Bekijk de catalogus. - Plantin Genootschap

H
ij begon zijn loopbaan als grafisch ontwerper en als boekbindersleerling.
Van 1956 tot 1958 was hij productiemedewerker
bij de Amsterdamse literaire uitgeverij Querido. Als grafisch
ontwerper werd hij vooral bekend door zijn boekontwerpen
en omslagen, sinds 1978 voornamelijk voor uitgeverij Van
Oorschot, waar hij Helmut Salden opvolgde als huistypograaf. Een groot aantal
werden bekroond als ‘best verzorgde’ en lokten onder andere deze commentaren
uit: ‘Het soort boek dat ik ongezien aanschaf. Dat is in zoverre overdreven, omdat
je op al vijf meter afstand de hand van Gerrit Noordzij herkent’ (Hub. Hubben).
‘Kalligraferen met een zeis – Gerrit Noordzij ten voeten uit! Hij meent dat zelfs de
meest geavanceerde zettechniek in wezen nog middeleeuws is. Wanneer we allemaal
weer mooi leren schrijven zoals hij, dan kunnen onze teksten gefotografeerd
worden en direct de drukpersen opgaan, zonder de rompslomp van de zetterij als
tussenfase. Zo zouden moderne boeken eruit moeten zien’ (Gerard Unger).
Hij ontwierp de acte van troonsafstand door koningin Juliana en de trouwacte
voor prinses Beatrix, talloze affiches, postzegels en munten. Bovendien maakt hij
tekeningen, houtgravures, kopergravures en inscripties in steen en glas.
Als publicist oefende Noordzij invloed uit met The stroke of the pen: fundamental
aspects of western writing (1982), in 1985 als geheel herziene herdruk verschenen onder
de titel De streek. Theorie van het schrift. Een keuze van zijn talrijke opstellen is gebundeld
onder de titel De staart van de kat (1988). Van 1984 tot 1996 maakte hij een onregelmatig
verschijnend Engelstalig eenmanstijdschrift voor de ATypI Letterletter,
een bundel opstellen die onlangs nog op de website van ATypI uitvoerig besproken
en becommentarieerd werd door de leden. De essaybundel De handen van de zeven
zusters bevat niet alleen zijn teksten, maar het werd door hemzelf typografisch
vormgegeven en gezet uit zijn lettertype Ruse. Verder zijn band, omslag en ruim
honderd illustraties in kleur en zwart-wit, van zijn hand en koos hij papiersoort,
linnen, drukker en binder – een totaalkunstwerk als het ware.
Van 1960 tot 1990 doceerde Noordzij aan de afdeling grafische vormgeving van
de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (kabk) in Den Haag. Opvallend
veel van zijn studenten zouden (internationaal) naam maken als letterontwerper,
onder wie zijn zonen Christoph en Peter Matthias, maar ook Frank E. Blokland,
Erik van Blokland en Rudy Vaderlands, om er maar enkele te noemen. adv
Bronnen
Reynoud Homan, Het primaat van de pen. Een workshop letterontwerpen met Gerrit
Noordzij, Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag 2001.
Gerard Unger in De Verloren Jaren. Persoonlijke visies op De Best Verzorgde Boeken
1971 tot en met 1985, Rijksmuseum, Rijksmuseum Meermanno-Westreenianum/
Museum van het Boek en Walburg Pers.