vrouwen, graven
die druk bezocht worden. Bij deze
moslims leeft een mystieke islam. Dit
was voor mij als jonge missionaris
een complete verrassing en een ware
verrijking. Zo was ik eens op weg naar
Lahore en zat in een afgeladen bus
met mensen; velen hadden kippen en
geiten bij zich voor de markt. Op een
bepaald moment stapt een lange, oude
man in, en vanwege de drukte bood
ik hem mijn zitplaats aan. Niet lang
daarna kwam er wat ruimte en de oude
man gebaarde mij naast hem te komen
zitten. ‘Je bent een ware moslim’, zei
hij tegen mij. Ik meende dit te moeten
bijstellen en zei hem: ‘Neem mij niet
kwalijk, maar ik ben geen moslim, ik
ben een katholiek priester’. ‘O’, zei hij
lachend, ‘Ik weet wel dat jij een padri
(pastor) bent. Maar jij hebt Allah’s
wil gedaan en mij jouw zitplaats
aangeboden; je bent dus een ware
moslim.’ Deze simpele woorden van
echt geloof hebben mij diep getroffen.
We hebben daarna gewoon vanuit ons
hart kunnen praten over wat gelovig
zijn voor ons betekent. Zijn zegening
is mij altijd bijgebleven.
Geloven in Nederland is complex en
wordt vaak bemoeilijkt door de vele
discussies over geloven. In Pakistan
was geloven spontaner, warmer
en voor de hand liggend. Mensen
spraken gemakkelijker over God,
kerk, moskee. Hadden moslims hun
koran, christenen hadden hun bijbel.
Voor mij was het een hele openbaring
dat katholieke mensen zo vertrouwd
waren met de Schrift. In het internaat
las voor het slapen gaan altijd een
van de jongens op zo’n slaapzaal met
twaalf studenten uit de bijbel en werd
er spontaan gebeden voor familie en
diverse noden. Noch collega broeder
Gerrit Lansink noch ik hebben hen
8
ooit daartoe aangespoord. Het
gebeurde gewoon. En, er werd ook
voor ons gebeden die zo ver weg van
hun familie leefden om hen te komen
helpen. Heel ontroerend.
Ook de liturgische vieringen kwamen
recht uit het hart en er moest dan
ook altijd gezongen worden. Na het
Vaticaans concilie vroegen mensen
al gauw om de communie te mogen
ontvangen onder twee gedaanten
(via indoping). Bisschoppelijke
instemming was er al snel. De grootste
vernieuwing echter kwam met de
voorbede waar de kerkgangers
spontaan aan meededen. Voorbeden
schrijven was niet nodig. En men bad
niet alleen voor de zieken zoals mensen
hier in de kleine kring meestal doen (als
ze het al doen), maar men reflecteerde
in de voorbede op wat voorgelezen
en verkondigd was. Het waren goede
luisteraars én bijbelkenners. Het was
dus opletten geblazen. Heel wat keren
ben ik in de preek onderbroken door
vragen vanuit de goegemeente. En
natuurlijk waren er de vele kinderen
en baby’s. Huilende baby’s werd de
mond gesnoerd, zo leerde ik van mijn
pastoor Louis Prader, met: “Moeder,
geef dat kind de borst”. Het leven was
fysiek en spiritueel heel nabij.
Misschien kwam dat ook door de grote
armoede. De overgrote meerderheid
was in een voortdurende strijd om
te overleven. Je raakt eraan gewend,
aan die armoede. Hier zijn wij zo
druk bezig met ons eigen geluk. De
vraag blijft mij achtervolgen: ‘Kunnen
wij wel gelukkig zijn, sinds wij weet
hebben van die enorme armoede en
ellende?’ De buschauffeur die tijdens
de vastenmaand van de ramadan
roekeloos zijn bus over de weg
laveerde, wist het antwoord op die
vraag, de vraag ook van de passagiers
of wij veilig en gelukkig thuis zouden
komen: Inshalla, als God het wil.
Ben Pex mhm

EEN MISSIONAIR INITIATIEF
VAN AZIATISCHE BODEM
Fr. Ivan Fang mhm, komt van geboorte uit Brunei Darussalam, (een klein, onafhankelijk
sultanaat in Oost-Maleisië). Hieronder vertelt hij van een veelbelovend
nieuw missionair project waarvan hij de initiatiefnemer is. Het beoogt de uitzending
van lekenmissionarissen naar diverse landen in Zuidoost-Azië. Een inspirerend
voorbeeld van een missionair initiatief van een nog jonge kerk.
Voor mij is het allemaal begonnen in
2003 toen collega Matthew Carpenter
mhm mij uitnodigde voor een gesprek.
Hij vertelde mij over zijn werk in China.
Hij was al meer dan twintig jaar actief
als leraar Engels op verschillende
plaatsen in China, een apostolaat van
‘aanwezigheid’. Hij vertelde me dat hij
al na zo’n tien jaar tot het inzicht was
gekomen dat een andere missionaire
aanpak mogelijk en nodig was. En zo
was hij begonnen met het aantrekken
van vrijwilligers, lekenmissionarissen,
uit Maleisië en Singapore om samen
met hem te gaan werken in de streek
van Guizhou.
Ik realiseerde me dat ik in eenzelfde
situatie was beland. Toen ik in 1992
van Pakistan naar Brunei werd
benoemd, zette ik me daar met hart
en ziel in om leken in het pastoraat te
betrekken en plaatselijke, christelijke
gemeenschappen te vormen. Maar
ik voelde ook dat ik in mijn roeping
als missionaris te kort schoot door
me alleen tot onze eigen christen
gemeenschap te beperken en niet ook
de hand te reiken aan noodlijdenden
in de wijdere maatschappij.
Missie Animatie Groep
Toen Fr. Carpenter hulp zocht ter
ondersteuning van eerder onder zijn
hoede opgestarte missieprojecten
in China, zag ik een kans om me
missionair in te zetten, ook al kon ik
zelf niet ter plaatse gaan.
Ik begon met het organiseren van
‘snuffel stages’ voor mensen die bereid
waren naar China te gaan om daar zelf
de nood uit eerste hand te ervaren.
Zo ontstond er in onze parochie een
‘Missie Animatie Groep’. De leden
adopteerden een missiepost in China
en begonnen fondsen te werven om
die missie financieel te steunen. Nu
was de parochie tenminste bezig met
een missieactiviteit over de grenzen
heen in een ander land.
9

