'κουκουλοφοροι' als pdf - Get a Free Blog

Koukouloforoi
Verhalen, lessen en inspiratie uit de Griekse
anarchistische beweging

Cercle Noir - 2013

Inhoud
Koukouloforoi
Voor een winter met duizend decembers!
Solidariteit is een vlam
Wij zijn hier/Wij zijn overal/Wij zijn een beeld uit de toekomst
De geest van de vrijheid arriveert altijd met een mes tussen haar tanden
Communique aan mijn ouders
Het exarchia plein en de buurtbijeenkomsten
Het park van Alexis Grigoropoulos
Uitnodiging voor de vergadering in het bevrijdde gemeentehuis
Wat de smeris ons vertelde
We begonnen met 300 en kwamen terug met 500
De supermarktonteigeningen waren erg succesvol
December revisited
We moeten duidelijk maken dat het makkelijk is om aan te vallen
We zullen of onze geschiedenis samen bepalen, of haar bepaald laten
worden zonder ons
De raves en de vrijplaatsen zijn waar het collectieve bewustzijn samenkomt
De bezetting van de nationale TV
Tegen de muur teringlijers! We komen halen wat ons toekomt...
(Zelf)vernietiging is creatie
Just a spoonful of sugar helps the medicine go down
Na december
Chronologie
Signals of disorder
Zonder jou draait geen enkel tandwiel...
Het tijdperk van de rellen is begonnen
Papieren geweren
4
6
7
9
11
13
15
18
19
21
23
25
26
31
36
38
43
48
51
54
60
61
76
82
88
94

Koukouloforoi
Koukouloforoi: “De gemaskerden”. Een term gebruikt door de
Griekse staat en media (en op ironische wijze door de anarchisten
zelf) om anarchisten afwijzend te beschrijven zonder hun politieke
inhoud te benoemen. Het enkelvoud is koukouloforos. Alternatieve
varianten zijn ‘provocateurs’ en ‘bekende onbekenden’.
De Griekse anarchistische beweging krijgt vaak een mythologisch aura
aangemeten, opgepompt door een onophoudelijke stroom beelden van
rellen, confrontaties met de politie, gul gebruik van molotov cocktails,
grootschalige bezettingen en haastig vertaalde communiqués. Door deze
lens, en vergeleken met de vrij tamme anarchistische bewegingen, en algehele
strijdlust, in voornamelijk Noord-West Europa vormt zich al snel een
soort mythe van ‘Grieks exceptionalisme’. Het contrast wordt dan geweten
aan ‘speciale omstandigheden’, een soort magische lokale alchemie die de
sleutel tot de anarchie lijkt. Het voornaamste verschil lijkt echter meer te
liggen in een down-to-earth zelfvertrouwen dan wat anders. Deze mythe kan
echter verlammend werken als acties ‘ergens anders’ slechts passief geconsumeerd
worden als het zoveelste beeldproduct van het spektakel. Het doel
van deze publicatie is dan ook wat licht te laten schijnen op de Griekse anarchistische
beweging door middel van vertaalde communiqués, discussiestukken
en overleveringen om zo een deel van de mystificering weg te halen.
Met de decemberopstand van 2008 plaatste de situatie in Griekenland
zich voor het eerst in de internationale schijnwerpers. Het eerste deel van
deze publicatie richt zich dan ook op teksten uit deze periode. De teksten
variëren van communiqués over losse acties, overleveringen dan deelnemers
tot korte beschouwingen over de daden, kracht en tekortkomingen
van de Griekse anarchistische beweging. Het tweede deel van de publicatie
bestaat uit een chronologisch overzicht van de enorme stroom acties
die de schijnwerpers van de internationale media niet haalden tussen
begin 2011 en eind 2012, een analyse van de insurrectionaire praktijk, een
terugblik op de confrontaties tussen de Stalinistische KKE en groepen
demonstraten voor het parlement op 20 oktober 2011, een analyse van de
huidige met (internationale) rellen doorspekte periode in de geschiedenis
die de Griekse situatie in perspectief plaatst en een tekst over de nevelige
herinnering, interpretatie en beleving van de decemberopstand.
4

Voor een winter met duizend decembers!
December 2008, een moment dat tot de verbeelding van iedere anarchist
spreekt. Er is inmiddels al veel geschreven over de opstand die Athene in brand
zette, in die koude winter waarin Alexis Grigoropoulos de dood vond aan
het uiteinde van de loop van een politiepistool. Maar slechts weinig daarvan
is naar het Nederlands vertaald. De in deze publicatie verzamelde teksten
zijn afkomstig uit overleveringen van kameraden, analyses van de situatie
en communiqués gepubliceerd na diverse acties. Een groot deel is afkomstig
uit de boeken ‘We are an image from the future’ en ‘Everyone to the streets’,
met aanvulling afkomstig van de diverse contra-informatie websites en vertalingscollectieven.
Een chronologisch overzicht van de geschiedenis van de
Griekse antiautoritaire beweging, de gebeurtenissen van december 2008 en
de diverse acties tot ver in 2009 zijn te vinden in deze boeken, evenals in
de Engelstalige publicatie ‘Koukoulofori’ van het NC Piece Corps collectief.
6

7
Solidariteit is een vlam
A.G. Schwarz
Solidariteit is een vlam die niet gedoofd kan worden.
Opschrift van een poster ter ondersteuning van de Griekse opstand
Het was een ellendige winteravond vastgebonden door de prikkeldraad van
de routine en verplichting toen ik besefte dat ik, als ik het mezelf toestond,
vrij was om te doen wat ik wilde. Uiteraard was dat niet de eerste keer dat
ik dat dacht maar het is een realisatie die gebukt gaat onder de zware verantwoordelijkheid
die hierbij komt kijken: ze zinkt als een steen tussen de
lege handelingen die onze wereld bevolken en we moeten constant proberen
haar weer op te pakken Wat ik die avond wilde was terug gaan naar
Griekenland. Ik was moe van het mezelf voeden met de kleinste tekenen van
leven die onze droom genereert in deze onherbergzame omstandigheden, of
met de dramatische tekenen van elders die men op het internet kan vinden.
Maar ik wilde niet naar Griekenland om mezelf bij elkaar te rapen, hoe
belangrijk dat ook was. Wat zou ik er aan hebben om mijn inspiratie
weer op te pakken als al mijn vrienden langzaam maar zeker verbitterden?
Als mensen de opstand in Griekenland niet aandroegen als teken van
hoop of als strategische les maar als middel om voor zichzelf te bewijzen
dat strijd alleen ergens anders plaats kan vinden, ver weg? Of, erger nog,
als mensen zeggen dat de strijd in Griekenland net zo gedoemd tot falen
is als elders, zich beroepend op het feit dat het vuur gedoofd was na kerst?
Maar in cryptische emails verzekerden Griekse kameraden mij dat ook al
was het vuur gedoofd, de situatie was verre van genormaliseerd. Ik besefte
me dat wij ons als anarchisten vaak focussen op die vreemde alchemie
die plotseling explodeert in de opstand, dat we kwijlen over de opstand
zelf, maar over wat daar na komt weten we vrijwel niets. Is dit omdat we
gevangen zijn in het wachten op een rel die nooit komt, of vrezen we de
eisen die de revolutie aan ons zal stellen, nadat we alles verbrand hebben?
En wat zal er gebeuren nadat de boze massa’s van de opstand verdwijnen?
Ik voelde de behoefte om naar Griekenland te gaan, om te praten met
de mensen daar, om uit te zoeken wat er gebeurde en waarom en om
deze verhalen te delen met de rest van de wereld. Dus schreef ik mijn
vrienden daar en schreven zij mij terug met hun eigen ideeën en begon
ik uit te zoeken hoe ik daar in vredesnaam zou kunnen komen
zonder geld, al maanden werkeloos, nog een slachtoffer van de crisis.

Plotseling was de duisternis van de winter een mantel voor een gloeiende
sintel die wederom in vlammen uit kon barsten. De verplichtingen
en routines die mijn toekomst leken te verstikken werden weggeblazen
als as. Alles is weer mogelijk. De strijd lonkt naar ons met verlangen.
8

9
Wij zijn hier / Wij zijn overal / Wij zijn een
beeld uit de toekomst
Ego te provoco
Als ik niet brand
Als jij niet brand
Als wij niet branden
Hoe zal het duister dan ooit tot licht worden?
(Nazim Hikmet, “Als Kerem”)
Met de angst tussen hun tanden geklemd janken de honden: terug naar de
normaliteit – het dwazenfeest is voorbij! De filologen van de assimilatie zijn
al begonnen met het opgraven van hun messcherpe liefkozingen: “We zijn
klaar om te vergeten, om te begrijpen, om jullie de uitbundigheid van deze paar dagen
te schenken, maar gedraag je nu anders halen we onze sociologen, onze antropologen
en onze psychiaters erbij! Als goede vaders hebben wij met terughoudendheid jullie
emotionele uitbarsting getolereerd – en kijk nu hoe de schooltafeltjes, de kantoren
en de winkelruiten ons leeg aangapen! De tijd is gekomen om terug te keren, en wie
deze heilige taak weigert zal hard geraakt worden, zal gesociologiseerd worden, zal
gepsychologiseerd worden”. Een bevel zweeft over de stad: “Sta jij klaar op je
post?” Democratie, sociale harmonie, nationale eenheid en al die andere beerputten
die stinken naar de dood hebben hun lijkbleke armen al uitgestrekt.
Macht (van de staat tot aan de familie) probeert niet simpelweg om de opstand
en haar generalisering te onderdrukken, maar om een subjectieve
relatie te produceren. Een relatie die het politieke leven bepaalt, een ruimte
van collaboratie, compromis en overeenstemming. “Politiek is de politiek van de
overeenstemming; de rest is bendeoorlogen, rellen en chaos.” Dit is de ware vertaling
van dat wat ze ons toebrullen, van hun poging om de levende kern van iedere
actie te ontkennen en om ons te scheiden en isoleren van dat wat we kunnen
doen: niet om twee tot een te maken, maar om constant het ene, iedere
keer opnieuw, te delen in twee. Deze grootmeesters van de harmonie, de baronnen
van rust en vrede, van wet en orde, roepen ons op om dialectisch te
worden. Maar deze trucjes zijn wanhopig oud geworden en hun ellende is o
zo doorzichtig in de dikke buiken van de vakbondsbureaucraten, in de levenloze
ogen van de bemiddelaars die als aasgieren rond iedere aanval circuleren,
rond iedere passie voor het echte. We hebben ze gezien in Mei ’68, we hebben
hen gezien in Los Angelos en Brixton en we hebben ze al decennia lang de
inmiddels bleke botten van de Polytechnische opstand in ‘73 zien likken. Gisteren
zagen we ze weer toen ze, in plaats van op te roepen tot de permanente
algemene staking, bogen voor de legaliteit en het stakingsprotest afbliezen.

Omdat ze maar al te goed weten dat de weg van de generaliserende opstand
de velden van de productie doorkruist – dwars door de bezetting
van de productiemiddelen van een wereld die ons verplettert.
Morgen brengt een nieuwe dagenraad waar niets zeker is. En wat kan
meer bevrijdend zijn dan dit na zoveel jaren ‘zekerheid’? Een kogel was in
staat om de gewelddadige sleur van al die identieke dagen te doorbreken.
De moord op een 15 jarige jongen was het moment dat er een verschuiving
plaatsvond die sterk genoeg was om de wereld om te keren. Een verschuiving
van het leven dat zich van de een naar de andere dag sleurt, naar
het punt waar zo velen tegelijk denken: “Dat was de druppel, geen stap
verder, alles moet anders en we veranderen dat nu!”. De wraak voor de
moord op Alex is een wraak geworden voor iedere dag waarop we wakker
moeten worden in deze wereld. En wat zo moeilijk leek bleek zo simpel.
Dit is wat er gebeurd is, dit is wat we hebben. Als er iets is dat ons bang
maakt, is het de terugkeer naar de normaliteit. Want in de verwoestte en geplunderde
straten van onze lichtsteden zien we niet alleen de overduidelijke
resultaten van onze woede, maar ook de mogelijkheid om te beginnen met
leven. We hebben niet langer iets anders te doen dan onszelf nestelen in deze
mogelijkheid en haar te transformeren in een geleefde ervaring: door ons te
aarden in het dagelijks leven, in onze creativiteit, in onze macht om onze begeertes
te materialiseren, in onze macht om niet slechts te overpeinzen maar
om het echte op te bouwen. Dit is onze levensruimte. Al het andere is de dood.
Zij die willen begrijpen, begrijpen dit. Nu is de tijd om de onzichtbare cellen
stuk te slaan die alles en iedereen in zijn of haar lachwekkende kleine
leventje gevangen houden. En dit vereist niet slechts enkel of per se een
aanval op de politiebureaus of het in brand steken van de banken. Het moment
dat men zijn of haar bank verlaat en de passieve overpeinzing van
zijn of haar leven achter zich laat om de straat op te gaan, om te praten
en te luisteren, het gesloten privébestaan achter zich te laten, brengt een
veld van sociale relaties op gang met de destabiliserende kracht van een
nucleaire bom. En dit is precies omdat de huidige fixatie van iedereen op
zijn of haar microkosmos gebonden is aan de aantrekkingskrachten van
het atomaire. Die krachten die de kapitalistische wereld laten draaien. Dit
is het dilemma: samen met de opstandelingen, of alleen. En dit is een van
de weinige keren dat een dilemma tegelijkertijd zo absoluut en reëel is.
Verspreid door het initiatief van de bezetting van het College voor economie en business
van Athene
10

11
De geest van de vrijheid arriveert altijd met
een mes tussen haar tanden
Surrealistische Groep Athene
De ne plus ultra van sociale onderdrukking wordt in koelen bloede onder
vuur genomen.
Alle stenen, uit het plaveisel getrokken en naar de schilden van de politie of
de façades van de commerciële tempels geworpen, alle brandende flessen die
hun vuurspoor achterlieten in de nachtelijke hemel, alle barricades opgeworpen
op de stadsstraten, hun gebieden van de onzen afsluitende, alle bakken vol
consumptieafval dat dankzij het vuur van de revolte iets uit niets werd, alle
geheven vuisten onder het schijnsel van de maan, zijn de wapens die zowel de
levensadem als de echte macht vormen van niet alleen het verzet maar ook de
vrijheid. En het is precies het gevoel van vrijheid dat, op deze momenten, het
enige blijft wat het waard is om op te wedden: dat gevoel van de ochtenden
in een lang vergeten jeugd, toen alles nog kon gebeuren, omdat het wijzelf
zijn, als creatieve mensen, die wakker zijn geworden, niet die toekomstige
productieve menselijke machines, die gehoorzame subjecten, de student, de
vervreemde arbeider, de eigenaar, de familie man of vrouw. Het gevoel van de
vijanden van de vrijheid in het gezicht te kijken en hen niet langer te vrezen.
Het is daarom met goede reden dat diegenen die door willen gaan met ‘business
as usual’, alsof er niks gebeurd is, zich druk maken. De geest van de
vrijheid arriveert altijd met een mes tussen haar tanden, met de gewelddadige
wil om de ketenen te breken, al die ketenen die het leven een miserabele
sleur maken die slechts dient om de dominante sociale relaties te reproduceren.
Maar sinds Zaterdag 6 december werken de steden van dit land
niet meer normaal: geen winkeltherapie, geen open wegen die ons naar ons
werk afvoeren, geen nieuws over de aanstaande herstelinitiatieven van de
overheid, geen hersenloos gezap van het ene reality TV programma naar het
andere, geen avondritjes rond het Syntagmaplein, etc., etc. Deze dagen en
nachten behoren niet toe aan de handelaren, aan de TV commentatoren, aan
de ministers en de politie. Deze dagen en nachten behoren toe aan Alexis!
Als surrealisten waren we vanaf het eerste moment op de straten, naast duizenden
anderen, in opstand en solidariteit: het surrealisme werd geboren met
de adem van de straten en is niet van plan die ooit los te laten. Na het massaverzet
tegenover de staatsmoordenaars is de adem van de straten alleen maar warmer
geworden, gastvrijer en creatiever dan voorheen. Het behoort niet tot onze
mogelijkheden om een algemene lijn voor te schrijven aan deze beweging.

Maar we nemen wel onze verantwoordelijkheid in de gemeenschappelijke
strijd omdat ze een strijd voor de vrijheid is. Zonder
het eens te hoeven zijn met alle aspecten van zo’n massafenomeen,
zonder partizanen te hoeven zijn van blinde haat of geweld om het
geweld, accepteren wat dat deze fenomenen bestaan met een reden.
Laten we deze vurige adem van poëzie in leven houden!
Laten we haar tot een concrete utopie omvormen door de wereld en het leven te
veranderen!
Geen vrede met de politie en haar meesters!
Iedereen de straat op!
Zij die de woede niet kunnen voelen kunnen beter hun smoel houden!
12

13
Communiqué aan mijn ouders
Tekst geschreven door een middelbare scholiere
Ik weet dat ik jullie voor veel dankbaar mag zijn. Jullie hebben mij
op de wereld gezet, me gevoed, met te drinken gegeven, me opgevoed.
Jullie houden zelfs van me. Of, ten minste, jullie zeggen dat jullie
van me zijn gaan houden. De zaken liggen namelijk wat anders.
Jullie hebben mij gebaard in een wereld die jullie dwong om me iedere
dag ergens achter te laten, om achter jullie klusjes en baan aan te hollen.
Jullie hebben me op de wereld gezet en zijn sindsdien altijd op zoek
geweest naar een plek om me op te laten vangen. Jullie brachten me naar
school en, alsof dat nog niet genoeg was, brachten jullie me ook naar een
hoop extra lessen met een extra dosis spanning over een onzekere toekomst.
Waarom brachten jullie me op de wereld als die toekomst zo onzeker
was? Als deze planeet zo’n gevaarlijke plek is om te leven? Waar bestaat
mijn leven dan uit? Twee uur televisie en computerspelletjes per dag?
Ik wil de wereld leren kennen, vliegen met open vleugels en alles in een oogopslag
zien. Ik wil anderen leren kennen en plezier hebben, blij zijn en niet
constant bezig hoeven zijn of ik morgen wel naar school kan omdat mijn werk
niet gedaan is. Ik droom van een wereld waar mensen niet op zoek zijn naar
een plek om me achter te laten, waar we niet constant gedwongen worden om
te werken, waar het niet gevaarlijk is om anderen te ontmoeten, waar de toekomst
me niet constant bang maakt en waar geen meesters of slaven bestaan.
Ik zie jullie ellende en hoe gewend jullie eraan geraakt zijn en dat wil ik niet.
Jullie kunnen mijn hoofd niet laten buigen simpelweg omdat jullie dat al
lang doen. Ik wil geen slaaf of baas zijn; ik wil dat mensen mij met rust laten.
Ik ben niet bang van deze honden in uniform die jullie zo vrezen. Jullie
zien orde en veiligheid in hen. Stop maar met me de les te lezen
want ik weet maar al te goed dat deze orde door en door hypocriet
is en wat de ‘veiligheid’ betreft zijn ze zelf het grootste gevaar.
Ze zijn symbolen van de macht; van jullie eigen autoriteit, van de autoriteit
van de leraar, van de politicus, van alle ‘verstandige volwassenen’ die dat soort
posities bekleden. Jullie hebben geleerd zo te leven, ik niet. Als ze met mij willen
sollen gaan ze het erg moeilijk krijgen. Ze maken geen schijn van kans en
dat kunnen ze maar beter onthouden. Ik ben pisnijdig en gevaarlijk, en ik ben
verre van de enige. We zijn overal, zelfs in de huizen van deze moordenaars.

