26.10.07 Vredenburg.indd - Avro
26.10.07 Vredenburg.indd - Avro
26.10.07 Vredenburg.indd - Avro
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Radio 4 presenteert...<br />
Serie <strong>Avro</strong> Klassiek<br />
vrijdag 26 oktober 2007, 20.15 uur inleiding Huib Ramaer, 19.30 uur<br />
Radio Filharmonisch Orkest<br />
Jun Märkl DIRIGENT<br />
Jean-Yves Thibaudet PIANO<br />
Sergej Prokofjev 1891-1953 Egyptische Nachten, suite op.61 (1934)<br />
Nacht in Egypte. Adagio<br />
Caesar, de sfi nx en Cleopatra. Andantino<br />
Alarm. Allegro inquieto<br />
Dansen. Allegretto<br />
Antonius. Andante mosso<br />
De val van Cleopatra. Lento doloroso<br />
Roma miltaris. Andante maestoso<br />
Camille Saint-Saëns 1835-1921 Concert voor piano en orkest nr. 5<br />
op.103 in F (1896)<br />
Allegro animato<br />
Andante<br />
Molto allegro<br />
PAUZE<br />
Igor Stravinsky 1882-1971 Petroesjka (1911/1947)<br />
De jaarmarkt op vastenavond<br />
Bij Petroesjka<br />
Bij de Moor<br />
’s Avonds op de jaarmarkt<br />
1
2<br />
Programma toelichtingen<br />
De programmatoelichtingen van de concerten zijn<br />
vanaf 5 dagen vóór het concert te lezen op<br />
www.trosklassiek.nl.<br />
Radio 4<br />
Dit concert wordt door de <strong>Avro</strong> rechtstreeks<br />
uitgezonden op Radio 4.<br />
Gelieve hoesten en andere storende geluiden tot<br />
een minimum te beperken. Signalen van mobiele<br />
tele foons en horloges kunnen musici en luisteraars<br />
ernstige overlast bezorgen.<br />
De Vrijdag van <strong>Vredenburg</strong> telt de volgende<br />
series:<br />
Muzikale Meesterwerken<br />
L’Esprit de France<br />
AVRO Klassiek<br />
Haydns Parijse Symfonieën<br />
TROS Klassiek<br />
De Kunst van het Kostumeren<br />
TROS Vocaal<br />
De complete brochure kunt u aanvragen bij de<br />
kassa van <strong>Vredenburg</strong>, telefoon 030 2314544<br />
Muziek van de straat<br />
vrijdag 26 oktober 2007, 20.15 uur<br />
Cleopatra’s revival<br />
Prokofjev was geen onvoorstelbare<br />
veelschrijver, geen Telemann met<br />
2200 werken op zijn werkenlijst, en<br />
geen Leif Segerstam, van wie op 22<br />
december zijn 177ste symfonie haar<br />
première beleeft tijdens de ZaterdagMatinee.<br />
Toch zijn buitenproportioneel<br />
veel van zijn composities<br />
onbekend gebleven, in het luchtledige<br />
blijven hangen, onopgemerkt<br />
tussen onbetwiste meesterwerken<br />
als het ballet Romeo en Julia, de beide<br />
vioolconcerten, en de suites uit de<br />
fi lmmuziek Luitenant Kizjé, de ‘klassieke’<br />
Eerste symfonie en de bij vrijwel<br />
iedere concertbezoeker gekoesterde<br />
jeugdherinnering Peter en de wolf. Dat<br />
is te betreuren. Maar geheel onverklaarbaar<br />
is het feit niet.<br />
Na zijn vertrek uit zijn door de<br />
‘Roden’ bezette vaderland genoot<br />
Prokofjev in de Verenigde Staten en<br />
Frankrijk enige tijd groot aanzien,<br />
maar zijn ster zakte vrij snel weer.<br />
Wellicht waren zijn opera’s en balletten<br />
voor de Parijzenaars te zeer<br />
dramatisch van aard, zeker in een<br />
omgeving die met Stravinsky en<br />
de Groupe des Six steeds meer een
anti-emotionele richting leek in te<br />
slaan. Voor het commerciële Amerika<br />
waren dezelfde werken ongetwijfeld<br />
te modernistisch. Onderwijl zag men<br />
in Rusland, in de van vernieuwingsdrang<br />
overborrelende jaren 1920, wél<br />
wat in hun ‘verloren zoon’. In het<br />
voor-revolutionaire St. Petersburg<br />
gold hij immers al als de muzikale<br />
pendant van de militante, giftige<br />
woorden uitbrakende dichter Vladimir<br />
Majakovski. Zijn nieuwe werken<br />
klonken veelvuldig in Ruslands grote<br />
steden, vaak vrijwel onmiddellijk na<br />
de westerse première. In 1923 keerde<br />
Prokofjev terug voor een uiterst succesvolle<br />
Rusland-tournee. En een zeer<br />
overtuigende sovjetpropaganda deed<br />
de rest: in 1936 vestigde Prokofjev<br />
zich weer in het land van Dnjepr en<br />
Don. Volledig onbegrip was zijn deel:<br />
had hij dan echt niet door, hoe Stalins<br />
arbeidersparadijs zich ontwikkelde?<br />
Een reden voor zijn ogenschijnlijk<br />
wereldvreemde keuze gaf Prokofjev<br />
in 1934 in een afl evering van het tijdschrift<br />
Soviet Travel. Weliswaar was dit<br />
een internationale sovjetpublicatie<br />
