14.09.2013 Views

Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...

Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...

Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

was de laatste polder, die aan het eiland van Cadzand werd toegevoegd.<br />

Zwaitc Het Zwarte Gat was in het begin van de 15e eeuw e<strong>en</strong> stroomgeul in<br />

Nieuwe- ^ e geteisterde kuststreek van <strong>Zeeuws</strong><strong>en</strong> Vlaander<strong>en</strong> <strong>en</strong> scheidde het<br />

hov<strong>en</strong>polder Cadzandse land <strong>en</strong> Wulp<strong>en</strong> van het land van Groede — zie fig. 38 »—.<br />

polde» (In de 17e eeuw werd die geul (of wat er van over was) ook g<strong>en</strong>oemd „de<br />

Drink" of „d<strong>en</strong> Drynk", als scheiding tuss<strong>en</strong> de Heerlijkhed<strong>en</strong> van Nieuwvliet<br />

<strong>en</strong> van Cadzand). Na overstroming van Wulp<strong>en</strong> werd die stroomgeul<br />

groter, mogelijk mede als gevolg van de verlanding van het Zwin. De<br />

Brugg<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> was dit niet naar de zin; zij beraamd<strong>en</strong> plann<strong>en</strong> voor afdamming<br />

<strong>en</strong> wild<strong>en</strong> die zelfs realiser<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> gelijktijdige herdijking van e<strong>en</strong><br />

deel van Wulp<strong>en</strong>. De herdijking van 150 ha van het land van Wulp<strong>en</strong><br />

werd in 1418 voltooid, 71 ) maar de af damming van het Zwarte Gat bleef<br />

achterwege. Dat kwam opnieuw aan de orde to<strong>en</strong> de heer Van Moerkerk in<br />

1422 met de bedijking begon van e<strong>en</strong> gebied tuss<strong>en</strong> de Ti<strong>en</strong>honderd- <strong>en</strong> de<br />

Wulp<strong>en</strong>polders, ook g<strong>en</strong>oemd de polder van het Zwarte Gat. 72 ) Dit was<br />

vanzelfsprek<strong>en</strong>d wel naar de zin van de Brugg<strong>en</strong>ar<strong>en</strong>, omdat ze door de<br />

daarmee gepaard gaande afsluiting van het Zwarte Gat e<strong>en</strong> verbetering<br />

van de vaart door het Zwin verwachtt<strong>en</strong>.<br />

Maar het Zwin verbeterde niet. Diverse plann<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> door e<strong>en</strong><br />

in 1470 ingestelde Zwincommissie onderzocht; tot het goedkoopste plan<br />

werd beslot<strong>en</strong>, nl. het doorstek<strong>en</strong> van de in 1422 bedijkte polder van<br />

Van Moerkerk in de mond van het Zwarte Gat. Dat stuitte op teg<strong>en</strong>stand<br />

van diverse belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong>. Karel de Stoute, die de handel via het<br />

Zwin als e<strong>en</strong> algeme<strong>en</strong> landsbelang beschouwde decreteerde in 1470 dat<br />

de g<strong>en</strong>oemde polder zou word<strong>en</strong> opgeofferd. 73 )<br />

Het duurde nog <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> eer m<strong>en</strong> dat decreet opvolgde, maar<br />

omstreeks 1473/74 werd het Zwarte Gat herop<strong>en</strong>d. Enkele jar<strong>en</strong> later<br />

moest m<strong>en</strong> opnieuw vaststell<strong>en</strong> dat het Zwin toch niet verbeterd was,<br />

integ<strong>en</strong>deel, het werd steeds minder bevaarbaar. Uiteindelijk besloot<br />

Brugge het Zwarte Gat dan maar weer opnieuw af te sluit<strong>en</strong>. 74 )<br />

Dat was er ondertuss<strong>en</strong> niet gemakkelijker op geword<strong>en</strong>. Het Zwarte<br />

Gat was aanmerkelijk verdiept, maar m<strong>en</strong> zag blijkbaar ge<strong>en</strong> betere oplossing.<br />

In 1486 toog m<strong>en</strong> aan het werk; met allerlei to<strong>en</strong>tertijd voorhandige<br />

waterbouwkundige material<strong>en</strong> als: „aarde, st<strong>en</strong><strong>en</strong>, rijshout, riet,<br />

rijsbedding<strong>en</strong>, pal<strong>en</strong>, stro, ijzerwerk" <strong>en</strong>z. trachtte m<strong>en</strong> landhoofd<strong>en</strong> te<br />

vorm<strong>en</strong> waartuss<strong>en</strong> m<strong>en</strong> met <strong>en</strong>kele haringbuiz<strong>en</strong> (visserscheepjes) de<br />

sluiting van het Zwarte Gat wilde verricht<strong>en</strong>. Het werd e<strong>en</strong> mislukking.<br />

E<strong>en</strong> inmiddels uitgebrok<strong>en</strong> burgeroorlog verhinderde bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> dat de<br />

mislukte afsluitingswerkzaamhed<strong>en</strong> kond<strong>en</strong> word<strong>en</strong> hervat. 75 )<br />

Omstreeks 1500 was er blijkbaar meer tijd om aandacht aan de vaart<br />

naar Brugge te bested<strong>en</strong>, hetge<strong>en</strong> resulteerde in het grav<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> kanaal<br />

98

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!