Anatomie en pathologie - Blessurehoek

Anatomie en pathologie
w w w. b l e s s u r e h o e k . n l

Adresgegevens
Ringbaan Noord 103b,
5046 AA Tilburg
Telefoon: 013 - 544 20 32
Fax: 013 - 544 21 47
Email: info@blessurehoek.nl
Website: www.blessurehoek.nl
Inhoud
Het bewegingsapparaat
Het bewegingsapparaat 3
Onderscheiden van letsels 4
De elleboog *
De elleboog 6
Gewrichten 7
Tennisarm 8
Golf-elleboog 9
De pols
De pols 10
Polsverzwikking 11
Overbelasting van de pols 11
Artrose / artritis 12
De knie
De knie 13
Jumpersknee 15
Artrose 16
“Licht bandletsel” 17
Voetbalknie 18
De enkel
De enkel 19
Enkelverstuiking 21
Het onderbeen, de achillespees
Het onderbeen, de achillespees 22
Hielspoor “fasciitis plantaris” 23
* Bron: Bauerfeind

Het bewegingsapparaat
Het menselijk lichaam is opgebouwd uit 212 botstukken die allen ten opzichte van
elkaar kunnen bewegen door middel van gewrichten. De spieren die aan
het skelet zijn gehecht dienen in de eerste plaats voor de beweging van
de gewrichten, maar zorgen tegelijkertijd voor een stevige verbinding
tussen alle botstukken.
De mens heeft de gewrichten nodig om te bewegen. Afhankelijk van de
soort beweging die men maakt om normaal te kunnen functioneren,
hebben wij in de loop van onze ontwikkeling verschillende soorten
gewrichten gekregen. Zo zijn er bijvoorbeeld ronde- of kogelgewrichten
zoals de heup en scharniergewrichten zoals de elleboog.
Kraakbeen
Een gewricht wordt in de regel gevormd door twee botstukken
waarvan de uiteinden zijn bekleed met kraakbeen. Dit kraakbeen is
een spiegelglad weefsel dat samen met het vocht dat in het gewricht
wordt aangemaakt een soepele beweging mogelijk maakt. Daarbij is
het kraakbeen erg elastisch, zodat het schokken kan opvangen zoals die
bijvoorbeeld optreden bij het hardlopen. Omdat kraakbeen zijn voeding
krijgt van de gewrichtsvloeistof en niet van bloedvaten is het nogal
kwetsbaar en herstelt het slecht. Momenteel wordt er veel gesproken
over glucosamine als voedingssupplement voor aanmaak en herstel
van het kraakbeen. De berichten zijn positief, echter verder onderzoek
is noodzakelijk. Bij kinderen is het kraakbeen heel dik en neemt
naarmate wij ouder worden langzaam af. Uiteindelijk is de normale
kraakbeendikte bij een volwassene in de heup en knie ongeveer 5 mm.
Wanneer het kraakbeen beschadigd raakt bij bijvoorbeeld een ongeval
of herhaaldelijke blessures, zal de soepele werking van het gewricht
verloren gaan en ontstaat artrose.
Gewrichtsvloeistof
De binnenbekleding van de gewrichtskapsel wordt gevormd door een slijmvlieslaag (de
Synoviale laag). Deze vormt het smeermiddel voor het kraakbeen. Het gewrichtssmeer
bekleedt de gewrichtsvlakken met een dunne film. Door zijn stroperige eigenschappen
zorgt het gewrichtssmeer ervoor dat de gewrichtsvlakken steeds van elkaar gescheiden
blijven, waardoor schokken worden opgevangen en wrijving tot een minimum wordt
beperkt, zodoende zal er geen slijtage van de gewrichtsvlakken optreden. Men kan
het gewrichtssmeer vergelijken met het vet in een lager waarin de as van het fietswiel
draait. Daarbij heeft de gewrichtsvloeistof zoals eerder vermeld een zeer belangrijke
taak in de voeding van de kraakbeenlaag.
Gewrichtskapsel
Elk gewricht is omgeven door een stevig gewrichtskapsel dat de botten bij elkaar
houdt en aan zijn binnenzijde wordt bekleed door de slijmvlieslaag. In dit kapsel
zitten veel bloedvaten om de slijmvlieslaag te voeden. Verder zitten er in het kapsel
veel zenuwtjes met daaraan kleine sensors (metertjes) om zaken als spanning op het
gewricht en de botten te meten. Doordat deze sensors weer via het zenuwstelsel
zijn verbonden met de spieren kan het gewricht worden beschermd tegen abnormale
bewegingen. Wij noemen dat de propriocepsis. Deze propriocepsis zorgt ervoor dat
u bijvoorbeeld de enkel niet zomaar zult verzwikken als u op een oneffenheid trapt.
Samen met de spieren zorgt dit voor de actieve stabilisatie van het gewricht.
De banden
Het gewrichtskapsel wordt verstevigd door banden die de botten onderling stevig aan
elkaar verbinden. De banden zijn belangrijk voor de stabiliteit van een gewricht. Dit is
een passieve stabiliteit en dus kwetsbaar bij een abrupte en grote abnormale belasting.
Ook in de banden zitten sensors die reageren op uitrekking en dan direct de spieren
aansturen om tegen te spannen. Bekende voorbeelden van banden zijn de enkelbanden
en de kruisbanden van de knie.
Het bewegingsapparaat - 3