die aanhangers van over de wereld<br />
moest overtuigen van Stalins gelijk,<br />
dus dieprood gekleurd, maar geheel<br />
onvoorstelbaar is Prokofjevs redenering<br />
niet. “In de USSR,” betoogde<br />
Prokofjev, “is muziek een absolute<br />
noodzakelijkheid en een integraal<br />
deel van het sociale leven, terwijl in<br />
andere landen, zoals in Frankrijk, bij<br />
componisten soms de vraag oprijst<br />
of muziek wellicht een stervende<br />
kunstvorm is.” Muziek lééfde er,<br />
stond in hoog aanzien, was méér dan<br />
een product ter verstrooiing van een<br />
half-geïnteresseerde elite – kortom:<br />
in Rusland leek je als componist wat<br />
te kunnen betekenen.<br />
Vrije Europeanen zouden op zijn<br />
minst de wenkbrauwen gefronst<br />
hebben bij het lezen van dergelijke<br />
uitspraken – als zij er überhaupt al<br />
kennis van namen. Maar helemaal<br />
afgedaan had Prokofjev als serieus<br />
kunstenaar in Europa, toen hij zich<br />
bij verschillende gelegenheden een<br />
voorstander van een eenvoudige,<br />
heldere muzikale taal toonde. Een<br />
“moeilijk, maar zeer interessant<br />
probleem voor een componist,”<br />
schreef Sergej Sergejevitsj in Soviet<br />
Travel: de muziek voor de “cohorten<br />
Een schakende Prokofjev<br />
3
4<br />
van nieuwe muziekliefhebbers” moet<br />
“noodzakelijkerwijs eenvoudig [zijn],<br />
maar geenszins teruggebracht tot een<br />
herhaling van oude, versleten formules<br />
of – belangrijker nog – tegemoetkomen<br />
aan een slechte smaak.”<br />
De muziek voor de fi lm Luitenant Kizjé<br />
en voor het theaterstuk Egyptische<br />
nachten van de befaamde regisseur<br />
Alexander Tairov, die al sinds 1914 in<br />
zijn Kamerny Teatr (‘kamertheater’)<br />
in Moskou een toegewijd publiek<br />
trachtte te ontwikkelen, zag Prokofjev<br />
als eerste proeven van een<br />
oplossing.<br />
Voor Egyptische nachten kortte Tairov<br />
Shakespeares Anthony and Cleopatra<br />
sterk in, en voorzag het van een<br />
inleiding op basis van Ceasar and<br />
Cleopatra van George Bernard Shaw,<br />
waarin niet Cleopatra’s einde, maar<br />
haar hoogtijdagen centraal staan.<br />
Daartussenin plaatste hij het onvoltooide<br />
dichtwerk Egyptische nachten<br />
van Alexander Poesjkin. Het beoogde<br />
doel was tweeledig, schreef Tairov in<br />
het eerder geciteerde nummer van<br />
Soviet Travel. Op zichzelf uitstekende<br />
werken kon hij zo actualiseren en<br />
ontdoen van onnodige ballast, en,<br />
belangrijker nog, het verhaal terugbrengen<br />
tot zijn essentie. Volgens Tairov<br />
lag deze in de sociale component<br />
van het drama: de “strijd tussen twee<br />
tijdperken, twee culturen – die van<br />
Egypte in doodsstrijd van ontbinding,<br />
en die van het militante Romeinse<br />
imperialisme, dat was voortgeko-<br />
“In de USSR is muziek een<br />
absolute noodzakelijkheid en een<br />
integraal deel van het sociale<br />
leven, terwijl in andere landen,<br />
zoals in Frankrijk, bij componisten<br />
soms de vraag oprijst of<br />
muziek wellicht een stervende<br />
kunstvorm is.” Prokofjev<br />
men uit de ruïnes van de Romeinse<br />
‘democratie’.”<br />
Prokofjev schreef voorbeeldige muziek<br />
voor dit typisch socialistische<br />
‘experiment’. Zij wijst al vooruit<br />
naar bekendere partituren als Romeo<br />
en Julia, Alexander Nevsky en Ivan de verschrikkelijke.<br />
Een dansscène voorziet<br />
hij, geheel in lijn van Tairovs eerdere<br />
werken, van een absurdistische toon<br />
– waarvoor hij veel inspiratie uit<br />
Saties ballet Parade lijkt te hebben geput.<br />
Hij evoceert een verontrustend<br />
en geheimzinnig Egypte, portretteert<br />
de onverbiddelijke leider Caesar, de<br />
verleidelijke Cleopatra en de hopeloos<br />
verliefde Antonius, en sluit af<br />
met een vertoon van de agressieve<br />
Romeinse oorlogsmachinerie.<br />
Na 75 (!) voorstellingen tussen 1935<br />
en 1938 achtten de communisten<br />
het toneeldrama echter plotseling<br />
irrelevant voor de werkende massa<br />
en verdween het van de Russische<br />
podia. De muziek bleef bewaard<br />
in de suite die Prokofjev al vóór de<br />
première had samengesteld. Maar zij<br />
leefde vooral een kwijnend bestaan<br />
op Russische bibliotheekplanken.
