Dossier 2007 - Observatoire de la Santé et du Social de Bruxelles ...

65 Zie bibliografische referenties
11 en 12.
66 Het feit dat weinig van deze
mammografieën gevolgd worden door
een punctie of een biopsie (4,6 % in
2004 in het Brussels Gewest) sterkt de
auteurs in deze hypothese.
67 De totale dekking meet het aantal
vrouwen van de bestudeerde populatie
die ten minste één diagnostische
mammografie of één mammotest
ondergingen in de bestudeerde periode
van twee jaar, gedeeld door het
aantal vrouwen dat in aanmerking
komt (vrouwen van 50 tot 69 jaar die
aangesloten zijn bij een ziekenfonds)
elk jaar van de periode (2003 en 2004)
en die nog in leven zijn na afloop van
de periode.
68 De aangeslotenen in een moeilijke
economische situatie krijgen een
grotere tussenkomst van de Ziekte- en
invaliditeitsverzekering, d.w.z. een
grote terugbetaling van zorgen; voor
de periode 2003-2004, kreeg 23 %
van de vrouwen van 50 tot 69 jaar die
bestudeerd werden in het IMA-rapport
een verhoogde tegemoetkoming in het
Brussels Gewest. (Bron IMA)
69 Het kan gaan om diagnostische
mammografieonderzoeken,
echografieën en/of MRI’s uitgevoerd
binnen een termijn van 3 maanden na
het mammografisch onderzoek.
7.2 Rapporten van het Intermutualistisch Agentschap
De rapporten van het Intermutualistisch Agentschap [65] zijn interessant om meer dan één
reden: ze zijn gebaseerd op de terugbetalingsgegevens van alle verzekeringsinstellingen,
wat hun een zekere volledigheid verleent, en ze laten toe vergelijkingen te maken tussen de
drie gewesten van het land. Het gebruik van nomenclatuurcodes laat toe een onderscheid te
maken tussen de mammografieën «buiten het programma» (screening of diagnostisch) en
de mammotests, wat een idee geeft van de penetratiegraad van de programma’s. Bovendien
laten deze individuele gegevens toe een verzorgingstraject te analyseren, ook al worden
ze hier voorgesteld op geaggregeerd niveau. Ze bevatten tot slot socio-demografische
gegevens over de doelpopulatie: woonplaats, leeftijd en terugbetalingsstelsel.
Aan de andere kant zijn de gegevens pas beschikbaar met een jaar vertraging, bevatten
ze geen enkele medische informatie (zoals de klacht die het onderzoek motiveerde, het
resultaat van een onderzoek of de diagnose) en stemmen de gekozen periodes niet altijd
overeen met de uitvoeringsperiode van de «eerste ronde» in het Brussels Gewest.
Uit deze rapporten blijkt dat de meeste ambulant uitgevoerde mammografieën in
het opportunistische traject screeningsmammografieën zijn en geen diagnostische
mammografieën [66] .
In 2003-2004 stijgt de totale dekking [67] tot 51 % in het Brussels Gewest (47 % in 2000-2001)
waarvan 5,4 % dekking door mammotests. In 2003 zijn 7,2 % van de mammografieën in
Brussel mammotests, terwijl in Vlaanderen 54 % van de mammografieën mammotests zijn.
In Vlaanderen ging de totale dekking van 40 % (2000-2001) naar 56 % in 2003-2004; de
mammotests werden na verloop van tijd niet enkel toegevoegd aan de mammografieën
«buiten het programma», maar kwamen er ook gedeeltelijk voor in de plaats.
De langzame start van het programma in Brussel (eveneens waargenomen in Wallonië)
is wellicht gedeeltelijk te wijten aan een reeds bestaande hoge dekking van de screening
«buiten het programma».
Terwijl de screening buiten het programma hoofdzakelijk de jongste vrouwen betrof van
de leeftijdsgroep van 50-69 jaar, stellen we vast dat het georganiseerde programma alle
leeftijdscategorieën bereikt, wat leidt tot een grotere stijging bij de vrouwen van 65 tot 69
jaar (waaronder meer «nieuwe» vrouwen).
Het feit van al dan niet van een verhoogde tegemoetkoming te genieten [68] kan worden
gebruikt als een «proxy» van de sociale status. Men stelt vast dat in België de vrouwen die
begunstigde zijn van een verhoogde tegemoetkoming (BVT), in mindere mate een beroep
doen op de screening «buiten het programma» dan de andere vrouwen: 24 % dekking voor
de vrouwen met BVT versus 33 % voor de vrouwen die geen BVT genieten (2003-2004).
In het georganiseerde programma zijn de dekkingsverschillen tussen de categorieën met en
zonder BVT kleiner (21 % tegenover 25 % voor de periode 2003-2004).
Het geringe aandeel van de georganiseerde screening in alle mammografieën samen laat
echter niet toe om de dekkingsverschillen tussen de vrouwen met en zonder BVT, van de
ene periode tot de andere op significante wijze te verminderen.
Het georganiseerde programma lijkt dus de deelname van de oudere en minder bedeelde
vrouwen bij wie de voordien bestaande dekking gering was, te bevorderen.
Het percentage van mammografische onderzoeken gevolgd door een aanvullend
onderzoek [69] nam toe tussen 2001 en 2004 in de beide trajecten, en men merkt dat in 2004,
81 % van de mammografieën «buiten het programma» en 9 % van de mammotests gevolgd
worden door aanvullende onderzoeken in het Brussels Gewest (respectievelijk 81 % en 7,9 %
van de mammografieën worden in hetzelfde jaar gevolgd door echografieën).
7. Andere beschikbare gegevens over het opsporen van borstkanker
GEORGANISEERDE SCREENINGSPROGRAMMA VOOR BORSTKANKER IN HET BRUSSELS GEWEST 69