Het bewegingsapparaat - 4
We onderscheiden de volgende sportletsels
1 Fractuur
2 Ontwrichting
3 Verstuiking
4 Kneuzing
5 Spierscheur
6 Spierkramp
1 Fractuur/ breuk
Symptomen
- Brekend geluid na een val of slag
- Zwelling , door bloeding
- Soms verkleuren van de huid meestal in een latere fase
- Pijn bij bewegen en/of belasten. Bewegen is vaak onmogelijk
- Vervorming en abnormale stand
Behandeling
- Immobiliseren bijvoorbeeld d.m.v. een draagdoek/ spalk
- Bij ‘open breuken’ de wond steriel afdekken, dit noemt men een gecompliceerde fractuur/breuk
2 Ontwrichting
Definitie: ”Als de gewrichtsvlakken geen contact meer maken met elkaar“.
Symptomen
- Abnormale stand
- Onbeweeglijkheid
- Pijn
- Zwelling
Behandeling
- Immobiliseren
- NOOIT zelf reponeren / terugzetten
3 Verstuiking
Definitie: ”het gewrichtskapsel en de gewrichtsbanden worden uitgerekt en/of gescheurd”.
Symptomen
- Zwelling
- Pijn
Behandeling
- Koudetherapie d.m.v. een blessurehoek koudekompres
- Drukverband
- Blessurehoek elastische enkelbandage of zwachtel
4 Kneuzing
Definitie: bij een kneuzing wordt door kracht van buitenaf een stuk weefsel inwendig beschadigd.
Daarbij kan tevens uittreding van bloed plaats vinden.
Behandeling
- Koudetherapie d,m.v. een blessurehoek koudekompres
- Drukverband
- Blessurehoek elastische enkel- of kniesteun

5 Spierscheur
Definitie: Gehele of gedeeltelijke onderbreking van de spiervezels
Symptomen:
- Plotselinge pijn (zweepslag)
- Zwelling
- Op de plaats van de scheur is vaak een holte zichtbaar
Behandeling:
- Koude therapie d.m.v. een blessurehoek koudekompres
- Drukverband (Behandeling arts is meestal noodzakelijk)
6 Spierkramp
Definitie: wanneer een spier beweegt zet ze glucose en zuurstof om in CO2 en melkzuur. Deze afvalstoffen worden
door het bloed afgevoerd. Door slechte conditie of overdreven inspanning wordt het melkzuur niet snel genoeg
afgevoerd. Een te hoge opeenstapeling van melkzuur in een spier kan krampen veroorzaken.
Symptomen
- Samentrekkende spieren (verharding)
- Hevig stekende pijn
Behandeling
- Ontspanning van de spier opwekken door de antagonisten (tegenoverliggende spieren) samen te trekken
- Massage
- Rust
- Preventief : conditie verbeteren
Het bewegingsapparaat - 5

De elleboog - 6
De elleboog
Ieder gewricht is een compromis tussen mobiliteit en stabiliteit. Bepalend hiervoor zijn de verhoudingen tussen de
botten, de ligamenten en de spieren.
De elleboog is het gewricht tussen boven- en onderarm. Het ellebooggewricht is een compositie van drie gewrichten
in één. Door deze gewrichten kan de onderarm ten opzichte van de bovenarm over een afstand van 130° worden
gebogen (flexie) en vervolgens weer volledig worden gestrekt (extensie). De onderarm kan om zijn lengteas 80° naar
binnen worden gedraaid (pronatie) en 80° naar buiten worden gedraaid (supinatie). Samengevat je kunt er zeer veel
mee doen, maar als de functie vermindert is men ernstig ‘onthand’.
1 De bovenarm (humerus)
2 De ellepijp (ulna)
3 Het spaakbeen (radius)
Door deze botstukken worden ter hoogte van de elleboog drie
gewrichten gevormd: Het gewricht tussen bovenarm en ellepijp; het
gewricht tussen bovenarm en spaakbeen en het gewricht tussen
spaakbeen en ellepijp.

Gewrichten
- Het gewricht tussen bovenarm en ellepijp: de ellepijp omvat de bovenarm als een tang. De elleboog is hier een
scharniergewricht en kan dus alleen buigen en strekken in de elleboog.
- Het gewricht tussen bovenarm en spaakbeen is een kogelgewricht, maar doordat het uiteinde van het spaakbeen
(radiuskop) tegen de ellepijp aanligt wordt de beweging ervan beperkt in twee richtingen, namelijk strekken en
buigen van de elleboog en draaien om zijn lengteas.
- Het gewricht tussen spaakbeen en ellepijp bij het ellebooggewricht: het gewricht wordt gevormd tussen het kopje
van het spaakbeen en de ellepijp. Het kopje van het spaakbeen wordt tegen de ellepijp aangehouden door een band
die begint ter hoogte van de ellepijp, rond het kopje van het spaakbeen loopt, om vervolgens weer aan de ellepijp
vast te hechten. Ook deze band is aan de binnenzijde met kraakbeen bedekt. In dit gewricht is het draaien om de
lengteas van de onderarm mogelijk.
Kraakbeen
De uiteinden van de bovenarm, ellepijp en het kopje van het spaakbeen zijn bekleed met kraakbeen. Kraakbeen is een
goed verend weefsel. Kraakbeen bevat geen zenuwen en bloedvaten. De drie gewrichten worden omgeven door één
gewrichtskapsel.
Gewrichtssmeer
De bloedvaten in het gewrichtskapsel vormen gewrichtssmeer. Het gewrichtssmeer bekleedt de gewrichtsvlakken
met een dunne film. Door zijn stroperige eigenschappen zorgt het gewrichtssmeer ervoor dat de gewrichtsvlakken
steeds van elkaar gescheiden blijven, waardoor wrijving tot een minimum wordt beperkt en er geen slijtage van de
gewrichtsvlakken optreedt. Men kan gewrichtssmeer vergelijken met vet in een lager waarin de as van een wiel draait.
Gewrichtsbanden
De gewrichten worden verstevigd met gewrichtsbanden die ligamenta worden genoemd. De banden bestaan uit lagen
sterk bindweefsel.
Spieren
1 Buigspier: de tweekoppige spier (musculus biceps; spier =
musculus) en bovenarmspier (musculus brachialis).
2 Strekspier is de driekoppige bovenarmspier (musculus triceps
brachii).
3 Draaispier naar binnen (musculus pronator teres en musculus
pronator quadratus).
4 Draaispier naar buiten. De tweekoppige spier (musculus biceps)
en een spier in de onderarm (musculus supinator).
Aan de buitenzijde van de elleboog ontspringen op de bovenarm
de strekkers van de pols en vingers, aan de binnenzijde de buigers
van de pols en vingers.
Slijmbeurzen
Een slijmbeurs is een dunwandige holte die gevuld is met een stroperige vloeistof . Slijmbeurzen zitten op plaatsen
die aan wrijving onderhevig zijn: tussen bot en huid; tussen pees en de huid en tussen pees en een botstuk. De
belangrijkste slijmbeurs ter hoogte van de elleboog bevindt zich aan de achterzijde van de elleboog tussen het uiteinde
van de ellepijp en de bovenarm.
De elleboog - 7