Frans Egypte<br />
Het buitenland was zéér en vogue in<br />
Frankrijk, ruim vóór, en nog enige<br />
tijd ná 1900. Schilders van Ingrès en<br />
Gérôme tot Gaugain schetsten oosterse<br />
taferelen, schrijvers als Verlaine,<br />
Balzac en Baudelaire lieten hun<br />
lezers tegelijk genieten en huiveren<br />
in verhalen uit verbazingwekkend<br />
exotische werelden. Componisten<br />
lieten zich niet onbetuigd. Bizet,<br />
Ravel, Debussy, Massenet, Delibes,<br />
Saint-Saëns..., met dikwijls opvallend<br />
eenvoudige middelen lokten zij hun<br />
publiek ver over de grens. De Russische<br />
impresario Serge Diaghilev op<br />
zijn beurt schotelde de Fransen precies<br />
voor wat ze hebben wilden: van<br />
Stravinsky’s mooie oosterse Vuurvogel<br />
tot het lijdende Russische volk in<br />
Boris Godoenov van Moesorgski.<br />
Niet allen verlieten hun plezierige<br />
vaderland om werkelijk met l’etranger<br />
kennis te maken. Maar Saint-Saëns<br />
was een zeer bereisd man. Sinds de<br />
componist van de directeur van de<br />
Franse posterijen in 1872 een fl inke<br />
som gelds had gekregen opdat hij als<br />
componist niet langer een baan (als<br />
organist van La Madeleine) hoefde<br />
aan te houden, en hij bovendien<br />
ruim voldoende geld overhield aan<br />
royalties en concertoptredens, gaf<br />
hij zich over aan zijn grote hobby.<br />
Moskou, San Francisco en Algiers,<br />
Brazilië en Ceylon, hij was er allemaal,<br />
en componeerde onderwijl<br />
nog het volkslied van Uragay. Zijn<br />
Vijfde (en laatste) pianoconcert werd in<br />
Egypte geboren.<br />
Het werk dankt er zijn bijnaam ‘Egyptische’<br />
aan, hoewel Saint-Saëns het zelf<br />
niet zo noemde. “Het tweede deel,”<br />
dat schreef hij wel, “neemt ons mee<br />
op reis naar de Oriënt en zelfs, in een<br />
fragment, naar het Verre Oosten. De<br />
passage in G-groot is een Nubisch<br />
liefdesliedje dat ik de bootslieden<br />
op de Nijl hoorde zingen toen ik de<br />
rivier in een dahabieh afvoer.” Prachtige<br />
effecten zijn er te over, zoals een<br />
melodie in parallelle sexten, enkele<br />
octaven van elkaar verwijderd; vluchtige<br />
notenfl arden in ongebruikelijke<br />
toonladders, quasi-Javaanse pentatoniek.<br />
Lichtvoetige schoonheid en<br />
adembenemende duisternis wisselen<br />
elkaar in duizelingwekkende vaart af.<br />
Het hele werk kan men interpreteren<br />
als een wereldreis in 25 minuten<br />
Camille Saint-Saëns<br />
5
6<br />
– de pauken kort voor het slot van de<br />
fi nale zelfs als een scheepsschroef. De<br />
solopartij is echter ook een vehikel<br />
voor fantastische pianistische<br />
hoogstandjes. Saint-Saëns schreef het<br />
werk voor een jubileumconcert, dat<br />
memoreerde dat de grote virtuoos<br />
een halve eeuw daarvoor zijn carrière<br />
als pianovirtuoos offi cieel was<br />
begonnen: met een concert waarop<br />
hij als tienjarige, na het spelen van<br />
Mozart- en Beethovenconcerten, als<br />
toegift het publiek liet kiezen welk<br />
van Beethovens 32 pianosonates hij<br />
ging spelen.<br />
Als pianovirtuoos had Saint-Saëns die<br />
vijftig jaar vriend en vijand versteld<br />
doen staan. Hij verbaasde Richard<br />
Wagner door hem diens Tristan und<br />
Isolde uit het hoofd voor te spelen, en<br />
behoorde als diens – en Liszts – voorvechter<br />
lange tijd tot de voorhoede<br />
van componerend Frankrijk. Tegelijkertijd<br />
deelde hij met zijn Russische<br />
vriend Tsjaikovski een bewondering<br />
voor de absolute schoonheid van de<br />
‘oude’ muziek, bracht Rameau en<br />
Charpentier opnieuw onder de aandacht<br />
en streed tegen de gewoonte<br />