Waar ze ook gaan, ze kunnen zich niet voor ons verbergen.
Uiteindelijk zullen wij overeind blijven en niet zij.
Wees niet boos op mij, ik doe slechts wat jullie me geleerd hebben. Jullie
hebben altijd gezegd dat opstandigheid bahalo is, rotzooi en verwoesting.
En nu ik in opstand kom, is rotzooi en verwoesting wat er gaat komen. Ik
hou van jullie, op mijn eigen manier, maar ik hou wel oprecht van jullie.
Ik moet echter mijn eigen wereld opbouwen om mijn eigen leven in vrijheid
te kunnen leven, en om dat te kunnen moet ik deze wereld verwoesten. Voor
mij is dat het belangrijkste. Om met jullie taal te spreken: het is mijn plicht.
December 2008
14

15
Het Exarchia plein en de buurtbijeenkomsten
Argiris, een al langer actieve anarchist uit Athene
Het ging ongeveer zo. We zaten thuis, ongeveer vierhonderd meter van het
Exarchia plein. Het was rond juni 2003, een uur of half 3 in de middag, we
dronken wat koffie en rookten de eerste joint van de dag. En plotseling
werden we gebeld. Een vriend van ons was op het plein, ze zei dat er wat bouwvakkers
op het plein waren met wat machines en het leek erop alsof ze iets
wilden bouwen, in de toen algemene geest van de Olympische spelen. In die
tijd was er sprake van gentrificatie door de hele stad voor de Olympische spelen.
We begrepen meteen dat ons moment gekomen was om dit probleem op
het plein aan te pakken. Het grappigste was dat meteen toen ik ophing, ook
al waren we maar met z’n vieren midden in een grote stad, ik een natuurlijk
gevoel van kracht had dat we al deze bouwprojecten zelf tegen konden houden.
Het meest interessante gevoel die middag was voor mij dit hartstochtelijke
enthousiasme zonder verklaring, dit gevoel van kracht en toewijding.
Omdat we besloten dat dit niet zou gebeuren, zou het niet gaan gebeuren.
Daar waren we zeker van. Er waren vier van ons en we liepen naar dat plein
alsof we een leger waren. We brachten een monster met ons mee en dat
monster was de reputatie, de mythologie van de anarchistische beweging
in het algemeen. We droegen de kracht van alle acties die ons voorgegaan
waren met ons mee. We waren niet slechts met vier, we waren met 2000.
Toen we daar aankwamen gingen we direct naar de bouwvakkers toe
en vroegen we “wat doen jullie hier? Wie is hier verantwoordelijk voor?”
Dat weten we niet, dat weten we niet riepen ze maar ze wezen ondertussen
naar een dikke vent die in een café aan de overkant een frappe
zat te drinken en de werkopziener was. Hij had de leiding. En toen
we met die kerel gingen praten zagen we dat ze al een flink gat hadden
gegraven, anderhalve meter diep en twee meter breed. Dus we gingen
naar die vent toe en vroegen hem “waarom ben je hier? Wat ga je doen?”
“Er zijn plannen voor grote veranderingen op het plein” zei hij. “Dit ligt al vast.” Hij zei
dat hij hier niet voor verantwoordelijk was, alleen voor het afmaken van de klus.
En wij vroegen hem erg beleefd “wat is dit plan dan, hoe komt het plein er uit te zien?”
Hij vertelde dat ze het beeld, het klassieke beeld van de oude
god Eros in het midden van het plein, weg zouden gooien. Dit
beeld was erg symbolisch voor de vele punk jongeren die hier
rond hingen en was een soort beschermengel voor de junks daar..

Mensen schrijven er wat graffiti op, plakken er allerlei posters en aankondigingen
op. Het is een beetje het symbolische centrum van het plein.
Wij waren uiteraard verbaasd en we vroegen of hij zeker weet dat ze dat
beeld weg gaan halen. “Ja, het midden van het plein gaat een fontein worden
“ zegt die kerel. De bankjes daar waren oud en vielen van ellende uit
elkaar dus wij vroegen of ze die ook gingen vervangen. “Nee, die trekken
we uit de grond en hier zetten we iets nieuws neer, cementblokken om op te zitten.
Hoe kunnen oude mensen in vredesnaam op die cementblokken gaan zitten?
Niemand kan daar toch meer prettig zitten dan?” Riepen wij
“Ach wie kan dat nou schelen, hier komen toch geen normale mensen. Het interesseert
me geen zak wat je zegt, het ligt gewoon al vast” antwoordde hij.
Dus wij zeggen tegen die vent “blijf maar lekker zitten hier en moet jij eens opletten
wat er gaat gebeuren.”
Die hele middag waren er veel mensen die net zoals wij elkaar aan het bellen
waren en hierover in gesprek raakten. En hiermee werd opgeroepen tot
een vergadering voor het Exarchia plein. De volgende middag verspreidde
het woord zich via de telefoon of persoonlijk en kwamen er 400 mensen bij
elkaar. De helft waren bewoners van de wijk en de andere helft waren de
anarchisten die hier vaak rondhingen. En toen zijn we naar die bouwplek
gelopen en hebben we al die machines in dat gat geflikkerd, ze gesloopt en
hebben we tegen de bouwvakkers gezegd dat de mensen van dit plein dit
niet toestonden, we stonden het niet toe dat ze een metalen hek rond het
plein zouden zetten zodat ze de boel stiekem konden ombouwen. En we
zeiden dat wat er in de toekomst hier gebouwd ging worden door de bewoners
zelf bepaald zou worden en dat dit openlijk gebouwd zou worden.
Uit dit conflict ontstond de vergaderinggroep van het ‘buurtinitiatief
van Exarchia’ en deze groep bestaat vandaag de dag nog en speelt een belangrijke
rol in het verzet tegen de politieaanwezigheid in de buurt. Door
deze georganiseerde strijd werd de bouw flink wat maanden tegengehouden
en in de periode die daar op volgde gingen enkele afgevaardigden
van de Exarchia buurtvergadering naar het bouwbedrijf om naar de plannen
te vragen. In het begin zei het bedrijf dat omdat ze een privé bedrijf
waren geen enkele verplichting hadden om de plannen te laten zien.
16

17
De vergadering besloot dus dat ze geen enkele bouwwerkzaamheden hoefden
toe te staan en dat alleen als het bouwbedrijf de plannen van de buurt
accepteerde er überhaupt gebouwd zou gaan worden. Dus stelde de
vergadering enkele plannen op, waaronder de uitbreiding van het groene
deel van het plein met meer bomen en struiken, het behoud van het standbeeld,
een afwijzing van de fontein en het bouwen van kwaliteitsbankjes.
In het begin stuurde de burgemeester de oproerpolitie naar de wijk om de
bouwplek te bewaken. Maar omdat de bewoners het plan hadden gedwarsboomd
kon de oproerpolitie het bouwproject niet redden. Ze konden het
niet zelf afmaken. En na een maand vertrok de oproerpolitie weer omdat
iedere keer als ze even weg gingen, alle machines en hekwerken vernield
werden. Dit gebeurde tot drie keer toe en dus werd alle werk stilgelegd voor
bijna een jaar. Het was erg grappig omdat er in deze periode geen cement was
en de bouwvakkers dus alle losse straatstenen maar hadden weggenomen om
aan de bouw te beginnen. Plotseling was het Exarchia plein een en al zand.
Ondertussen genoten we hier maar van, zetten we een volleybal net op en kondigden
we aan dat we vanaf nu een strand op het plein hadden. Om het plein
te verdedigen bleven flink wat anarchistische punks daar. Rondom het plein
verzamelden zich allerlei soorten mensen maar in het midden waren er altijd
de anarchistische punks. Dat duurde bijna een jaar, dat strand op het plein.
Vanwege al deze factoren realiseerde het bouwbedrijf zich dat ze de plannen
van de buurtbewoners moesten accepteren en kondigden ze hun verlies
aan. Dit vond plaats tijdens de reconstructie rond de Acropolis, in het kader
van de Olympische spelen, en dit was toen de eerste twee buurtvergaderingen
opgezet werden. Philopapou, rond de Acropolis, was de eerste en daarna
was er de groep van de buurtbewoners van Exarchia. Beide groepen waren in
staat om de bouwprojecten te stoppen en de gentrificatie tegen te houden.
De strijdvaardigheid van deze twee buurtvergaderingen liet talloze anderen
opspringen in delen van Athene en in andere steden door heel Griekenland.
Dit was het begin van een nieuwe periode in de anarchistische beweging, het
contact tussen de krachtige directe actie van de anarchisten en de belangen
en begeertes van de buurtbewoners, hun dromen over hun eigen buurt. De
buurtbewoners voelden deze samensmelting tussen hun eigen dromen en de
kracht van de acties van de insurrectionaire anarchisten en dit was erg goed.

Het park van Alexis Grigoropoulos
Op zaterdag 7 maart 2009 kwamen 1000 mensen samen op een leegstaande
plek die al jaren omringd was door metalen constructiepanelen
die de ruimte aan het publieke oog en gebruik onttrokken. Al vijftien
jaar lang had de gemeenteraad gezegd dat ze deze plek tot parkeerterrein
om zouden toveren en nog steeds lag het er zo bij. Recentelijk had de eigenaar
van het stuk grond, dat op 9 miljoen euro geschat werd, besloten
om zijn aanbod om daar een park te laten bouwen terug te trekken en was
begonnen om bouwplannen op te zetten. Maar een samenkomen van buurtbewoners
en anarchisten uit heel Athene handelden eerst. In een dag
trokken ze de metalen panelen omver en begonnen hier een park aan te
leggen, ze ploegden het asfalt om, bouwden bankjes en plantten bomen.
Een van de deelnemers vertelt met trots: “Jarenlang waren deze muren hier
en niemand dacht dat hier een lege ruimte achter lag. En de dag dat we ze neerhaalden
kon je buren voorbij zien komen om naar deze open plek te wandelen en
om zich heen te kijken en de straatnaambordjes nog eens goed te lezen – ze waren
verdwaald in hun eigen buurt. We hebben deze plek totaal getransformeerd.”
Een bezoeker merkt op: “Weet je wat het beste is? Als je kijkt naar al die oude
mensen die het park bewonderen en dat je ziet hoe blij ze zijn.” “Nee,” onderbreekt een
Griekse anarchist “het beste is toch echt dat we de stad voor 9 miljoen getild hebben”.
18

19
Uitnodiging voor de open algemene vergadering in
het bevrijdde gemeentehuis van Aghios Dimitrios
De bezetting van het gemeentehuis van Aghios Dimitrios
Op 6 December 2008 trok speciaal agent Epaminondas Korkoneas zijn pistool
en vermoordde een 15 jarige jongen. De woedde die iedereen voelt is gigantisch,
ondanks alle pogingen van de overheid en de massamedia om de publieke
opinie te desoriënteren. Het is nu overduidelijk dat deze opstand niet slechts
een eerbetoon aan het tragische verlies van Alexandros Grigoropoulos is. Er
is sindsdien veel gezegd over geweld, diefstal en plunderingen. Voor de media
en de machthebbers is geweld alleen dat wat de dominante orde vernietigd.
Voor ons, echter, geldt:
Geweld is veertig jaar werken voor kruimels en je afvragen of je ooit met
pensioen kan.
Geweld zijn de obligaties, de gestolen pensioenen, de verzekeringsfondsenfraude.
Geweld is gedwongen worden een hypotheek af te sluiten die je slechts in
bloed terug kan betalen.
Geweld is het recht van de baas op je te ontslaan wanneer het me uitkomt.
Geweld is werkeloosheid, ‘flexibel’ werk, een salaris van 700 euro per
maand.
Geweld zijn de ‘bedrijfsongelukken’ die gebeuren omdat de bazen bezuinigen
ten koste van de arbeidsveiligheid.
Geweld is het slikken van antidepressiva en vitaminen om het uitputtende
werkschema vol te houden.
Geweld is immigrant te zijn, te leven in constante onzekerheid met de angst
dat je ieder moment het land uitgegooid kan worden.
Geweld is tegelijkertijd arbeider, huisvrouw en moeder zijn.
Geweld is je dood moeten werken en te horen krijgen om ‘te lachen, we vragen
niet zoveel van je’.

De opstand van de middelbare scholieren en universiteitsstudenten, van de
precaire arbeiders en immigranten, doorbrak dit geweld van de normaliteit.
Deze opstand mag niet stoppen! Vakbonden, politieke partijen, priesters,
journalisten en zakenlieden zullen doen wat ze kunnen om dit geweld wat
we hierboven beschreven voort te zetten. Maar het is niet alleen zij, maar
ook wijzelf die verantwoordelijk zijn voor de voortzetting van deze situatie.
De opstand heeft een ruimte opengebroken waar we eindelijk onszelf kunnen
uitdrukken. Als een verlengstuk van deze opening zijn we doorgegaan
met het bezetten van het gemeentehuis van Ag. Dimitrios en de oprichting
van een openbare algemene vergadering.
Een open ruimte voor communicatie, om de stilte te doorbreken, om actie
te ondernemen voor ons eigen leven.
Zaterdag 13 december 2008, 7:00pm, openbare algemene vergadering van
het gemeentehuis van Ag. Dimitrios.
GEEN VERVOLGING!
ONMIDDELIJKE VRIJLATING VAN ALLE ARRESTANTEN!
20

21
Wat de smeris ons vertelde
Een korte terugblik op een gesprek tussen een anarchist
en een progressieve student met veel anarchistische
vrienden, op een nacht in het bezette park…
We waren wat aan het praten over de opstand, over de tactieken van de
staat, over hoe we de revolutie konden winnen, wat de zwakheden van
het anarchistische milieu waren, wat er goed ging. Net zoals alle andere
avonden in Exarchia. Sommige nachten was de hele buurt een gigantische
bijeenkomst, een zwerm van de zoemende bijen van de revolutie, al
pratend, discussierend, theoretiserend, plannend, lachend, socialiserend
het netwerk aan het versterken. Op een bepaald moment had ik het over
de Kolonaki aanvallen om een methode te noemen om de strijd vers te
houden in de geesten van mensen, om te laten zien dat anarchisten ook
buiten Exarchia konden handelen, zelfs in de meest rijke buurten.
Toen zei hij: “Maar de Kolonaki aanvallen waren het werk van de politie.”
“Wat? Waar heb je het over? Ik bedoel die keer in maart toen dertig koukouloforoi al
die superdure winkels aan puin sloegen.”
“Ja, dat was de politie.”
“Niet waar man.”
“Jawel. Een aantal wouten hadden dit tegen een vriend van mij gezegd. Ze zeiden ‘ja,
dat waren wij.’”
“Nou ik kan je verzekeren, het was niet de politie.”
“Hoe weet jij dat nou?”
“Dat weet ik gewoon.”
“Hoe?”
“… we kennen die mensen die dat gedaan hebben.”
“Dat geloof ik niet, waarom zou de politie zeggen dat zij hier achter zaten?”
“Om verdeeldheid te zaaien en de meer agressieve acties in diskrediet te brengen
natuurlijk.”

“Maar deze vriend is totaal niet politiek, het is onzin om dat tegen een argeloze
student te zeggen.”
“Nou, kijk maar hoe snel dat gerucht zich in het anarchistische milieu heeft verspreid
en de mensen die daar rondom heen hangen…”
Het is altijd hetzelfde spelletje. Iedereen moet zijn eigen niveau van betrokkenheid
kiezen maar iedereen moet deze aanvallen ondersteunen. We kunnen
ze bekritiseren – intern bekritiseren – maar de steun moet er wel zijn.
Als we bang zijn om te laten zien dat deze aanvallen ons vreugde brengen,
niet per se als onze eigen handelingen maar als onderdeel van onze strijd, dan
gaan mensen deze acties als marginaal zien en gaan alle onzekere mensen
zich vastklampen aan geruchten dat dit een provocatie van de Staat was
bedoeld om de strijd in diskrediet te brengen. Iedereen houdt van een samenzwering
die hen tot slachtoffers maakt in een moreel spelletje en niet tot
protagonisten die dappere acties ondernamen in schimmige situaties. Het
is erg triest om na te denken over alle dappere strijders die de geschiedenisboeken
in gingen als politieprovocateurs dankzij mensen die het echte
politiewerk op zich namen door de meest vooraanstaande aanvallen van de
strijd af te schrijven, die misschien soms slecht richten, maar altijd nodig zijn.
22

23
We begonnen met 300 en kwamen terug met 500
Andreas, een kraker uit Thessaloniki
Op zaterdag kregen we het nieuws van Alexis’ dood te horen via de telefoon.
Vijfhonderd mensen kwamen spontaan bij elkaar in de universiteit. Op deze
bijeenkomst deelden we de informatie die we hadden maar dit eindigde niet
zo best. We konden het niet eens worden over wat we moesten doen en splitsten
ons op in tweeën. De kleinste groep bleef rond de universiteit voor hit
en run aanvallen en de grootste groep liep richting Egnatia, de hoofdstraat
van Thessaloniki om alle banken en luxe winkels kort en klein te slaan. Ik zat
in deze tweede groep. Er waren ook kleine groepjes vrienden die door de hele
stad doelwitten aanvielen: banken, politiebureaus, etc. Maar deze strategie,
of beter gezegd dit gebrek aan strategie, pakte erg goed uit omdat de politie
haar krachten moest opdelen en totaal niet wist wat ze konden verwachten.
Een groot aantal bevond zich bij de universiteit en was in gevecht geraakt
met de studenten daar en verdedigde die nieuwe bouwplek voor de metro en
dus waren er geen wouten op Egnatia. We hadden de straten voor onszelf.
En dan nog iets: we begonnen met 300 mensen, we vetrokken vanuit Kamara
en we kwamen terug met 500 omdat mensen op straat zich bij ons
aansloten. Ze waren niet bang omdat we dit allemaal erg kalm deden. Ja,
we waren ontzettend boos, we waren ziedend over de dood van Alexis maar
we hielden ons hoofd koel. De banken gingen eraan en dus deden we dat,
maar we deden het kalm. Een ruit, BAM, volgende ruit, BAM, oh daar is iemand
die bang is, nou dan praten we even met hem en brengen we hem aan
de kant en op naar de volgende ruit. Niemand had een reden om bang voor
ons te zijn, ze sympathiseerden met ons en hadden het gevoel dat ze zich bij
ons konden aansluiten en dus deden ze dat. Gewoon, normale lui op straat.
In sommige landen is er een kritiek op pacifisme. In Griekenland is er een
kritiek op geweld. Maar het is een erg zwart-witte zaak. Iedereen begrijpt dat
het een deel van de strijd is maar sommigen vinden het maar niks en anderen
vinden het prachtig. Er is weinig middenweg. Als je zegt dat je in het midden
staat, dan snapt niemand je meer. Maar ik zit in dat grijze gebied. Ik denk dat
het nodig is om voorzichtig te zijn met geweld. Ik zeg niet dat we het niet
moeten gebruiken, natuurlijk moet dat, maar doe het kalm aan en zonder de
controle over jezelf te verliezen. Je moet koeltjes blijven. En je kan dit toepassen
op ieder niveau, ongeacht de hoeveelheid geweld waar het om gaat.