De elleboog - 8
De tennisarm: epicondylitis lateralis humeri
De klachten worden waarschijnlijk veroorzaakt door degeneratie
(ontaarding) van het peesweefsel op 1 cm van de aanhechting
op het bot. De bloedvoorziening van de pezen is hier het meest
kritisch. Door beschadiging van het peesweefsel kunnen kleine
scheurtjes ontstaan. Een tenniselleboog veroorzaakt pijn aan
de buitenzijde van de elleboog op de plaats waar de strekkers
van de pols en de vingers aanhechten op de buitenzijde van de
bovenarm.
1 Pees
2 Spier
Oorzaak
Een tenniselleboog wordt veroorzaakt door overbelasting. Niet alleen tijdens tennissen, maar ook bijvoorbeeld na
zwaar handwerk, strijken.
Klachten
Een tenniselleboog geeft pijn aan de buitenzijde van de elleboog, vooral bij knijpen.
Behandeling
- Afwachtend beleid. Dit is het beleid wat de huisarts in principe zal adviseren zodra hij de diagnose tenniselleboog
heeft gesteld. Hij zal u advies geven met betrekking tot activiteiten die u kunt uitvoeren. Men wordt geadviseerd
om alle activiteiten uit te voeren die men kan zolang de pijngrens maar niet wordt overschreden: ‘belasten tot de
pijngrens’. Naast deze adviezen kan de huisarts u zonodig pijnstilling adviseren. Het middel van keuze is paracetamol.
Eventueel kan de huisarts u sterkere pijnstilling voorschrijven uit de ‘NSAID’ groep (Non-steroid Anti Inflammatory
Drugs). Dit zijn veelgebruikte middelen als Diclofenac en Naproxen.
- Fysiotherapie. Ongeveer 28% van de patiënten die bij de huisarts komt wordt verwezen naar een fysiotherapeutische
praktijk. De fysiotherapeut heeft een groot scala aan fysiotherapeutische applicaties die de klachten mogelijk kunnen
doen afnemen, zoals ultrageluid, frictie-massage, warmtebronnen en oefeningen voor spierversterking en training van
de beweeglijkheid.
- Armbrace of armbrace instelbaar (Blessurehoek). Het principe van de braces is om de polsstrekkers af te binden
net voorbij de ‘common extensor tendon’ (gezamenlijke strekpees). Dit afbinden wordt geacht de krachten op de
aanhechting te verminderen en zo deze aanhechting rust te geven. Een bijkomend aspect is dat patiënten zo minder
pijnklachten ondervinden en het natuurlijke herstelproces zijn gang kan gaan.
Door druk te geven op de overgang van de spier naar de pees,
krijgt het ontstoken gebied rust.
Je kunt daarom met een brace doorgaan met je activiteiten. Je
brengt eigenlijk het aanhechtingspunt naar voren.

Golf-arm: epicondylitis medialis humeri
Wat is een golf-arm?
De onderarmspieren zitten vlak bij het elleboog-gewricht vast aan het bovenarmbeen. Een golf-arm is een irritatie
van de aanhechting van de spieren aan de binnenzijde van de elleboog. Dit veroorzaakt pijnklachten. Dit zijn de
buigspieren.
Oorzaak
Een golf-arm wordt veroorzaakt door een herhaalde beweging. Niet alleen tijdens het golfen, maar na elke
overbelasting kan deze aandoening ontstaan. Oorzaken zijn bijvoorbeeld zwaar handwerk.
Klachten
Een golf-arm geeft pijn aan de binnenzijde van de elleboog, vooral bij belasting.
Behandeling
Zie tennisarm, alleen brengt men de brace aan de binnenzijde van de onderarm aan.
De elleboog - 9