Gluck en Mozart aan de ‘moderne’<br />
smaak aan te passen. Maar het eind<br />
van zijn lange carrière leek hij toch<br />
een beetje te hebben afgedaan, de<br />
nieuwste ontwikkelingen niet te<br />
kunnen of willen volgen. Helemaal<br />
terecht is die inschatting niet. In<br />
1908 was hij de eerste componist van<br />
naam die fi lmmuziek componeerde,<br />
voor Henri Lavedans L’assassinat du<br />
Duc de Guise. Meteen na voltooiing<br />
daarvan vertrok hij weer naar een<br />
van zijn lievelingsbestemmingen:<br />
Luxor, in Egypte.<br />
Igor Stravinski<br />
De sprong van Petroesjka<br />
Met het ballet Petroesjka maakte<br />
Stravinsky wél een enorme sprong<br />
in de twintigste eeuw. Hij gebruikte<br />
gegevens uit de Russische folklore,<br />
maar anders dan in het werk van<br />
zijn voorgangers, anders ook dan in<br />
zijn eigen ballet De Vuurvogel, gaat<br />
het in Petroesjka niet om een folkloristisch<br />
tintje alleen. De volksmelodieën<br />
– plus twee walsen van Joseph<br />
Lanner en een uit de music-hall afkomstig<br />
wijsje – fungeren als wezenlijke<br />
bouwstenen van de muzikale<br />
structuur. Evenmin is de folklore zó<br />
onherkenbaar vervormd dat musico-
logen nodig zijn om het oorspronkelijke<br />
materiaal aan te kunnen wijzen.<br />
Nee, in dit ballet kon ieder Russisch<br />
kind van alles herkennen, inclusief<br />
het schreeuwen van marktkooplui<br />
en liedjes die je dagelijks hoorde,<br />
alle ‘verrotte troep’ die op straat is te<br />
vinden, zoals Prokofjev ooit spottend<br />
schreef.<br />
Het hele ballet is doortrokken van<br />
de geur van Russische maaltijden,<br />
van koolsoep en de stank van zweet,<br />
vuil en leer. De muziek schildert de<br />
wanorde van de toegestroomde mensenmenigte<br />
op een jaarmarkt en de<br />
modder van de platgetreden sneeuw.<br />
Plaats van handeling is St.-Petersburg<br />
rond 1830. Een jaarmarkt, die niet<br />
compleet zou zijn zonder potsenmakers,<br />
muzikanten, dansers en luidruchtige<br />
dronkaards. Een koopman<br />
zit wat op zijn trekharmonica te spelen<br />
en een boer vertoont een tamme<br />
beer die hij ooit eigenhandig heeft<br />
gevangen. Straatventers brengen<br />
hun zoetigheden aan de man. Twee<br />
orgeldraaiers beconcurreren elkaar.<br />
Flarden schunnige volksliederen<br />
klinken uit de menigte op. Helemaal<br />
achterin staat een klein poppentheater<br />
dat een fraaie voorstelling belooft.<br />
Tamboers vragen om aandacht van<br />
het publiek. De poppenspeler, die iets<br />
weg heeft van een heuse tovenaar,<br />
brengt met zijn fl uit de poppen tot<br />
leven. Gedrieën geven Petroesjka, een<br />
ballerina en een imposante moor een<br />
dansje ten beste. Eerst blijft het hou-<br />
terig en onhandig, maar ze bewegen<br />
allengs levensechter. Hoe groot is<br />
ieders verbazing als ze zelfs van het<br />
toneel klauteren om hun dans in het<br />
publiek voort te zetten!<br />
De tovenaar heeft zijn poppen echter<br />
niet alleen leven ingeblazen, maar<br />
ook de last van menselijke gevoelens<br />
en emoties. Petroesjka lijdt daaronder<br />
het meest. Hij wordt hopeloos<br />
verliefd op de ballerina, die helaas de<br />
stoere maar domme moor verkiest<br />
boven een lelijke, stuntelige harlekijn<br />
als hij. Hij maakt grote stampei<br />
als hij dat ontdekt, maar wordt door<br />
zijn rivaal ruw aan de kant gezet.<br />
Ook als de avond valt is het feest nog<br />
in volle gang. Plotseling wordt ieders<br />
aandacht getrokken door lawaai uit<br />
de hoek van het theater. Petroesjka<br />
en de moor hebben hooglopende<br />
ruzie. Na een wilde achtervolging<br />
