Inleiding in de Salveologie

ichting kan stromen. Als de spieren een omgekeerde beweging maken,
worden de kleppen gesloten en kan het bloed niet terugvloeien.
Bloed vervoert, zoals gezegd, zuurstof en energie naar de cellen, zodat
ze hun vitale functies kunnen uitoefenen. Bloed bestaat uit een
vloeibaar deel. Dit is het reeds besproken bloedplasma dat bijna volledig
uit water bestaat en waarin vitamines, eiwitten, glucose en andere
stoffen zijn opgelost. Het andere deel van ons bloed bestaat uit
verschillende soorten bloedcellen die zich in de bloedplasma bevinden.
Deze cellen zijn vooral rode bloedcellen, witte bloedcellen en
bloedplaatjes, waarvan de functie zodadelijk wordt besproken. Verreweg
de meeste hiervan zijn rode bloedcellen. De witte bloedcellen
en de bloedplaatjes vormen slechts twee procent van het totaal aantal
bloedcellen.
Elke rode bloedcel omvat heel veel moleculen hemoglobine,
met daarin ijzeratomen die zich kunnen binden aan zuurstof. Hemoglobine
heeft als taak het vervoeren van zuurstof naar de cellen.
Terwijl het bloed naar de longen stroomt, neemt de hemoglobine
zuurstof op en brengt die naar de cellen waar de zuurstof wordt afgeleverd
en kooldioxide mee retour wordt genomen.
Rode bloedcellen zijn bijzondere cellen die geen celkern hebben.
Ze zijn heel klein en kunnen alle weefsels in het lichaam bereiken.
Zo brengen ze er via hemoglobine de zuurstof naartoe. Ze hebben
slechts een kort leven - minder dan vier maanden -, en daarom
maakt het ruggenmerg voortdurend nieuwe rode bloedcellen aan, die
de afgestorven cellen tijdig vervangen. Als er te weinig rode bloedcellen
in ons fysieke lichaam zitten, kan dat ernstige gevolgen hebben
voor onze gezondheid, aangezien het transport van zuurstof -
onze eerste levensbehoefte - dan niet goed meer verloopt.
De witte bloedcellen zijn de schildwachten die ons lichaam
beschermen tegen infecties. Ze worden gemaakt in het beendermerg
en zijn veel groter dan de rode bloedcellen. Als een vreemd element
het bloed binnendringt, komen de witte bloedcellen in actie en nemen
de indringer op. Daarna wordt de indringer geneutraliseerd. Er bestaan
verschillende soorten witte bloedcellen. De lymfocyten zijn de
enige witte bloedcellen die zich niet bezig houden met lichaams-
130
Inleiding in de Salveologie
vreemde indringers; zij zijn gespecialiseerd in de immuniteit. Anderen
zijn neutrofiel, basofiel, eosinofiel en monocyt.
Bloedplaatjes worden gemaakt in het beendermerg en hebben
als taak het bloeden te stelpen bij een verwonding. Als een ader
wordt beschadigd, laten de bloedplaatjes het bloed stollen, zodat de
bloeding stopt. Eerst zwellen de plaatjes op en proberen ze het verlies
aan bloed te stoppen. Vervolgens vormen ze fibrinedraden die de
bloedcellen opvangen en zo een klonter vormen die de ader weer
dichtmaakt.
Het lymfevatenstelsel ligt nagenoeg parallel aan de bloedvaten en is
een open systeem, in tegenstelling tot de bloedsomloop. Het bestaat
uit lymfevaten, lymfebanen en lymfeklieren. Het lymfe, ook wel
weefselvocht genoemd, bevat onder andere lymfocyten, een hiervoor
reeds genoemde soort witte bloedcellen. Lymfe wordt vanuit de extracellulaire
ruimte, nadat het de bloedbaan heeft verlaten, opgezogen
door de lymfevaten. Vanuit daar vindt er transport plaats via de
lymfevaten naar de lymfeknopen. De milt behoort niet tot het lymfestelsel,
maar voert wel een soortgelijke functie uit maar dan in het
bloedvatenstelsel.
Het lymfevatenstelsel, ook wel het lymfestelsel, lymfatisch
stelsel of lymfatisch systeem genoemd, is het geheel van organen,
vaten en weefsels in het fysieke lichaam waarin zich hoofdzakelijk
lymfe en lymfocyten bevinden en getransporteerd worden. Het stelsel
maakt onderdeel uit van de veneuze bloedsomloop en fungeert als
een drainagesysteem van het fysieke lichaam dat begint in de lymfevaten
en eindigt in grote aders. Het stelsel is van groot belang bij de
afweer in het fysieke lichaam, de transport van bloedcellen, de afbraak
en de rijping van lymfocyten alsmede het reinigen van het
bloed. Het stelsel vervult een immuniteitsbevorderende functie van
het fysieke lichaam door de aanwezigheid van lymfocyten in lymfeknopen
die via de lymfe en de grote borstbuis in de bloedsomloop
recirculeren.
Inleiding in de Salveologie 131