De pols - 10
De pols
1 2
3
Ieder gewricht is een compromis tussen mobiliteit en stabiliteit.
Bepalend hiervoor zijn de verhoudingen tussen de botten, de
ligamenten en de spieren. De pols is een scharniergewricht
en vormt de verbinding tussen het spaakbeen en de
handwortelbeentjes.
1 Ellepijp (ulna)
2 Spaakbeen (radius)
3 Handwortelbeentjes

Polsverzwikking
Een polsverzwikking is het, te ver, oprekken van de banden van de pols, soms met een kraakbeenbeschadging, als
gevolg van een val of botsing. Hierdoor ontstaat vaak een zwelling (van vocht en bloed) door het beschadigde weefsel.
Hierdoor is er druk in de pols die pijn kan veroorzaken.
Therapie
1 Koudetherapie d.m.v. een blessurehoek koude kompres.
2 Bandage met blessurehoek zelfklevende zwachtel. Tapen van de pols heeft niet zo veel zin. Men wast de handen
over het algemeen een aantal keren per dag. Indien men een lichte ondersteuning voor een korte periode (1
week) wenst, is het zinvol om een bandage te adviseren. Voor het aanleggen van een bandage is ook minder kennis
noodzakelijk.
3 Blessurehoek polsbrace. Indien er na twee weken nog geen verbetering optreedt bij uw klacht of uw functie beperkt
blijft, adviseren wij u om (weer) contact op te nemen met uw arts of therapeut.
Overbelasting van de pols
Een overbelastingsblessure van de pols betreft een chronische irritatie van bindweefsel, banden, pezen en spieren
rondom het polsgewricht. Meestal bevindt de pijn zich aan de duimzijde van de pols. Deze blessure ontstaat doordat
de belasting hoger is dan de belastbaarheid van de pols. Deze te hoge belasting kan ontstaan door:
- te moeilijke of te zware oefeningen
- de vele herhalingen van bewegingen in de oefenprogramma’s
- de overstrekking van de pols bij steun op de handen of een overmatige trekkracht bij bijvoorbeeld hangbelasting
Therapie
1 Koudetherapie d.m.v. een blessurehoek koudekompres.
2 Bandage met blessurehoek zelfklevende zwachtel. Tapen van de pols heeft niet zo veel zin. Men wast de handen
over het algemeen een aantal keren per dag.
3 Blessurehoek polssteun / polsband, afhankelijk van de ernst van de klacht.
Duimbandage
Polssteun Universeel
Polsbandage Sport
Polsbrace
Polssteun
Polsbrace Extra
De pols - 11

De pols - 12
Artrose / artritis
Artrose is een beschadiging van het kraakbeen in het gewricht . Bij primaire artrose is de oorzaak niet aanwijsbaar.
Echter de oorzaak bij secondaire artrose is meestal wel duidelijk. Zo kan een gewricht beschadigd zijn door
een of meer blessures of in het stadium waarin kraakbeen gedeeltelijk is verdwenen kan bot gaan woekeren
(osteofytvorming) waardoor de gewrichtsfunctie verloren gaat.
Hoewel kraakbeen geen zenuwvezels bevat en zelf geen pijngewaarwording kan geven is juist pijn de voornaamste
klacht van patiënten met artrose. Dit komt omdat een artrotisch gewricht zich anders beweegt dan een gewricht met
gezond kraakbeen. Structuren zoals het kapsel en banden (ligamenten) worden overmatig belast en gerekt en dat
veroorzaakt de pijn. Bij sommige aandoeningen is er ook sprake van een ontsteking in het polsgewricht, reumatoïde
artritis is hiervan een voorbeeld.
Therapie
Bij artrose is de behandeling met name gericht op het verminderen van de pijn en indien mogelijk, functieherstel.
Aan de gewrichtsverandering dan wel de botwoekering verander je niets. Het aller belangrijkste om verergering van
artrose tegen te gaan is bewegen maar dit is echter alleen mogelijk als de pijn bij het bewegen niet te erg is.
De behandeling van artritis is vooral gericht op maximale onderdrukking van de ontstekingsreactie met TNF-blokkers
en corticosteroïden (o.a. prednison) om zo verdere gewrichtsschade en invaliditeit te voorkomen.
Daarnaast wordt gestreefd naar verlichting van de pijnklachten en onbelast bewegen (zie verderop).
1 Koudetherapie d.m.v. een blessurehoek koudekompres. ALLEEN BIJ ARTRITIS
2 Bandage met blessurehoek zelfklevende zwachtel. Tapen van de pols heeft niet veel zin. Men wast de handen vaak
een aantal keren per dag.
3 Blessurehoek Polssteun. Of bij zware artrose de Polsbrace Extra.

De knie
Ieder gewricht is een compromis tussen mobiliteit en stabiliteit. Bepalend hiervoor zijn de verhoudingen
tussen de botten, de ligamenten en de spieren. De knie is, als grootste gewricht van het menselijk lichaam, een
draaischarniergewricht. De buiging wordt uitgevoerd als een rol- en glijbeweging. In gebogen toestand is een draaiing
(rotatie) mogelijk.
Aan het kniegewricht nemen het dijbeen (femur), het scheenbeen (tibia) en de knieschijf (patella) deel.
De knie is een complex gewricht en daarom ook moeilijk te behandelen, echter de consequenties zijn vaak groot en
dan hebben we het nog niet eens over topsport. Over het algemeen maken we de indeling tussen “bandletsel” en
”niet bandletsel”. Dit is een grove indeling maar maakt het wel eenvoudig voor wat betreft het advies.
Kniebrace Nieuw
1 Patella (knieschijf)
2 Achterste kruisband
3 Voorste kruisband
4 Binnenste knieband
5 Binnen meniscus
6 Tibia plateau
7 Scheenbeen
8 Kuitbeen
9 Buitenste knieband
10 Buiten meniscus
De knie - 13