steekt de moor Petroesjka uiteindelijk<br />
neer. En plein publique! De<br />
geschrokken toeschouwers stellen<br />
de theaterbaas verantwoordelijk.<br />
Deze verzekert dat Petroesjka niets<br />
meer is dan een pop met een houten<br />
kop en een lijf vol zaagsel. Als hij dat<br />
vrachtje echter wil wegslepen verschijnt<br />
plots de geest van Petroesjka<br />
op het dak van zijn theater. De ware<br />
Petroesjka, de mens achter de ledenpop,<br />
de idioot van iedere kermis, is<br />
onsterfelijk en trekt een lange neus<br />
naar zijn omstanders.<br />
Onno Schoonderwoerd<br />
7
8<br />
Kermis in St.Petersburg
10<br />
uitvoerenden<br />
Jun Märkl, dirigent<br />
Momenteel beleeft Jun Märkl zijn<br />
derde seizoen als muzikaal leider<br />
van het Orchestre National de Lyon,<br />
en zijn eerste als chef-dirigent en<br />
arti stiek leider van het MDR Leipzig<br />
Radio Symphonieorchester. Hoogtepunten<br />
van het afgelopen seizoen in<br />
Lyon waren optredens in het Wiener<br />
Konzerthaus, in de Parijse Salle Pleyel<br />
en Cité de la Musique, een opname<br />
van Mahlers Derde Symfonie en een<br />
groot Stravinsky-dansproject. In<br />
november gaat Märkl met het ONL<br />
naar Japan. Geplande internationale<br />
tournees met zowel ONL als MDR<br />
reiken tot ver in de toekomst. Naast<br />
opnameprojecten met labels als<br />
Querstand, Pentatone en Altus, heeft<br />
Märkl met beide orkesten opnamen<br />
in de maak bij Naxos met Mendelssohn<br />
in Leipzig, en Ravel, Debussy en<br />
Messiaen in Lyon.<br />
Märkl was lang gastdirigent bij vooraanstaande<br />
Duitse orkesten en keert<br />
in 2008 terug bij de Münchener<br />
Philharmoniker en het Radio Sinfonie<br />
Orchester Berlin. Eerder dirigeerde hij<br />
het Orchestre de Paris, het Orchestre<br />
Philharmonique de Radio France, en<br />
orkesten als het Helsinki Philharmonic,<br />
Danish Radio, English Chamber<br />
Orchestra, City of Birmingham Sym -<br />
phony, Royal Scottish National, het<br />
Rotterdams en Nederlands Phil harmonisch,<br />
en het Radio Filharmonisch<br />
in het Amsterdamse Concertgebouw.<br />
Tussen 2001 en 2004 dirigeerde hij<br />
de allereerste uitvoering van Wagners<br />
Ring in Japan, een cyclus die<br />
hij eerder leidde aan de Deutsche<br />
Oper. Met de Semper Oper Dresden<br />
gaat Jun Märkl in november 2007<br />
naar Japan met Wagners Tannhäuser.<br />
Zijn debuut als operadirigent bij het<br />
Royal Opera House maakte hij in<br />
1996 met Götterdämmerung en aan de<br />
Metropolitan Opera met Il Trovatore<br />
in 1998. Dit seizoen leidt Märkl La<br />
Bohème bij de Wiener Staatsoper,<br />
waar hij gastdirigent is sinds 1993.<br />
Afgelopen zomer stond Märkl voor het<br />
eerst op de bok van het Philadelphia<br />
Orchestra. Eerder dirigeerde hij al de<br />
orkesten in Boston, Chicago, Minnesota,<br />
St.Louis, Baltimore, Montreal,<br />
Toronto, Seattle, Atlanta en Dallas.<br />
Jun Märkl werd geboren in München<br />
als zoon van een gerenommeerde<br />
Duitse concertmeester en een<br />
Japanse concertpianiste. Hij studeerde<br />
viool, piano en directie aan de Musik -<br />
hochschule in Hannover en vervolgens<br />
directie bij Sergiu Celibidache
Jun Märkl<br />
in München en Gustav Meier in<br />
Michi gan. In 1986 won hij de directiewedstrijd<br />
van de Deutsche Musikrat<br />
en een jaar later een studiebeurs van<br />
het Boston Symphony Orchestra om<br />
in Tanglewood te studeren bij<br />
Leonard Bernstein en Seiji Ozawa.<br />
Spoedig daarna had hij een reeks<br />
directieprojecten bij Europese opera -<br />
huizen en zijn eerste vaste post bij<br />
het Staatstheater in Saarbrücken<br />