Omdat we kalm bleven sloten mensen zich bij ons aan op zaterdagavond
en keerden we terug met nog meer mensen. We liepen over Egnatia,
vielen het politiebureau aan met allerlei projectielen en keerden
weer terug naar dezelfde straat om de overgebleven ruiten in te slaan.
Op de eerste dag was het erg onduidelijk wat er aan de hand was. Na de tweede
dag waren overal studenten die vuilnisbakken in de fik staken en kapitalistische
doelwitten aanvielen. Ze kwamen uit alle hoeken en kieren en deden
dit uit zichzelf. Ik zie hier twee verklaringen voor: een is dat ze deden wat ze
op televisie zagen, wat ondertussen normaal was. De andere is dat ze onbewust
heel goed weten welke mechanismes hun leven verwoesten en deze haten.
De media waren zo ontzettend dramatisch in hun bespreking van de rellen.
Ik denk dat het een van de redenen is waarom mensen een paar dagen
later mee begonnen te doen. Maar op de vierde of de vijfde dag beseften de
nationale media dat ze de situatie aan het destabiliseren waren en besloten
ze om hun berichtgeving te censureren. Ze lieten geen brandstichtingen
meer zien, ze lieten geen massale confrontaties met de politie meer zien
en ze verboden de zin ‘studentenrellen’. Maar de buitenlandse media was
iets oprechter en was erg geïnteresseerd in de rellen zodat heel Griekenland
haar berichtgeving over de rellen via de internationale media binnenkreeg.
Toevallig was er in Athene een conferentie over de rol van de media
in een democratie zodat alle internationale pers al in het land was toen
de gevechten uitbraken. De media waren verward omdat ze het algemene
gevoel niet begrepen en ze verneukten hun berichtgeving dan ook flink.
Na de studenten kwamen de hooligans, na de hooligans de immigranten en
na de immigranten ging iedere uitgebuite persoon de straten op. Je kon zelfs
yuppen met stropdassen brand zien stichten bij banken en opa’s en oma’s
stenen zien gooien naar de politie omdat deze met traangas op hun kleinkinderen
schoten. Tijdens deze dagen waren er zes of zeven grote demonstraties,
echt heel grote. De eerste telde rond de 3000 mensen. Iedere demonstratie vernietigde
een ander deel van de stad. En deze hele tijd waren er kleine groepjes
die de banken en politiebureaus constant opnieuw aanvielen. Dit is niet overdreven,
als er rond 5 uur een aanval plaatsvond op een politiebureau dan vond
er om vier over vijf nog een aanval plaats door een andere groep. De wouten
waren doodsbang en stonden bijna in hun telefoons te janken, schreeuwend
om ondersteuning in de veronderstelling dat ze in de fik gezet zouden worden.
24

25
De supermarkt onteigeningen waren erg succesvol
Nikos, een anarchist uit Athene die ruim tien jaar actief is
Een type actie dat steeds vaker voorkwam in het jaar voor de decemberopstand
was de supermarkt onteigening. We kwamen dan samen met een groep
van minstens dertig mensen, deden onze bivakmutsen op en renden de supermarkt
in om onze karretjes te vullen met voedsel. De timing was enorm
belangrijk. Binnen in de winkel wist iedereen wat ze moesten doen, iedereen
bleef bij een groepje en ging nooit alleen een gangpad in en we waren allemaal
binnen een minuut naar buiten. Soms zorgden sommigen van ons ervoor
dat de aanwezige werknemers gekalmeerd werden en dat dit een onteigening
was, dat alle voedsel gratis verdeeld zou worden en dat we tegen het privaat
eigendom waren maar niemand pijn wilden doen. En we zorgden er altijd
voor dat we snel weer weg waren. Het duurde altijd maar een paar seconden.
In Athene deden we deze onteigeningen vaak dicht bij de openluchtmarkten
waar veel mensen buiten aan het winkelen waren. Op die manier hoefden
we niet ver te gaan om te zoeken naar een plek waar veel mensen
waren om het voedsel te verdelen. Nadat we dit een aantal keer gedaan
hadden riepen de mensen, als ze ons aan zagen komen, enthousiast uit:
“Zij zijn het! Zij zijn het!” en ze juichten en klapten voor ons en waren erg
blij om het voedsel mee te nemen. Het was een erg fijn gevoel om deze
mensen te betrekken bij onze clandestiniteit. Ze leerden hiermee ook
om niet bang te zijn voor de koukoulofori. Die mensen die volledig in
het zwart gekleed gingen, met hun bivakmutsen, die altijd de meest extravagante
dingen deden stonden aan hun kant. Dat was erg belangrijk.

December revisited
Void network
Wat voor nieuwe middelen en strategieën zijn er ontwikkeld na december?
De belangrijkste kenmerken zijn:
Consistentie: We doen hard ons best om antwoorden en een directe reactie
te vinden op alle aanvallen door de staat en houden het gevecht levende
met acties en bijeenkomsten die bijna iedere dag plaatsvinden. We
proberen ook bewust zelfopoffering door kameraden te voorkomen, de
rellen en confrontaties met de politie zijn goed georganiseerd en uitgerust
en vinden plaats waar en wanneer ze de meeste kans van slagen
hebben met de minste kans op arrestaties of gewonden aan onze kant.
Door deze overwinningen trekt onze strijd constant nieuwe mensen aan.
Politiek werk: We luisteren naar de problemen die spelen in de samenleving,
proberen in contact te blijven met wat er speelt en we vallen de oorzaken
van die problemen aan, niet alleen de gevolgen. De mogelijkheid van
onze beweging om een serieuze rol te spelen in de sociale strijd hangt af van
in hoeverre we in staat zijn diepe wortels te slaan in de sociale conflicten
die er spelen. En in hoeverre we hier anarchistische ideeën kunnen inbrengen
en een anarchistische praktijk kunnen laten ontwikkelen. Dit gebeurt
door de persoonlijke stimulering van een kritische geest en de collectieve
creatie van een open, publieke confrontatie met alle vormen van autoriteit.
Cultureel werk: De open vergaderingen, pleinbijeenkomsten, publieke
parken en ons openbaar leven in het algemeen neigen ernaar om mensen
aan te trekken die strijdbaar zijn en de eigenschap hebben om voor zichzelf
te denken. Voor het eerst in jaren zijn anarchisten nu klaar om zich
zichtbaar op te stellen in deze maatschappij en nieuwe mensen aan te trekken.
Niet alleen door onze offensieve kracht maar ook door onze verdediging
van onze gemeenschappelijke ruimtes (zoals onze bezette parken
en panden) en het creëren van politieke vrijruimtes (zoals de sociale centra
door heel Griekenland). Wat ook erg belangrijk is, is de collectieve
cultuur die individuen in staat stelt om te profiteren van dit gemeenschappelijke,
communale leven zonder hun individualiteit te verliezen
zoals maar al te vaak gebeurt binnen de traditionele linkse groeperingen.
26

27
De constante verspreiding van contra-informatie: Het overal verspreiden
van grote posters (van het 70cm x 50cm formaat) is cruciaal voor
ons. Omdat alle verschillende groepen en collectieven zoveel verschillende
posters maken is het hele theoretische spectrum over de muren
van bijna iedere stad te vinden. Je zou bijna geen boeken meer hoeven te
lezen, de theorie staat op de muur! De verspreiding van duizenden gratis
flyers, communiqués en brochures gaat samen met het grootschalige
gebruik van graffiti en stencils om onze boodschap te verspreiden.
Ook zijn er kameraden die vaak naar de centrale pleinen van hun steden gaan
met een kleine geluidsinstallatie om muziek af te spelen, flyers uit te delen
en politieke teksten hardop voor te lezen. Met deze manier van contra-informatie
richten ze de aandacht van mensen op specifieke sociale conflicten,
verhogen ze de solidariteit en ontwikkelen ze discussies met voorbijgangers.
Kun je enkele voorbeelden geven?
1. De buurtvergaderingen. Die worden georganiseerd met uitnodigingsposters
en flyers die van deur to deur worden verspreid om antwoorden op lokale
problemen te vinden en die te verbinden met de algemene sociale problemen.
2. De bezette parken bieden een directe verbinding tussen de ecologische
problematiek en het alledaagse leven in de stad en produceren
nieuwe bevrijdde publieke ruimtes waar verschillende soorten
mensen elkaar kunnen ontmoeten en samen kunnen (proberen) te leven.
3. De verschillende kraakpanden bieden allemaal een onderdak
aan de verschillende manieren van anarchistisch
denken en helpen deze een publiek gezicht te geven.
4. De nieuwe sociale centra bieden workshops, gratis lessen, gratis voedsel,
goedkoop drinken, gratis boeken, lezingen, filmvoorstellingen, DJ sets,
concerten en een open, sociale ruimte om elkaar te ontmoeten. Ze verbinden
de meer gepolitiseerde groepen en individuen met de rest van de buurt.

5. De kleine stadsguerillagroepjes blijven strijden. Deze worden gevormd door
mensen die elkaar door en door kennen en vertrouwen. De enorme waslijst aan
confrontaties met de verschillende instituten van de staat en het kapitaal blijft
groeien en biedt een signaal aan de maatschappij dat deze doelwitten verantwoordelijk
zijn voor de uitbuiting en onderdrukking die we dagelijks meemaken.
6. De actieve anarchistische studentengroepen communiceren iedere dag
met elkaar en met andere studenten. Ze vormen de universiteit om tot een
publieke ruimte die iedere week tientallen publieke bijeenkomsten organiseert,
samen met kameraden van andere politieke groepen en collectieven.
7. We verdedigen gezamenlijk onze publieke autonome zones tegen de
politie, neo-nazis, mafia, drugsdealers en projectontwikkelaars. Deze
bijeenkomsten produceren een explosieve mix van allerlei soorten
mensen die bij elkaar komen en gewend zijn om zich te verdedigen
tegen de politie, mafiosi en fascisten. Dit creëert enorm sterke onderlinge
banden waardoor de verschillende groepen en vriendenkringen
meteen klaar kunnen staan wanneer er gehandeld moet worden.
8. Er zijn veel solidariteitsgroepen en comités die onze gevangenen ondersteunen.
De openlijke, publieke ondersteuning voor alle gevangenen geeft
uitdrukking aan onze afkeer van het gevangeniswezen en benadrukt de
echte oorzaken van criminaliteit in deze maatschappij. Het brengt de anarchistische
gevangenen ook dichter bij de ‘non-politieke’ gevangenen
wat hen enorm respect en steun binnen de gevangenis heeft opgeleverd.
9. De steun aan Konstantina Kuneva (een schoonmaakster die zuur
in haar gezicht gegooid kreeg door een knokploeg van de werkgevers,
red.) en alle andere arbeiders laat aan de bazen zien dat als ze een
van ons raken, ze de confrontatie met ons allemaal aan moeten gaan.
10. De directe strijd op de werkvloer door de ‘basisbonden’, van onderop
georganiseerd en los van de vakbonden, hebben een diepgewortelde,
radicale strategie en bewustzijn achter gelaten in de loop van
de jaren en staan aan de basis van de strijdbaarheid op de werkvloeren.
28

29
11. Indymedia (een van de best bezochte websites in Griekenland) functioneert
als een strategisch centrum voor alle organisatie en als een digitale
publieke aanplakpaal waar aankondigingen voor acties, debatten,
bijeenkomsten en andere evenementen worden verspreid. De meeste
kameraden beginnen hun dag door de Indymedia kalender te bekijken en
te beslissen naar welke actie, bijeenkomst of vergadering ze die dag gaan.
12. Het opzetten van de gezamenlijke piratenzenders en digitale radiostations
vanuit de universiteiten en sociale centra verspreidt een boodschap van verzet
en creëert de culturele en politieke gemeenschappen hier rondom heen.
13. De straatfestivals, de freeparty beweging, de illegale raves, kraakfeesten,
DIY concerten, radicale hip-hop optredens, politieke punk & indie-rock
bands, etc. brengen duizenden jongeren in contact met radicale subculturen
die nauw verbonden zijn met het anarchistische spectrum en bieden een experimentele
vrijheidservaring die niet te repliceren is via boeken en woorden.
14. Het bezetten van het nationale operagebouw, de kantoren van een
grote krant en de studio van de staatstelevisie door diverse kameraden
met de boodschap om niet langer toeschouwers in hun eigen leven te
zijn, “everyone to the streets!”, heeft ook erg geholpen om mensen wakker
te schudden en bevorderde de verspreiding van opstandige ideeën.
15. De bezetting van het hoofdkantoor van de GSEE (grootste vakbond,
aan de heersende PASOK-partij verbonden) door een grote groep arbeiders
gaf een duidelijk signaal af over de rol van de vakbonden in het
in stand houden van het kapitalisme en hun collaboratie met de bazen.
16. De antifascistische acties tegen de diverse ultrarechtse groeperingen
en partijen (zoals de Gouden Dagenraad, LAOS, etc.) en
in solidariteit met de immigranten maakten duidelijk dat de strijd
voor ons internationaal is en we alle nationalisme afwijzen.
17. Het video- en mediawerk wat geupload werd over het hele internet
werd later zelfs gebruikt door mainstream TV zenders. Deze beelden lieten
onder andere zien dat de politie neo-nazi groepen bewapende om demonstranten
en immigranten aan te vallen. Ook de amateurbeelden van de
moord op Alexis of andere momenten van politiegeweld hebben heel erg
bijgedragen aan het rechtzetten van de publieke opinie over deze zaken.

18. Het opzetten van de honderden verschillende blogs en websites van
allerlei groepen, publicaties en initiatieven hebben de digitale ruimte
gemaakt voor het verspreiden van onze boodschap en nieuws, iets wat
het monopolie van de mainstream media grotendeels gebroken heeft.
19. De onophoudelijke stroom van flyers, brochures, posters, CDs/DVDs
en boeken die gratis worden uitgedeeld in kraampjes of aangeplakt op de
muren door alle steden hebben onze boodschap over verschillende zaken
in de maatschappij erg helpen verspreiden. Omdat ze hier actief verspreid
worden en je er niet naar op zoek hoeft (zoals met het internet) bereikt het
grote groepen mensen die hier voorheen nog nooit over nagedacht hadden.
30

31
We moeten duidelijk maken dat het makkelijk is
om aan te vallen.
Ego te provoco
Na december was er niet veel tijd voor reflectie of zelfevaluatie omdat er
zoveel drang was, zoveel wat gedaan moest worden. Maar december eindigde
niet van de een op de andere dag, er bleef van alles opduiken, zoals de Kuneva
zaak (een strijdbare schoonmaakster die zuur in haar gezicht gegooid
kreeg door huurlingen van haar werkgever), en rond Nieuwjaar waren er dan
ook bezettingen en gewelddadige demonstraties voor Kuneva. December is
nog steeds niet ten einde. Er zijn uiteraard nog de gevangenen van december,
de bezette parken, etc. Het is een aanhoudend proces. De revolutie bevroor
niet. En de diverse collectieven die de kop opstaken in december blijven hun
discours verspreiden en acties ondernemen. Zelfs dit gebouw [waar het interview
plaatsvind], het Patision kraakpand, is een gevolg van de bezetting
van het hoofdkantoor van de vakbond en de relaties die daar gevormd zijn.
Dit alles is een mogelijkheid geweest om een nieuwe manier van leven te
testen. Ik zie een hoop interesse in het terugwinnen van het publieke leven.
Mensen willen het privé leven achter zich laten, de toenemende privatisering
van hun levens. Ze verzetten zich hiertegen en proberen zich publiekelijk
uit te drukken en dit is een plek waar we meningen kunnen horen die eerder
niet gehoord werden, van mensen die we nog niet kenden, om dingen met
hen te ondernemen en nieuwe structuren op te bouwen. De bezetting van
het vakbondshoofdkantoor was een echte openbaring. Een week eerder had
niemand durven raden dat we zo goed en harmonieus samen zouden kunnen
werken. Dit waren voornamelijk mensen die elkaar al jaren kenden plus
wat onbekenden maar ik geloofde nog steeds dat we niks met hen zouden
kunnen ondernemen. Maar samen organiseerden we het gebouw, kookten
we, maakten we schoon, drukten we flyers en posters, discussieerden we
en ondernamen we externe acties – sabotage, de coördinatie van aanvallen
tussen honderd mensen. En een of twee uur later voerden we die aanvallen
met minimale fouten uit. Dit was echt nog nooit eerder vertoond.
Hoewel het gros van de revolutionaire middelen die de beweging gebruikt
vrij oud en gevestigd zijn – zoals kraken, het opzetten van blogs of
de aanvallen – bleken ze erg nuttig in december. Er is een herwaardering
van deze oude methoden gekomen en ze hebben een gigantische nieuwe
impuls gekregen en meer en meer mensen beginnen ze over te nemen.