Missie Gemeenschap
De leiders van de kerk in Maleisië,
Singapore en Brunei echter beschouwden
het missiewerk in China als
politiek gevoelig en waren niet happig
hun steun te verlenen. Voor hen
betekende missie uitsluitend ‘missie
in China’.
Zolang ik pastoor was, bleef de Missie
Animatie Groep in veilige handen.
Dat zou echter veranderen met mijn
naderend vertrek uit de parochie. Om
Fr Ivan Fang op bezoek in Cambodja
dit missionair initiatief veilig te stellen
besloot ik in 2006 een leken missiegroep
op te richten vanuit de Missie Animatie
Groep. Ik noemde het de Missionary
Community of Corpus Christi ofwel
MCCC (‘Missie Gemeenschap van het
Heilig Sacrament’). Het moest een
beweging van lekenmissionarissen
worden uit alle rangen en standen om
zich missionair in te zetten zowel in
eigen land als in het buitenland. Zij
zouden van hun geloof getuigen als
een kleine christelijke gemeenschap
verenigd rond het Woord Gods en de
Eucharistie.
10
Missie in Cambodja
Om de aandacht voor ‘Missie in
China’ af te wenden besloot de Missie
Gemeenschap elders een nieuwe
missie te beginnen. Cambodja werd
ons nieuwe werkterrein. De eerste
rekruten kwamen uit Singapore. Toen
deze na een goed jaar vertrokken,
reisde ik naar de Filippijnen om daar
de Missie Gemeenschap op de kaart
te zetten en nieuwe missionarissen
te werven. Twee voormalige leken-
missionarissen van de Congregatie
van de Columbans sloten zich bij ons
aan om de missie van de MCCC in
Cambodja voort te zetten.
Een van hen, Bibeth, werd al in 2008
uitgezonden naar Cambodja. Dit is haar
verhaal. Na drie maanden studie van
de taal en nog een maand stage besloot
ze in een dorp met de naam Chumkiri
te gaan wonen niet ver van Phnom
Penh, de hoofdstad van Cambodja. Ze
wilde daar meehelpen aan de opbouw
van de gemeenschap. De eerste paar
maanden woonde en sliep ze in een

Bibeth met enkele vriendinnen
klaslokaal van de plaatselijke school
alvorens een kleine lemen hut voor
zichzelf te bouwen. Samen met de
pastoor van de plaatselijke parochie
startte ze een voedsel programma
op ten behoeve van de kinderen uit
het dorp. Er werd een tuin aangelegd
om groenten te verbouwen en mango
bomen te planten. Samen met een
groep jongeren werden ook nieuw
zaaigoed en zaailingen verspreid
onder plaatselijke boeren. Door haar
aangemoedigd organiseerden de
vrouwen zich om samen sieraden te
maken als aanvulling op hun mager
inkomen. Ze kreeg steun voor haar
projecten van een groep welgestelde
vrouwen in Brunei. Nu ze zich, na
een verblijf van drie en een half jaar,
opmaakt om te vertrekken zullen
plaatselijke handen het werk van haar
overnemen. En de plaatselijke christen
gemeenschap bloeit volop.
Kerngroepen
De Missie Gemeenschap wil vooral
flexibel zijn. Zij die op missie gaan
hoeven geen contract aan te gaan.
De training duurt drie maanden
en is gericht op het vormen van
missiegemeenschappen die getuigen
van Christus door als echte christenen
te leven.
De MCCC ontleent haar kracht vooral
aan de kerngroepen van betrokken
leken die we proberen te vormen in
grote en kleine steden van de regio om
ons werk te steunen. De leden van die
kerngroepen zetten zich in in hun eigen
parochies en ondersteunen de leken
missionarissen die in het buitenland
werken. Zij komen regelmatig bijeen
om samen het evangelie te lezen en
met elkaar te delen. Ze zoeken naar
wegen om zich in hun eigen parochie
missionair te engageren. Er zijn nu
twee zulke kerngroepen in Brunei, een
in Davao op de Filippijnen en een in
Kota Kinabalu. Een eerste begin is ook
gemaakt in Manilla en Kuala Lumpur.
De Missie Gemeenschap van het
Heilig Sacrament hoopt kerngroepen
te vormen in Miri, Sibu, Kuching,
Sandakan, Penang en Singapore.
Ook ligt er een plan op tafel om
lekenmissionarissen uit te sturen naar
Vietnam, Laos en Myanmar (Birma).
Zesentwintig jaar geleden werd ik
lid van de Congregatie van Mill Hill.
Daar ik in Brunei geboren en getogen
ben, slipte ik in zekere zin door de
achterdeur naar binnen want in
die tijd dacht Mill Hill er zelfs niet
over missionarissen vanuit Borneo
te werven en de inlandse kerk
beschouwde zich als een ontvangende
kerk. Sinds vorig jaar juni ben ik nu full
time bezig de Missie Gemeenschap
van het Heilig Sacrament op te bouwen
en de leden aan te moedigen tot
missionaire inzet niet tegenstaande de
terughoudendheid van de kerkelijke
leiders. De kerk in deze streken is
zich nog niet voldoende bewust van
haar missionaire opdracht. Het is
mijn vurige wens met medewerking
van Missie Gemeenschap van het H.
Sacrament daar verandering in te
brengen.
Ivan Fang mhm
11