(1991-94) en het Mannheim Nationaltheater<br />
(1994-2000).<br />
Jean-Yves Thibaudet, piano<br />
Jean-Yves Thibaudet werd geboren in<br />
Lyon in een muzikaal nest: zijn vader<br />
speelde piano en zijn Duitse moeder<br />
gaf hem zijn eerste pianolessen. De<br />
eerste belangstelling voor de piano<br />
had hij op zijn derde en op zijn vijfde<br />
leerde hij echt pianospelen. Zijn<br />
eerste openbare optreden gaf hij toen<br />
hij zeven was, en zijn eerste uitvoering<br />
met orkest was op elfjarige<br />
leeftijd met het Pianoconcert in G van<br />
Ravel. En al op zijn twaalfde studeerde<br />
hij met een gouden medaille af aan<br />
het conservatorium van Lyon. Hij<br />
zette zijn studie voort aan het Parijse<br />
conservatorium bij Lucille Descaves,<br />
een leerling van Fauré en Ravel. Later<br />
studeerde hij bij Reine Gianoli, een<br />
leerling van Artur Schnabel, en ten<br />
slotte bij Aldo Ciccolini, degene die<br />
hem waarschijnlijk het meest<br />
beïnvloedde. Op zijn vijftiende won<br />
hij de ‘premier Prix du Conservatoire’,<br />
spoedig gevolgd door topprijzen<br />
als de Viotti International Competition<br />
(Italië), de Robert Casadesus<br />
International Competition (Cleveland,<br />
Ohio) en de Busoni International<br />
Competition (Italië). In 1980 won<br />
hij de hoogste prijs van de International<br />
Piano Competition in Japan, en in<br />
1981 de Young Concert Artists<br />
International Auditions in New York,<br />
waarna hij een reeks van sensationele<br />
debuten begon in de VS, Europa en<br />
het Verre Oosten.<br />
Momenteel beleeft Thibaudet de top<br />
van zijn carrière met meer dan 30<br />
opnamen op zijn naam (en nog meer<br />
in aantocht) en honderden bejubelde<br />
concertoptredens. Zijn recente cd<br />
‘Aria: Opera without Words’ is een<br />
echte hit. In 2003 kreeg zijn 5-cd-box<br />
met Saties complete pianomuziek de<br />
prijs Choc de la Musique, en inmiddels<br />
is Jean-Yves Thibaudet al een<br />
Schallplatten Preis rijker, een<br />
Diapason d’Or, een Gramophone<br />
Award en een Edison. Bovendien<br />
speelde Thibaudet de soundtracks<br />
11
12<br />
van ‘Portrait of a Lady’ met twee<br />
impromptus van Schubert en werkte<br />
hij mee aan de fi lm over Alma Mahler<br />
‘Bride of the Wind’. Voor zijn artistieke<br />
prestaties ontving Thibaudet de<br />
Franse staatsprijs Chevalier de<br />
l’Ordre des Arts et Lettres in 2001, en<br />
in februari 2007 nog de Victoire<br />
d’Honneur.<br />
Jean-Yves Thibaudet<br />
Radio Filharmonisch Orkest<br />
Het Radio Filharmonisch Orkest (RFO)<br />
staat sinds september 2005 onder<br />
leiding van chef-dirigent Jaap van<br />
Zweden en heeft gedurende zijn lange<br />
geschiedenis een prominente plaats<br />
in het Nederlandse muzieklandschap<br />
ingenomen. In 1945 werd het RFO<br />
opgericht door dirigent Albert van<br />
Raalte en het heeft vervolgens onder<br />
artistieke leiding gestaan van Paul<br />
van Kempen, Bernard Haitink, Jean<br />
Fournet, Willem van Otterloo, Hans<br />
Vonk, Sergiu Comissiona en tussen<br />
1989 en 2004 van Edo de Waart. Het<br />
Radio Filharmonisch Orkest heeft in<br />
de loop der jaren gespeeld onder<br />
grote dirigenten als Kirill Kondrasjin,<br />
Antal Dorati, Riccardo Muti, Kurt<br />
Masur, Mariss Jansons, Michael Tilson<br />
Thomas, Gennadi Rozjdestvenski,<br />
Peter Eötvös en Valery Gergiev. Het<br />
Radio Filharmonisch Orkest is een<br />
van de orkesten verbonden aan de<br />
publieke omroep en speelt daardoor<br />
een prominente rol in de Zaterdag-<br />
Matinee en het Zondagochtendconcert<br />
in het Amsterdamse Concertgebouw<br />
