10 07 Eindrapport Bestuurlijke Toekomst - Gemeente Noordwijk

36
5. Strategische samenwerking Ruimtelijke Ordening
5.1 Analyse en afspraken
Maatschappelijke omgeving
Er is in de streek al geruime tijd veel aandacht voor de verrommeling van het
buitengebied. De landschappelijke kwaliteit is in het verleden ernstig aangetast
door een versnipperde aanpak. Beleidsmatig is daar met de Intergemeentelijke
Structuurvisie Greenport (ISG) antwoord op gegeven. Dat is een vergaande vorm
van beleidsafstemming tussen de zes gemeenten in de Duin- en Bollenstreek (de
Vijf Duin- en Bollengemeenten en Katwijk). De Greenport
Ontwikkelingsmaatschappij is opgericht als uitvoeringsbedrijf voor een aantal
projecten uit de structuurvisie. De GOM is feitelijk een grondbedrijf, dat zaken kan
doen met een aantal locaties en die als ‘incentive’ kan inzetten voor een bredere
herstructurering. Maar de uitvoering verloopt traag. De GOM is een semi-private
onderneming en is afhankelijk van de bewegingen in de markt. En de markt
beweegt amper. Dat heeft enerzijds te maken met de afwachtende houding van
vele ondernemers in de greenport, anderzijds ook met de economische crisis. Er
zijn weinig grondtransacties, terwijl juist die grondtransacties de basis vormen voor
het opruimen van de verrommeling. Op deze manier gaat dat proces veel langer
duren dan goed is voor het werk- en verblijfsklimaat in het buitengebied. Het is dus
zoeken naar een manier om de marktwerking weer op gang te brengen. Nog los van
de slagkracht van de GOM op de ‘incentive locaties’, is het zaak aanvullende
afspraken te maken tussen de gemeenten om de herinrichting van het
buitengebied te versnellen.
De laatste tijd wordt steeds duidelijker dat het niet blijft bij het buitengebied. De
vijf gemeenten in de noordelijke Bollenstreek hebben de afgelopen decennia
globaal gesproken dezelfde keuzes gemaakt: een uitbreiding van een woonwijk, een
paar kantoren, een bedrijventerrein, een winkelstraat met algemene voorzieningen.
Het resultaat is niet slecht, maar ook niet excellent. Er zijn, met uitzondering van
Esa-Estec, geen thematisch gespecialiseerde bedrijventerreinen. Er zijn weinig
spraakmakende kantoorgebouwen, die qua kwaliteit en architectuur opgewassen
zijn tegen veranderende eisen vanuit de markt. Er zijn amper winkellocaties die
recht doen aan de diversiteit van de bevolking. De woonkwaliteit van de streek is
onomstreden en trekt veel koopkrachtig publiek aan. Maar dat publiek kan die
koopkracht te weinig in de eigen regio kwijt en moet te vaak uitwijken naar elders.
De Bollenstreek heeft geen Frederik Hendrik of PC Hooftstraat, terwijl het publiek
er wel is. Tot voor kort was dat niet zo’n punt: het ging goed met de streek als
geheel. Maar de Bollenstreek heeft, net als heel Nederland, te maken met
leegstand in kantoren, winkels en op bedrijventerreinen. Er is een nieuwe economie
in aantocht, met veel meer combinaties van functies (wonen en werken;