TRADITIE EN VERANDERING IN MALINDI
AAN DE OOSTKUST VAN KENIA
Toen in het begin van de jaren 90 van de vorige eeuw Millhillers in Kenia op zoek
gingen naar nieuwe missionaire uitdagingen werd uiteindelijk gekozen voor een
project in het bisdom Garissa in het overwegend islamitische noordoosten van
Kenia. Zorg voor de kleine christen gemeenschappen in de streek en bevordering
van samenwerking met de moslim meerderheid stonden centraal in de opdracht.
Hieronder vertelt Bert Buijs, vanaf het begin betrokken bij dit project, over de
verdere evolutie van deze onderneming.
Malindi en Lamu zijn voor velen
bekend als mooie vakantieoorden in
Oost Kenia aan de Indische Oceaan.
Twintig jaar geleden ging een groep
Millhillers in op het verzoek van de
bisschop van Garissa om te komen
helpen. Oorspronkelijk was dit
een gebied met een overheersend
islamitische bevolking, maar de
regering had duizenden hectaren
grond verkaveld en veel mensen
vanuit het binnenland begonnen zich
daar te vestigen,waaronder ook veel
katholieken. Het werk van de eerste
groep Millhillers was dus pastoraal van
inslag. Ze gingen aan de slag met het
opzetten van basisgemeenschappen
onder de migranten, en streefden naar
goede samenwerking met de moslim
bevolking vooral op sociaal gebied.
De eerste 10 jaar werkten we in
het bisdom van Garissa onder een
Maltese Kapucijner bisschop die we
zo af en toe eens zagen. Hij woonde
Padrão: Vasco da Gama monument
12
in Garissa 300 km van ons vandaan.
We kregen 3 gebieden toegewezen:
het eiland Lamu en omliggende
eilanden, en op het vasteland Witu/
Kipini en verder Tarasaa. In Lamu,
een typisch moslim stadje, waren veel
katholieke regeringsfunctionarissen,
twee middelbare scholen en een
ziekenhuis die we konden gebruiken
als invalswegen voor pastoraat. Ook
werden goede relaties opgebouwd
met de overheersend islamitische
bewoners. Op het nabije vasteland
waren meest emigranten die ook
geleidelijk zich samenvoegden in
gemeenschappen en later een aparte
parochie vormden.
Fr. Jan van Dijk en Br. Brian Thorp
hebben hier een gezicht gegeven aan
de katholieke aanwezigheid. Jan is
inmiddels overleden en helaas werd
Brian vermoord tijdens een mislukte
diefstal. Bij zijn begrafenis op Lamu
ondervonden we veel sympathie en

medeleven van de moslim bevolking.
De bisschop wilde een nieuwe
parochie stichten, 50 km vanaf Lamu
en ook daaraan werd gehoor gegeven.
De keuze viel op Witu/Kipini als
vestigingsplaats. In het gebied rondom
woonden veel migranten te midden
van de oorspronkelijke bewoners:
Orma, Pokomo. Giriama, Bajuni. Ook
in deze streek was het een kwestie
van mensen bij elkaar brengen in
gemeenschappen, en samenwerken
met de moslims op sociaal gebied.
Dit laatste lukte uitstekend tijdens
de noodtoestand veroorzaakt door
El Niño, waar we iedereen goed
konden helpen met wederopbouw
op landbouw gebied, veeteelt en
waterbronnen.
Verder landinwaarts in Tarasaa
kochten we een stuk land vlak bij het
dorpje van die naam. Het is een typisch
Pokomo dorpje van voornamelijk
landbouwers. In drie verschillende
buitenplaatsen, twee middelbare
scholen, en basisgemeenschappen
werd pastoraal werk verricht en
verder hulp geboden op landbouw-
gebied namelijk vervoer van landbouwproducten
per vrachtauto en
boot op de Tana rivier, en verder
gezondheidszorg.
In het jaar 2000 werd het bisdom
Malindi afgesplitst van Garissa en werd
ons werkgebied onderdeel van dit
nieuwe bisdom. De nieuwe bisschop
was weer iemand uit Malta en ook een
Kapucijner. We bleven op de plaatsen
waar we werkten, plus een nieuwe
plaats in Malindi stad. Het nieuwe
bisdom begon met zes parochies
en is nu uitgebreid tot zestien. Een
pastoraal centrum werd gebouwd met
kantoren voor onderwijs, gezondheid,
emancipatie en caritas, alles onder de
bezielende leiding van de bisschop.
Het bisdom wordt bediend door
tien diocesane priesters, leden van
een congregatie vanuit Guatemala,
Kapucijnen, een in Kenia gestichte
congregatie, en verder negen verschillende
zustercongregaties.
Vanwege gebrek aan personeel hebben
we recentelijk Lamu overdragen aan
de Contemplative Evangelizers, een
Keniaanse congregatie. Jammer, maar
13