en in de serie De Vrijdag van <strong>Vredenburg</strong><br />
in Utrecht. Al deze concerten<br />
zijn rechtstreeks te beluisteren op<br />
Radio 4. De concerten zijn in het<br />
buitenland te beluisteren via de Euro -<br />
pean Broadcasting Union. Het Radio<br />
Filharmonisch Orkest heeft een<br />
indrukwekkende discografi e opgebouwd.<br />
Zo nam het o.l.v. Edo de<br />
Waart de complete symfonieën van<br />
Mahler op, een Wagnerbox en de com -<br />
plete orkestwerken van Rachmaninov.<br />
In de prijzen viel het orkest met<br />
heden daagse muziek van o.a. Jonathan<br />
Harvey, Klas Torstensson en Jan<br />
van Vlijmen. Momenteel wordt<br />
gewerkt aan een Bruckner-cyclus o.l.v.<br />
Jaap van Zweden op het label Exton<br />
en een Sjostakovitsj-project o.l.v.<br />
Mark Wigglesworth voor het label Bis.<br />
WWW.RADIOFILHARMONISCHORKEST.NL
Radio Filharmonisch Orkest<br />
Jaap van Zweden CHEF-DIRIGENT<br />
Edo de Waart EREDIRIGENT<br />
Jean Fournet CHEF D’ORCHESTRE PERMANENT INVITÉ<br />
1E VIOOL<br />
Arkadi Gutnikov<br />
Semjon Meerson<br />
Mitcho Dimitrov<br />
Alexander Baev<br />
Peter Thoma<br />
Alberto Facanha Johnson<br />
Mariska Godwaldt<br />
Wouter den Hond<br />
Masha Iakovleva<br />
Kerstin Kendler<br />
Alla Kim<br />
Anna Korpalska<br />
Leonie Mensink<br />
Theo Ploeger<br />
Pieter Vel<br />
Ruud Wagemakers<br />
2E VIOOL<br />
Casper Bleumers<br />
Eveline Trap<br />
Andrea van Harmelen<br />
Sarah Loerkens<br />
Esther de Bruijn<br />
Michiel Eekhof<br />
Odilia Fiedler<br />
Yvonne Hamelink<br />
Annemarie van Helderen<br />
Robbert Honorits<br />
Esther Kövy<br />
Ingrid van Leeuwen<br />
Renate van Riel<br />
Nienke Teuben<br />
Alexander van den Tol<br />
ALTVIOOL<br />
Francien Schatborn<br />
Frank Brakkee<br />
Huub Beckers<br />
Arjan Wildschut<br />
Iris Schut<br />
Igor Bobylev<br />
Sabine Duch<br />
Annemijn den Herder<br />
Annemarie Konijnenburg<br />
Erik Krosenbrink<br />
Joke van Raalten<br />
Ewa Wagner<br />
CELLO<br />
Arturo Muruzabal<br />
Anton Istomin<br />
Wim Hülsmann<br />
Harm Bakker<br />
Mirjam Bosma<br />
Crit Coenegracht<br />
Anneke Janssen<br />
Eveline Kraayenhof<br />
Arjen Uittenbogaard<br />
Nellie Cornelisse<br />
CONTRABAS<br />
Peter Jansen<br />
Walter van Egeraat<br />
Annika Hope<br />
Edward Mebius<br />
Stephan Wienjus<br />
Eduard Zlatkin<br />
Guus Grentzius<br />
Peter Baas<br />
FLUIT<br />
Carla Meijers<br />
Thies Roorda<br />
PICCOLO<br />
Janneke Groesz<br />
SAXOFOON<br />
Arno Bornkamp<br />
HOBO<br />
Maarten Dekkers<br />
Robert Tempelaar<br />
KLARINET<br />
Arjan Woudenberg<br />
Nanette Bakker<br />
BASKLARINET<br />
Cécile Rongen<br />
FAGOT<br />
Jos Lammerse<br />
Freek Sluijs<br />
CONTRAFAGOT<br />
Desirée van Vliet<br />
HOORN<br />
Petra Botma-Zijlstra<br />
Toine Martens<br />
Fréderick Franssen<br />
Laurens Otto<br />
TROMPET<br />
Hessel Buma<br />
Raymond Rook<br />
Hans Verheij<br />
TROMBONE<br />
Jaume Gavilan Agullo<br />
Peter Saunders<br />
BASTROMBONE<br />
Mark Boonstra<br />
TUBA<br />
Bernard Beniers<br />
PAUKEN<br />
Paul Jussen<br />
SLAGWERK<br />
Hans Zonderop<br />
Henk de Vlieger<br />
Esther Doornink<br />
Harry van Meurs<br />
HARP<br />
Ellen Versney<br />
Veronique Serpenti<br />
PIANO<br />
Stephan Kiefer<br />
CELESTA<br />
Gerrit Hommerson<br />
13
14<br />
De Vrijdag<br />
van <strong>Vredenburg</strong><br />
volgende concerten in De Vrijdag van <strong>Vredenburg</strong>:<br />
Utrecht<br />
serie Muzikale Meesterwerken<br />
/ De Kunst van<br />
het Kostumeren<br />
vrijdag 2 november 2007<br />
20.15 uur<br />
Central Studios<br />
inleiding 19.30 uur<br />
Romantiek uit Rusland<br />
