Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...

. Spaansch Vlaanderen (na het zgn. Barrièretractaat van 14 november
1715 werd dit Oostenrijks Vlaanderen), dat is ongeveer het gebied
der beide Belgische Vlaamse provincies.
c. Fransch Vlaanderen; het noordoostelijk deel van het huidige Frankrijk,
waarin zich o.a. bevinden de oorspronkelijk Vlaamse steden
Rijssel (Lille), Atrecht (Arras) en Duinkerke.
Staats Vlaanderen werd daarbij aan de Algemene Staten van Holland
afgestaan. In de tijd van de Republiek heeft de grens nog enkele keren
aanpassingen ondergaan, die hierna nog ter sprake zullen komen.
Vlaanderen als geheel strekt zich thans uit vanaf de zuidelijke oever
van de Westerschelde langs de Belgische kust tot over de Frans-Belgische
grens (zie fig. 1). Aan de Belgische kust ligt de provincie West Vlaanderen,
die in het zuidoosten voor een klein deel aan de Schelde grenst.
Oost Vlaanderen is de Belgische provincie ten zuidwesten van Antwerpen
met Gent als centrum; de Schelde stroomt midden door deze provincie.
Met de Franse bezetting van de Nederlanden (1795-1815) volgde,
door het op 16 mei 1795 te 's-Gravenhage gesloten verdrag tussen de
Bataafse en Franse republiek, dat Staats Vlaanderen aan Frankrijk werd
afgestaan. Inlijving van de Republiek der Verenigde Nederlanden bij
Frankrijk volgde in 1810. In de „Franse" periode werden bij een wet
van 17 februari 1800 de hiervoor onder a t/m c genoemde gebieden tot het
vierde arrondissement van de Schelde gerekend. Daarbij werd Vlaanderen
in twee departementen verdeeld, nl. dat van de Schelde en dat van de Lijs
of Leije.
Bij het congres van Wenen in 1815 gaf Oostenrijk de Zuidelijke
Nederlanden voorgoed op en werden Nederland en België tot één koninkrijk
verenigd. Het departement van de Schelde werd toen de Belgische
provincie Oost Vlaanderen, het departement van de Leije werd de Belgische
provincie West Vlaanderen, terwijl het v.m. Staats Vlaanderen
(de Generaliteitslanden) kort tevoren reeds bij de Nederlandse provincie
Zeeland was gevoegd (K.B. van 20 juli 1814). De Generaliteitslanden
en het hiervoor genoemde Committimus vormden sindsdien Zeeuwsch
Vlaanderen.
Die verdeling was niet naar de zin van invloedrijke Belgen; zij wilden
de Schelde als grens van de provincie Oost Vlaanderen met het oog op de
scheepvaart naar Antwerpen en Gent. Een en ander was mede een faktor
bij het ontstaan van de Belgische opstand te Brussel in 1830, welke opstand
zich spoedig over heel Zuid Nederland uitbreidde. Op 4 oktober
1830 riep een voorlopige regering de onafhankelijkheid van België uit;
de Belgen kozen Leopold van Saksen-Coburg tot koning. Dat was
mede voor koning Willem I aanleiding om gewapend op te treden.
14