Een jaar geleden werd kraken niet als iets offensiefs gezien
maar nu is het een stuk offensiever, een vorm van aanvallen, en
dit komt vanwege de nieuwe relaties die we intern opbouwen.
Hetzelfde geld voor de aanvallen. De geweldsmiddelen die tijdens de opstand
gebruikt werden zijn enorm wijd verspreid geraakt. Jongeren vielen politiebureaus
aan. Supermarkten werden onteigend en mensen die deze methoden
nog nooit hadden gebruikt konden dit nu wel doen. De atmosfeer was niet zo
gevaarlijk dus veel mensen konden deel nemen. Als je het aantal strijduren telt
van de mensen die nu achttien of negentien zijn, zijn dat er meer dan ik er heb
tussen mijn zestiende en achtentwintigste, omdat we altijd moesten wachten
op 17 november (de herdenking van de opstand tegen de Junta) en de linkse
demonstraties en dat was het dan. Dat is de praktische kant van het verhaal. De
theoretische kant is dat tijdens de algemene vergaderingen, in de theaters met
vijfhonderd aanwezigen we openlijk spraken over de gewelddadige aanvallen
die nog nooit eerder plaats hadden gevonden. Dit bereidde mensen voor op
het idee dat het wel eens gevaarlijk zou kunnen worden, zodat mensen hier
over na gingen denken. En er was geen hiërarchie die bepaalde dat sommige
mensen goed genoeg waren om te koken en schoon te maken en flyers te maken
en dat er een onzichtbare groep was die in staat was om de aanvallen uit
te voeren. Nee: iedereen kookte, maakte schoon en voerde de aanvallen uit.
Het was prachtig om mensen betrokken te zien bij deze confrontaties
op een manier die eerder ondenkbaar was. Er was een complete
stroomversnelling. Betrokken raken bij het plannen en uitvoeren van
zo’n aanval werd normaal terwijl dat hiervoor echt een gesloten iets was.
Er is een toename geweest in de denktrend van individuen en acties terwijl
de losse periferie meer naar het centrum komt en meer en meer betrokken
raakt bij de centrale procedures van de beweging. Meer en meer
mensen raken betrokken bij kritische discussie en contra-informatie en
ook bij de aanvallen en sabotage. Mensen nemen dingen een stuk serieuzer.
Voor december was het aan een paar groepen om de contra-informatie uit
te voeren zodat iedere groep erg belangrijk en uniek was, maar nu is het zo
diffuus, komt het uit zoveel hoeken van de maatschappij dat het belangrijk
is om de beelden van december bij ons te houden om de moed en onze
herinnering hieraan te bewaren omdat de staat precies dat weg wil vegen.
32

33
Daarom gebruiken we de beelden van december om het conflict gegeneraliseerd
te houden. Persoonlijk ben ik erg tegen de ‘creatieve’ vormen
van contra-informatie. Ik denk dat dit het spelletje van het spektakel
meespelen is. De situatie is zo serieus en iedereen erkent dit, we hebben
geen trucjes nodig. We zijn geen reclamebureau, we zijn een revolutionaire
beweging en we zeggen waar het op staat. Mensen zijn daar echt
wel klaar voor. Als mensen eerder geen flyer van ons aannamen was dit
niet omdat hij niet glimde en er niet helemaal gelikt uit zag maar simpelweg
omdat er voor december geen perspectief was, mensen konden het
eind van de tunnel niet zien en de tunnel leek niet zo ondragelijk. Maar
die is een stuk ondragelijker geworden en mensen zien het einde ervan.
Iets moet gedaan worden en iets kan gedaan worden, in hun ogen, dus hoeven
we geen marketingtrucjes te gebruiken om met ze te communiceren.
Het doel van contra-informatie is om mensen te herinneren aan de redenen
waarom we moeten aanvallen. Als mensen overtuigd zijn vinden
ze hun manieren wel. Ten tweede moeten we mensen herinneren
dat dit door het hele land gebeurde en we niet van straat geslagen zijn;
het was niet de repressie die de opstand beëindigde. Ten derde moeten
we het duidelijk maken dat het makkelijk is om aan te vallen. En
dit doen we door te laten zien dat er continue aanvallen plaatsvinden.
Terwijl het regime zichzelf militariseert, moeten wij blijven aanvallen om te
laten zien dat het kwetsbaar is en niet de totale ‘veiligheid’ en macht heeft
die het beweert te hebben om aan de andere kant een discours te produceren
tegen de ‘veiligheidsstaat’ an sich, om haar bestaansredenen in twijfel
te trekken. De Griekse samenleving is allergisch voor militaire oplossingen
en de staat maakt een grote fout. Er is een grote opstand als gevolg van een
politiemoord en wat is hun oplossing? Meer politie. Erg snugger. Alexis werd
vermoord door een agent van de speciale eenheid en alle retoriek richtte zich
op het idee van onvoldoende training. En nu zetten ze deze speciale eenheid
in hun nieuwe Delta eenheid, om met een nog hoger niveau van geweld om
te gaan met nog een weekje extra training. Ze schieten zichzelf in de voet.
Veiligheid is niet de centrale waarde van de Griekse samenleving, ondanks de
pogingen sinds de jaren ’90 door angst over ‘immigranten criminaliteit’ te verspreiden.
Daarna waren er de Olympische spelen en de veiligheidsmaatregelen
die daar bij kwamen kijken en daarna het nieuwe politiekorps en de camera’s.

De Griekse staat aapt de grote Westerse metropolen na. Maar Griekenland is
een ander type maatschappij dus dit is een volstrekt idiote aanpak. Ze snappen
niet hoe maatschappijen werken en denken zuiver mechanistisch, het
werkte in New York zeggen ze, dus moet het hier ook werken. Voor hen zijn
er slechts individuen en is er geen maatschappij, het zijn Tatcherieten. De
Grieken hebben misschien wel honderd verschillende problemen met camera’s
die de inwoners van Londen misschien niet hebben. Mensen breken
hier iedere dag honderd wetten, lopen door rood, betalen niet voor de metro.
Dus dit soort veiligheid is een leuk woord voor bij de koffie maar als
die agent je de parkeer- of snelheidsboete overhandigt denken mensen daar
ineens anders over. In Londen denken ze daar misschien weer anders over.
Vanuit het oogpunt van de antagonistische sociale beweging zijn er twee
in elkaar grijpende manieren om hier mee om te gaan. Een heeft te maken
met het tegengaan van de ‘antiterreur’ discours na 9/11, dat van asymmetrische
dreigingen en immigranten. Het andere heeft te maken met het
tegengaan van de ‘eis’ naar veiligheid in het dagelijks leven. Dus aan de ene
kant is de eis voor veiligheid zelf een strategie van de counterinsurgency.
Op deze manier voorkomt ze opstand door een verlamde samenleving
te bouwen, waar ieder in zijn of haar kleine huisje zit, zich niet bemoeit
met publieke zaken en zich alleen op haar ‘eigen’ zaken richt. Aan de andere
kant geeft het de staat de ideologische artillerie en de materiële artillerie
en de voorbereiding om iedere uitdaging op de straten tegen te gaan.
Een manier oom dit fenomeen tegen te gaan is door duidelijk te maken dat dit
een oorlogsonderneming is, een oorlogsstrategie van de staat tegen de samenleving.
Maar het is anders in Groot Brittannië of Amerika, waar de meeste
mensen er van overtuigd zijn dat er corrupte elementen in de staat zitten maar
dat de staat an sich te vertrouwen is. In Griekenland geloven niet veel mensen
dat, er is een enorm wantrouwen tegenover alle politici. Er is niet echt een
maatschappelijk middenveld in Griekenland met een sociaal contract. Er is
een lange traditie van eenzijdige dictaten en dit wordt ook zo ervaren, ook al is
er in werkelijkheid sprake van een complexere relatie van medeplichtigheid.
Verzet is dus een groot goed en op meegaandheid wordt neergekeken. Dat
stinkt naar de junta. Veel van de Griekse verbeelding put inspiratie uit waarden
van verzet. Uiteraard ligt het in werkelijkheid complexer en is er sprake van
sociale medeplichtigheid. Maar in Groot Brittannië is bijvoorbeeld zowel de
echte maatschappij als de ideale maatschappij medeplichtig aan het systeem.
34

35
Traditioneel waren we tegen het gebruik van de media om met het publiek
te communiceren. Het is een zaak die al lang speelt in het anarchistische
milieu. Er was ooit samenwerking met de media tot de vroege jaren ’90, maar
niet meer. Het argument is dat je vervreemding niet met vervreemde middelen
kan bestrijden. En je kunt niet beweren dat journalisten tuig en verklikkers
zijn en ze tegelijkertijd gebruiken. En op een hoger niveau is het een
kwestie van het spektakel, van of je de media überhaupt wel kan gebruiken.
Zelfs als er een artikel van je in de krant verschijnt is dat altijd te midden
van een stortvloed aan andere stukken zodat het slechts een stukje steriele
informatie wordt, het ideaalbeeld van democratisch pluralisme. Samenwerking
met de instituties is altijd een obstakel voor de ontwikkeling van
autonome structuren. Onze relatie met communicatie is gebaseerd op faceto-face
relaties in de straten. Soms zijn we tegen het gebruik van Indymedia,
wat vaak het fictieve idee geeft dat we een denkbeeldige gemeenschap
van delen hebben, maar materieel is er geen sprake van delen of gemeenschap.
Velen zien indymedia dan ook vaak als onderdeel van het spektakel.

We zullen of onze geschiedenis samen bepalen, of
haar bepaald laten worden zonder ons
Algemene vergadering van opstandige arbeiders
Wij, handarbeiders, werknemers, werkelozen, flexwerkers, lokalen of
immigranten, zijn geen passieve tv-kijkers. Sinds de moord op Alexandros
Grigoropoulos op Zaterdagnacht nemen we deel aan de demonstraties,
de confrontaties met de politie, de bezettingen in het centrum of
in de wijken. Keer op keer hebben we ons werk en onze dagelijkse verplichtingen
moeten laten vallen om de straat op te gaan, samen met
de scholieren, de studenten en de andere proletariërs in onze strijd.
WE HEBBEN BESLOTEN HET GEBOUW VAN DE GSEE* TE
BEZETTEN
- Om haar om te vormen tot een ruimte van vrije uitdrukking en een ontmoetingsplek
voor arbeiders.
- Om het mediafabeltje tegen te gaan dat er geen arbeiders bij de confrontaties
betrokken zouden zijn, dat deze dagen van woede slechts de aangelegenheid
van 500 ‘gemaskerden’ en ‘hooligans’ zouden zijn, waarbij ze op
de tv-schermen arbeiders afschilderen als slachtoffers van de confrontaties
terwijl de kapitalistische crisis die in Griekenland en wereldwijd talloze
ontslagen tot gevolg heeft als een ‘natuurfenomeen’ gepresenteerd wordt.
- Om de laffe rol van de vakbondsbureaucraten te fileren in hun pogingen
om de opstand te ondermijnen. GSEE en het hele vakbondsmechanisme dat
hier aan vast hangt ondermijnt de strijd, verpatst onze arbeidskracht voor
wat kruimels en zet het systeem van uitbuiting en loonslavernij vrolijk voort.
De opstelling van GSEE afgelopen woensdag was tekenend: GSEE zegde de
geplande stakingsdemonstratie af, hield het bij een kleine bijeenkomst op
het Syntagma plein en zorgde er tegelijkertijd voor dat mensen daar snel
weer weg gingen uit angst dat het virus van de opstand hen zou besmetten.
- Om deze ruimte voor de eerste keer te openen – als een voortzetting van
de sociale opening opgeworpen door de opstand zelf – als een ruimte gebouwd
op onze bijdragen, een ruimte waar we uitgesloten werden. Al deze
jaren hebben we ons lot laten afhangen van ‘verlossers’ in allerlei soorten
en maten, en uiteindelijk houden we zelfs onze waardigheid niet eens over.
36

37
Als arbeiders zijn wij begonnen onze verantwoordelijkheid te nemen
en zijn we opgehouden met te vertrouwen op ‘wijze leiders’ of ‘kundige
vertegenwoordigers’. We moeten zelf een stem krijgen, zelf
bij elkaar komen, zelf in gesprek raken, zelf beslissen en zelf handelen.
Tegen de algemene aanval die wij voor onze kiezen krijgen.
De opbouw van een collectief ‘grassroots’ verzet is de enige manier.
- Om het idee van zelforganisatie en solidariteit in de werkplekken
te bevorderen, om strijdcomités en collectieve grassrootsverbanden
op te zetten, om de vakbondsbureaucratie op te heffen.
Al deze jaren hebben we de ellende geslikt, het slappe gelul, het geweld in ons
werk. We zijn gewend geraakt aan het tellen van onze verminkten en doden
– de zogenaamde ‘arbeidsongelukken’. We zijn gewend geraakt aan het negeren
van de migranten – onze klassenbroeders – en hun doodsschreeuw. We
zijn moe van leven met de angst en stress van de loonarbeid, de voedselbonnen
en een pensioen dat nu nog slechts een nevelige droom in de verte lijkt.
Terwijl we strijden om ons leven niet in handen van de bazen en vakbondsvertegenwoordigers
te laten, zo zullen we ook de gearresteerde opstandelingen
niet in handen van de staat en het juridisch apparaat laten.
ONMIDDELIJKE VRIJLATING VAN DE GEVANGENEN
GEEN ENKELE VERVOLGING VAN DE ARRESTANTEN
ZELFORGANISATIE VAN DE ARBEIDERS
OP NAAR DE ALGEMENE STAKING
Algemene vergadering van opstandige arbeiders
* GSEE - De Algemene Confederatie van Griekse Arbeiders is de centrale Griekse
vakbond.

De raves en de vrijplaatsen zijn waar het collectieve
bewustzijn samenkomt
J.: Een libertaire vrijdenker en organisator van ondergrondse
happenings sinds de late jaren ‘80
Laten we zeggen dat er drie verschillende fases zijn in de anarchistische
beweging. De eerste fase was in de jaren ’80 en die werd gekenmerkt door
Oosterse en Westerse filosofieën, psychedelische inzichten en dat alles in
combinatie en non-puriteins. Er was weinig onderscheid daartussen. Maar
dit veranderde in het midden van de jaren ’90 toen de beweging ‘veritalianiseerde’
om het zo te zeggen. Ze begon het Italiaanse model over te nemen
en begon zichzelf te onderscheiden van haar culturele aspecten en hier afstand
van te doen door te zeggen dat de enige manier om effectief te zijn
door militantie was. Ze nam een objectievere en materialistischere kijk aan.
De grote invloeden uit de jaren ’90 was het Italiaanse autonomia en vooral
de Situationistische Internationale en de nieuwe beschouwingen van de
metropolis, de kapitalistische centra als metropolis, als plaatsen waar het
spektakel materialiseert, en in mindere mate ook stromingen als Green Anarchy
vanuit de VS. De Duitse underground en punk beweging hadden ook
haar invloed en kenmerkten zich door niet zo tolerant ten opzichte van andere
aanpakken te zijn. In de jaren ’80 was het makkelijker om tegelijk over
Proudhon of de Doors of psychedelische communes te praten. In de jaren ’90
waren dat twee stromingen. De meest prominente was erg materialistisch
en rationalistisch, gebaseerd op Westerse anarchistische denkers. De tweede
was voornamelijk een minderheid die zocht naar spiritualiteit en utopie.
Deze tweede stroming vond echter een grotere afspiegeling in de rest van de
maatschappij. Er waren heel veel mensen die zich in dit alternatieve milieu
bewogen, maar ze deden dat voornamelijk in kleine groepjes, ze creëerden
geen grotere samenkomsten of vergaderingen zoals de eerste stroming.
De derde fase - degene die leidde tot december – is er een waarbij heel
veel mensen libertaire ideeën hebben, met een meerderheid die militante
ideeën aanhangt en een minderheid die een spirituele en culturele
focus heeft. Toen iedereen probeerde om vanuit hun eigen oogpunt
het beste te doen en dit allemaal samenkwam werd december geboren.
De tweede stroming in de jaren ’90 was gebaseerd op spiritualiteit die vooral
via de neo-hippie cultuur uit het buitenland in rave parties of rainbow gatherings
kwam. Ze was verbonden met reclaim the streets uit Groot-Brittannië.
38

39
In de Griekse versie daarvan was er eenheid tussen de twee stormingen
maar dat duurde niet lang. Niet vanwege staatsrepressie maar vanwege de
interne tegenstrijdigheden van deze eenheid. De ene kant dacht dat de andere
slechts een stelletje lifestyle anarchisten was die zichzelf verloren in
spiritualiteit en meditatie in plaats van het systeem aan te vallen. Er kwam
daarmee een breuk, langzaam maar zeker. Hierdoor is een groot deel van
de Griekse anarchistische beweging erg puriteins in haar houding. Ondanks
dat het anarchisten zijn kunnen ze je soms erg aan Leninisten doen
denken. Ze zijn erg strikt, niet zo flexibel. Maar het zijn al deze tegenstellingen
die de beweging zo sterk maken, op de een of andere manier. Omdat
in tijden van grote sociale onrust al deze mensen samen kwamen en samen
handelden voordat ze weer uit elkaar gingen en in losse stukjes braken.
Spiritualiteit is niet zozeer belangrijk voor de revolutionaire strijd als voor
het veranderen van hoe je naar de wereld kijkt. Als jij verandert is het een
stuk lastiger om onderdrukt te worden. Als je een spiritueel persoon bent en
verbonden bent met je innerlijke bewustzijn komt het natuurlijk voor je dat
je klaar wilt staan voor andere mensen. Je voelt liefde voor hen, je wilt dat ze
ok zijn en je wilt niet dat ze leven in een samenleving die alles uit ze zuigt.
Spiritualiteit kan je ook erg effectief maken in wat je wilt doen. Het geeft
je een heldere geest, niet beneveld door haat. Een geest die klaar staat om
te handelen zonder beïnvloed te worden door de giftige omgeving die deze
handelingen vereist. Spiritualiteit stelt je in staat om vrijelijk te handelen
zodat je niet langer een slaaf bent, niet van buiten noch van binnen. Omdat
je dan begrijpt dat het grote spel van het bestaan alle hogere ideologie overstijgt
ben je niet langer definieerbaar, ben je iemand die constant verandert.
In de eerste stroming is haat soeverein, haat voor de structuren van het systeem.
Voor mensen die hun spiritualiteit ontwikkelen is haat niet geldig, het
is vergif. Maar dit betekent niet dat we passief zijn. Dit betekent dat we handelen
zonder haat, dat we gewoon daar zijn wanneer we moeten schreeuwen
of vechten. Maar we hebben een helder hoofd daarbij. We begrijpen dat de
echte vijand niet ‘de Ander’ is, maar de waanzin die onze relaties verstoort.
De meesten van deze tweede stroming van pacifisten. Maar als het laatste
redmiddel is om te vechten, dan is het idee hier dat we toch echt gaan vechten.
Maar vaak alleen als laatste optie, als het is om jezelf te beschermen of
om de persoon naast je die geslagen wordt te redden. Alleen dan. We ideologiseren
geweld niet, maar we ideologiseren pacifisme ook niet. Dat is voor
ons heel belangrijk. Omdat je niet vredig kan blijven als iemand naast je
wordt aangevallen. Je vecht maar het belangrijkste is dat je geen haat voelt.