en Polen<br />
Radio Filharmonisch<br />
Orkest<br />
Alexander Lazarev<br />
DIRIGENT<br />
Chopin / bew. Stravinsky<br />
Nocturne in As op. 32<br />
nr. 2<br />
Chopin / bew. Stravinsky<br />
Wals in Es op. 18 ‘Grande<br />
valse brillante’<br />
Chopin<br />
Pianoconcert nr. 2<br />
Tsjaikovski/Gauk<br />
De jaargetijden<br />
L’Esprit de France<br />
vrijdag 9 november 2007<br />
20.15 uur<br />
Central Studios<br />
inleiding 19.30 uur<br />
Tussen Frankrijk<br />
en Amerika<br />
Radio Kamer<br />
Filharmonie<br />
Pascal Rophé DIRIGENT<br />
Jacques Zoon FLUIT<br />
Tanguy<br />
Sinfonietta (Nederlandse<br />
première)<br />
Poulenc/Berkeley<br />
Flute Concerto<br />
Stravinsky<br />
Symfonie in C<br />
serie AVRO Klassiek /<br />
TROS Vocaal<br />
vrijdag 16 november<br />
2007, 20.15 uur<br />
Central Studios<br />
inleiding 19.30 uur<br />
Zondagochtendconcert<br />
16 november 11 uur *<br />
Concertgebouw<br />
Amsterdam<br />
Franse poëzie<br />
Radio Kamer<br />
Filharmonie<br />
Jaap van Zweden DIRIGENT<br />
Ilse Eerens SOPRAAN<br />
Neal Davies BARITON<br />
Kristine Jepson MEZZO-<br />
SOPRAAN<br />
Ravel<br />
Pavane pour une infante<br />
défunte<br />
Duparc *<br />
Liederen<br />
Fauré *<br />
Requiem
ZaterdagMatinee<br />
Concertgebouw<br />
Radio 4 presenteert bovendien:<br />
Amsterdam<br />
serie MusA<br />
zaterdag 27 oktober 2007<br />
14.15 uur<br />
Concertgebouw<br />
Brahms kijkt om<br />
Orchestre Révolutionnaire<br />
et Romantique<br />
Monteverdi Choir<br />
Sir John Eliot Gardiner<br />
DIRIGENT<br />
Katharine Fuge SOPRAAN<br />
Dietrich Henschel<br />
BARITON<br />
Brahms<br />
Begräbnisgesang, op. 13<br />
Schütz<br />
Wie lieblich sind deine<br />
Wohnungen, SWV 29<br />
Ahle/Brahms<br />
Es ist genug<br />
J.S. Bach<br />
Cantate O Ewigkeit, du<br />
Donnerwort, BWV 60<br />
Brahms<br />
Ein deutsches Requiem<br />
A-serie<br />
zaterdag 3 november<br />
2007, 14.15 uur<br />
Concertgebouw<br />
Een boog van<br />
eeuwen<br />
Radio Kamer<br />
Filharmonie<br />
Frans Brüggen DIRIGENT<br />
Otto Tausk DIRIGENT<br />
Liza Ferschtman VIOOL<br />
Nobuko Imai ALTVIOOL<br />
Susanne van Els ALTVIOOL<br />
Mozart<br />
Duo in G, KV 423<br />
Jeths<br />
Meme<br />
Berio<br />
Sequenza VIII<br />
C.Ph.E. Bach<br />
Sinfonia in Es, Wq. 179<br />
‘Berliner’<br />
Mozart<br />
Sinfonia concertante in<br />
Es, KV 364<br />
B-serie<br />
zaterdag 10 november<br />
2007, 14.15 uur<br />
Concertgebouw<br />
Beethoven / Henze<br />
Radio Filharmonisch<br />
Orkest<br />
Groot Omroepkoor<br />
Ingo Metzmacher<br />
DIRIGENT<br />
Klaus Maria Brandauer<br />
SPREEKSTEM<br />
Ilse Eerens SOPRAAN<br />
Beethoven<br />
Egmont op. 84<br />
Henze<br />
Negende Symfonie<br />
15
De Vrijdag van <strong>Vredenburg</strong> telt de<br />
volgende series:<br />
Muzikale Meesterwerken<br />
L’Esprit de France<br />
AVRO Klassiek<br />
Haydns Parijse Symfonieën<br />
TROS Klassiek<br />
De Kunst van het Kostumeren<br />
TROS Vocaal<br />
De complete brochure kunt u<br />
aanvragen bij de kassa van-<br />
<strong>Vredenburg</strong>, telefoon 030 2314544<br />
colofon<br />
PROGRAMMERING Astrid in ’t Veld<br />
PRODUCTIE Jooske van den Berge, Maartje Stokkers & Manon Tuynman<br />
PRESENTATIE RADIO 4 Peter Bree, Hans Haffmans, Annemiek Klijberg<br />
RANDPROGRAMMERING RADIO 4: Thea Derks<br />
EINDREDACTIE RADIO Roland Kieft en Aukelien van Hoytema<br />
ARTISTIEK LEIDER Kees Vlaardingerbroek<br />
PROGRAMMATOELICHTING Onno Schoonderwoerd<br />
REDACTIE PROGRAMMABOEK Clemens Romijn<br />
EINDREDACTIE Onno Schoonderwoerd<br />
VORMGEVING Dorine Verharen BNO<br />
DRUK Van der Weij BV Hilversum