Bekijk de catalogus. - Plantin Genootschap

18de-eeuws salon
Het Plantin Genootschap
Binnen dit bestek kan ik de evolutie van het programma niet schetsen, evenmin
als de lijst van de 35 leraren die aan ons instituut doceerden. Wie hiervoor interesse
heeft, raadplege het archief van het Plantin Genootschap, dat berust in het Museum
Plantin-Moretus.
Wat helaas niet werd verwezenlijkt van wat oorspronkelijk de bedoeling was
van H. Bouchery en van mijzelf, is de uitbreiding van de bibliotheek van het museum
met specimina van de drukkunst uit de twintigste eeuw: was dit gebeurd,
dan zou het Museum Plantin-Moretus uitgegroeid zijn tot een uniek centrum in de
wereld voor de studie van de drukkunst en aldus zouden genootschap en museum
tot een levenwekkende wasdom zijn gekomen. Door de vele bezoeken die ik, als
directeur van het Plantin Genootschap, in binnen- en buitenland heb gebracht aan
bibliofielen en private-press-drukkers, weet ik dat dit project best uitvoerbaar was:
deze bezetenen door de liefde voor het boek waren bereid exemplaren van hun collectie
of van hun productie tegen zeer voordelige prijzen of zelfs gratis af te staan,
omdat zij trots waren aan dit ontwerp te mogen medewerken. Het heeft helaas
niet mogen zijn.
Het Plantin Genootschap als school heeft wel gebloeid: gedurende de twintig
jaar van zijn bestaan hebben 287 leerlingen de cursussen gevolgd, waarvan er 132
slaagden in het eindexamen en de graad van geaggregeerde behaalden; vier van
hen werden ook laureaat. In 1953 werd het Plantin Genootschap erkend als b4/b1,
dit wil zeggen als avondschool voor sierkunsten (b4), evenwaardig met een hogere
nijverheidsschool (b1); in 1967 werd de cursus door het Ministerie van Opvoeding
en Cultuur gerangschikt in de categorie Hogere Secundaire Technische Leergang
(62f) en werden de diploma’s gehomologeerd.
Conferenties werden gegeven door: G.L. Buschmann, ‘De drukker als vakman’;
Ph. Bruyneel, ‘Fotografisch zetten’; S.L. Hartz, ‘De opleiding in het Hoger
Grafisch Onderwijs’; H. van der Laan, ‘Architectuur van het boek’; H. Leroy (Parijs),
‘L’imprimerie nationale’; H. Liebaers, ‘Het boek vóór de druk’ en ‘Lezende in
1972’; R. Nash, ‘Het Amerikaanse boek’; A. Renker, ‘Das Wasserzeichen’; G.W.
Ovink, ‘Verantwoordelijkheden en verontschuldigingen. Beschouwingen over de
taken van drukker, uitgever en ontwerper’; H. Teirlinck, ‘Boekdrukkunst en de
schrijver’; P.J. Verbeke, ‘De grafische techniek. Projectie in de toekomst’; met R.
Avermaete en Stanley Morison was er een gedachtenwisseling.
Na tien jaar ervaring met ons Instituut voor Drukkunst kwamen D. Vervliet en
ikzelf tot het inzicht dat de nood aan typografische vormgeving bij onze leerlingen
(drukkers en grafici) niet was bevredigd. Voor het esthetisch-grafisch onderricht
zou een Hoger Instituut (a1) een lacune aanvullen, niet alleen op economisch gebied,
maar het zou ook een nieuwe zin geven aan de picturale talenten van onze jongeren.
Om een dergelijke hogere school voor drukkunst te verwezenlijken, wat het
programma en de werking ervan moest worden, overlegden wij met het bestuur van
12