kun je het MER rapport downloaden - Ademloos

5.1.6.16. Invloed van het project op de verzurende en eutrofiërende
deposities
o Situering
De term verzuring duidt op de gezamenlijke effecten en gevolgen van vooral zwavel- en
stikstofverbindingen die via de atmosfeer in het milieu worden gebracht. SO2 wordt in de
atmosfeer immers na enkele uren of dagen grotendeels omgezet in zwavelzuur (H2SO4), terwijl
NO, na oxidatie tot NO2, omgezet wordt tot salpeterzuur (HNO3). Het vooral door de
landbouwactiviteiten geloosde ammoniak (NH3) is een basisch gas dat in eerste instantie zorgt
voor een beperkte neutralisatie van de atmosfeer. Bij deze reactie wordt het echter omgezet in
+
het zure ammonium (NH4 ). Wanneer ammonium de bodem bereikt, wordt het door
nitrificerende bacteriën omgezet in salpeterzuur.
De ontstane zuren kunnen na enige tijd in vloeibare of vaste vorm uit de atmosfeer verdwijnen
door uitregenen of uitwassen (natte depositie). Tevens wordt een deel van de zuren afgezet
door droge depositie. De verdwijning van verzurende componenten uit de lucht leidt tot
verzuring van de bodem en oppervlaktewater en tot aantasting van de vegetaties. Daarom is
het beter te spreken van ‘verzurende neerslag via droge en natte depositie’ dan van ‘zure
regen’.
De verzurende neerslag wordt in potentiële zuurequivalenten (Zeq) uitgedrukt. Aangezien 1 mol
of 64 g SO2 aanleiding kan geven tot vorming van 1 mol H2SO4, waarin 2 mol H + -ionen
beschikbaar zijn, komt 64 g SO2 overeen met een potentieel verzurend effect van 2
zuurequivalenten. Volgens een analoge redenering bekomt men voor 46 g NO2, alsook voor
17 g NH3, een potentieel verzurend effect van 1 zuurequivalent. De term ‘potentieel
zuurequivalent’ is gekozen vanwege het feit dat de verzurende componenten SO2, NOx en NH3
niet noodzakelijk verzuring van de bodem of van het oppervlaktewater tot gevolg hebben. De
verzuring hangt af van allerlei eigenschappen van de omgeving waarin de potentieel
verzurende stoffen afgezet worden. Men kan de verzurende neerslag ook eenvoudig
omrekenen naar de hoeveelheden zwavel (S) en stikstof (N) die uit de atmosfeer verwijderd
worden.
De depositie wordt berekend per oppervlakte- en per tijdseenheid. Zo komt men tot eenheden
als Zeq/ha.j, Zeq/m².d, kgS/ha.j, kgN/ha.j.
o Verzurende en eutrofiërende depositie in Vlaanderen
Het MIRA-rapport achtergronddocument (laatst bijgewerkt in juli 2006) vermeldt dat het
brongerichte beleid geleid heeft tot een significante daling van verzurende deposities in
Vlaanderen. Er wordt een significante afname in totale stikstofdeposities waargenomen tussen
1994 en 2005. Het aandeel gereduceerde stikstof (ammonium) over deze periode bedraagt
gemiddeld 67%, doch vertoont een significant dalende trend van -1,0 tot -1,5 kg N/(ha.jaar),
afhankelijk van de locatie. De evolutie van geoxideerd stikstof (nitraat) daarentegen vertoont
geen significante trend. De cijfers van totaal stikstof bevinden zich ver boven de mediane
kritische last voor het behoud van de kenmerkende plantengemeenschappen van loofbos (15
kg N/(ha.jaar)) en voor naaldbos (10 kg N/(ha.jaar)).
SGS Belgium NV Juni 2009 Discipline lucht 390
Projectnummer: 07.0309