De knie - 14
Gewrichtsbanden
Het gewricht wordt verstevigd met gewrichtsbanden die ligamenten worden genoemd. De banden bestaan uit
lagen sterk bindweefsel. Het kniegewricht heeft een binnenband (mediale band) die in het gewrichtskapsel ligt en
een buitenband (laterale band) die net buiten het gewrichtskapsel ligt. De binnen- en buitenband zorgen voor de
zijdelingse stabiliteit van het gewricht. Centraal in de knie gelegen zijn de voorste en achterste kruisband die het
gewricht tussen bovenbeen en onderbeen als het ware in tweeën verdelen. Deze laatste banden, het woord zegt het
al, lopen gekruisd. De voorste kruisband die voor de achterste kruisband ligt voorkomt dat het onderbeen naar voren
en de achterste kruisband voorkomt dat het onderbeen naar achteren verschuift.
Spieren
De spieren (spier = musculus) die voor de bewegingen van het kniegewricht zorgen zijn de vierkoppige
bovenbeenstrekker (musculus quadriceps) en de buigers (hamstrings) van de knie. De vierkoppige bovenbeenstrekker
zit vast aan de bovenkant van de knieschijf. De knieschijf is op zijn beurt weer verbonden met een stevige band aan de
voorzijde van het bovenste deel van het scheenbeen. Dit wordt de knieschijfpees (ligamentum patellae) genoemd.
Meniscus
Tussen het gewrichtskraakbeen van het bovenbeen en van het scheenbeen bevindt zich zowel aan de binnen- als aan
de buitenzijde een sinaasappelschijfvormig stukje kraakbeen, de zogenaamde binnen (mediale) en buiten (laterale)
meniscus. De menisci zijn evenals een sinaasappelschijf aan de buitenzijde dik en worden naar binnen toe dunner. De
menisci zijn bedoeld om de vorm van het gewrichtsoppervlak van het bovenbeen wat bolvormig en het onderbeen dat
vlak is op elkaar aan te passen.
De menisci zijn dan ook aan de onderzijde vlak en aan de bovenzijde uitgehold. Daarnaast functioneren de menisci als
schokdempers. Wanneer het gewicht op het been wordt gezet dan kunnen de menisci naar buiten uitwijken waardoor
de neerwaartse kracht naar buiten wordt omgezet. Dit is vergelijkbaar wanneer men met de voet op een bal staat. De
bal wordt platter en wijkt naar buiten uit waardoor een deel van de krachten die naar beneden zijn gericht naar buiten
worden omgezet.
De menisci zorgen ervoor dat de bewegingen van de knie soepel verlopen.
Slijmbeurzen
Een slijmbeurs is een dunwandige holte die gevuld is met een stroperige vloeistof. Slijmbeurzen zitten op plaatsen die
aan wrijving onderhevig zijn:
- tussen bot en huid;
- tussen pees en de huid;
- tussen pees en een botstuk.
Een pees is een koordvormige of platte bindweefselverbinding tussen spier en bot. De belangrijkste slijmbeurzen rond
de knie zijn die tussen de knieschijf en de huid (bursa prepatellaris) en tussen de knieschijfpees en de huid.

De jumpersknee
De naam Jumpersknee of springersknie werd voor het eerst gebruikt om de pijnklachten te beschrijven die bij
hoogspringers in het afzetbeen ontstonden. Dezelfde aandoening zien we ook bij andere sporten (o.a. basketbal,
volleybal, verspringen, gewichtheffen) waarbij veel explosieve kracht in het been, en m.n. van de spieren rond de knie,
gevraagd wordt.
Symptomen
Over het algemeen bestaan de klachten uit een sterke pijn, op het onderste puntje van de knieschijf. De klachten
beginnen, meestal, langzaam en nemen in eerste instantie vaak na de warming-up af. In een volgende fase zullen de
klachten aan het eind van de training of wedstrijd ook weer op komen zetten, maar nemen met rust doorgaans weer
af. Dat is ook de reden waarom zo veel sporters er gewoon mee blijven lopen.
Naarmate de tijd echter vordert zullen de klachten alleen maar verergeren en verdwijnen ze door rust ook niet
meer. Vaak zijn er daarbij ook (pijn)klachten en/of een verhoogde spanning in de quadriceps (de dijbeenspier aan
de voorzijde van het been). Activiteiten zoals springen, steps en traplopen zullen over het algemeen de klachten
provoceren.
Therapie:
Over het algemeen wordt deze klacht begeleid door de fysiotherapeut, waarbij krachttraining van de beenspieren
altijd een vast onderdeel van het behandelplan is. Als hulpmiddel start men meestal eenvoudig met een al of
niet instelbaar kniebandje (Blessurehoek), dat er voor zorgt dat de trekkracht van de pees op de knieschijf wordt
verminderd.
In preventieve zin is het nog van belang om goede -voor jouw sport specifieke- schoenen aan te schaffen. Verder is het
belangrijk om extra aandacht aan een goede warming-up en cooling-down te besteden.
(Blessurehoek, gel voor vermoeide spieren en warming-up extra) Dat is al van belang op het moment dat je voor het
eerst merkt dat je (heel lichte) klachten krijgt, maar dat blijft van groot belang, ook wanneer je weer volledig hersteld
bent, om te voorkomen dat de klachten opnieuw terug gaan komen.
Kniebandje Kniebandje instelbaar
De knie - 15