Mill Hill heeft een goede ondergrond
gelegd en het werk gaat prachtig door.
Ook Tarasaa hebben we overgedragen
aan diocesane priesters. De parochie
Witu/Kipini groeit gestaag en vier Mill
Hill zusters helpen mee in het team
daar.
Malindi werd een nieuwe uitdaging.
Het is een stadje dat uitsluitend van
toerisme leeft. Meer dan vijfhonderd
Italianen hebben hier een huis, en
verder mensen van alle stammen
in Kenia. Er zijn veel verschillende
kerkgenootschappen. Geleidelijk aan
vermeerderde het aantal katholieken
en een nieuwe parochie werd noodzakelijk
in een buitenwijk. Mill Hill nam
het op zich om voor die parochie te
zorgen. Het is een armere buurt maar
met enthousiaste mensen, verdeeld
over zeventien basisgemeenschappen.
Vier Mill Hill zusters werken mee in
het team en het loopt op rolletjes.
Verschillende comités werken aan het
drugsprobleem, prostitutie, mensen-
De Kerk van Kisumu Ndogo, Malindi
14
handel, armoede, en er is een onofficiële
school voor kinderen, micro-
krediet, enzovoorts. Voor het
plaatselijke team is het een hele
uitdaging.
Mill Hill heeft zijn stempel gezet
op het bisdom Malindi. Mill Hill
missionarissen vanuit Nederland,
Oostenrijk, de Filippijnen, Congo,
Kameroen, en Engeland zijn allen
betrokken bij de opbouw, tezamen
met Mill Hill studenten die hier hun
stage hebben gedaan. Twee jaar
geleden stierf bisschop Baldacchino.
Dat was een groot verlies. Na twee
jaar wachten konden we eindelijk een
nieuwe bisschop verwelkomen, weer
een Maltezer en weer een Kapucijn,
66 jaar oud. Op 1 december begint
hij aan zijn taak en we hebben er alle
vertrouwen in dat we goed met hem
zullen samenwerken.
Bert Buijs mhm

EEN TRAPPISTINNENKLOOSTER
MIDDEN IN OEGANDA
Drie jaar geleden zijn de Trappistinnen van Berkel-Enschot verhuisd naar Oosterbeek.
De nieuwe abdij Koningsoord is gebouwd op de plaats van het vroegere St. Jozefhuis,
voormalig Broederhuis van Mill Hill. Een zevental bejaarde Trappistinnen
woont in verzorgingshuis Missiehuis Vrijland. Een van hen, Zuster Gratia Allard,
stond aan de wieg van een nieuwe stichting in Oeganda.
Ongetwijfeld heeft U in dit tijdschrift
al eerder verhalen gelezen uit of over
Oeganda. Die kwamen waarschijnlijk
meestal uit het oosten en noorden
van het land. In die gebieden zijn de
missies van de Mill Hill Missionarissen
te vinden. Het westen en zuiden is het
missiegebied van de Missionarissen
van Afrika oftewel de Witte Paters en
Witte Zusters. Deze verdeling werd
in 1890, toen de missionering van
Oeganda op gang kwam, vanuit Rome
zo bepaald.
Wij, de Zusters Trappistinnen, zijn in
Trappistinnenklooster te Butende
1963 op verzoek van Bisschop Adrian
K. Ddungu terecht gekomen in het
gebied van de Witte Paters en wel
in het bisdom Masaka. Er was daar
al het grootseminarie Katigondo en
het kleinseminarie Bukalassa, beide
geleid door de Witte Paters. Ook
waren er twee landeigen religieuze
congregaties actief in de regio. Het
was de grote wens van Bisschop
Ddungu om ook contemplatieven in
zijn bisdom te hebben.
In onze grote communiteit te Berkel-
Enschot leefde in die jaren het
15

verlangen om een stichting te doen
in een ontwikkelingsland. Bisschop
Ddungu bood ons een stuk land aan
in een nieuw op te richten parochie
tussen Nkozi en Masaka in. Daar in het
dorpje Butende stond een lemen kerk
en was een kleine pastorie gebouwd.
Tussen begin april en eind augustus
1964 zijn daar in kleine groepjes 13
van onze zusters naartoe gegaan.
Het was zeer behelpen in die kleine
behuizing, maar op een kilometer
landinwaarts werd meteen begonnen
met het bouwen van een abdij. We
hoefden niet lang te zoeken naar de
naam van onze nieuwe abdij, want
Butende betekent in het Loeganda
zoveel als ‘lofprijzing’. Omdat alle
kloosters in onze Cisterciënzer
Orde gesteld zijn onder de speciale
bescherming van Maria werd
de nieuwe stichting in Oeganda
genoemd: ‘Our Lady of Praise Abbey’.
Sinds 1964 wordt even onder de
evenaar nu zeven maal daags Gods
lof gezongen – in het Engels – door
een groep van een kleine dertig
16
Afrikaanse vrouwen uit verschillende
landen. Ik heb daar zelf ruim 33
jaar mogen meezingen en bidden.
Zr. Gratia Allard, sinds half juni 2011
woonachtig in Missiehuis Vrijland te
Oosterbeek.

