Editie 1, 2013 - Rszk

Van de diËtist
Zoutgebruik in de praktijk
en het natriumbeperkte dieet
Waar zit zout in?
Natrium is een mineraal, dat zowel in het lichaam als in voedsel voor komt. Natrium zorgt
samen met kalium voor vochthuishouding in ons lichaam. De belangrijkste bron voor
natrium is keukenzout. Maar van nature ook in heel veel verse producten, kant en klare
producten en snacks. Hier wordt vaak veel zout, dus natrium aan toegevoegd. Dit doen
fabrikanten om de smaak te verbeteren of om het product langer houdbaar te houden.
als laatste komt natrium ook veel voor in drop. Verder zit er in drop nog een ander stofje
dat zorgt voor een hoge bloeddruk, hierdoor is zoete drop ook slecht voor mensen met
hoge bloeddruk en hartproblemen.
De gemiddelde dagelijkse zoutinname bedraagt 9 gram zout. De aanbevelingen van de
hartstichting is maximaal 6 gram zout per dag . Dit is nog steeds hoger dan de dosis die
ons lichaam nodig heeft. in normale omstandigheden verbruikt ons lichaam slechts 500 tot
750 mg zout. alleen in gevallen van ziektes die gepaard gaan met heftig braken, diarree
en transpireren heeft het lichaam meer zout nodig.
Wanneer is minder natrium belangrijk?
bij verhoogde bloeddruk, bij verminderde nierfunctie, bij hartfalen en bij leveraandoeningen
is het belangrijk om minder natrium binnen te krijgen.
Wat kan de diëtist betekenen bij een natriumbeperkt dieet?
De diëtist kan uitleg geven over natrium en de producten waar veel natrium in zit. Ze kan
advies geven over de praktische uitwerking van minder zout in de voeding en over het
gebruik van andere smaakmakers zoals kruiden en dieetzouten.
Tips voor een gezonde voeding met niet te veel zout
• Gebruik geen of zo weinig mogelijk producten met veel zout zoals kant-en-klare soep,
saus e.d., snacks, bouillontabletten, enz..
• Kies voor verse, onbewerkte producten.
• Gebruik kruiden, specerijen en andere smaakmakers zoals ui of knoflook.
• Gebruik minder zoute producten, bijvoorbeeld kaas met minder zout.
Tips voor de warme maaltijd
Warme maaltijd met zout: Warme maaltijd zonder zout
en dus veel beter!
Kop soep (pakje/blik) 600 mg Kop soep, zonder zout 10 mg
100 gr rollade 670 mg 100 gr varkenslapje 70 mg
200 gr spinazie a la crème 500 mg 200 gr verse spinazie 10 mg
200 gr aardappelen +zout 400 mg 200 gr aardappelen 5 mg
1 sauslepel jus (zakje) 300 mg jus zonder zout 5 mg
1 schaaltje vla 90 mg 1 schaaltje vla 90 mg
Totaal mg Na 2560 mg Totaal mg Na 190 mg
Voor verdere informatie of advies kunt u contact opnemen met de diëtisten van de rSZK,
telefoon (0497) 33 17 00, Mariëlle Laureijs en tessa Leering.
Mariëlle Laureijs en tessa Leering
20
’t Kaatje februari 2013
GeesteliJke ZorG
Nieuwe verbinding
Onlangs kreeg ik als kerst- en nieuwjaarsgroet een boekje toegestuurd.
De titel van het boekje is: ‘Verbinding, geen leven zonder
verbindingen’ (- Marinus van den berg), geschreven door een
collega- geestelijk verzorger op één van mijn vorige werkplekken.
Namelijk een verpleeghuis in rotterdam. Het is een mooi, klein boekje
waarin het gaat over de verbinding die wij hebben of misschien juist
wel verlangen hebben met onszelf, met onze naasten, met de wereld
om ons heen. Het gaat erover hoe verbindingen en relaties telkens
weer in beweging zijn, ons soms kunnen benauwen, maar ook hoe
wij in die verbindingen en relaties vreugde en inspiratie kunnen
ervaren. Het leek mij een mooi idee om mijzelf aan de hand van het
thema van ‘verbinding(en)’ aan u allen voor te stellen.
in het afgelopen jaar ben ik immers een nieuwe verbinding aangegaan en binnen de rSZK
komen werken als geestelijk verzorger in rSZK ‘t Hofhuys in bergeijk en in rSZK ’t Laar in
aalst en rSZK De Hoevenakkers in Waalre, twee dagen in de week. Zo kan ik mijn werk
verbinden en combineren met mijn thuissituatie. ik ben 41 jaar, en woon in Veldhoven,
waar mijn man geboren en getogen is. Samen hebben wij drie kinderen van 6, 4, en 2 jaar.
ik zelf heb op allerlei verschillende plekken in Nederland gewoond, maar hiervoor nog
nooit in brabant.
Voordat ik hier kwam werken, werkte ik eerst zeven jaar in rotterdam als geestelijk
verzorger, in een verpleeghuis aldaar. Daarna werkte ik vijf jaar als predikant van de
protestantse gemeente te bladel in De Kempen. Het aardige is dat de drie kleine
protestantse gemeenten in De Kempen – bladel, eersel en bergeijk – een contactblad
hebben met als titel ‘De Verbinding’. Net zoals in de samenleving in haar geheel is
verbinding en verbondenheid in een kerkelijke gemeenschap een kans, een kracht én een
uitdaging. Op dit moment ben ik geen predikant meer. Ook op deze plek wil ik nog maar
weer eens benadrukken dat ik ondanks mijn protestantse achtergrond voor alle cliënten
en hun familie voor de rSZK geestelijk verzorger ben.
tot nu toe is mijn ervaring dat het goed mogelijk is om ook als niet-brabantse geestelijk
verzorger in bergeijk, aalst en Waalre verbondenheid op te sporen. in mijn werk merk ik
opnieuw hoe belangrijk het is inderdaad de verbindingen die voor ieder mens belangrijk
zijn in het leven, te benoemen. Zeker wanneer onze verbindingen niet hetzelfde zijn als
eerst, onder druk staan, of moeilijker tot stand komen, kan het helpen om daar bij stil te
staan.
bij het woord ‘verbinding’ moet ik altijd ook eventjes denken aan een liedje dat Wieteke
van Dort ooit zong: ‘Hallo, bandung’. Dat ik nou net aan dit liedje moet denken, zal ermee
te maken hebben dat ik als kind gedeeltelijk in indonesië ben opgegroeid. Dit lied gaat
over een moeder die een zoon heeft wonen in het verre land indonesië. toen nog ‘indië’.
in de tijd van het liedje was het nog helemaal niet gemakkelijk om over grote afstanden
telefonisch verbinding te krijgen en was er een hoop gekraak en geruis op de lijn. Het
liedje gaat er ook over hoe je het rechtstreekse contact, de verbinding met een naaste
kunt missen en ernaar kunt verlangen. tegenwoordig is het vele malen gemakkelijker om
verbinding te krijgen met elkaar, via de mobiele telefoon, via internet. tegelijkertijd zal er
vaak genoeg toch nog een hoop ruis op de lijn zitten en zal een betekenisvolle verbinding
iets blijven waar we naar op zoek blijven gaan en naar uit blijven zien.
Mirjam de Mooij
geestelijk verzorger rSZK ‘t Hofhuys, rSZK ’t Laar en rSZK De Hoevenakkers
’t Kaatje februari 2013 21