Wat vind je van het idee dat spiritualiteit een bourgeois levensstijl kan bevorderen?
Dat haten we! Daar zijn we compleet tegen, dat is geen echte spiritualiteit. Dat
is een manier om jezelf te drogeren. Spiritualiteit gaat over het ontwikkelen
van sterke filosofische systemen die langzaam werken; of soms sneller en je
naar een hoger bewustzijn brengen. Het heeft niks te maken met kraaltjes en
new age winkels en al die bullshit uit californie. Daar zijn we tegen op dezelfde
manier dat we tegen de ideologisering van haat zijn. Dat is een belangrijk
verschil dat je ziet tussen Griekenland en de Anglo-Saksische wereld. Niemand
van ons ziet spiritualiteit als iets dat je kunt kopen. De meesten van ons
zijn zoekers, vrijdenkers. We passen niet in Murray Bookchin’s afkeurende
beschrijving van lifestyle anarchisme. We vinden zijn ideeën eigenlijk maar
niks. Hij was goed in de jaren ’70 maar daarna wilde hij de hele beweging
zijn ideeën opdringen en werd hij eigenlijk maar gewoon een oude zeurkous.
Alles wat buiten zijn nauwe idee van anarchisme viel moest in een hokje geplaatst
worden en afgeschaft worden. We zijn tegen Bookchin, tegen new age
en tegen lifestyle. We zijn niet eens postmodernisten. We kunnen ideeën van
Baudrillard en de rest nemen maar die hanteren we op onze eigen manier.
Postmodernisme is toch maar een Westers idee tussen de duizenden, het is niet
echt iets globaals, het is onderdeel van de mythe en ideologie van het Westen.
Mensen van buiten de beweging worden erg aangetrokken door de connectie
tussen spiritualiteit en libertaire ideeën. Vooral jonge mensen experimenteren
met nieuwe manieren van leven. Sommigen trekken uit de grote stad, sommigen
gaan reizen, sommigen vinden manieren om in hun eigen buurt en samenleving
te reizen. Dit is niet gecentraliseerd en het volgt niet de aanpak van de
hoofdstroming van de anarchistische beweging. Deze mensen zijn iets losser
en meer koeltjes. Maar in december gingen ze allemaal de straat op. Ze zaten in
de raden, waren op de straten, in de rellen, overal. Op de een of andere manier
ging december voorbij de klassieke anarchistische groepen in Griekenland.
De raves en vrijplekken vormen een deel van het netwerk waar het collectieve
bewustzijn samenkomt. Mensen maken er vriendschappen, gebruiken
muziek om zichzelf te uiten, gebruiken psychedelica, of niet. Veel
mensen gebruiken niet eens psychedelica, het is slechts een van de manieren
om een ecstatische kijk op de wereld te krijgen. De rave cultuur bracht
veel mensen terug in connectie met de natuur, met vrije liefde en vrijdenken.
Natuurlijk waren er sommige mensen in die subcultuur die er in zaten
voor business, maar dat is een heel klein deel. De meeste mensen waren
daar voor de bijna heilige atmosfeer die zich ontwikkelde op de feesten.
40

41
Twee generaties kwamen samen en stonden klaar om de apathie te vernietigen.
De meeste mensen op die feesten waren pacifisten, maar er was altijd een
sterke minderheid die ook flink aan rellen deelnam, en veel raves eindigden
dan ook in rellen. Mensen op de feesten wilden de politie buiten houden en
vielen hen dan ook aan en dan had je rellen die de hele nacht duurden. In
Griekenland valt de politie ondergrondse feestjes niet zo vaak aan omdat ze
bang zijn voor tegenaanvallen. Ze vallen liever feestjes van pacifisten aan.
Er waren hier veel aanvallen tegen en niemand vocht terug. Dat is hoe ze de
outdoor rave scene van de jaren ’90 kapot hebben gemaakt. Mensen organiseerden
raves in de bossen en bergen maar die werden constant aangevallen
door de politie. Dit gebeurde niet bij de feestjes in de metropolis of bij de
feestjes van anarchisten omdat die mensen klaar waren voor een flink gevecht.
En tijdens de rellen stopte het feest dan niet, dat ging gewoon door. Het feest
was de bron van de rel en iets waar je je dan weer even in terug kon trekken.
Ook in de indie rockscene zijn er massale rellen op concerten geweest.
Het is belangrijk om op te merken dat deze festivals plaatsvonden
waar geen universiteitsasiel was. De concerten werden niet op de universiteitsplekken
gehouden maar meestal in het Pedion Areos Park in het
centrum van Athene. In de afgelopen achttien jaar zijn ten minste acht
grootschalige rellen begonnen vanuit concerten daar en ondanks dat
er geen asiel was kon de politie slechts drie keer het concert opbreken.
In Thessaloniki in 2003 vond er een zevendaags festival plaats georganiseerd
door Void Netwerk dat zou aanhouden tot de nacht van de grote rellen
tegen de EU top. Er waren twee verschillende kraakpanden op de campus,
een waar vooral ‘Black Bloc anarchisten’ zaten en de andere waar een antiauthoritaire
coalitie zat. De feesten vonden plaats tussen deze twee bezettingen
en bleven constant aan de gang. Dit waren grootste momenten. Ik
denk dat ze mensen voorbereid hebben op de grote demonstraties en rellen.
Het was een unieke ruimte voor nieuwe connecties en ideeën. Voor mij
was dit belangrijker dan de demonstratie zelf. Het was een grote eenheid
tussen neo-hippies en mensen die helemaal into barricades waren. Er waren
veel verschillen, veel discussies, maar op het eind kwam iedereen bij elkaar.
Er was een party in September 2006 op de Polytechnische universiteit. Dat
werd een massale rel met 7000 mensen. De artiesten kwamen uit heel Europa en
speelden gratis. De rellen begonnen rond twee in de ochtend en hielden aan tot
zeven of acht uur. De politie schoot traangas af en mensen gingen uit elkaar en
kwamen dan weer terug. De hele tijd bleef de party door gaan. Mensen vochten
tegen de politie rondom de campus en gingen dan weer terug naar de party.

Er was een DJ uit Duitsland die zei dat dit een hoogtepunt voor
de rave scene was, hij wikkelde zijn t-shirt om zijn hoofd en
ging weer naar het podium om tijdens de rel te blijven draaien.
Eind 2001 was er een groot feest in de Propilea, voor het universiteitsrecotraat
in centraal Athene. Void Netwerk had het pand 24 uur bezet. Al de stammen
kwamen samen, er waren tussen de 5000 en 6000 mensen die de straten
bezetten en dansten. De oproerpolitie had ons omringd maar kon niks doen
omdat het plein beschermd wordt door het asiel. Dit was een belangrijke
gebeurtenis omdat al deze mensen zo’n groot deel van de stad bezet hielden,
samen dansten, slogans op de muur schreven. In de ochtend hadden we het
gebied rondom een groot metrostation, Panepistimio, overgenomen. Veel
forenzen en andere mensen kwamen langs en zagen deze scene en begrepen
niet hoe dit kon gebeuren, het lag te ver uit hun belevingswereld. En dit is
het belangrijkste aan alles, gaten slaan in de realiteit om mensen te laten zien
dat we alles wat we begeren kunnen creëren, dwars door deze blokkades in
het algemene bewustzijn van de samenleving heen breken. Dat was erg goed.
Voor mij somt dit feest het hele idee van een multidimensionale beweging op.
42

43
De bezetting van de nationale TV
Vortex: iemand uit Athene die al bij de beweging betrokken
was toen de opstand uitbrak.
NET is een van de drie nationale TV stations en zendt over het hele land uit.
Wat daar gebeurt ziet iedereen. En dit hele gebeuren vond plaats op dinsdag
16 december. Als ik het me goed herinner werd dit idee voorgesteld door een
vriend die mensen kende die binnen de media werkten en wisten hoe alles
daar aan toe ging. Ze wisten precies hoe ze gecompliceerde apparatuur moesten
gebruiken en een paar wisten ook hun weg door het specifieke gebouw.
Ik weet niet zeker of we het hele gebeuren als anarchistisch kunnen bestempelen
omdat er ook een aantal niet-anarchisten aan mee deden. De meeste
deelnemers waren zeker weten libertair ingesteld en een aantal waren kunstenaars
en artiesten. Mensen die aan films hebben gewerkt, acteurs, documentairemakers,
allemaal erg bewogen door de dood van Alexis. En sommigen
werden pas actief na de moord. Dus kwamen we bijeen in een kelder
voor ongeveer een week en probeerden we alles te organiseren. Dat was niet
makkelijk omdat we enorm precies moesten zijn over onze handelingen. Het
doel was om het nieuws van drie uur te verstoren, het centrale nieuwsprogramma.
Iedereen is dan thuis voor de middagpauze, daarom vonden we dat
het beste moment. Het moeilijke was besluiten wie wat ging doen, wat we
allemaal gingen doen en wie naar welke kamer zou gaan. We hadden drie
hoofddoelen. Een was de controlekamer. Die controleert de studio en vanuit
daar kan je zien wat er in de studio gebeurt. Het andere doel was de hoofdkamer.
Vanuit daar kan je zien of er iets mis gaat zodat het signaal uitgezet kan
worden. En het derde doel was de kamer van de directeur van het TV station.
We moesten zeker weten welke kamer op welke verdieping lag en sommige
mensen met een manier in en uit het gebouw gaven onze de benodigde informatie.
We maakten verschillende kaarten op grote vellen van slagerspapier
die we aan de muur prikten zodat we de layout van het gebouw uit het
hoofd konden leren. Het was van vitaal belang om niet twijfelachtig over
te komen als we daar aan zouden komen, zodat niemand ons tegen zou
houden om te vragen waar we heen gingen. Een goede kaart was absoluut
noodzakelijk voor de actie. Je kan niet naar binnen wandelen en eruit zien
als iemand die daar voor het eerst is. Als je de locatie kent, loop je met zekerheid.
De psychologie van de actie is enorm belangrijk. Er waren wat oudere
mensen betrokken bij de actie en die waren wat twijfelachtig. Toen de dag
naderde begonnen ze de kans op succes te betwijfelen en dat veroorzaakte
problemen omdat ze domme vragen gingen stellen tijdens de discussies.

De drie kamers bevonden zich op drie verschillende verdiepingen. We moesten
erg precies zijn in onze timing, op de seconde af. De mensen die de hoofdkamer
binnengingen zouden het eerste team vormen zodat de technici geen
kans zouden hebben om het signaal af te sluiten wanneer duidelijk zou worden
wat er aan de hand was in de studio. We stuurden dit team 30 seconde of een
minuut voor het tweede team dat naar de controlekamer ging, de hoofdkamer
in. We hadden besloten dat de mensen die de studio in zouden gaan niet
zouden praten, ze zouden gewoon een aantal grote spandoeken vasthouden.
De presentator zou uit beeld verdwijnen en plotseling zou je spandoeken in
de studio zien. Een daarvan zei “Kijk niet naar ons. Iedereen de straat op!” en “Vrijheid
voor de gevangenen van de opstand!” en een kleine met “Vrijheid voor iedereen”.
Beide teams bevatten mensen die met de apparatuur om konden gaan. Je had
ook iemand nodig die met een TV camera om kon gaan. We besloten dat de
mensen die de spandoeken zouden dragen, ongeveer 10 in het totaal, maskers
konden dragen als ze dat wilden. Maar niemand van hen koos daarvoor
omdat degenen die ervoor kozen om op TV te komen geen hardcore anarchisten
waren maar vooral artiesten en acteurs. Misschien zagen ze er een artistiekere
in plaats van subversievere kant aan. Maar in ieder geval had geen
van hen het uiterlijk van een koukoulofori, een gemaskerde. Eerst dacht ik
dat het beter zou zijn als iedereen maskers zou dragen, maar toen ik zag dat
de actie een succes was zag ik ook dat deze mensen erg zeker van zichzelf
waren. En weet je, als jij het niet erg vind, vind ik het ook prima. Erg dapper.
Het derde team zou het kantoor van de manager binnengaan met als
doel om het even te kalmeren – hij heeft namelijk TVs in zijn kantoor
en weet precies wat er in het gebouw gaande is – zodat hij niet meteen
de politie zou bellen. Dit team slaagde daar niet goed in. De anderen
waren erg professioneel maar dit team faalde hierin. Die vent
kon niet gekalmeerd worden en we hadden besloten om geen geweld te
gebruiken. Hij werd helemaal gestoord en rende al gillend de gang in.
We kamen niet via de voordeur omdat je daar je ID achter moest laten
maar er was een zij-ingang voor de apparatuur. Omdat we met z’n vijftigen
waren, wat een flinke groep is, besloten we in kleine groepjes
naar binnen te gaan over een periode van twee uur. Mensen gingen dus
al om een uur naar binnen zodat we de aandacht niet zouden trekken.
44

45
We gingen allemaal goed gekleed, erg formeel, Ik droeg een pak, dure
schoenen, een erg nette broek. En we hadden er ook voor gezorgd dat
iedereen iets bij zich had om te dragen, een folder, een CD, een stapel papier,
iets zodat het leek alsof we allemaal wat af te geven hadden bij een
of ander kantoor, zodat het leek alsof we met een reden daar rond liepen.
Ik zat in het team dat naar de hoofdkamer ging en ons team moest snel zijn en als
het nodig was, ik zou niet zeggen agressief, maar we moesten duidelijk maken
dat we wisten waarom we daar zijn en dat dit geen grapje was. Het doel was dus
om naar binnen te gaan, te zorgen dat ze hun handen van de controlepanelen
af hielden. Er waren wat flinke kerels in dit team, we moesten er intimiderend
uit zien. Ik voerde het woord: daar niet aankomen, weg blijven, blablabla.
Het doel was om vijf minuten in de lucht te blijven, erg ambitieus.
En we hoopten dat dan de helikopters nog niet gekomen waren en
we genoeg tijd hadden om het gebouw te verlaten. Er was een grote
kantine op de eerste verdieping en daar zouden we allemaal samenkomen
om samen het gebouw te verlaten, zodat we niemand zouden
achterlaten. Ieder team was verantwoordelijk voor haar eigen leden.
Ik kwam rond twee uur bij het gebouw aan en ging met een andere
teamgenoot naar binnen. We gingen via de zij-ingang naar binnen en rechtstreeks
naar de kantine waarvan we de locatie kenden door de kaarten.
We wisten al hoe we daar moesten komen, waar we heen moesten, etc.
Rond half 3 denk ik dat iedereen daar was in die kantine en we deden allemaal
alsof we elkaar niet eens kenden. Rond kwart voor twee waren alleen
wij nog de kantine. Daarvoor waren er enorm veel mensen uit het hele
gebouw omdat het echt een enorm gebouw is. Maar we acteerden allemaal
uitstekend, we deden normaal en sociaal. We besloten om niet rond drie
uur naar binnen te gaan maar lieten ze tien minuutjes uitzenden. Iedereen
had eerst even de kamers bekeken waar ze heen moesten om zeker te zijn
dat de kaarten klopten en kwam daarna terug naar de kantine. Flink wat
mensen gingen naar het toilet omdat iedereen gestrest was en moest pissen.
Rond zes of zeven minuten na 3 stond iedereen voor hun kamer. Om 9
over 3 deed ik mijn handschoenen aan omdat ik geen vingerafdrukken
wilde achterlaten, staken we de hal over en gingen we naar binnen. En
toen was er een probleem, we vergisten ons op het laatste moment of deze
kamer wel de juiste was of dat we een andere moesten hebben en daarom
waren we een paar seconden te laat. Toen we de hoofdkamer binnenkwamen
was het tweede team al in de controlekamer, een paar seconden eerder.

We hadden geluk omdat de mensen in de hoofdkamer bezig waren met iets en
niet door hadden wat er aan de hand was. Ik had de professionele namen voor
de apparatuur uit m’n hoofd geleerd zodat ik net kon doen alsof ik wist waar
ik het over had. Ik riep “Iedereen blijft van de master af, hou je handen weg van
die PLF!”. Ik weet nog steeds niet wat een PLF nu eigenlijk is. Er waren maar
twee mensen daar en een daarvan pakte een telefoon. Ik pakte hem bij zijn
arm en zei “Nee, jij gaat de komende paar minuten even geen belletjes plegen.
Niemand raakt hier gewond, we zijn hier gewoon een paar minuten en dan
zijn we weg”. Het was belangrijk om te laten weten dat we vriendelijk waren.
De mensen die aan het werk waren in de controlekamer flipten hem totaal
toen ons team naar binnen kwam en hen verving in hun stoelen. De
regisseur begon te gillen en iemand moest haar kalmeren. We bleven geen
vijf minuten, uiteindelijk maar net onder twee minuten omdat er een andere
kamer bleek te zijn van waaruit het signaal afgesneden kon worden.
Daar wisten we niks van. Na iets meer dan anderhalve minuut zetten ze
de reclame aan. Het geluk was dat omdat we besloten om tien na 3 binnen
te vallen ze bezig waren een live uitzending uit te zenden vanuit het
Griekse parlement waar de premier aan het praten was en plotseling
was er een fade in, fade out. Eerst zag je de twee beelden samen en toen
verdween de premier gewoon en zag je alleen onze spandoeken nog.
Toen de reclame afgelopen was zagen we via de monitoren dat onze
mensen uit de studio vertrokken dus zeiden ‘bedankt’ en gingen we
weg. We gebruikten nooit de liften zodat we hier niet in vast konden
komen te zitten, we gingen met de trap naar beneden, kwamen bij
elkaar in de kantine, gooiden wat flyers in de lucht en smeerden hem.
Die manager stond daar maar een beetje te flippen en ging live op TV
en kondigde aan dat hij door een anonieme groep was aangevallen.
Sommige mensen die de spandoeken omhoog hadden gehouden waren bekende
artiesten. Toen we vertrokken kwamen mensen uit hun kantoren. Iedereen
in het gebouw had schermen en had gezien wat er was gebeurd en ze kwamen
kijken om te zien wie we waren toen we vertrokken. Sommigen waren erg blij
met ons, sommigen klapten volgens mij zelfs maar dat weet ik niet meer zo goed.
46

47
Buiten stonden er twee agenten in de tuin. Die zagen ons maar deden niks
omdat we met z’n vijftigen waren. Sommigen in onze groep kalmeerden
hen om er voor te zorgen dat er niets zou gebeuren, we zeiden dat het over
was en we vertrokken. Een van hen probeerde nog grappig te zijn door te
zeggen ‘geen probleem, goed om te zien dat jullie ook zonder geweld kunnen
werken’. We bleven allemaal samen als blok en gingen daarna uit elkaar.
Een vergelijkbare actie vond plaats in Patras. En een week daarvoor was
er een vergelijkbaar voorstel geweest in een anarchistische vergadering
waar menen er tegen hadden gestemd, die wilden geen onderdeel van het
spektakel zijn door zichzelf tussen de reclameblokken te proppen. Veel
waren hier eerst tegen maar toen ze het zagen gebeuren denk ik dat ze
van gedachten zijn veranderd. Het was erg indrukwekkend. Hierna werd
de video van het hele incident constant herhaald op alle andere kanalen.