NIEUWS UIT DE REGIO
Afscheid Hennie Scheerder - Welkom Martin Koenders
Ruim 15 jaar heeft Hennie Scheerder de functie
van administrator van de Nederlandse Regio
van de Mill Hill Missionarissen met veel zorg en
toewijding vervuld. Vanaf 24 februari 2012 zal zijn
opgewekte, soms vrolijk plagende stem niet meer
klinken in het administratie kantoor. Hennie gaat
met wel verdiend pensioen. In de drie lustra van
zijn aanwezigheid hier heeft hij veel van het wel en
wee van de Mill Hill gemeenschap in Oosterbeek, en
ook wereldwijd, gedeeld. Zijn eerste werkplek was op een kantoor geïnstalleerd
in de voormalige stallen van het oude St. Jozefhuis! Nu, aan het eind van een
serie verhuisoperaties door de jaren heen, is de administratie gevestigd in
een modern ingerichte kantoorruimte in het nieuwe St. Jozefhuis. In al zijn
dienstjaren heeft Hennie niet alleen de financiële belangen van de Congregatie
behartigd, maar ook gediend als vraagbaak en hulp-in-de-nood bij bewoners met
computer problemen. Hennie, heel hartelijk dank
voor al je diensten en de prettige samenwerking!
We zullen je missen, maar hopen je nog regelmatig
terug te zien.
Ondertussen is Martin Koenders, de opvolger
van Hennie, zich al meer dan een half jaar aan het
inwerken. Zo kan alles zonder lastige onderbreking
doorgang vinden. Martin, van harte welkom!
JUBILEA 2012
Broeders
60 jarige Eeuwige Eed 15 augustus Jos Trimbach
Fathers
60 jarig priesterfeest 13 juli Jac Copray
Karel van der Horst
Dirk van Lammeren
Jaap Nielen
50 jarig priesterfeest 8 juli Hans Boerakker
Cor Rothweiler
Dignum Marcus
Pierre Spanjers
Jan Tool
40 jarig priesterfeest 10 juni Frans Meulemans
40 jaar Associate 19 januari Ko Klaver
17

18
VAN HER EN DER
Gerard Kraakman (Kisumu, Kenia) schrijft over de nieuwe kerk van Dunga waarvoor
hijzelf de gekleurde ramen heeft ontworpen:
Terugziend is het wel een druk jaar
geweest. Half januari ben ik begonnen
ramen in de kerk van glas te voorzien.
Dat betekende eerst passe-partouts
knippen en dan op het model het
glas snijden in de juiste vorm. Eerst
de zestien hoge ramen. Met mijn
ongeoefendheid van twee maanden
verlof in Nederland moest ik eerst
weer wennen aan het stellage klimmen.
Maar het was een goede oefening.
Rond Pasen zaten alle ramen erin. Ik
keek toen met tevredenheid naar het
mooie gezicht van al dat gekleurde
glas. In juli waren de metselaars ook
helemaal klaar met hun werk. Toen
ging de aandacht naar het leggen van
de vloer in graniet. Er werd met de
werklui een contract gesloten en half
september was de klus klaar. Daarna
zijn de werklui aan de kerkbanken
begonnen. Zondag 11 december
komt de bisschop om het vormsel
toe te dienen. Ik denk niet dat het
schilderwerk dan zijn beslag al gehad
zal hebben. Dat zal nog wel een paar
dagen meer nodig hebben.
Vorig jaar en begin dit jaar was er
een nijpende droogte De oogst hier
in onze provincie was miniem na de
z.g. lange regens. Maar daarna heeft
het regelmatig geregend. De bonen
oogst had dan weer te lijden van te
veel regen gedurende de fase dat
ze moesten drogen. Maar toch is de
situatie in het algemeen verbeterd
wat de voedselvoorziening betreft in
Kenia. In mijn directe omgeving zijn
30 à 40 families in problemen geraakt
omdat hun huizen een dertig of meer
centimeters water binnenkregen.
Dat duurt nu al drie maanden! Bij mij
komen heel wat mensen aan de deur
voor bijstand.

