10 07 Eindrapport Bestuurlijke Toekomst - Gemeente Noordwijk

93
De crux van deze cijfers is dat de gemeenten in de Bollenstreek
passantengemeenschappen aan het worden zijn. de meerderheid van de bevolking komt
van elders en gaat op termijn ook weer vertrekken. In 2030 wordt een aanzienlijk deel
van de bevolking van de kernen in de streek bewoond door mensen die nu nog niet
weten dat ze dat zullen doen; die misschien nog nooit gehoord hebben van die kern. Dat
betekent iets voor de historisch bepaalde identiteit. Identiteit is niet meer een waarde
die inwoners onderling automatisch herkennen. De gemeenschap moet voortdurend
nieuwkomers meenemen in die identiteit. De omvang van een gemeente zegt daarbij
niet zo veel. De grootste gemeente van het land – Amsterdam – is een passantenstad bij
uitstek. En uitgerekend in die stad is de identiteitsbeleving intens. Het is mogelijk zelfs
een van de weinige plekken waar de inwoners ook echt eigenschappen aan hun
gezamenlijke identiteit toekennen (vrijzinnig, eigenzinnig, anarchistisch, ondernemend).
Wat Amsterdam kennelijk goed doet, is de integratie, de verwelkoming van
nieuwkomers. Passanten gaan zich snel Amsterdammer voelen en bijdragen aan de
gezamenlijke identiteit, zelfs wanneer ze weten dat ze over een aantal jaren weer
vertrekken (de Engelse expatriate die toch Nederlands leert).
De opgave voor gemeenten in de westelijke Randstad is niet zozeer het koesteren van
een identiteit, maar vooral het delen van die identiteit met een snel veranderende
bevolking. Er is vraag naar een ‘welcoming program’ voor al die passanten, zodat ze snel
horen hoe het zit met participatiemogelijkheden in sport en cultuur, wat de
mogelijkheden zijn voor ondernemerschap, wat er van hen verwacht wordt in
burgerschap en vrijwilligerswerk, hoe het onderwijssysteem in elkaar zit, wat de
veiligheidsmoraal is, en noem maar op. En dat ‘welcoming program’ moet inderdaad
ook een beetje in het Engels, want het aantal anderstaligen blijft maar toenemen.
Universiteitssteden hebben al dat soort programma’s voor eerstejaars studenten. Maar
naarmate de verhuismobiliteit blijft toenemen en de tegenstellingen tussen stad en
omgeving kleiner worden, neemt de behoefte aan ‘welcoming’ ook buiten de
campussen toe. De vorming van een fusiegemeente is een goede aanleiding om zo’n
programma eens goed op poten te zetten.
En intussen blijven kleinere, hechte gemeenschappen met een eigen gezicht gewoon
bestaan. De Kooi in Leiden, de Jordaan in Amsterdam, De Engel en De Zilk in de
Bollenstreek. Maar die hebben geen eigen gemeenteraad nodig om toch een eigen
positie te houden.