De knie - 16
Arthrose
De knie bestaat uit twee botstukken die bekleed zijn met kraakbeen. Raakt dit kraakbeen van het gewrichtsoppervlak
beschadigd, dan is er sprake van slijtage, of arthrose.
Links Gezond gewricht
Rechts Ongezond gewricht
Oorzaken
Arthrose van de knie kan veroorzaakt worden door
een ongeval waarbij er sprake is van een botbreuk
die in het kraakbeen van het kniegewricht doorloopt.
Ook wanneer een meniscus volledig wordt weggehaald
treedt in 75% van de gevallen na tien jaar slijtage op van
dat deel van de knie waar de meniscus is verwijderd.
Slijtage kan ook optreden na infectie en na een kapotte
knieband. In de meeste gevallen is er geen oorzaak
te vinden van de slijtage. Bij het ouder worden wordt
de kwaliteit van het kraakbeen minder en ontstaat er
makkelijker slijtage.
Klachten
Door de slijtage van de knie ontstaat pijn. Wanneer de slijtage zich ter hoogte van de knieschijf bevindt dan is de pijn
aan de voorzijde van de knie gelokaliseerd. Is de slijtage aan de binnenkant van de knie dan heeft de patiënt pijn aan
de binnenzijde. Zit de slijtage aan de buitenzijde van de knie dan heeft de patiënt pijn aan de buitenzijde van de knie.
Bij een versleten knie treedt de pijn meestal op bij lopen, traplopen en lang staan. Fietsen geeft over het algemeen
veel minder klachten.
De pijn wordt niet veroorzaakt door het kraakbeen zelf of het onderliggende bot. De pijn wordt veroorzaakt doordat
kleine stukjes kraakbeen welke losraken van het gewrichtsoppervlak door het gewrichtskapsel worden ingevangen en
daar een lokale irritatie, ook wel ontsteking genoemd, veroorzaken. In het beginstadium treedt de pijn dan ook niet op
bij inspanning maar meestal enkele uren daarna. In een vergevorderd stadium is de pijn de hele dag door aanwezig en
is meestal ‘s morgens het ergst als de patiënt op gang moet komen. Dit wordt wel startpijn genoemd. Na een minuut
of tien in beweging te zijn geweest verminderen de pijnklachten meestal.
Hoe stelt men de diagnose?
In het begin is dat moeilijk. Wanneer de slijtage van het kraakbeen oppervlakkig is dan is dit op gewone röntgenfoto’s
niet waarneembaar. Kraakbeen is niet zichtbaar op röntgenfoto’s. Op röntgenfoto’s wordt alleen bot gezien. Meestal
kan men pas na jaren, wanneer het kraakbeen tot op het bot is versleten,de slijtage ook op röntgenfoto’s waarnemen.
Therapie
1 Pijnstillers/ontstekingsremmers.
2 Pijnbestrijding door smering van het kniegewricht door inspuiting van een vloeistof (Hyaluronzuur).
3 Arthroscopie het schoonmaken van de knie tijdens een kijkoperatie.
4 Behandeling door het plaatsen van een kunstknie, meestal pas op hoge leeftijd.
5 Behandeling met een Blessurehoek kniebrace.

“Licht” bandletsel
Indien er sprake is van bandletsel waarbij de banden afgescheurd zijn, komen we op een ander gebied van de
gezondheidszorg. Deze groep zal altijd een specialistische behandeling ondergaan, waarbij zware braces en/of operatief
ingrijpen aan te pas komt. De braces die men inzet zijn altijd voorzien van scharnieren.
Er is echter een grote groep mensen die preventief kiezen voor een licht scharnier(hinged) brace . Het skiën is hiervan
een uitstekend voorbeeld. Deze groep mensen hebben vrijwel altijd ernstig knieletsel gehad (bv kruisband ruptuur) en
durven vrijwel niet zonder bescherming te gaan sporten. In overleg is voor deze groep een goede brace voorhanden
echter niet standaard aanwezig in de blessurehoek.
De groep die u wel meteen kunt helpen heeft meestal licht bandletsel. De arts/therapeut spreekt meestal over
“opgerekte” banden.
Therapie:
Voor deze laatste groep (“opgerekte” banden), kan men de volgende producten adviseren. Afhankelijk van de ernst
van de klachten van licht naar zwaar:
- Kniebandage
- Kniesteun
- Kniebrace
Kniebandage Kniebandage Sport
Kniesteun
De knie - 17

