Zaal 3 Sem Hartz door het <strong>Plantin</strong> <strong>Genootschap</strong> werd voor het vak ‘Boekverzorging’ aanvankelijk <strong>de</strong> me<strong>de</strong>werking gevraagd, en bekomen, van <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> uitgever A.A.M. Stols. Maar nog voor hij aan <strong>de</strong> slag kon besloot hij <strong>de</strong> Lage Lan<strong>de</strong>n vaarwel te zeggen om een loopbaan in Zuid- en Mid<strong>de</strong>n-Amerika aan te vangen. Daarop stel<strong>de</strong> Jan van Krimpen zijn me<strong>de</strong>werker Sem Hartz als vervanger voor, hij werd <strong>de</strong> eerste docent ‘Boekverzorging’. In 1953 nam hij <strong>de</strong> cursus ‘De letter’ over van Jan van Krimpen. Hendrik D.L. Vervliet, die toen secretaris was van het genootschap, getuigt over zijn manier van les geven: Wanneer ik hem occasioneel zo in <strong>de</strong> les eens bezig zag, heb ik dikwijls aan Socrates gedacht: langzaam, zon<strong>de</strong>r rukken, doch fijn en zachtjes, soms met spot een of an<strong>de</strong>re doordraver op een verkeer<strong>de</strong> weg – ad absurdum – volgend, zijn toehoor<strong>de</strong>rs, of <strong>de</strong> besten on<strong>de</strong>r hen, brengend tot dat wat hij hun brengen wil<strong>de</strong>: een verfijning en een vere<strong>de</strong>ling van hun smaak. Omstreeks 1950 installeer<strong>de</strong> Sem Hartz een kniehevelpers in zijn kel<strong>de</strong>r en startte hij met zijn Tuinwijkpers. Als boekverzorger vond hij dat je iets waar je toezicht moet op hou<strong>de</strong>n zelf moet kunnen, of het althans in zoverre beheersen dat je weet waar <strong>de</strong> moeilijkhe<strong>de</strong>n zitten, met an<strong>de</strong>re woor<strong>de</strong>n het vak moet kennen. adv Bronnen H.D.L. Vervliet, ‘Sem Hartz: een oefening in samenwerking’ in S.L. Hartz in <strong>de</strong> grafische wereld, Koninklijke Bibliotheek van België, Brussel 1969, p. 61. Sem Hartz, Essays SLM, Spectatorpers, Aartswoud, Klein Kapitaal, Amsterdam, Serifpers, Amsterdam 1992, p. 9. Mathieu Lommen, Letterontwerpers, gesprekken met Dick Dooijes, Sem Hartz, Chris Brand, Bram <strong>de</strong> Does, Gerard Unger, met een voorwoord van John Dreyfus, Joh. Enschedé en Zonen, Haarlem 1987, p. 46. Walter Tracy, ‘The Juliana Type Design’ in S.L. Hartz in <strong>de</strong> grafische wereld, Koninklijke Bibliotheek van België, Brussel 1969, p. 46. 76
77 Sem Hartz 14 Typografische schets, drukproef van het titelblad en bladzij<strong>de</strong> 8 van Longos’ her<strong>de</strong>rsverhaal van Dafnis en Chloè, uitgegeven door L.J.C. Boucher, 1945. Museum Joh. Enschedé 15 Gedichten van J.C. Bloem door Hartz bij zijn private press Tuinwijkpers uitgegeven in 1974. Het monogram is van Jan van Krimpen. Museum Joh. Enschedé
Change language