Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...
Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...
Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
was de laatste polder, die aan het eiland van Cadzand werd toegevoegd.<br />
Zwaitc Het Zwarte Gat was in het begin van de 15e eeuw e<strong>en</strong> stroomgeul in<br />
Nieuwe- ^ e geteisterde kuststreek van <strong>Zeeuws</strong><strong>en</strong> Vlaander<strong>en</strong> <strong>en</strong> scheidde het<br />
hov<strong>en</strong>polder Cadzandse land <strong>en</strong> Wulp<strong>en</strong> van het land van Groede — zie fig. 38 »—.<br />
polde» (In de 17e eeuw werd die geul (of wat er van over was) ook g<strong>en</strong>oemd „de<br />
Drink" of „d<strong>en</strong> Drynk", als scheiding tuss<strong>en</strong> de Heerlijkhed<strong>en</strong> van Nieuwvliet<br />
<strong>en</strong> van Cadzand). Na overstroming van Wulp<strong>en</strong> werd die stroomgeul<br />
groter, mogelijk mede als gevolg van de verlanding van het Zwin. De<br />
Brugg<strong>en</strong>ar<strong>en</strong> was dit niet naar de zin; zij beraamd<strong>en</strong> plann<strong>en</strong> voor afdamming<br />
<strong>en</strong> wild<strong>en</strong> die zelfs realiser<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> gelijktijdige herdijking van e<strong>en</strong><br />
deel van Wulp<strong>en</strong>. De herdijking van 150 ha van het land van Wulp<strong>en</strong><br />
werd in 1418 voltooid, 71 ) maar de af damming van het Zwarte Gat bleef<br />
achterwege. Dat kwam opnieuw aan de orde to<strong>en</strong> de heer Van Moerkerk in<br />
1422 met de bedijking begon van e<strong>en</strong> gebied tuss<strong>en</strong> de Ti<strong>en</strong>honderd- <strong>en</strong> de<br />
Wulp<strong>en</strong>polders, ook g<strong>en</strong>oemd de polder van het Zwarte Gat. 72 ) Dit was<br />
vanzelfsprek<strong>en</strong>d wel naar de zin van de Brugg<strong>en</strong>ar<strong>en</strong>, omdat ze door de<br />
daarmee gepaard gaande afsluiting van het Zwarte Gat e<strong>en</strong> verbetering<br />
van de vaart door het Zwin verwachtt<strong>en</strong>.<br />
Maar het Zwin verbeterde niet. Diverse plann<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> door e<strong>en</strong><br />
in 1470 ingestelde Zwincommissie onderzocht; tot het goedkoopste plan<br />
werd beslot<strong>en</strong>, nl. het doorstek<strong>en</strong> van de in 1422 bedijkte polder van<br />
Van Moerkerk in de mond van het Zwarte Gat. Dat stuitte op teg<strong>en</strong>stand<br />
van diverse belanghebb<strong>en</strong>d<strong>en</strong>. Karel de Stoute, die de handel via het<br />
Zwin als e<strong>en</strong> algeme<strong>en</strong> landsbelang beschouwde decreteerde in 1470 dat<br />
de g<strong>en</strong>oemde polder zou word<strong>en</strong> opgeofferd. 73 )<br />
Het duurde nog <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> eer m<strong>en</strong> dat decreet opvolgde, maar<br />
omstreeks 1473/74 werd het Zwarte Gat herop<strong>en</strong>d. Enkele jar<strong>en</strong> later<br />
moest m<strong>en</strong> opnieuw vaststell<strong>en</strong> dat het Zwin toch niet verbeterd was,<br />
integ<strong>en</strong>deel, het werd steeds minder bevaarbaar. Uiteindelijk besloot<br />
Brugge het Zwarte Gat dan maar weer opnieuw af te sluit<strong>en</strong>. 74 )<br />
Dat was er ondertuss<strong>en</strong> niet gemakkelijker op geword<strong>en</strong>. Het Zwarte<br />
Gat was aanmerkelijk verdiept, maar m<strong>en</strong> zag blijkbaar ge<strong>en</strong> betere oplossing.<br />
In 1486 toog m<strong>en</strong> aan het werk; met allerlei to<strong>en</strong>tertijd voorhandige<br />
waterbouwkundige material<strong>en</strong> als: „aarde, st<strong>en</strong><strong>en</strong>, rijshout, riet,<br />
rijsbedding<strong>en</strong>, pal<strong>en</strong>, stro, ijzerwerk" <strong>en</strong>z. trachtte m<strong>en</strong> landhoofd<strong>en</strong> te<br />
vorm<strong>en</strong> waartuss<strong>en</strong> m<strong>en</strong> met <strong>en</strong>kele haringbuiz<strong>en</strong> (visserscheepjes) de<br />
sluiting van het Zwarte Gat wilde verricht<strong>en</strong>. Het werd e<strong>en</strong> mislukking.<br />
E<strong>en</strong> inmiddels uitgebrok<strong>en</strong> burgeroorlog verhinderde bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> dat de<br />
mislukte afsluitingswerkzaamhed<strong>en</strong> kond<strong>en</strong> word<strong>en</strong> hervat. 75 )<br />
Omstreeks 1500 was er blijkbaar meer tijd om aandacht aan de vaart<br />
naar Brugge te bested<strong>en</strong>, hetge<strong>en</strong> resulteerde in het grav<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> kanaal<br />
98