De knie - 18
“Voetbalknie”
1 2
Een voetbalknie is een scheur in de binnen- of buitenmeniscus.
Een voetbalknie kan veroorzaakt worden door een draailetsel bij
een gebogen knie terwijl het onderbeen het gewicht draagt.
1 Binnenmeniscus
2 Buitenmeniscus
Door langzame slijtage en vermindering van de elasticiteit van
de meniscus kan op oudere leeftijd zelfs zonder voorafgaand
draailetsel van de knie een scheur in de meniscus ontstaan. De
meeste meniscusscheuren treden echter vooral op bij jonge
volwassenen, meestal tijdens het sporten. In Nederland veelal
bij voetbal vandaar de naam voetbalknie. Meestal scheurt de
binnenmeniscus (80%). Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door
het feit dat de binnenmeniscus minder mobiel is doordat deze aan
de binnenband vast zit in tegenstelling tot de laterale meniscus die
los ligt van de buitenband. Een meniscusscheur kan in combinatie
optreden met een bandletsel meestal de voorste kruisband of
binnenband.
Klachten
Zit de scheur in de binnenmeniscus dan heeft men pijn aan de binnenzijde van de knie, Zit de scheur in de
buitenmeniscus dan zit de pijn aan de buitenzijde van de knie. De pijn is meestal de hele dag aanwezig en wordt
verergerd bij lopen op oneffen terrein. Wanneer een deel van de kapotte meniscus los schiet dan kan dit deel klem
raken tussen het gewrichtsoppervlak van het bovenbeen en het gewrichtsoppervlak van het onderbeen. De knie kan
dan niet meer gestrekt worden. Dit noemt men een slotverschijnsel van de knie. Veelal kan dit slotverschijnsel weer
worden opgeheven door wat met de knie te draaien waardoor het kapotte deel weer naar zijn oorspronkelijke plaats
terugschiet.
Therapie
- Over het algemeen gaat men over tot operatief ingrijpen waarbij men vaak een kijkoperatie uitvoert. Tijdens de
ingreep wordt het gewricht schoongemaakt en worden losse stukken verwijderd.
- In de lichtere gevallen kan men kiezen voor therapie, waarbij met name getraind wordt om de spieren te verstevigen.
- Ook kan men kiezen voor een Blessurehoek kniebrace tijdens het sporten

De enkel
Ieder gewricht is een compromis tussen mobiliteit en stabiliteit. Bepalend hiervoor zijn de verhoudingen tussen de
botten, de ligamenten en de spieren.
Het enkelgewricht, bestaat uit het Bovenste en het Onderste Sprong Gewricht . De benige delen zijn het uiteinde
van het scheenbeen en het kuitbeen (de enkelvork) en het bovenste sprongbeen die samen het B.S.G.) vormen.
Het O.S.G. wordt gevormd door de onderzijde van het bovenste sprongbeen en de bovenzijde van het onderste
sprongbeen. Voor de stabiliteit van het enkelgewricht is een aantal banden en spieren verantwoordelijk, de
stabilisatoren. Een belangrijk verschil moet gemaakt worden tussen actieve en passieve stabilisatoren.
De onderstaande tekeningen zijn puur ter informatie en zeker niet om van buiten te leren.
Vooraanzicht enkel
1 Tibia (scheenbeen)
2 Fibula (Kuitbeen)
3 Talus (sprongbeen)
4 Binnenenkel
5 Buiten enkel
Zijaanzicht enkel
1 Tibia (scheenbeen)
2 Fibula (Kuitbeen
3 Talus (sprongbeen)
4 Calcaneus (Hielbeen)
5 Naviculare (Voetwortelbeen)
6 Ligamentum tibiofibulare anterius
7 Ligamentum tibiofibulare posterius
8 Ligamentum talofibulare anterius
9 Ligamentum talofibulare posterius
10 Ligamentum calcaneofibulare
De enkel - 19

De enkel - 20
Links:
Het bovenste sprongewricht
1 Fibula Kuitbeen
2 Tibia (scheenbeen)
3 Enkelvork
4 Talus
Rechts:
De beweging van het bovenste
spronggewicht
Links:
Het onderste sprongewricht
1 Talus
2 Calcaneus (hak)
Rechts:
Hier zijn meer bewegingen mogelijk
dan in het bovenste spronggewricht

De enkelverstuiking
Kneuzen en verzwikken van de enkel behoren tot de meest voorkomende letsels. Onder kneuzen verstaan we een
beschadiging die ontstaan is door de inwerking van direct geweld. Een goed voorbeeld hiervan is een trap tegen de enkel
tijdens het voetballen. Het gevolg is meestal een blauwe plek die in de regel vanzelf geneest. Verzwikken is het verdraaien
van de enkel door het ongelukkig plaatsen van de voet op een niet stabiele ondergrond b.v. de voet verkeerd op de rand
van de stoep plaatsen waardoor de enkel door gebrek aan steun als het ware omklapt. Het gevolg van deze verzwikking
kan zijn een fractuur(breuk) of een enkelbandruptuur, een gescheurde enkelband. We zeggen dat de enkel verstuikt is als
de banden opgerekt zijn (dystorsie).
Inversie; naar binnen draaien (99%) Eversie; naar buiten draaien (1%)
Therapie
Als men de enkel verstuikt of verzwikt , begin dan zo snel mogelijk met koelen, liefst nog met de schoen aan. Daarna
zijn er verschillende manieren om de zwelling te beperken. Koel bij voorkeur gedurende 15 tot 20 minuten met koud
stromend water of met ijs. Let wel op met ijs: breng dit nooit direct op de huid aan maar leg er iets tussen. Je kunt prima
de Blessurehoek koude- / warmtetherapieset adviseren. Door de set te gebruiken loop je niet het gevaar van verbranding
door het verkeerd gebruik van ijs.
Set Blessurehoek warmte / koude therapie
Herhaal het koelen 4 tot 5 keer per dag. De enkel wordt dan minder dik en men heeft minder pijn. Om de zwelling te
verminderen, is het goed om na het koelen rondom de geblesseerde enkel druk uit te oefenen, bijvoorbeeld met een
elastisch verband of een zwachtel.
Kunt u na het koelen nog steeds niet steunen op de geblesseerde enkel?
Consulteer een huisarts,of fysiotherapeut. Als uw enkel toch dik en pijnlijk is geworden, is een korte tijd rust het beste.
Loop minder tot de ergste zwelling weg is. De genezing gaat sneller als u wel regelmatig uw enkel beweegt, bijvoorbeeld
door rondjes te draaien met de tenen of de voet. Dit bevordert de doorbloeding, dringt de zwelling terug en voorkomt
stijfheid. Verder is het belangrijk om de voet zo vaak als mogelijk hoog te leggen. Ook dit vermindert de zwelling. U kunt
bijvoorbeeld een kussen onder de voet leggen.
Blessurehoek zelfklevende zwachtels
Een elastische zwachtel voldoet aan alle voorwaarden en is het goedkoopst. Nadeel is dat de patiënt de zwachtel zelf
moet aanleggen waardoor deze soms niet genoeg steun biedt..
Blessurehoek sporttape
Een tape-bandage moet regelmatig vervangen worden en vereist de nodige kennis en vaardigheid. Een bijkomend nadeel
is de huidonvriendelijkheid. Gedurende een gemiddelde behandelduur van 6 weken kan dit oplopen van 2 tot 3 bandages.
Blessurehoek braces
Een handige, gangbare methode is het aanmeten van een brace. Hoewel de patiënt het wel of niet dragen van de brace
in eigen hand heeft biedt de brace in principe voldoende steun. Een voordeel is dat de brace éénmalig aangemeten wordt
en de hele behandelingsperiode mee gaat. Ook kan de brace tijdens sportbeoefening preventief gebruikt worden.
Soorten enkelbraces
Van lichte tot zware ondersteuning
- Enkelbandage - Voetbalbrace
- Enkelsteun - Enkelbandage Sport
- Enkelbrace - Tennisbrace
De enkel - 21

