10 07 Eindrapport Bestuurlijke Toekomst - Gemeente Noordwijk

29
4. Strategische samenwerking Economische Zaken en Toerisme
4.1 Analyse en afspraken
Maatschappelijke omgeving
De Vijf Duin- en Bollengemeenten hebben gezamenlijk een vrij kleine economie. Ze
bieden een woonplek aan 3,4 procent van de Zuid-Hollanders, maar hebben maar
2,9 procent van de Zuid-Hollandse arbeidsplaatsen in huis. We zijn dus vooral een
woonregio. Zo’n woonregio heeft z’n eigen verdiensten, maar maakt ook
kwetsbaar. De regio is afhankelijk van ontwikkelingen elders. Ontslagen in Den
Haag, op Schiphol, in de IJmond of andere plekken waar Bollenstrekers werken,
laten de werkloosheid hier stijgen. En het gaat om meer dan alleen
werkgelegenheid. Een stevige lokale economie is de drager voor allerlei
voorzieningen, van winkels en cultuur tot onderwijs en sport. Ondernemerschap
bindt het talent van jonge mensen, verschaft dynamiek aan de samenleving en
zorgt voor zelfredzame mensen. Er is veel voor te zeggen een ‘complete regio’ te
willen zijn, waarin het niet alleen goed wonen maar ook goed ondernemen is. Juist
in de crisis waarin Nederland verkeert en die nog vele jaren zal na-ijlen, is het zaak
te werken aan een versterking van de economische structuur.
Aan de innovatieve kant van de economie heeft de Bollenstreek te maken met twee
of drie topsectoren: de greenport (bollen en vaste planten, met inbegrip van bulb-
en flowerscience) , het Holland Space Center en in toenemende mate ook het
Leidse Life Science cluster (biobased economy incl. de medische ontwikkelingen),
dat meer en meer verbindingen ontwikkelt met de beide Bollenstreek clusters. Het
speelveld rondom deze topsectoren is niet lokaal en zelfs niet regionaal, maar
landelijk en internationaal. Om als regio die clusters mede te kunnen dragen, moet
worden gehandeld in een netwerk van grote steden, provincies, ministeries,
bedrijvenkoepels en kenniscentra. Daar vinden de investeringsbeslissingen plaats
en worden afspraken gemaakt over subsidies, specialisaties en acquisities.
Aan de reguliere kant van de economie wordt voor de komende tien tot vijftien jaar
een ingrijpend proces van transitie zichtbaar. De detailhandel zal ingrijpend
veranderen door de opkomst van internet en de functieverbreding van
supermarkten; de kantorenleegstand vergt een oplossing; de scheiding van functies
op bedrijventerreinen (productie, logistiek, ontwerp, beheer, verblijf), die vaak ook
in bestemmingsplannen is vastgelegd, werkt niet meer, omdat al die processen
steeds meer door elkaar gaan lopen (en van bedrijventerreinen zogenaamde
‘werklandschappen’ gaan maken. We kunnen er van uitgaan dat de markt die
transitie niet vanzelf zal doorvoeren: daarvoor is te weinig kapitaal voor handen. En
er is in de crisis ook heel veel initiërend vermogen bij marktpartijen verdwenen. Een
actieve rol van de lokale overheid is gewenst. Daar is veel specialistische kennis
voor nodig, bijvoorbeeld over vastgoed.