10 07 Eindrapport Bestuurlijke Toekomst - Gemeente Noordwijk

76
staf krijgt een directeur, die als eerste aanspreekpunt voor het dagelijks bestuur van de
Bollenraad functioneert.
De financiering van de staf gebeurt op basis van een bijdrage van de deelnemende
gemeenten per inwoner. Die bijdragen komen terug op de begrotingen van de
afzonderlijke gemeenten.
Een beslispunt is of het bij elkaar brengen van zo’n groot deel van de organisatie
consequenties heeft voor de rest van de ambtelijke capaciteit. Die vraag kan zonder
nader onderzoek niet goed beantwoord worden. Maar het ligt voor de hand dat er
aanzienlijke efficiency- en kostenvoordelen geboekt kunnen worden wanneer de
‘beleidsfusie’ gebruikt wordt als aanjager voor een totale ambtelijke fusie. Het is goed
denkbaar dat zo’n fusie mogelijk is zonder gezamenlijke huisvesting. Voor de
beleidsafdelingen is het wezenlijk dat ze bij elkaar zitten, daar moet juist de
meerwaarde worden gezocht. Maar voor uitvoerende diensten kan dat anders zijn; dan
kan het bijvoorbeeld veel meer gaan om nabijheid van het werkgebied of
bereikbaarheid per openbaar vervoer. Op de afzonderlijke gemeentehuizen blijven
vervolgens bestuursondersteuning, publieksdiensten en contactambtenaren werken.
Deze aanpak bestaat op een reeks plekken in het land al. Van die ervaring kan gebruik
gemaakt worden.
Natuurlijk behoeft de vorming van de staf van een Bollenraad nadere bestudering. Maar
wanneer de raden daar om vragen, lijkt een eerste organisatieplan binnen enkele weken
leverbaar.
9.3 Bestuurlijke aansturing in varianten
In strikte zin is een ambtelijke fusie geen strategische samenwerking. Het is een
gemaksarrangement, bedoeld om efficiency en kostenvoordelen te bevorderen, om
deskundigheid in huis te kunnen halen en houden en om de informatie-uitwisseling te
optimaliseren. Zo bezien zijn ook de ‘pooling’ van deskundigheid en capaciteit in de
bestaande samenwerkingsverbanden - van ISD tot Holland Rijnland – ook te
beschouwen als ambtelijke mini-fusies. Dat soort operationele samenwerking wordt pas
strategisch als er een stelsel van politieke afspraken bovenop ligt. In de voorliggende
rapportage is uitgebreid aangegeven dat dat ook nodig is: de opgaven waar de streek
voor staat, vragen om veel meer dan alleen gemaksarrangementen en operationele
samenwerking. Er moet een politiek-bestuurlijke aansturing komen op het niveau van de
streek. Weliswaar goed geworteld in de afzonderlijke gemeenteraden, maar met een
eigen verantwoordelijkheid om de bovenlokale samenhang en slagkracht te bewaken en
met de mogelijkheid om een werkorganisatie en een budget aan te sturen.
We noemen drie varianten.
De eerste variant in de gezamenlijke bestuurlijke aansturing is de figuur van een
coördinerend wethouder. In deze constructie overlegt een portefeuillehouder uit een
van de gemeenten met zijn collega’s over de beleidskaders en stuurt binnen dat kader