Geboren op 17 mei 1923.
Tot priester gewijd op 9 juli 1950.
Missionaris in Oeganda.
Gestorven op 14 december 2011.
Al vanaf zijn eerste jaren als student
kende men hem als ‘Stoere Willem’. Dat
was geen bijnaam. Zo heette hij gewoon.
Men wist niet beter. En die naam droeg
hij terecht, en met ere. Als student was
hij een doorzetter ook toen hij door
ziekte zijn studie moest onderbreken,
om te kuren in de Klokkenberg.
Tijdens zijn twee periodes in Oeganda,
goed voor 40 jaar, was hij op en top
missionaris. Een uitblinker wilde hij
niet zijn, maar werd het wel. Waar hij in
Oeganda ook gewerkt heeft, overal liet
hij wel een stenen bouwwerk achter.
Toen in Oeganda de nood hoog was door
het schrikbewind van Amin, wist Willem
het klaar te spelen om voor heel veel
mensen de nood te lenigen.
Toen wij samen het procuratorenteam
vormden voor het missiehuis in
Hoorn, heb ik zijn stoerheid ervaren en
bewonderd bij het lang niet gemakkelijke
werk van bedelen en inzamelen voor
het missiewerk in het algemeen en het
missiehuis in bijzonder. Ook daar was hij
op en top missionaris.
Zijn stoerste strijd heeft hij echter
moeten leveren tijdens zijn verblijf in
het Sint Jozefhuis en in Vrijland, waar
hij veel moest ondergaan en diep moest
lijden. Nooit klaagde hij. Wel was hij zijn
kaartvrienden en vele andere bewoners
en personeelsleden dankbaar voor hun
niet aflatende steun.
Dit alles had hij nooit kunnen verduren,
als hij niet een sterke geestelijke
ondergrond had gehad. Die heb ik altijd
ten diepste in hem bewonderd, zijn
‘STOERE WILLEM’
Willem van de Nes
groot geloof en zijn niet aflatende hoop.
Wij verschilden hemelsbreed in onze
opvattingen over de manier van geloven.
Hij behoudend, trouw aan de traditie.
Ik nogal eens uitschietend naar links of
naar rechts. Maar allebei: trouw aan het
geloof en trouw aan God. Daarin vonden
we elkaar telkens weer. Niet voor niets
hebben we tijdens zijn uitvaart geluisterd
naar woorden uit psalm 40, die helemaal
in de mond van Willem passen:
“Nooit heb ik Uw rechtvaardigheid
verborgen in mijn hart,
Uw trouw, Uw bijstand heb ik steeds
verkondigd.
Ik maakte geen geheim van Uw
barmhartigheid,
noch van Uw trouw, waar vele mensen
waren.”
En dus luistert God zeker naar hem, nu
hij met woorden van dezelfde psalm bidt:
“Onthoud mij dan niet Uw erbarming,
God,
laat Uw genade en uw troost mij nu
omringen,
gewaardig U mij te verlossen, God.”
Theo Beemster mhm
19

20
‘TIBO’, EEN GROOT HART EN EEN
LUISTEREND OOR
Henk van Tilborg
Geboren op 28 mei 1923.
Tot priester gewijd op 10 juli 1949.
Missionaris in de Filippijnen.
Gestorven op 16 december 2011.
Acht jaar lang werkten we samen in
de parochie van San José, Antique,
Filippijnen. Henk in het Familie
Apostolaat en ik als pastoor. We zijn
- hoe verschillend van elkaar wij ook
waren - heel goede vrienden geworden,
en “vriendschap vermindert niet door
afstand of tijd, door lijden of stilte.
Het is in deze dingen dat ze het diepst
wortelt”.
Het waren jaren van groei en bloei,
maar ook van terreur (Ferdinand
Marcos) en bevrijding (Corazon
Aquino). Maar in het achterland
van Antique kwam het “Family Life
Apostolate” tot bloei, en daar is
“Tibo” (zoals Henk door groot en klein
genoemd werd) het meest bekend en
geliefd om geworden.
Henk had zijn wortels in een
diepgelovige familie en wilde dat geloof
ook uitdragen, Juist in die jaren was de
“Marriage Encounter” in de Filippijnen
in opkomst en hij zette – geïnspireerd
door deze Marriage Encounter - het
“Family Life Apostolate” op, dat meer
afgestemd was op de lokale situatie.
Vele honderden echtparen uit alle
plaatsen van Antique – en later zelfs
buiten het bisdom – heeft hij bereikt en
verrijkt door de vormings-weekeindcursussen.
Juist deze mensen zijn
nú de leiders van de christelijke
basisgemeenschappen.
Ik heb me vaak afgevraagd waarom
hij zo begeesterd was, zo geïnspireerd
en inspirerend. Wat was de bron
waaruit hij kon putten? Ik kan niet
anders dan verwijzen naar die grote
mysticus Jezus van Nazareth, die er
zich in zijn leven langzamerhand van
bewust werd dat hij het goddelijke in
zich droeg en een geliefd mens was.
Na zijn doopsel in de Jordaan trok hij,
gedragen door de Geest, door stad en
land om te spreken van Gods nabijheid
en te helen en te genezen.
Zo zag ik ook “Tibo” gaan van barrio
naar barrio, mensen heling brengen,
mensen bij elkaar brengen. Dat is het
geheim van zijn leven, dat is de bron
waaruit hij putte.
Henk waar ben je nu?
De middeleeuwse Perzische mysticus
Roemi zegt:
“Op zoek naar God ben ik de hele
wereld rondgezworven maar nergens
heb ik hem gevonden. Toen ik weer
thuiskwam zag ik hem bij de deur van
mijn hart staan en hij sprak: ’Ik sta al
een eeuwigheid op jou te wachten’.
Toen ben ik met hem naar binnen
gegaan”.
Harry Smithuis mhm