Tegen de muur teringlijers!
We komen halen wat ons toekomt…
Initiatief van de bezetting van de hogeschool voor economie en
business van Athene
In deze dagen van woede wordt het spektakel als machtsrelatie, als
relatie die een herinnering achterlaat op objecten en bij personen, geconfronteerd
met een diffuse tegenmacht die indrukken loskoppelt en
hen toestaat zich af te keren van de tirannie van het beeld, hen toestaat
zich tot het gevoel te wenden. Gevoel dat altijd als antagonistisch
ervaren wordt (het werkt altijd tegen iets0 – maar onder huidige omstandigheden
tot een snelle en radicale polarisatie gedreven kan worden.
Tegenover de zogenaamd vreedzame karikatuur in de bourgeois media
(“Geweld is altijd onacceptabel, overal, altijd”) kunnen wij slechts lachen:
hun wetten, de wet van de zogenaamde zachtaardigheid en overeenstemming,
van de dialoog en de harmonie, is niets anders een goed ingecalculeerd
genoegen in beestachtigheid: de belofte van een slachting. Het democratische
regime met haar vreedzame façade vermoord niet iedere dag
een Alex omdat ze iedere dag duizenden Ahmets, Fatimas, Jorjes, Jin Tiaos
en benajirs vermoord: omdat ze systematisch moord, structureel en zonder
genade in de gehele derde wereld, haar wapens gericht op het globale proletariaat.
Het is op deze manier, door middel van deze kalme alledaagse
afslachting, dat het idee van vrijheid geboren wordt: vrijheid niet als een
zogenaamd mensoverstijgend goed, of als een ‘natuurrecht’, maar als de
oorlogsroep van de onderdrukten, als de voorwaarde voor burgeroorlog.
De geschiedenis van de legale orde en de bourgeoisie hersenspoelt ons met
het beeld van een langzame en stabiele vooruitgang van de mensheid waarin
geweld slechts een ellendige uitzondering is als gevolg van het handelen van
de economisch, emotioneel en cultureel achtergestelden. Maar ieder van
ons die verpletterd is tussen de schoolbanken, de kantoorruimtes en de fabrieksmuren
weet maar al te goed dat de geschiedenis niets anders is dan een
opeenvolging van monsterlijkheden, opgelegd door een morbide wetgevingssysteem.
De kardinalen van de normaliteit huilen om de wet die geschonden
werd door de kogel van het varken Korkoneas (de moordenaar van Alex). Maar
wie weet nu niet dat de kracht van de wet niks anders is dan de kracht van de
machtigen? Dat het de wet zelf is die de opeenstapeling van geweld toestaat?
48

49
De wet is hol van het ene tot het andere bittere uiteinde; ze is betekenisloos,
zonder enig ander doel dan het opleggen van geformaliseerde macht.
Tegelijkertijd probeert de dialectiek van links conflict, confrontatie en oorlog
te codificeren met de logica van het laten samensmelten van tegenstellingen.
Op deze manier bouwt ze een orde op; een gepacificeerde toestand
waar alles haar keurige kleine plekje heeft. Maar de bestemming van conflict
is niet de synthese – net zoals de bestemming van oorlog niet de vrede is.
Sociale opstand omvat de condensatie en explosie van duizenden negaties,
maar toch bevat ze zelfs niet in een enkele van haar atomen, noch in een
enkele van haar momenten, haar eigen negatie, haar eigen einde. Dit weegt
altijd zwaar en donker als een zekerheid uit de instituten van de bemiddeling
en normalisering, van de beloftes van links om te mogen stemmen
vanaf 16 jarige leeftijd tot ontwapening maar het behouden van de politie,
de belofte van een verzorgingsstaat, etc. zij die, met andere woorden, zich
willen volvreten met de politieke winst die ze uit de wonden van anderen
kunnen trekken. De zoetheid van hun compromis druipt van het bloed.
Sociaal tegengeweld kan niet verantwoordelijk gehouden worden voor iets
wat ze niet aan neemt: ze is vernietigend van begin tot einde. Als de strijd
van de moderniteit ons iets te leren heeft is het niet haar tragische hechting
aan het subject (klasse, partij, groepering) maar haar systematische antidialectische
proces: de handeling van vernietiging draagt niet per se die
van schepping in zich mee. Met andere woorden, de vernietiging van de
oude wereld en de opbouw van een nieuwe zijn twee discrete maar parallelle
processen. De kwestie is vervolgens welke methoden van vernietiging
ontwikkeld kunnen worden op diverse punten en momenten in de opstand.
Welke methoden kunnen niet alleen het niveau en de breedte van de opstand
behouden, maar ook bijdragen aan haar kwalitatieve vooruitgang. De
aanvallen op de politiestations, de confrontaties en de wegversperringen,
de barricades en de straatgevechten vormen nu een alledaags en gesocialiseerd
fenomeen in de metropolis en daarbuiten. En ze hebben bijgedragen
aan een gedeeltelijke destabilisering van de cirkel van productie en consumptie.
En toch is het slechts een gedeeltelijke aanval op de vijand; direct
en overduidelijk voor iedereen maar gevangen in slechts een dimensie van
de aanval tegen de heersende sociale relaties. Echter, het proces van productie
en circulatie van goederen zelf, met andere woorden, de kapitaalrelatie,
wordt slechts indirect geraakt door de mobilisaties. Een geest waart
door de brandende stad: die van de oneindige, wilde, algemene staking.

De globale kapitalistische crisis heeft de bazen hun meest dynamische, meest
chanterende antwoord op de opstand ontnomen: “We bieden je alles, voor altijd,
terwijl alles dat zij je bieden een onzeker heden is”. Met het ene bedrijf wat
na het andere over de kop gaat zijn het kapitaal en de staat niet langer in staat
om iets anders te bieden dan nog meer ellende, krappere financiële toestanden,
ontslagen, het inhouden van de pensioenen, uitkeringsbezuinigingen, het
vernietigen van het onderwijs. Daarentegen hebben de opstandelingen in
slechts zeven dagen laten zien waar ze toe in staat zijn: de stad om vormen tot
een slagveld, enclaves van communes vormen door de hele stad heen, isolatie en
lachwekkende ‘zekerheid’ achterlaten, een begin maken met de opbouw van
een collectieve macht en de totale vernietiging van dit moorddadige systeem.
Bij deze historische samenkomst van crisis, woede en een afkeer ten opzichte
van de instituten, waar we nu zijn aangekomen is het enige wat deze systeemontregeling
om kan zetten in sociale revolutie de totale afwijzing van
het werk. Wanneer de straatgevechten plaatsvinden in straten donker door
een staking bij de elektriciteitsbedrijven; wanneer de confrontaties plaatsvinden
tussen kilos onopgehaald vuil, wanneer de trams de straten afsluiten
en de politie tegenhouden, wanneer de stakende leraar de molotov van zijn
opstandige leerling aansteekt, dan kunnen we eindelijk zeggen: “Schorem, de
dagen van deze maatschappij zijn geteld; we hebben haar geneugten en rechtvaardigheden
afgewogen en vonden het allemaal maar erg matig”. Dit is vandaag niet
langer een fantasie maar een concrete mogelijkheid: de mogelijkheid om
concreet het asfalt te trotseren. De mogelijkheid om de hemel te bestormen.
Als dit alles, namelijk de uitbreiding van het conflict naar de sfeer van de productie
en circulatie door middel van sabotage en wilde stakingen, voortijdig
lijkt, is dat omdat we nog niet beseffen hoe snel macht uit elkaar valt, hoe snel
confrontatiepraktijken en tegenmacht zich sociaal verspreiden: van middelbare
scholieren die politiestations bekogelen met stenen tot gemeentewerkers
en buurtbewoners die gemeentehuizen bezetten. De revolutie hoeft niet
plaats te vinden met gebeden richting en eerbied voor ‘de historische omstandigheden’.
Ze vind plaats door iedere mogelijkheid in de opstand aan te grijpen
in ieder aspect van het sociale: door ieder gebaar van afkeer ten opzichte van de
politie om te zetten in een genadeklap voor de fundamenten van dit systeem.
Geen genade voor de smeris!
50

51
(Zelf) vernietiging is creatie
Vertaling van een flyer geschreven door ‘opstandige meisjes’, onder
andere uitgedeeld in de bezette hogeschool voor economie van
Athene
We zullen de nacht van 6 december niet snel vergeten. Maar niet omdat
de moord op Alexis onbegrijpelijk was. Staatsgeweld, hoezeer het zich
ook probeert te beperken tot productievere vormen van soevereiniteit,
zal eindeloos terugkeren naar de vertrouwde archetypische vormen van
geweld. Ze zal altijd een toestand binnen haar structuren bevatten die het
beval tot discipline, surveillance en controle van het lichaam niet gehoorzaamt
– waarna liever gekozen wordt voor de vernietiging van dit ongehoorzame
lichaam om daarna de politieke prijs van deze keuze te betalen.
Wanneer een politieagent schreeuwt: “He, jij daar!” is het subject waaraan
dit commando gericht is en dat zijn of haar lichaam in de richting van de
autoriteit draait (in de richting van de roep van de politie) standaard ‘onschuldig’
omdat ze gehoorzaamt aan de stem van de autoriteit. Het moment
wanneer het subject deze roep niet gehoorzaamt, ongeacht hoe kleinschalig
dit moment van ongehoorzaamheid is (als er een leeg waterflesje in
plaats van een molotov gegooid is, bijvoorbeeld), is een moment waarop
de autoriteit haar betekenis verliest en iets anders wordt: een breuk die
gerepareerd moet worden. Wanneer de mannelijke eer van deze fascistenwout
beledigt wordt, mag hij moorden om ‘zijn kinderen en familie’ te beschermen
(zoals hij zelf zal volhouden). De morele orde en deze mannelijke
soevereiniteit – of anders de meest typische vorm van symbolisch en
materieel geweld – maakte de moord op Alexis mogelijk; zij bedachten de
moord, produceerden haar ‘waarheid’ en maakten haar tot een werkelijkheid.
Hiernaast werd, op het tragische limiet van een dood die betekenis
geeft aan de levens die in haar schaduw gevormd worden, de opstand een
realiteit: deze onbegrijpelijke, onvoorspelbare samentrekking van de sociale
ritmes, van de breuk in tijd en ruimte, van de ongestructureerde sociale
structuren, van de grens tussen wat is en wat nog gaat komen.

Een moment van vreugden en spel, van angst, van passie en woede, van verwarring
en van treuren, een dynamiek vol van belofte. Een moment dat, ongeacht
alles, zichzelf bang zal maken en de machinaties zal bewaren die haar gemaakt
hebben of zichzelf constant zal ontkennen om zo op ieder moment
iets anders te worden dan wat ze voorheen was: dit alles om te vermijden te
eindigen bij de oorzaak van opstanden verstikt door de normaliteit, opstanden
als nieuwe vorm van autoriteit in hun pogingen zichzelf te verdedigen.
Hoe werd deze opstand mogelijk? Welk recht van de opstandelingen werd
opgeëist, op welk moment voor welk vermoord lichaam? Hoe werd dit
symbool gesocialiseerd? Alexis was “onze Alexis”, hij was geen “ander”, geen
buitenlander, geen migrant. Middelbare scholieren konden zich met hem
identificeren; moeders vreesden hun eigen kinderen te verliezen; stemmen
uit het establishment probeerden van hem een nationale held te maken. Het
lichaam van de 15 jarige deed er toe, zijn leven was het waard te leven, zijn einde
was een aanval op de publieke ruimte – en daarom was rouwen over Alexis
mogelijk en nodig. Dit gegeven keerde zich tegen een gemeenschap waar wij
opstandigen ons niet mee identificeerden, precies zoals Alexis zich daar niet
mee identificeerde. Dit is een gemeenschap waarin velen van ons het privilege
hebben om daar toe te behoren omdat anderen ons als hun ‘eigenen’ erkennen.
Het verhaal van Alexis zal geschreven worden vanaf zijn einde. Het
was een goede knul, zullen ze zeggen. De opstand, die we niet konden voorspellen,
werd mogelijk door de scheuren in de autoriteit zelf: een autoriteit die
bepaalt welke lichamen er toe doen in het sociale netwerk van machtsrelaties.
De opstand, deze lofzang op de sociale non-regulariteit, is een product
van die regulariteit… Het is de opstand van ‘ons eigen’ lichaam dat vernietigd
werd, voor ons eigen sociale lichaam. De kogel werd afgevuurd op de hele
maatschappij. Het was een wond in iedere bourgeois democraat die zijn eigen
veiligheid weerspiegeld hoopt te zien in de staat en haar organen. De kogel
was een oorlogsverklaring aan de maatschappij. Het sociale contract werd
gebroken – er was geen overeenstemming meer. De morele en politieke handeling
van verzet werd mogelijk, begrijpelijk, rechtvaardig, zichtbaar op het
moment dat ze onder de termijnen en condities werd gebracht van de rechtspraak
van de dominante symbolische orde die het hele sociale weefsel omvat.
Dit vertrekpunt sluit de rechtmatigheid van de opstand uiteraard niet uit.
Omdat de dominante spraak, de autoriteit die naam, vorm en betekenis
aan dingen geeft, het bereik van de dominante ideeën waaruit de sociale
fragmentatie ontspringt om de hiërarchische sociale relaties te controleren
de ‘gemaskerden’ al lang uit deze gemeenschap gesloten had.
52

53
Die hebben ze klemgezet aan de gevaarlijke grenzen van de gemeenschap
om zo het limiet van de ongehoorzaamheid aan te geven.
Ze zeggen ons, ons te verzetten maar niet op deze manier, omdat dat gevaarlijk
zou zijn zeggen ze. Wat de sociale oorsprong die we in het begin van
dit alles vonden ons te vertellen heeft is dat zelfs als we gevangen zijn in
een web van autoriteit, zelfs als we haar product zijn, we binnen en tegen
haar werken, we zijn wat we doen om te veranderen wie we zijn. We willen
dit historische moment de inhoud geven die we voor onszelf hebben
uitgezet en niet de betekenis die hier plotseling aan gegeven kan worden.
Het is niet mogelijk voor deze autoriteit om geweldloos de grens tussen
gehoorzaamheid en autonome actie over te steken, omdat als de rebellen
hun masculiniteit moeten verhogen om met de politie te vechten, ze haar
tegelijkertijd in twijfel moeten trekken omdat ze de basis vormt van de autoriteit
waarmee ze de politie bevechten. En deze ambivalentie ligt aan het
hart van onze subjectiviteit, het is een tegenstelling die ons uit elkaar trekt
en ze vormt de morele pracht die plaats vind aan de marges van de opstand,
buiten en binnen ons, in die stille nachten waarin we ons afvragen wat er nu
allemaal gebeurt, wat er fout gegaan is, wanneer we alleen de stilte horen.
Niks bestaat zonder de betekenis die hier aan toegekend wordt. Verzetstrategieën
kunnen autoriteitstrategieën worden: chaos kan een hiërarchie in sociale
relaties vormen tenzij we met onszelf worstelen terwijl we vechten met de
wereld, sommige ‘zelven’ die we gevormd hebben als onderdeel van deze wereld:
we zijn gegroeid binnen de morele en politieke limieten die deze wereld dicteert,
binnen de morele en politieke banden waarin deze zelf geboren wordt…
Ze zal zichzelf omvormen tot een nieuwe hiërarchie als we niet masculien
macho gedrag in twijfel trekken, dat wild van woede zich laat wegdragen door
emotie, zolang we posities innemen die verworden tot autoriteitsposities.

Just a spoonful of sugar helps the medicine go
down
flesh machine / ego te provoco
In de afgelopen twee maanden is de counterinsurgency strategie van de
Griekse staat een nieuwe fase ingegaan. Als we het hebben over counterinsurgency
en niet over repressie, is dat omdat het eerste niet zozeer een
militaire interventie is, maar een politieke en sociale techniek om instemming,
angst en verslagenheid te produceren. Ze doelt niet op de onmiddellijke
vernietiging van de opstandelingen, maar op hun verwijdering uit
hun leefruimte: het conceptuele, affectieve en culturele vlak van de opstand.
Dit is een preventieve strategie wiens doelwit de weelde aan mogelijkheden
is die uit de opstand ontsprongen zijn. Het is ‘low intensity
warfare ‘, een politiek-psychologische oorlogsvoering omdat ze de afbreuk
van de politieke, sociale en psychologische consistentie tot doel heeft. Het
centrale principe van de counterinsurgency is om aan de ene kant “harten
en geesten” te winnen en aan de andere kant “de vissen niet uit de zee te
halen, maar de zee waarin de opstandelingen zwemmen te laten opdrogen”.
Dit gebeurt door te “scheiden en verenigen”. De opstandelingen worden gescheiden
van hun mogelijkheden, van hun politieke en sociale affiniteiten,
van elkaar. Aan de andere kant wordt sociale onvrede verenigd onder de vlag
van de hervormingsroep, door de opstand als iets achterlijks voor te stellen
en de krachten van de repressie te verenigen met brede lagen van de bevolking
door hen voor te stellen als humanitair, ‘pro-bevolking’ en effectief.
I
Een eerste doelstelling van de counterinsurgency is het scheiden van de oncontroleerbare
delen van de opstand van het terrein waar zij de bovenhand
hebben in hun actie. Een proces dat zich uitstrekt van Exarcheia, het universiteitsasiel
en de as van Patisionlaan tot het gebied rond Omonoia en de as van
Acharnonlaan. Exarcheia wordt gezien als een deel van de metropool waar de
onbeheersbare delen van de jeugd samenkomen – de anarchisten, linksen en
iedereen die zelfs als ze zelf niet in de aanval gaan, hier geen problemen mee
hebben. En het is precies op dat terrein – van sympathie en goedkeuring – waar
het counterinsurgency apparaat wordt gemobiliseerd. Een driedaagse politiebezetting
van het gebied in Oktober liet de militaire overmacht van de staat zien,
met als ondertoon dat dit slechts een fractie van de mogelijke slagkracht was.
54

55
Sindsdien lokt het kleinste incident een compleet buitenproportionele
reactie uit waarvan het centrale doel niet de arrestatie van de deelnemers
is maar een soort massale en collectieve wraakoefening op iedereen
die zich rond dat tijdstip in dat gebied bevindt. Dit is een strategie
van psychologische oorlogsvoering met als doel om de sympathie en
tolerantie in het gebied af te laten brokkelen en een zelfdisciplineringsproces
in gang te zetten op basis van een omgekeerde perceptie van de
relatie tussen een incident en haar gevolgen. Want het is waarschijnlijker
dat een ‘interne onvrede’ beter in staat is om een offensief te minimaliseren
of te stoppen in de omgeving dan de angst voor pure repressie.
Op hetzelfde moment verschuift het publieke debat over het universiteitsasiel
als uitvalsbasis voor diverse aanvallen naar de afschildering als een wetteloze
ruimte die heroverd moet worden door de staat en de ‘academische gemeenschap’.
Met andere woorden, het universiteitsasiel wordt neergezet als een plek
die volledig heroverd moet worden, ononderbroken en continu, in plaats van
als een instituut dat losse fenomenen produceert die beheerst moeten worden.
Het probleem wordt er zo een van de lange termijn en niet van een momentopname,
van een permanente situatie en niet een uitzonderingssituatie.
De psychologische operaties tegen Earcheia en het universiteitsasiel werden
vooraf gegaan door een ‘schoonmaakoperatie’ in de hele binnenstad van de
metropool, uitgedrukt in termen van ‘bevolkingsbeheer’ tegenover de armoedige
en massaal aanwezige immigranten. De criminalisering van hun
bijeenkomsten en de biopolitieke problematisering van hun samenwonen
in hygiënische termen (zoals in het geval van het Efeteio kraakpand) verwijderde
al meteen het meest onbeheersbare element van de opstand uit
het ruimtelijke centrum van de politieke en economische procedures. Toen
probeerde men haar deelsegmenten, onder sociaaldemocratische paraplu,
te subjectiveren door middel van de politieke assimilatie van immigranten
via de schijnbelofte van het legaliseren van hun kinderen, stemrecht in de
lokale verkiezingen, ‘toestemming voor een moskee in Athene’ en zelfs het vragen
van hun hulpverlening aan de politie. Dit is counterinsurgency par
excellence, gericht op de afbreuk van het terrein dat de voorwaarden voor
collectivisering schept en gericht op de denkbeeldige hereniging van het
gefragmenteerde subject van en binnen de ‘democratische rechtsstaat’.

