10 07 Eindrapport Bestuurlijke Toekomst - Gemeente Noordwijk

83
Bestuurlijke slagkracht. De bestuurlijke slagkracht van de Bollenraad is geen
automatische consequentie van de constructie. Als de Bollenraad niet ‘van harte’ gaat
en de gemeenschappelijke agenda toch vooral als een verlengstuk van de diverse lokale
agenda’s wordt gezien, dan neemt de slagkracht van een Bollenraad slechts beperkt toe
ten opzichte van de status quo. In dat geval zal op termijn de roep opdoemen om de
Bollenraad als een tussenstap te beschouwen naar een herindeling. Maar wanneer het
lukt om zowel de Bollenraad de ruimte te geven voor een echt streeksgewijs politiek
discours en daarnaast de afzonderlijke raden een nieuwe en zinvolle functionaliteit te
geven, dan kan het lokaal bestuur in de hele streek er beter van worden. Er is enige
parallel met de Amsterdamse stadsdelen. In het geval van de stadsdelen Noord en
Nieuw-West, is het samenspel van het eigen stadsdeelbestuur en de centrale stad
effectief geweest om deze twee stadsdelen met hun eigen kansen en problemen goed
op de kaart te zetten. In het geval van sommige andere stadsdelen, is er eerder sprake
geweest van een onderlinge competitiedrift en hindermacht.
Financiële consequenties en efficiencyvoordelen. De bundeling van ambtelijke capaciteit,
het vervallen van veel afstemmingsoverleg en de mogelijkheid specialistische
deskundigheid te ontwikkelen, zijn flinke efficiencyvoordelen ten opzichte van de status
quo. De voordelen van de Bollenraad benaderen die van een fusie. Mogelijke extra
kosten kunnen voortvloeien uit het bestaan van twee politieke circuits, ook al hebben ze
een afzonderlijke agenda. Een begrenzing van dat risico kan gevonden worden in de
afspraak dat de bestuurskosten niet substantieel hoger mogen zijn dan in de status quo.
Doorlooptijd ter realisering. Bij een herindeling moet met een ambtelijke herinrichting
gedurende een jaar of drie gerekend worden. Bij de Bollenraad is dat niet goed te
zeggen. Het proces gaat geleidelijker en is meer afhankelijk van het verloop van het
politieke discours. In het algemeen geldt bij reorganisaties: hoe duidelijker de klap, hoe
korter de verwerkingstijd.
Met aantekening van die subjectiviteit, proberen we toch de drie varianten - status quo,
Bollenraad en fusie - met plussen en minnen te toetsen op criteria uit de
Bestuursopdracht en de aanvullende criteria die in de working parties aan de orde zijn
geweest.
Status quo Bollenraad Fusie
Complexiteit +/- +/- ++
Democratische legitimiteit +/-¹ ++ ++
Bestuurlijke slagkracht -- +/- ++
Financiële consequenties en efficiency -- +/-² +/-
Kwaliteit, deskundigheid, specialisatie -- ++ ++
Duurzaamheid -- +/-³ ++
Doorlooptijd ter realisering nvt +/-⁴ +/-⁴
¹ De democratische legitimiteit van de status quo wordt beperkt, omdat een flink deel van de politieke
agenda’s nu in geanonimiseerde samenwerkingsverbanden plaats vindt, waar de raden weinig greep op