Geboren op 23 maart 1926.
Tot priester gewijd op 11 juli 1954.
Missionaris in Oeganda.
Gestorven op 2 februari 2012.
Toon was een doorzetter. Dat was al
meteen duidelijk. Voor hij naar het
seminarie ging had hij eerst nog twee
jaar bij een bollenboer gewerkt. Hij
was geen bijzonder licht. Toen hij
dan ook in Hoorn aankwam, had hij
het echt moeilijk. Maar Toon hield
vol, ging naar Roosendaal, vervolgens
naar Mill Hill en werd priester gewijd.
Meteen na zijn wijding werd hij naar
Oeganda benoemd. Eerst naar het
bisdom Kampala en enkele jaren
later naar het diocees Jinja. Hij is in
verschillende plaatsen werkzaam
geweest. Het langst was hij in Kiyunga,
waar hij met veel plezier pastoor was.
En daar liet hij ook weer merken dat
hij een doorzetter was. De parochie
had een oppepper nodig. En daar was
Toon de man voor.
In Oeganda waren de missiestaties
ontzettend groot. Kiyunga had zo’n
15 buitenplaatsen met plaatselijke
kerkjes, waar ook de Eucharistie werd
gevierd. Toon had het dus flink druk,
maar toch zei hij: “Wat nodig is is dat
we huisbezoek gaan doen, niet zomaar
een keertje, neen, elke week” . En dat
deed hij. Elke week samen met zijn
kapelaan, Fr. Abbenhuis, ging hij al
vroeg op weg om om een uur of tien te
kunnen beginnen. Ze gingen dan naar
de plaats, waar een van hun tweeën
de volgende zondag op bezoek zou
komen om de Eucharistie te vieren,
biecht te horen en vaak ook baby’s
te dopen. Bij dit huisbezoek maakte
Toon duidelijk: nooit meer dan tien
huizen en liefst wat minder.
EEN DOORZETTER
Toon Schoone
Toon was een eenvoudige mens en
de mensen zagen hem dan ook graag
komen. De catechist en enige leden
van het plaatselijke kerkbestuur
stonden altijd al te wachten als ze op
bezoek kwamen. Soms ging het te voet,
soms achterop de fiets, hobbelend
over de dorpswegen. Ze gingen rond
als de herders, waar we over lezen
in de bijbel: de goeden bemoedigen,
maar ook de verloren schapen zoeken.
Het was natuurlijk onmogelijk om zo’n
buitenplaats in één keer rond te gaan.
Het duurde jaren voor hij de hele
parochie rond geweest was en dan
begon hij weer opnieuw. Na afloop
kwamen ze samen voor een maaltijd.
Toon heeft veel goed gedaan, maar zijn
huisbezoek staat toch wel bovenaan.
Karel van der Horst mhm
21

22
EEN GASTVRIJ EN VREDIG MENS
Lau Houben
Geboren op 5 september 1923 te
Groesbeek.
Tot priester gewijd in Mill Hill op 8 juli
1951.
Missionaris in de Filippijnen.
Overleden op 7 februari 2012 in Vrijland.
‘Beter een goede buur dan een verre
vriend’ zo gaat het spreekwoord,
en menigeen van ons die jaren lang
in de missie gewerkt heeft kan dit
beamen. Heus niet alleen wanneer je
hulp nodig hebt of een goed advies.
Gastvrijheid is enorm belangrijk, en in
ons bisdom San Jose de Antique was
het de gewoonte – zeker in vroegere
jaren – om nooit een dorp of barrio te
passeren zonder even bij je buurmanmissionaris
aan te gaan. Jarenlang is
Lau mijn buurman geweest. Gastvrij
was hij, en nooit om een praatje
verlegen. Hij was weliswaar een stuk
ouder, had ook veel meer ervaring,
kende de taal beter en ook de kultuur
en gewoontes, en... hij had altijd wel
iets onder de kurk!
Voordat ik hem leerde kennen, was
Lau sinds 1951 al verschillende jaren in
het bisdom Jaro in de provincie Iloilo,
werkzaam geweest, in parochies in de
barrios en de stad, in de missieprokuur,
en als pastor in het ziekenhuis in Iloilo
City en in het welbekende Leprosarium
in Santa Barbara. Vanuit de wijde
omtrek werden mensen die melaats
waren daar naartoe gebracht om
door de Belgische zusters verpleegd
en verzorgd te worden. Juist bij hen
heeft Lau zich thuis gevoeld en vele
jaren later kon hij nog met groot
enthousiasme vertellen over zijn werk
en ervaringen onder de melaatsen.
In 1964 werd Lau benoemd in het
bisdom San José de Antique dat, nu
precies 50 jaar geleden, in 1962 werd
opgericht. Kees de Wit was de eerste
bisschop van San José. Millhillers, die
in de naburige bisdommen werkten,
werden overgeplaatst naar Antique,
en zo kwam Lau in 1964 vanuit het
bisdom Jaro naar Antique waar hij
aan de slag ging in de parochies
en het onderwijs. De High Schools
gingen hem aan het hart en gaven
hem voldoening, evenals de vele
parochies waar hij heeft gewerkt. Hij
heeft liefst 13 benoemingen gehad en
dertien keren heeft hij bij het afscheid
gehoord hoe men hem bedankt heeft.
“Indi namon ikaw malimutan” werd er
iedere keer weer gezongen. “We zullen
je nooit vergeten”.
Op het overlijdensbericht stond heel
typerend:
“Door zijn rustige en onopvallende
aanwezigheid heeft Lau zich
dienstbaar en geliefd gemaakt in de
gemeenschappen waartoe hij werd
gezonden. Hij was een vredig mens.”
In de Gedachtenis Viering op 13
februari 2012 in de kapel van Vrijland
hebben we ook Lau bedacht. Daarna
hebben we hem neergelegd in de
schoot van Moeder Aarde. Hij heeft
zijn geboorte voltooid!
“Indi namon ikaw malimutan!”
Harry Smithuis mhm