II
Op een tweede niveau probeert de counterinsurgency de algemene onvrede
los te koppelen van de opstand als dynamiek en mogelijkheid en haar te verenigen
met de hervorming. Het opzetten van een ‘doel’ voor de opstandelingen,
haar hereniging met de systematische herstructurering, laat de opstandelingen
zonder object en maakt iedere verdere handeling vanuit hun kant
vreemd en nutteloos in de ogen van anderen. De oplegging van dominante
antwoorden op de vragen die door de macht zelf worden gesteld is het halve
werk van de counterinsurgency. Een deel van deze strategie is bijvoorbeeld
het opzetten van een bijeenkomst tussen de minister van onderwijs en de
leerlingen. De dominant opgelegde interpretatie van de opstand was er een
die de explosie zag als het gevolg van een ‘gebrek aan democratie’ op de scholen
en probeerde dit op te lossen met een ‘nieuw sociaal contract’ tussen de
leerlingen, leraren en het ministerie. Dezelfde geest ademt het initiatief van
de minister van publieke orde om “bureaus tegen de willekeurige incidenten” op
te zetten. Als centrale tactiek van iedere counterinsurgency strategie is deze
insluiting van de wijdverspreide onvrede, gezien door de staat als de oorzaak
van december, onder de directie van de sociaaldemocratie geplaatst: een
machtstechnologie die niet alleen belooft om de sociale en economische tegenstellingen
te verbloemen, maar de opstand ook als oorzaak van ‘achterlijkheid’
afschildert, als bron van het uitstellen van het arriveren van ‘een oplossing’.
Een basisrol op dit pad naar ‘vrede en normaliteit’ is weggelegd voor institutioneel
links, wiens hart en geest al decennia bij de staat liggen. Door op
moralistische wijze revolutionair geweld te problematiseren, neemt links
haar trouwe rol van de sociale reproductie op door “geweld van alle kanten” te
veroordelen. Alle geweld, zegt ‘links’, is ‘geweld om het geweld’, een ‘gemaskerd
rechts’ dat geïsoleerd moet worden met veroordelingen of zelfs via demonstraties
van de PSDEP (de vakbond van academici). Deze tactiek van evenredige
afstand tot ‘alle extremen’ kwam tot uitdrukking in de staat zelf toen ze
tegelijk opsporingsbevelen uitvaardigden voor drie gezochte anarchisten en
de aanvallers van de schoonmaakster Konstantina Kouneva. Deze roep om
ons over te leveren aan het waardesysteem van de staat, deze keer als systeem
van ‘dialoog, onderhandeling en overleg’ in plaats van ‘law & order’, scheidt wijdverspreide
sociale onvrede van waar deze toe in staat is, en schildert haar af
als een reeks eisen die integratie in het moeras van de kapitaal-relatie zoeken.
Counterinsurgency is ideaal gezien geen enkel echt gevecht. Het is een oorlog
van isolatie, van uitputting, van wegsnijden, die wint door de meest conservatieve
instincten in een maatschappij te mobiliseren terwijl ze sociale
onvrede en protest recupereert in een context van pacificatie en hervorming.
56

57
III
Uiteindelijk richt de counterinsurgency champagne zich op de afbraak
van de interne consistentie en eenheid van de opstand, door een serie afscheidingen
te bevorderen die beginnen met de opdeling van de opstandelingen
in verschillende categorieën (sociaal, politiek, psychoanalytisch,
etc.) en eindigen door hen te scheiden van hun eigen beleefde ervaringen.
Aan de ene kant wordt de opstandelingen opgedragen om de vluchtigheid
van december, die alle identiteiten destabiliseerde, achter zich te laten
en terug naar hun post te gaan: de leerling moet weer leerling worden,
de anarchist weer anarchist, de immigrant weer immigrant, de junk een
junk, etc. De poorten van de verschillende werelden, die elkaar ontmoetten
op de straten en die samen werkten in een gemeenschappelijk negatief
project dat praktisch bewees dat de zogenaamd onmogelijke subversie
van sociale categorieën mogelijk was, moeten voor altijd sluiten.
Aan de andere kant is er de centrale tactiek van het moralistische verhaal
van het ministerie van publieke orde over “kinderen en leraren”, “hooligans en
politiekelingen”, “relschoppers en ideologen”. Een essentieel onderdeel van deze
tactiek is de aansporing van een deel van de opstandelingen om zichzelf af
te scheiden of de rest ‘tot rede’ te brengen, gebaseerd op een morele code
goedgekeurd door de staat; of op een ‘eerlijk spel’ gericht op zelfdisciplinering
waarbij het sociale/klassen-antagonisme opgenomen wordt in een normaliseringsproces
overzien door de opstandelingen zelf. Deze zelfdisciplinering
van de opstandelingen tegen iedere deterritorialisering van hun praktijk,
dit ascetisme van ‘geduld en hoop’, is een centrale techniek in het meest
succesvolle apparaat van de normalisering van de afgelopen eeuw: ‘links’.
Tegelijkertijd is de criminalisering van bepaalde keuzes en handelingen een
klassieke tactiek van depolitisering die hun deelnemers tot makkelijke prooi
voor de repressie maakt. Maar een noodzakelijke conditie voor dit alles is
hun isolatie van een breder politiek-sociaal milieu waarmee ze verbonden
zijn. Dit recept werd met succes getest in de zomer van 2002 via een lobotomie
van het sociale geheugen waar links volledig aan meewerkte. De geheime
en niet zo geheime opsporingsbevelen voor ‘terrorisme’ vandaag richten zich
op het afsluiten van een bredere oncontroleerbare en radicale bevolking.

Ze pogen, aan de ene kant, om iedereen te dwingen tot zichzelf onder de
loep te leggen om te zoeken naar redenen voor mogelijke beschuldiging
en, aan de andere kant, een soort stilte af te dwingen en opluchting bij
diegenen die het gevoel hebben dat ze veilig zijn omdat ze niet gekoppeld
kunnen worden aan een onofficieel erkende politieke factor, die van de
‘ideologen’ en ‘serieuzen’. Het ministerie creëert daarmee een morbide atmosfeer
van opbiechten, verdachtmaking, angst en zelfs onverschilligheid:
“Ben ik misschien verdacht?”, “Met welk bewijs kunnen ze me arresteren?”, “Ben ik
misschien betrokken bij iets of iemand die me in de problemen kan brengen?”. Of anders:
“Ze komen niet voor ons, de klok luidt nu alleen voor mensen zonder principes.”,
etc. Deze massale, en tegelijkertijd moleculaire, paranoia als product
van een geheime politionele governementaliteit, heeft tot doel het subject
van zijn of haar belevingswereld te scheiden, van zijn of haar plek in de
wereld: door haar te dwingen om als de staat te denken, net als die stapels
lijken, dat zombieleger van patrioten, de organische massa van de ‘Partij van
de Orde’, door de mogelijkheid van het hier en nu en de mogelijkheid tot opstandigheid
op te offeren voor de zekerheid van de eeuwigheid van de staat.
58

Na december
December 2008 ligt bij het verschijnen van deze verzameling teksten inmiddels
al ruim 4 jaar achter ons, een tijd waarin de hele wereld, en vooral
Griekenland, steeds dieper weg zakt in de globale crisis en de politieke en
economische situatie met de dag uitzichtlozer lijkt te worden. Er is in die tijd
veel gebeurd, de massale opstanden van de Arabische lente, de opkomst en verwatering
van de ‘Occupy’ beweging en het ‘indignados’ fenomeen, de rellen in
Londen, de massale studentenstrijd in Quebec en een bijna oneindige lijst aan
militante confrontaties, stakingen, opstanden en rellen over de hele wereld.
De mainstream en alternatieve media staan vaak vol van de berichtgeving over
de algemene stakingen en massabewegingen in Griekenland, van de ‘indignados’
en de strijd bij Keretea tot de grote straatrellen die uitbreken tijdens de
stakingen. De onderstaande chronologie loopt van begin 2011 tot eind 2012 en
probeert een licht te werpen op slechts een greep uit de acties die weinig media
aandacht buiten Griekenland kregen, maar niet minder belangrijk zijn in
de context van het leveren van een bijdrage aan een klimaat en praktijk van opstandigheid.
De chronologie gaat doelbewust niet in op de diverse grootschalige
conflicten, zoals de sociale strijd tegen de geplande gigavuilstort in Keratea,
tegen de goudmijn in Halkidiki en de massale confrontaties tijdens de
algemene stakingen. De focus van de chronologie ligt op de meer alledaagse
opstandige acties die duidelijk laten zien dat de mythe van de ‘Griekse uitzondering’
precies dat is, een mythe. Het Griekse opstandige klimaat wordt
constant gevoed door een stroom offensieve acties die de anarchistische kritiek
in de praktijk uitdrukken en hiermee de as van de grote sociale explosies
gloeiend houden, iets wat toegelicht wordt in de tekst ‘Signals of disorder’.
60

61
Chronologie (2011 - 2012)
2011
5 maart: Diverse autoreductie acties [GRIEKENLAND]
In Athene besluiten de buurtvergaderingen van de wijken Petralona, Koukaki
en Thissio in het kader van de “I won’t pay” beweging om zogenaamde
‘autoreductie’ interventies te houden bij de metrostations in hun wijken. De
kaartjesautomaten worden gesaboteerd zodat mensen gratis kunnen reizen
en flyers met instructies in 4 verschillende talen met sabotage instructies en
tips over het omgaan met conducteurs worden uitgedeeld. Ook in de wijk
Monastiraki worden flyers uitgedeeld en de kaartjesautomaten gesaboteerd
terwijl op het plein publieke sprekers de actie uitleggen. Er vinden discussies
met voorbijgangers plaats, soms erg sympathiek, sommigen erg fel afkeurend
en anderen met gewone interesse en begrip. In Piraeus worden posters en
een spandoek opgehangen in het metrostation, worden de kaartjesautomaten
gesaboteerd en worden honderden flyers uitgedeeld aan de reizigers van de
treinen, bussen en metro. De acties weigeren nog langer stijgende prijzen,
torenhoge belastingen en de diefstal van het dagelijks leven te accepteren.
9 maart: Overwinning voor hongerstakende migranten [ATHENE]
Sinds 25 januari waren 300 migranten in hongerstaking om erkenning van
hun bestaan en een legale status te eisen. Op 9 maart winnen ze, na een
lange hongerstaking met internationale solidariteit, enkele concessies van
de staat en krijgen ze een 1) sneller een verblijfsvergunning 2) toestemming
om te werken 3) toestemming om een verblijfsvergunning aan te vragen.
28 maart: bezetting van de Chileense ambassade [ATHENE]
Op maandag 28 maart wordt de ambassade van Chili bezet uit solidariteit
met de arrestanten in de Chileense ‘caso bombas’ zaak die beschuldigd
worden van diverse aanslagen en in hongerstaking gegaan zijn. De bezetters
eisen de onmiddellijke vrijlating van de arrestanten, een einde aan de
juridische fabricatie, het intrekken van de gebruikte antiterreurwetgeving
uit de Pinochet tijd en een einde aan het gebruik van verlengd voorarrest.

12 mei: bezetting universiteit [ATHENE]
Op 12 mei wordt het bestuursgebouw van de universiteit van Athene
bezet door een groep kameraden in het kader van de algemene staking
van de dag daarvoor. Ten minste drie demonstranten zijn zwaargewond
het ziekenhuis in geslagen door de politie en een van hen is mogelijk
hersendood. Luidsprekers worden opgezet in de bestuurskamer en er vinden
twee vergaderingen plaats met de oproep tot een antirepressie en
antipolitie demonstratie die in 17 steden gehoor vindt. De kantoren van
de regerende PASOK partij werden de vorige nacht aangevallen in VO-
LOS terwijl er diverse spontane demonstraties ontstonden in verschillende
steden. Het arbeidscentrum in Corfu wordt ook bezet en de vergadering
daar bereid zich voor op de antirepressiedemonstratie van die avond.
31 mei: antifascistische actie [HERAKLION]
In de avond van 31 mei verscheen een groep neo-nazis in de buurt
Analipsis in Heraklion. Onmiddellijk verzamelt zich een groep
antifascisten die de neo-nazis aanvalt waarna dezen op de vlucht
slaan en een van hen achterlaten. De achtergebleven neo-nazi krijgt
slechts een milde tik om zijn oren omdat het nog een jonge knul is.
23 juni: antifascistische actie [THESSALONIKI]
Een groep antifascisten last het hekwerk van het nationalistische bolwerk
‘Desmi Ellinon’ (Griekse banden) dicht en smeert de ingang in met teer.
17 september: antifascistische actie [AGRINIO]
Op zaterdag 17 september, om 20:00, verzamelen zich zo’n 70 antifascisten
in een mars naar het lokale kantoor van de neo-fascistische Gouden Dagenraad.
De antifascisten trappen de deur in, bestormen het kantoor en slaan
alle meubilair en propagandamateriaal kort en klein. Alle aanwezige vlaggen
worden naar buiten gegooid en in brand gestoken, onder gejuich en applaus
van de lokale bewoners die op het plein in de buurt aanwezig waren.
62

63
18 oktober: diverse directe acties voorgaand aan algemene staking [GRIEKENLAND]
Op Kreta besluit een algemene vergadering van arbeiders om het centrale gebouw
van de lokale gemeente te bezetten uit solidariteit met arbeiders door
het hele land. In Vyronas worden in de vroege ochtend filialen van de Eurobank,
Agrotiki bank, Proton Bank, de Helleens postbank en de Milleniumbank
met verfbommen bestookt. In Kavala wordt het lokale arbeidscentrum
bezet door een groep arbeiders die het onmiddelijke ontslag van het bestuur
van de verraderlijke GSSE en ADEDY vakbonden eist en oproept om algemene
vergaderingen van onderop te organiseren. Het bezette gebouw dient als een
contra-informatie centrum in de aanloop naar een demonstratie op woensdag.
20 oktober: supermarkt onteigend [PATRAS]
Op donderdagochtend 20 oktober onteigend een groep van 50 anarchisten
een supermarkt in Patras. Een grote hoeveelheid voedsel wordt
meegenomen en onmiddellijk uitgedeeld aan de bezoekers van een openluchtmarkt
in de buurt. De groep benadrukt in hun uitgedeelde flyers dat
ze “Geen robin hood [zijn] of mensen die al hun problemen al opgelost hebben.
We hebben deze actie niet uitgevoerd omdat we verlossers zijn of willen zijn. We
zijn simpelweg mensen die begrijpen dat perspectief zich ontwikkeld door strijd,
mensen die bij jou in de buurt wonen en vandaag er simpelweg voor kozen om
de ellende te doorbreken en ons leven en onze tijd terug te nemen. We beschouwen
zulke acties in het hier en nu gericht op een wereld van gelijkheid, solidariteit
en wederzijdse hulp – een wereld van individuele en collectieve vrijheid.”
19 november: supermarkt onteigeningen [ATHENE]
Rond 18:00 dringt een groep een supermarkt in Exarchia binnen en onteigend
daar een grote hoeveelheid levensmiddelen. Eerder die ochtend
onteigende een ankere groep kameraden een supermarkt in Galatsi en
deelde de goederen vervolgens uit bij een openluchtmarkt terwijl er flyers
werden uitgedeeld met de tekst “armoede is niet slechts een beeld op TV.
Bewustzijn wordt geboren door aanvallen op de bazen. Onteigeningen nu!”.

26 november: supermarkt onteigend [ATHENE]
Op zaterdag 27 november onteigend een groep kameraden een filiaal
van de Sklavenitis supermarktketen in Exarchia. De ontvreemde levensmiddelen
worden uitgedeeld aan voorbijgangers en bezoekers van
de nabijgelegen openluchtmarkt. Mensen reageren erg positief en
nemen de spullen mee. Flyers achtergelaten bij de actie bevatten slogans
als “Hun welvaart is ons bloed” en “Onteigeningen van het kapitaal overal!”.
28 november: aanval op een pandjeshuis [ATHENE]
Op maandag 28 november wordt de voorkant van een pandjeshuis in
de wijk Kato Petralona in Athene kapot geslagen. Flyers met de slogan
“Zwartemarkthandelaren en woekeraars onze wijken uit!” worden achtergelaten.
30 november: supermarkt onteigend [ATHENE]
Op 30 november wordt er in de wijk Nea Smyrni in zuid Athene een supermarkt
onteigend. De verklaring achtergelaten bij de onteigening
roept de arbeidersklasse op om zich te verenigen, tot wilde stakingen,
bezettingen, aanvallen op de politie en de onteigening van
supermarkten en bedrijven en de overname van de productiemiddelen.
6 december: aanval op de politie [HALANDRI]
Tijdens een demonstratie ter herdenking van de moord op Alexis Grigoropoulos
in 2008 vallen diverse jongeren een politiebureau aan met stenen
en dwingen de politie zich in het gebouw terug te trekken. De voorkant
van het gebouw wordt volledig kort en klein geslagen en een politieschild
wordt uit de handen van een oproeragent getrokken als trofee.
Nadat de politie de demonstranten terugdreef met schokgranaten vernielden
deze diverse surveillance camera’s, bankruiten en peperdure auto’s.
64

65
2 januari: diverse aanvallen [ATHENE]
2012
In de avond van 2 januari slaat een groep kameraden de ruiten van een
grote fastfoodketen en een prestigieus kwalificatie-instituut in. De actie
wordt opgedragen uit solidariteit met gevangene Stella Antoniou. Direct
na de actie jagen grote groepen politie de kameraden op waarbij de politie
de ruiten van 2 cafe’s kort en klein slaat en de kameraden arresteert.
10 januari: bezetting radiostation [ATHENE]
In de ochtend van 10 januari treden 20 leden van het solidariteitscomité
voor de rechtszaak van de stadsguerrillagroep ‘Revolutionaire Strijd’ het
radiostation van flash.gr binnen en onderbreken ze de uitzending met
een solidariteitsboodschap. De actie heeft tot doel om de juridische ‘gag
order’, die het verbied om te publiceren over de zaak, te doorbreken. Ondanks
het feit dat de medewerkers en managers niet gevraagd hebben om
politie-interventie duiken er al snel tientallen motoragenten van de DI-
AS-brigade op. Na uren belegerd te zijn worden de bezetters gearresteerd.
14 & 20 januari: diverse brandaanslagen [ATHENE]
Op 14 januari worden een Audi en Volkswagen dealership in brand gestoken.
Op 20 januari wordt een brandbom bij het gebouw van het ministerie van cultuur
geplaatst. De bijbehorende verklaring keert zich tegen de staat en het kapitaal
en uit solidariteit met diverse gevangen kameraden over de hele wereld.
21 januari: aanval op een pandjeshuis [ATHENE]
Op zaterdag 21 januari wordt een brandbom geplaatst bij een pandjes- en
woekeraarshuis. De actie is gericht tegen de opkomst van diverse zwarte
markt handelaren, woekeraars en andere parasieten die de ellende van gewone
mensen proberen te misbruiken om nog meer geld te vergaren.

