Dossier 2007 - Observatoire de la Santé et du Social de Bruxelles ...

8. Conclusies
Borstkanker is de meest voorkomende kanker bij de vrouw in België (meer dan 1/3 van de
kankergevallen bij vrouwen). Borstkanker is ook de eerste doodsoorzaak door kanker bij de
vrouw (19,3 % van het overlijden bij kanker, 4,3 % van alle sterfgevallen).
Het is dus een belangrijk volksgezondheidsprobleem en er bestaat een consensus met
betrekking tot het organiseren van een systematische screening door mammotest van de
vrouwen tussen 50 en 69 jaar.
In het Brussels Gewest ging het georganiseerde borstkankerscreeningsprogramma van start
in juni 2002 met een referentiecentrum (Brumammo) en 32 voorlopig erkende radiologie-
eenheden. Dit programma ontstond in de algemene context van een wijd verbreide
screeningspraktijk «buiten het programma».
Deze screening dekte ongeveer 50 % van de doelgroep maar op een zeer ongelijke wijze
voor wat betreft de leeftijd van de vrouwen en hun sociale achtergrond. Eén van de
uitdagingen van het programma was dan ook om de dekking te verhogen bij de nietgedekte
populaties. De eerste resultaten suggereren dat het programma de oudere en de
minder welstellende vrouwen beter bereikt dan de screeningen «buiten het programma»
en dat het dus een belangrijk potentieel heeft in termen van de vermindering van de
ongelijkheden.
De resultaatsindicatoren zijn niet allemaal beschikbaar maar deze die konden worden
berekend vallen allemaal binnen de Europese normen: de heroproepingsgraad (mammotest
met een verdachte abnormaliteit) bedraagt 5,3 % (zonder de 7,2 % vrouwen mee te
tellen voor dewelke een echografie werd aangevraagd wegens dens borstweefsel) en de
detectiegraad (% kankers bij de gescreende vrouwen) wordt geschat op 9,0 per 1000.
Van bij het opzetten van het programma zijn er veel technische en organisatorische
problemen moeten overwonnen worden die een weerslag hebben gehad op de resultaten
van de eerste ronde van de uitnodigingen. Deze zijn nu opgelost. Eén van de blijvende
problemen is de termijn waarbinnen de vrouwen hun resultaten ontvangen: wanneer de
vertragingen verbonden aan het referentiecentrum verbeterd zijn, moet er nog nagedacht
worden met alle actoren over het informeringscircuit van de vrouwen.
Eén van de uitdagingen voor de volgende ronde betreft de verhoging van de
participatiegraad van de vrouwen; ook al heeft het programma goed zijn rol kunnen
spelen door het toelaten van de oudere en minder welstellende vrouwen deel te nemen
aan de screening, blijft de participatiegraad aan de lage kant. De deelname van de artsen
is zeker een essentiële motor voor het programma en de (lichte) tendens van een lagere
betrokkenheid in 2005 vraagt om een discussie met alle actoren over de noodzakelijke
factoren voor een grotere mobilisatie.
Tot besluit, ondanks het feit dat het programma in het Brussels Gewest goed van start is
gegaan, blijven de resultaten in termen van participatie onder de verwachtingen voor de
ronde 2003-2004.
Het verkrijgen van een exhaustieve lijst van de doelpopulatie, een betere dialoog tussen
de gezondheidsprofessionelen en politieke beleidsmakers, een verhoogde deelname van
de artsen en verbetering van het begrip van de vrouwen alsook de strikte controle van de
werking van het programma zijn zeker sleutels tot de verbetering van het georganiseerde
opsporingsprogramma van borstkanker in het Brussels Gewest.
EVALUATIERAPPORT VAN HET GEORGANISEERDE SCREENINGSPROGRAMMA VOOR BORSTKANKER IN HET BRUSSELS GEWEST 71