Het onderbeen / de achillespees - 22
Het onderbeen
De achillespees
1 2
4
3
1 Filbula 1 Tibia
2 Tibia 2 Achillespees
3 Talus
4 Calcaneus
De achillespees vormt het verlengde van de kuitspieren en hecht aan bij het hielbeen. De Achillespees is voor het
bewegen van het onderbeen een zéér belangrijke pees met een slechte doorbloeding. Als we ouder worden, neemt de
doorbloeding verder af en wordt de pees gevoeliger voor overbelasting. Men spreekt dan van “tendinitis” dit verwijst
naar een pijnlijke overbelastingsblessure . De toevoeging ‘itis’ wil zeggen dat er ontstekingsweefsel bestaat, maar er
zijn bij de chronisch overbelaste achillespees door de microscoop geen echte ontstekingscellen ontdekt, dus de term is
eigenlijk niet juist. Daarom kiest men tegenwoordig voor de term ‘tendinopathie’.
Klachten
Een Achillespees-ontsteking begint meestal met lichte klachten en verergert geleidelijk. Vaak ervaart men na een
sportinspanning een enkele uren durende pijn en stijfheid . Daarna wordt het vaak erger en treedt de klacht al op
bij aanvang van de sportinspanning. Tijdens de warming-up verdwijnt het zeurende gevoel dan om na afloop weer
heftiger terug te komen. Tenslotte komt de pijn al bij het begin van de sportbeoefening en ook bij normale dagelijkse
bewegingen. Rust geeft dan geen pijnverlichting meer. Men heeft zowel overdag als ‘s nachts klachten.
Oorzaken
De exacte oorzaak kent men nog steeds niet. Meestal is het een combinatie van factoren.
- Verminderde doorbloeding van de pees bij het ouder worden. ( de meeste klachten komen voor in de leeftijd tussen
de 35 en 45 jaar, meer bij mannen dan bij vrouwen).
- Overgewicht
- Verkeerde looptechniek
- Voetstandsafwijkingen zoals een hol- of knikvoet
- Beenlengteverschil en bekkenscheefstand
- Verandering van trainingsintensiteit
- Verkeerde ondergrond en vaak wisselend
- Verkeerd/slecht schoeisel
Therapie
- Aanpassing van de activiteit, soms volledig stoppen
- Geneesmiddelen met een ontstekingsremmende werking
- Fysiotherapie met name voor oefening en advies.
- Blessurehoek hakverhoger (Viscoheel)
1
2

Hielspoor “fasciitis plantaris”
Hielspoor is een botwoekering onder de hak bij de aanhechting
van de peesplaat op het hielbeen. Dit is met röntgenfoto’s aan
te tonen. De pijnplaats is vaak met één vinger aan te wijzen. Een
veel gehoorde klacht is pijn onder de hiel, ’s ochtends bij het
opstaan en de dag na een periode van rust. De pijn wordt vaak
omschreven als scherp en zeurend. Afhankelijk van de ernst zal
men ook pijn hebben tijdens het lopen.
Therapie
Bij klachten is het zinvol om gebruik te maken van een schokdempende hakverhoging met een uitsparing van nog
zachter materiaal op de plaats van de pijn (Blessurehoek hielkussen). Het voordeel van de hakverhoging is dat de
spanning van de peesplaat wordt afgehaald, doordat de spieren van de kuit minder zijn aangespannen.
Hakverhoger Hielkussen
Het onderbeen / de achillespees - 23

Ringbaan Noord 103b,
5046 AA Tilburg
Telefoon: 013 - 544 20 32
Fax: 013 - 544 21 47
Email: info@blessurehoek.nl
Website: www.blessurehoek.nl
Productoverzicht 2010 - 2011
Bestellen 013 - 544 20 32
Uitgebreide productinformatie vindt u
op onze website www.blessurehoek.nl
BLES10 - Product overzicht 2010.indd 1 31-3-2010 15:11:03