Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...

Op 19 januari 1940 ontstond een vrij grote val bij dijkpaal 36, zich
uitstrekkende tot in de zeedijk (dijkval). Ongeveer 190.000 m 3 grond
werd rivierwaarts verplaatst, ruim 2*4 ha voorland ging verloren. Het bijzondere
was, dat ditmaal de val plaatsvond bij zware ijsgang, de grond
was diep bevroren en op de steenglooiing bevond zich een laag ijsschotsen.
Een ter plaatse liggend strandhoofd verdween geheel in de diepte evenals
ongeveer 140 m lengte van de steenglooiing. De zeedijk werd zwaar
beschadigd. De noodvoorzieningen, die spoedig waren getroffen, hebben
de oorlogsjaren 1940-'45 kunnen doorstaan. In 1954 werd de dijk weer
tot zijn oorspronkelijke profiel afgewerkt.
De jongste oever- en dijkval aan de Hoofdplaatpolder ontstaan aan
het westelijk gedeelte, dateert van 10 juni 1964 en werd ontdekt door
de bemanning van een voorbijvarend patrouillevaartuig van de rivierpolitie.
Het duurde toen niet lang eer alle belanghebbenden in aktie kwamen.
Het bleek dat de aangrenzende zeedijk tot in de buitenberm afgebrokkeld
was. Uit peilingen werd berekend dat ong. 175000 m 3 grond in
de rivier was verdwenen. De afmetingen van de val waren ong. 100 m x
200 m; de diepte bedroeg ongeveer 12 m. Deze „fraaie schelpvormige"
val, die aan de westzijde in „haar loop" was gestuit door de daar aanwezige
zeedijk en aan de oostzijde min of meer beperkt werd door een met
steen bezet rijshoofd, waarvan evenwel enkele tientallen meters waren
afgebroken is afgebeeld in de fig. 113 en 114, p. 269/270. Het voorval
was analoog aan de dijkval van 1919, die ongeveer 1 km meer westwaarts
was opgetreden. Zoals toen, werd ook in 1964 gevreesd voor doorbraak
van de zeedijk en werden evenals in 1919 in allerijl maatregelen getroffen
voor het leggen van een noodkade achter de aangetaste zeedijk om de
inlaag voor overstroming te vrijwaren.
Dat het snel ging blijkt uit het volgende journaal:
Woensdag 10 juni 1964.
ong. 11.30 uur ontdekking van de val door de rivierpolitie; melding aan de
voorzitter van de Waterkering, aan de Provinciale Waterstaat
en aan de Rijkswaterstaat.
13.45 uur inspectie van de schade door alle belanghebbende instanties
ter plaatse en overleg over de te treffen voorzieningen.
16.30 uur eerste machine, een zgn. „shovel" begon de werkzaamheden.
17.00-19.00 uur aankomst van drie draglines en van een bulldozer. 230 )
In de loop van de volgende morgen kon dan ook reeds worden gemeld
dat de noodkade tot even boven de hoogwaterlijn was gereedgekomen.
In de daarop volgende dagen en nachten werd de kade verder verzwaard
en aan de buitenzijde verdedigd met azobé-matten op kunststof foelie,
verzwaard met vilvoordse steen van het prijs te geven dijkgedeelte.
Daarna werd in het lopende seizoen de kade verzwaard tot zeedijk en
werd het beschadigde dijkgedeelte afgegraven. Met een en ander waren
220