Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
dochter Geena op het plein van opa <strong>Max</strong><br />
Sinds die dag noemen we het plein het opa<br />
<strong>Euwe</strong>plein en is het regelmatig aanleiding om iets<br />
over opa te vertellen. Maar zoals dat gaat in het<br />
dagelijks leven zijn dit vaak vluchtige anecdotes<br />
die niet chronologisch gestructureerd zijn. Mijn<br />
kinderen hebben daarom waarschijnlijk nog geen<br />
helder beeld van hun overgrootvader. Of ik dat<br />
wel heb is natuurlijk ook maar zeer de vraag.<br />
Voor mij was opa <strong>Euwe</strong> gigantisch. Niet alleen<br />
vanwege zijn lengte, als hij opstond was ik altijd<br />
bang dat hij zijn hoofd aan het plafond zou<br />
stoten, maar ook omdat hij alle namen van mijn<br />
vriendinnetjes uit zijn hoofd kende en omdat<br />
iedereen in de wereld, in elk geval tot ver in de<br />
bergen van Zwitserland, leek te weten wie hij was.<br />
Toen hij ons tijdens een vakantie in Zwitserland<br />
kwam opzoeken, was het hele bergdorp in rep en<br />
roer. In aller ijl werd er een gigantische schaaksimultaan<br />
georganiseerd. De hele streek zat zo<br />
ongeveer aan een schaakbord. En opa? Hij beende<br />
langs de borden en versloeg ze allemaal.<br />
Mijn zusjes en ik groeiden op zonder vader en<br />
daarom kwam opa elke zondag met oma op<br />
bezoek. Oma gaf ons dan bijbelles en opa zat<br />
in de grote groene fauteuil met zijn boeken op<br />
schoot, te werken. Werken was iets dat hij in<br />
mijn idee altijd en overal deed. Voor het eten,<br />
na het eten, in de auto, op de tramhalte en ik<br />
vermoedde ook in bad.<br />
Voor ons betekende opa een belangrijke en<br />
stabiele factor. Hij hielp mijn moeder met haar<br />
financiën en maakte routebeschrijvingen als wij<br />
op reis gingen. Routebeschrijvingen die ik in<br />
de auto moest voorlezen en die zo nauwkeurig<br />
waren dat ik het papier argwanend bestudeerde<br />
om te kijken of hij er niet in verborgen zat. Hoe<br />
kon hij anders weten dat die molen half verscholen<br />
achter de heuvel lag en dat er eerst een<br />
benzinepomp, dan een kruising met bosjes en<br />
dat daarna pas ons vakantiehuis zou opdoemen?<br />
Niet alleen opa had een opmerkelijk talent,<br />
ook oma droeg haar steentje aan wonderen bij.<br />
Haar prestaties lagen alleen aan de andere kant<br />
van het spectrum. Mijn grootvader vertegenwoordigde<br />
de wetenschap en de logica en mijn<br />
grootmoeder het geloof en de intuïtie. Oma was<br />
Christian Scientist en het verhaal ging dat ze,<br />
door zich te concentreren op goede gedachten,<br />
mensen op afstand kon genezen. Sinds haar<br />
twintigste was ze zelf niet meer naar een dokter<br />
geweest en had ze desondanks een aantal ziektes<br />
zoals een gevaarlijke nierbekkenontsteking overleefd.<br />
Ze was hiertoe in staat door onvoorwaardelijk<br />
te geloven in de volmaaktheid van de mens.<br />
Dit kostte energie en was hard werken.<br />
Opa en oma werkten allebei hard.<br />
Omdat opa zelf kon autorijden, leek hij binnen<br />
hun huwelijk de meest geschikte persoon om<br />
achter het stuur te kruipen. Maar dat was niet<br />
de praktijk. Opa vond het namelijk handiger<br />
wanneer oma chauffeerde, dan kon hij werken.<br />
Het samenzijn van opa en oma in de auto leverde<br />
interessante taferelen op. Oma had namelijk<br />
de gewoonte om tijdens het rijden, wat ze overigens<br />
met grote vaart en behendigheid deed,<br />
naar vooraf opgenomen Bijbelteksten te luiste-<br />
15