Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...

L ZEEUWSCH VLAANDEREN.
Algemeen.
§ 1. LAND EN WATER (w.o. topografie en geografie)
Dat de naam Vlaanderen voor het eerst voorkomt in het omstreeks Vlaanderen
678 door St Audoenus beschreven leven van de heilige Eligius (590-660),
die het Christendom daar verkondigde, „in municipio* Flandrensi, id est
Brugensi" wordt vermeld door F. Nagtglas. 1 )
St Eligius — St Eloi —• oorspronkelijk goudsmid en schatmeester van de Frankische
koningen Clotaris II en Dagobert I, was later priester en bisschop van Noyon; hij
leeft in de herinnering — 1 december — voort als schutspatroon der smeden. Te
zijner nagedachtenis werd op 2 december 1962 op het St Eligiusplein te Oostburg
een standbeeld (je) onthuld; het door de Haagse beeldhouwer baron E. Speyart van
Woerden vervaardigde kunststuk werd geschonken door de R.K. Nederlandse
Metaalbewerkersbond „St Eloy" en de parochie Oostburg. Dat men in West
Zeeuwsch Vlaanderen die naam in ere houdt blijkt ook uit het feit dat men in 1947
in Oostburg de R.K. Scholengemeenschap van start liet gaan onder de naam
„Sint Eloy".
Wanneer in het begin van de 8e eeuw de zeevaarders van Vlaanderen
spraken, bedoelden zij de kuststrook ten zuiden van de toenmalige Scheldemond.
Daarbij dient men dan te bedenken dat de Scheldemond destijds
veel noordelijker was gelegen dan thans en dat in de 16e eeuw nog sprake
was van de Oosterschelde als toegang tot Antwerpen; pas daarna werd
de Westerschelde de hoofdvaarweg naar België. Voordat van inpolderingen
sprake was (d.w.z. vóór de 11e eeuw) lag de noordelijke oeverlijn
van Vlaanderen, — de scheiding van land en water —•, in wat men nu
Belgisch Vlaanderen zou kunnen noemen; een lijn, die men zeer globaal
kan trekken van Brugge naar Antwerpen. Fig. 1 geeft een overzicht van
Zeeuwsch, Belgisch en Fransch Vlaanderen.
De kuststreken langs de Noordzee, — tussen de Grevelingen (Gravelines,
ruim 15 km ten westen van Duinkerken, zie fig. 1) in Frankrijk
en de vroegere Schelde —•, schijnen al vroeg bewoond te zijn geweest,
vermoedelijk door de uit Germanië verdrongen Menapiërs en door de uit
Gallië, van Keltische stam afkomstige Moriniërs, die zich daar tijdens de
oorlogen van Ceasar gevestigd zouden hebben. In het laatst der 4e eeuw
schijnen zich daarbij koloniën van Saksers te hebben gevoegd.
Op het eind van de 5e eeuw hebben de verschillende stammen, die toen
in de lage landen aan de Noordzee waren gevestigd, zich verenigd tot het
Frankische rijk. De bemoeienissen van koning Clovis, die als gouwkoning
11