Alkmaar Dhr. Siem van Veen
Renkum Dhr. J. Berendsen, zwager van Br. Ben Snelder
Mierlo Dhr. Antoon De Rooij, broer van Fr. Giel de Rooij
Amsterdam Mw. Agatha Schrever-Hogenes, zus van Fr. G. Hogenes
Leeuwarden Mw. Ada Kwik, zus van Fr. F. Kwik
ONZE OVERLEDEN VRIENDEN
Singen (Dld) Pfarrer Cosmas Dietrich (weldoener van MH in Oostenrijk)
Volendam Mw. Grietje Plat, schoonzus van Fr. Jaap Mühren
De Denekamp Weere Dhr. Dhr. Siem Henk Spil, Kremer, broer van zwager Fr. Kees van Fr. Spil. Fons Eppink
Oosterkamp Fr. Willem Erinkveld mhm (in Memoriam volgt)
Alkmaar Mw. Wijnanda Maria Timmer.
FOTO’S
Oosterbeek Elma van den Nouland: Dhr. Willem coverfoto; Hooijer. Archieven Mill Hill: p. 3, 8, 9, 15, 17; Fons Eppink: pp. 4-7;
Jacinta van Luijk: pp. 8-12; Hennie Wehkamp: p. 13, 14; Theo Raaijmakers: p. 16;
Tubbergen Kerry Grant: p. 16; Dhr. Martin Frans Brink: Stopel, p. 18; broer Missio van Fr. Wereldwijd: Ben Stopel p. , 23. oom van Fr. Ben Stopel, (Soedan).
Heerhugowaard Dhr. Nic Commandeur, zwager van Fr. Gerrie Mooij.
Tilburg Dhr. Frans Molenaar, zwager van Fr. Janus Geboers .
Lees Missio Wereldwijd
Kronenberg Dhr. Josephus Vincentius Maria Mertens, neef van Fr. Fons Mertens .
Tijdschrift over religie en samenleving
Purmerend in de derde Eerw. wereld. Hr. Joris Jacobus Laan, Emeritus Pastoor, bisdom Haarlem-Amsterdam,
6 Nummers ex-Mill voor Hill € student. 10,www.missio.nl
Lelystad of telefoon Dhr. (070) Bernard 304 Joseph 74 44Hudepohl,
ex-Millhiller.
Breda Mw. L. Bervoets-Asselbergs, schoonzus van Fr. Frans Bervoets .
WAARHEEN MET UW BIJDRAGEN?
Persoonlijke giften voor missionarissen
Giro: 1066957 t.n.v. Missieprocuur van Mill Hill Oosterbeek.
Bank: ABN/AMRO Rek. 40.02.36.311 t.n.v. Nederlandse Regio van Mill Hill, Oosterbeek
FOTOGRAFIE Giften voor opleiding van Missionarissen in Afrika en Azië
Giro: 939153 t.n.v. Mill Hill Oosterbeek
De foto’s zijn geleverd door het Archief en door missionarissen en vrienden van Mill Hill.
Bij voorbaat onze hartelijke dank
UW TESTAMENT IS NOG BETER
WANNEER DE MISSIE DAARIN BEDACHT IS
Maak uw legaat voor Mill Hill aldus:
De Nederlandse Regio van Mill Hill is een ANBI onder de RKKerk. Uw giften zijn dus fiscaal
aftrekbaar en over uw bijdragen hoeft geen schenkings- of successierecht betaald te worden.
waarheen met uw bijdragen?
Persoonlijke giften voor missionarissen
ING: 1066957 t.n.v. Missieprocuur van Mill Hill Oosterbeek.
Bank: ABN/AMRO Rek. 40.02.36.311 t.n.v. Nederlandse Regio van Mill Hill, Oosterbeek
Giften voor opleiding van Missionarissen in Afrika en Azië:
ING: 939153 t.n.v. Mill Hill Oosterbeek.
bij voorbaat onze hartelijke dank.
De Nederlandse Regio van Mill Hill is een ANBI instelling vallend onder de RK Kerkprovincie in Nederland.
Door de belastingdienst is op 30 november 2007 een groepsbeschikking afgegeven ten name
van de Bisschoppenconferentie van de Rooms Katholieke Kerkprovincie te Utrecht. Uw giften zijn dus
fiscaal aftrekbaar en over uw bedragen hoeft geen schenkings- of successierecht betaald te worden.
23
23

Retouradres:
Johannahoeve 4
6861 WJ Oosterbeek.
Contactblad van Mill Hill
Administratie & redactie
Johannahoeve 4
6861 WJ Oosterbeek.
Telefoon : (026) 339 80 82
E-mail : procuur@mhmobk.nl
Internet : www.mhmobk.nl
Maart 2012
Jaargang 46 - nummer 1
Verschijnt 4 keer per jaar
Drukkerij Voor de Poort - Oosterbeek.