kun je het MER rapport downloaden - Ademloos

De inzuiging van vissen vertoont over het algemeen een duidelijk patroon door het jaar heen
(Jager, 1992). Herkenbare patronen zijn (voor de geïnventariseerde soorten):
• aantalspiek in wintermaanden: haring, sprot, paling;
• duidelijke voorjaarspiek: 3-doornige stekelbaars, spiering;
• duidelijke najaarspiek: vijfdradige meum, kleine zeenaald, harnasman, grondel, schar
en slakdolf;
• onregelmatig patroon: schol, kabeljauw en tong.
Grondels worden voornamelijk waargenomen in het estuarium tijdens de zomer en de herfst.
De grondelsoorten paaien voor de kust maar de juvenielen gebruiken het estuarium
voornamelijk als schuil- en opgroeigebied. Wanneer de watertemperatuur daalt, trekken zij naar
zee en worden voornamelijk haring en sprot in grote getallen waargenomen.
Voor sommige vissoorten (grondels, paling, sprot) wordt ‘s nachts een significant hogere
inzuiging gemeld. Overdag blijken vissen zichtbare eigenschappen van het inlaatpunt te
gebruiken om weg te zwemmen.
Afhankelijk van het aanzuigdebiet worden gemakkelijk miljoenen vissen per jaar ingezogen.
Onderzoek bij de elektriciteitscentrale van Doel leert dat op jaarbasis circa 150 miljoen vissen
en kreeftachtigen worden aangezogen (Maes, 1996). De grotere organismen die worden
aangezogen, blijven op de zeven achter en worden via een retoursysteem terug naar de
Schelde gevoerd. Door de toegebrachte schade (mechanische effecten door druk- en
snelheidsverschilen) en stress bij inzuiging, zal een gedeelte van de organismen sterven,
afhankelijk van de omstandigheden bij inzuiging en de tolerantie en taaiheid van de
organismen. Naast de directe sterfte kan ook een uitgestelde sterfte plaatsvinden nadat de
organismen zijn teruggevoerd in het water.
De organismen die door de zeven passeren, kunnen door schade tijdens het doorvoeren in de
centrale, sterven. Dit zijn dan vooral het fytoplankton en het zoöplankton inclusief vislarven en
kreeftachtigen. Deze aantallen zijn vele malen groter dan de hoeveelheid ingezogen vis
(Hadderingh en Jager, 2002).
De mortaliteit van vissen en kreeftachtigen na passage door het koelwatersysteem is
soortspecifiek. Een aantal niet-tolerante soorten sterft onvermijdelijk, terwijl een aantal andere
soorten een goede overleving kent. Het grootste deel van de ingezogen vis overleeft de
beschadigingen bij doorvoeren door de centrale niet. De mortaliteit van vissen is afhankelijk van
de soort maar ook van de temperatuur van het water in de centrale. De waarneembare sterfte
varieert tussen de 70 en 90% van de ingezogen vissen. Indirecte sterfte kan nog plaatsgrijpen
als de organismen teruggevoerd zijn naar het oppervlaktewater namelijk door predatie, infecties
en ziektes als gevolg van de toegebrachte schade.
De kwetsbaarheid voor inzuiging verschilt sterk tussen de verschillende vissoorten. Een aantal
soorten sterft onvermijdelijk (niet-tolerante soorten), een aantal soorten kent een goede
overleving (tolerante soorten) en een aantal soorten neemt een intermediaire positie in tussen
deze twee uitersten (intermediair tolerante soorten). Een indeling van een aantal soorten in drie
kwetsbaarheidsklassen (Maes et.al, 1996) is weergegeven in Tabel 10.7.
SGS Belgium NV Juni 2009 Discipline fauna en flora 710
Projectnummer: 07.0309