Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...
Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...
Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
laboratorium in de Noordoostpolder werd op schaal 1 :45 e<strong>en</strong> model<br />
gebouwd van het Braakmangebied om de juiste wijze van het dicht<strong>en</strong> van<br />
het oostelijke sluitgat te kunn<strong>en</strong> vaststell<strong>en</strong>. M<strong>en</strong> koos de methode van<br />
aanleg van e<strong>en</strong> beteugelingsdam met 2 drempelhoogt<strong>en</strong> nl. de westelijke<br />
helft op N.A.P. — 6.50 m <strong>en</strong> de oostelijke helft op N.A.P. —- 8 m. Het<br />
gemiddeld vermog<strong>en</strong> (in- <strong>en</strong> uitstroming sam<strong>en</strong>) van de Braakmangeul<br />
bedroeg 36 miljo<strong>en</strong> m3; daarvan kwam 8 % voor rek<strong>en</strong>ing van de Westgeul<br />
<strong>en</strong> 92 % voor rek<strong>en</strong>ing van de Oostgeul. De Westgeul werd eerst<br />
gedicht. Nadat het dijkslichaam daar aan weerszijd<strong>en</strong> was uitgebouwd,<br />
bleef e<strong>en</strong> op<strong>en</strong>ing van ongeveer 150 m breed over. In de geul werd<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong>kele bakk<strong>en</strong> aan de grond gezet om de breedte van de op te spuit<strong>en</strong><br />
zanddam te beperk<strong>en</strong>. Nadat op 3 april 1952 aanvankelijk alles volg<strong>en</strong>s<br />
plan verliep, ontstond<strong>en</strong> doorbrak<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de gezonk<strong>en</strong> bakk<strong>en</strong>, die veel<br />
oponthoud veroorzaakt<strong>en</strong>. M<strong>en</strong> kon de opkom<strong>en</strong>de vloed niet voor blijv<strong>en</strong>;<br />
de op de kade werk<strong>en</strong>de draglines moest<strong>en</strong> hals over kop retirer<strong>en</strong>. De<br />
zanddam schuurde uit tot op de geulbodem. To<strong>en</strong> werd het nachtwerk;<br />
met afgaand water werd het werk hervat. De daaropvolg<strong>en</strong>de morg<strong>en</strong><br />
— 4 april — was de Westgeul gedicht; de dam werd daarna spoedig<br />
waterker<strong>en</strong>d gemaakt.<br />
Inmiddels was de drempel in de Oostgeul opgezonk<strong>en</strong> <strong>en</strong> opgestort<br />
<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> landhoofd<strong>en</strong> uitgebouwd, zodat e<strong>en</strong> sluitgat van 111,50 m breed<br />
overbleef. Daarin werd<strong>en</strong> stroomsnelhed<strong>en</strong> gemet<strong>en</strong> van 2,60 m/sec bij<br />
vloed <strong>en</strong> van 1,95 m/sec bij eb. Aantasting van de geulbodem bleef niet uit<br />
De sluiting zou plaats hebb<strong>en</strong> met 2 Pho<strong>en</strong>ix-caissons (g<strong>en</strong>oemd Oostponton<br />
<strong>en</strong> Westponton), afkomstig van de invasiehav<strong>en</strong>s van 1944 in<br />
Normandië. To<strong>en</strong> op zaterdag 28 juni 1952 tijd<strong>en</strong>s hoogwaterk<strong>en</strong>tering<br />
de zgn. Oostponton zonder teg<strong>en</strong>slag was geplaatst, steg<strong>en</strong> de stroomsnelhed<strong>en</strong><br />
in het dan rester<strong>en</strong>de sluitgat tot 3,52 m/sec bij vloed <strong>en</strong><br />
3,60 m/sec bij eb.<br />
Maandag 30 juni 1952 volgde plaatsing van de zgn. Westponton.<br />
To<strong>en</strong> om 13.51 uur deze „deur" teg<strong>en</strong> de Oostponton werd geduwd,<br />
de afsluiters werd<strong>en</strong> geop<strong>en</strong>d <strong>en</strong> de Pho<strong>en</strong>ix op zijn definitieve basis<br />
zakte werd met het bek<strong>en</strong>de sir<strong>en</strong>egeloei van sleepbot<strong>en</strong> <strong>en</strong> werkschep<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> met hijs<strong>en</strong> van de Nederlandse driekleur aangekondigd dat de Braakman<br />
was afgeslot<strong>en</strong>.<br />
Hoewel onmiddellijk werd aangevang<strong>en</strong> met zand spuit<strong>en</strong> <strong>en</strong> ste<strong>en</strong><br />
stort<strong>en</strong> rond de pontons kostte het toch veel moeite om de dam geslot<strong>en</strong><br />
te houd<strong>en</strong>. <strong>Tuss<strong>en</strong></strong> de pontons <strong>en</strong> de landhoofd<strong>en</strong> ontstond<strong>en</strong> nog krachtige<br />
stroming<strong>en</strong>. Alle<strong>en</strong> door voortdur<strong>en</strong>d stort<strong>en</strong> van keileem <strong>en</strong> ste<strong>en</strong> werd<br />
uiteindelijk de afsluiting volledig; dat kon m<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong> op 16 juli 1952. 202 )<br />
M<strong>en</strong> had behalve de caissons <strong>en</strong> betonelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bijna 52000 m 2 zink-<br />
189