4 februari: aanval op het huis van de president [ATHENE]
In de late avond van 4 februari valt een groep gemaskerde kameraden
het huis van de Griekse president aan met knuppels en stenen. De persoonlijke
lijfwachten van de president, het wachtpostgebouw voor
de deur en de officiële voertuigen worden allen aangevallen. De persoonlijke
lijfwachten slaan op de vlucht en diverse flyers die solidariteit
betuigen met gevangen kameraden worden op straat gegooid. Ze
worden daarna achterna gezeten door een groep motoragenten die hen
met flashbangs bestoken. Alle kameraden weten te voet te ontsnappen.
6 februari: sabotage [ATHENE]
Op maandagochtend worden de openingen van 65 pinautomaten
dichtgelijmd door heel Athene. De actie betuigt solidariteit
met kameraden die verdacht worden van het kidnappen van
de voormalige president van de noord Griekse industriefederatie.
23 februari: diverse brandaanslagen [ATHENE]
In de vroege ochtend van 23 februari worden 6 pinautomaten, een bestelbus
van de krant Free Sunday en een afdelingsgebouw van het ministerie
van cultuur in Exarchia in brand gestoken. De aanvallen worden opgedragen
aan politiek gevangene Stella Antoniou, verdacht van deelname
aan de stadsguerrillagroep ‘Samenzwering van de vuurcellen’, waarschijnlijk
een gefabriceerde aanklacht, en eisen haar vrijheid. Stella is
chronisch ziek, iets dat haar gevangenschap enorm bedreigend maakt.
24 februari: antifascistische actie [KALLITHEA]
Nadat al enige tijd diverse fascisten dagelijks bijeenkomen op het Kyprou plein
vanuit waar ze aanvallen op immigranten organiseren en propaganda verspreiden
besluit een groep kameraden hen aan te vallen. De fascisten worden volledig
in elkaar geslagen en de overblijvers vluchten met de staart tussen de benen.
66

67
2 maart: antifascistische actie [HERAKLION]
Rond 3 uur ’s middags valt een groep kameraden leden van de Gouden Dagenraad
in het industriële deel van Heraklion aan. De fascisten gaven een
toespraak op het ‘Kriti TV’ kanaal. Na een korte confrontatie vluchtten
de nazis een restaurant in naast het TV station, waarna ze toekeken hoe
een van hun auto’s verwoest werd. Terwijl ze de duur barricadeerden
konden ze niks doen behalve de politie bellen. Dit incident volgde op de
bedreiging van een immigrant in Viannos twee weken eerder waar leden
van de Gouden Dagenraad hem een pistool tegen het hoofd hadden gezet.
15 maart: antifascistische actie [PATRAS]
Net na 1 uur ’s middags bestormt een grote groep anarchisten en antifascisten
de lokale kantoren van de Gouden Dagenraad in Patras. Het
kantoor wordt compleet verwoest, slogans worden op de muren gespoten
en alle materiaal wordt in brand gestoken en op straat gegooid.
2 april: brandaanslag op stemlokaal en gemeenteauto [TRIKALA]
Een communique van de ‘werkeloze anarchisten van Trikala’ eist een
brandaanslag op een stemlokaal en een gemeenteauto op en keert
zich tegen de hoge werkeloosheid, regionale corruptie, faillissementen
, de steeds hevigere politiestaat en de democratische farce.
3 april: solidariteitsmars [ATHENE]
Ongeveer 400 mensen nemen deel aan een solidariteitsmars naar het Syntagmaplein.
De mars was uit solidariteit met vier gearresteerde demonstranten
(na 12 februari) die inmiddels al 2 maanden zonder proces
worden vastgehouden. De demonstratie is georganiseerd door diverse
buurtvergaderingen, de studentenbond van de hogeschool voor informatica
en elektrotechniek (medestudenten van een van de arrestanten).

8 april: antifascistische actie [VOLOS]
In de middag van 8 april proberen 25 neo-nazis van de Gouden Dagenraad
verkiezingspropaganda te verspreiden bij het strand van Volos. Meteen
komen 50 antifascisten bijeen om hen te confronteren, iets wat toegejuicht
werd door veel voorbijgangers die meehelpen de fascisten weg
te jagen. Na een paar minuten confrontatie verstoppen de fascisten
(waaronder een regionale verkiezingskandidaat) zich in een koffiewinkeltje
in de buurt. Kameraden verzamelen zich voor het café maar de
aangesnelde politie houdt hen tegen. De fascistische propaganda wordt
weggehaald en er vinden de hele avond antifascistische patrouilles plaats.
14 april: verfbommen [ATHENE]
De kantoren van de ultra-conservatieve partij LAOS en het sociaaldemocratische
PASOK worden met verbommen aangevallen.
Solidariteit gaat uit naar de hongerstakende immigranten.
3 mei: diverse brandaanslagen [ATHENE]
De kantoren van DI.SY, Nea Dimokratia en de Cypriotisch-nationalistische
studentenorganisatie Ambelokipi (verbonden aan de gouden dagenraad)
worden aangevallen. De aanvallen worden opgedragen aan de arrestanten
van 12 februari en iedereen die de afgelopen 2,5 jaar de straat opgegaan is.
3 mei: antifascistische solidariteit [ATHENE]
Collega bouwvakkers van Nikos Katsifis publiceren een verklaring waarin
ze hem verdedigen tegenover zijn arrestatie nadat hij een immigrant bevrijdde
uit handen van de politie tijdens een antifascistische demonstratie.
juni: grootschalige camera sabotage [omgeving VOLOS]
In juni worden 14 surveillancecamera’s in de omgeving van Volos vernietigd.
De bijbehorende verklaring keert zich tegen de steeds verder uitdijende surveillancestaat
en de inerte ‘slavenmentaliteit’ van veel mensen die dit mogelijk maakt.
68

69
29 juni: antifascistische actie [IOANNINA]
Antifascisten bezoeken de winkel van A. Exarhos, de primaire drukker van
propagandamateriaal voor de Gouden Dagenraad in de regio. Alle daar aanwezige
fascistische materiaal wordt vernietigd, de eigenaar wordt duidelijk
gemaakt dat samenwerking met de Gouden Dagenraad niet getolereerd wordt
en op de ruiten wordt “Oorlog aan de supporters van het fascisme” geschreven.
10 juli: fascistische aanslag op autonoom kraakpand Apertus [AGRINIO]
In de nacht van 10 juli gaat er een explosieve brandbom af voor kraakpand
Apertus. De bom is hoogstwaarschijnlijk geplaatst door leden van de gouden
dagenraad, die al eerder probeerden met geweld Apertus binnen te dringen.
12 & 22 augustus: brandaanslagen bij de ‘gouden dagenraad’ [ATHENE]
Op 12 augustus wordt het kantoor van de fascistische Gouden Dagenraad
in Athene in brand gestoken en op 22 augustus worden de winkel en
auto van een parlementslid van de Gouden Dagenraad in brand gestoken.
De bijbehorende verklaring keert zich tegen de slachtofferrol die ‘links’
aan neemt en roept immigranten op zichzelf te organiseren in zelfverdedigingsorganisaties
en hun onderlinge conflicten achter zich te laten.
1 september: antifascistische demonstratie [ATHENE]
Ongeveer 2500 mensen nemen deel aan een antifascistische demonstratie
in Athene. Het idee was om een groep ‘autonome’ fascisten (zogenaamde
Strasseristische ‘linkse’ fascisten die opstand om proberen te
zetten in fascistische sympathieën) te confronteren. Slechts enkele tientallen
‘autonome’ nationalisten zijn aanwezig op het Syntagma plein en
worden beschermd door een enorme politiemacht van diverse politiebussen
en meerdere groepen oproerpolitie, naast een helikopter die permanent
over de stad vliegt. Na de demonstratie vinden enkele antifascistische
groepjes de nazi’s en worden deze compleet in elkaar geslagen.
12 september: solidariteitsdemonstratie [VOLOS]
In Volos vindt een spontane demonstratie plaats waarbij
80 mensen de straat op gaan uit solidariteit met de ontruiming
van het Delta kraakpand in Thessaloniki. De politie blijft
afwezig en alleen een auto van de inlichtingendienst wordt gezien.

29 september: brandaanslag op een politiebureau [ATHENE]
In de nacht van 29 september wordt het politiebureau bij Acropoleos
aangevallen met brandende benzinevaten en molotovs. De ingang, diverse
autos, motoren, dienstwagens, persoonlijke politieautos en in beslag
genomen wagens branden volledig uit. De aanslag is een antwoord op het
massale politiegeweld tijdens de algemene staking van 26 september en
een signaal dat geen enkele aanval van de politie onbeantwoord zal blijven.
29 september: aanval op een MAT peloton [ATHENE]
Om middernacht op 29 september wordt een MAT (oproerpolitie) peloton
in de anarchistische Exarchia wijk in ‘commando-stijl’ aangevallen
met molotovs. De aanval is een antwoord op de verspreiding door de
politie van de persoonlijke gegevens en foto’s in de media van een aantal
gearresteerde demonstranten tijdens de laatste algemene staking.
3 oktober: aanval op een goudkoperswinkel [IGOUMENITSA]
In de nacht van 3oktober worden de ruiten van een goudkoperswinkel in
Igoumenitsa ingeslagen. De goudkopers profiteren enorm van de economische
crisis door de familiesieraden en oude kettingen en trouwringen
van wanhopige mensen voor lage prijzen in te kopen en duur te verkopen.
6 oktober: antifascistische demonstratie [ATHENE]
Een antifascistische demonstratie met ongeveer 900 deelnemers, waaronder
veel anarchisten en antiautoritairen, vertrekt vanuit Volos (centraal
Athene). Kort na het begin komt het tot confrontaties met een aantal neonazis
die van straat geslagen worden. Op hetzelfde moment vond er een
‘heel-Griekse demonstratie tegen de bezuinigingen’ plaats voor hun informele
kantoor. Niet meer dan honderd fascisten waren hierbij aanwezig
onder zware bescherming van vier politiebussen, een aantal pelotons oproerpolitie,
tientallen agenten in burger en een motorbrigade van de politie.
De antifascistische demo wordt afgesneden door de politie maar laat zich
niet terugdrijven waarna korte confrontaties met de politie uitbreken.
70

71
10 oktober: antifascistische actie [ATHENE]
In Volos trekken 50 kameraden de straat op en plakken posters op
de muren terwijl ze informatieve flyers uitdelen. Ze roepen slogens
totdat ze aankomen bij het lokale fascistische nest op Skenderani
straat. Dan duikt de lokale politiechef op met zijn motorbrigade.
Na nog enige minuten te blijven vertrekken de kameraden.
11 oktober: brandaanslag op het kantoor van ‘Democratisch Links’ [ATHENE]
In de vroege ochtend van 11 oktober wordt er een brandaanslag uitgevoerd
op een kantoor van DIMAR (Democratisch Links) waarbij
het hele kantoor uitbrandt. DIMAR maakt deel uit van de
dan regerende coalitie, samen met Nea Dimokratia en PASOK.
15 oktober: diverse brandaanslagen [ATHENE]
Op 15 oktober worden er 4 pinautomaten, een auto van privaat beveiligingsbedrijf
G4S en een overheidsauto in brand gestoken. De opeising
bevat een solidariteitsgroet naar de stadsguerrillaorganisatie
‘Samenzwering van de vuurcellen’ en twee voortvluchtige kameraden.
19 oktober: antifascistische motorpatrouille [KAVALA]
Ongeveer 35 kameraden op motoren rijden door de centrale
straten en wijken uit solidariteit met de arrestanten van de motorpatrouille
van 30 september. Bij diverse stops worden flyers
over recente gebeurtenissen in Athene en Patras uitgedeeld.
19 november: brandaanslag op twee politiewagens [ATHENE]
Twee politiewagens die in de reparatiegarage stonden te wachten worden
in brand gestoken. De aanval is opgedragen aan alle gevallen kameraden,
de doodgeschoten jongeren, de slachtoffers van politierepressie
en alle slachtoffers van de vernederingen van het politieapparaat.

23 november: aanval op het gebouw van de juridische raad [ATHENE]
Bij het gebouw van de juridische raad in Athene worden de ruiten ingeslagen
en diverse verfbommen gegooid. De juridische raad werd specifiek
uitgekozen vanwege haar rol in de rechtszaak tegen de stadsguerrillagroep
‘Revolutionaire Strijd’. Het communique noemde ook
recente wetgeving zoals de kukulonomos, een verbod dat maskers en
capuchons in demonstraties strafbaar stelt als een reden voor de aanval.
1 december: demonstratie in solidariteit met vrijplaatsen [ATHENE]
Op 1 december vindt een demonstratie plaats ter verdediging van de
kraakpanden, vrijruimtes en sociale centra van Athene. De demonstranten
komen op voor de vrijruimtes als basis voor de subversie, als uitvalsbasis
voor acties tegen de fascisten, als experimenteringsgrond voor
nieuwe sociale relaties, als contrainformatie ruimtes, als onderdak voor
volkskeukens, sociale ziekenboegen en als kiem van een nieuwe wereld.
4 december: bomaanslag op kantoor gouden dagenraad [ATHENE]
Op 4 december ontploft een dynamietlading bij het kantoor van de gouden
dagenraad in Athene. De bom richt grote schade aan het gebouw aan en
blaast een gigantisch gat in een van de muren. Er vallen geen gewonden.
6 december: grootschalige rellen bij herdenking dood Alexis [ATHENE]
Op 6 december breken door heel Athene grootschalige rellen uit na een demonstratie
van 350 middelbare scholieren ter herdenking van de dood van Alexis.
De politie probeert de demonstraties die vanuit Exearchia vertrekken te omsingelen
door de wijk af te sluiten. De jongeren bestormen een gemeentehuis
en raken in gevecht met de DIAS motorpolitie. Diverse brandbommen en
stenen worden naar de politie gegooid die zich terugtrekt in een nabijgelegen
kiosk. Kort daarna confronteren de jongeren de OPKE ‘criminaliteitspreventie’
politie eenheid terwijl op het Dimadi plein demonstranten slaags raken
met de oproerpolitie. Een van de agenten trekt een pistool en richt deze op de
demonstranten waarna omstanders hem uitschelden en zich tegen de politie
keren. Twee journalisten die proberen foto’s en videomateriaal van de demonstranten
te maken (en dit daarna vaak doorspelen naar de politie) worden
van straat gejaagd. Ook de auto van de burgemeester moet er aan geloven.
Diverse agenten in burger worden herkend en tegen de grond geslagen.
72

73
13 december: Kantoor Gouden Dagenraad bestormd [VOLOS]
In de afgelopen paar dagen zijn diverse evenementen van de Gouden Dagenraad
in verschillende steden aangevallen. In de nacht van 12 op 13 december
wordt het kantoor van de Gouden Dagenraad in Volos kort en klein geslagen.
20 december: Politieinval bij kraakpand Villa Amalias [ATHENE]
Om 7 uur ’s ochtends valt de oproerpolitie Villa Amalias in Athene binnen,
op bevel van premier Samaras zelf. 8 Mensen worden gearresteerd,
evenals groepen sympathisanten die een paar uur later richting
het gemeentehuis trekken. Villa Amalias zelf wordt afgesloten en 24/7
bewaakt door de oproerpolitie. Rond de middag worden er solidariteitsdemonstraties
georganiseerd in diverse steden, diezelfde avond
vind er een solidariteitsdemonstratie met bijna 2000 deelnemers plaats
vanaf de Atheense hogeschool voor economie richting Villa Amalias.
Op 21 december wordt Villa Amalias vrijgegeven, de 8 arrestanten worden
beschuldigd van het ‘in bezit hebben van materialen voor de fabricatie van
explosieven’, waarmee gedoeld wordt op lege bierflessen in de keuken,
die ‘gebruikt kunnen worden om molotovs te maken’. Die avond trekken
300 anarchisten naar een buurtevenement in Athene waar burgemeester
Kaminis aanwezig is, om zijn speech te onderbreken onder de slogan ‘Villa
Amalias wordt het kerkhof van Kaminis’. De 8 arrestanten worden op
maandag 24 december op borgtocht vrijgelaten. Op donderdag 27 december
wordt het gemeentehuis van Athene bestookt met verfbommen.
28 december: Politieinval bij de Atheense hogeschool voor economie [ATHENE]
Op vrijdag 28 december trekken diverse groepen DIAS motorpolitie door
de centrale Patission straat en jagen hier straatverkopers (voornamelijk
immigranten) op. Enkele straatverkopers schuilen bij de universiteit
waarna het OM meteen bevel geeft tot een politieinval bij de universiteit.
Van alle locaties kiest de politie slechts de kelders uit waar de vertrekken
van de studentengroepen en politieke organisaties zitten. De
politie breekt meteen de deur naar de anti-autoritaire vertrekken open
en neemt ‘lege bierflesjes, vlaggenstokken en gasmaskers’ in beslag. Ook
komt de politie hier ‘plotseling’ achter het feit dat het politieke radiostation
98FM vanuit deze kelder opereert en neemt de apparatuur meteen
maar in beslag. De frequentie wordt meteen overgenomen door het commerciële,
door politici gesponserde, ‘Free FM’ dat al jaren probeert 98FM
uit de lucht te drukken, hoe hard ze ook ontkennen ‘apolitiek’ te zijn.

Signals of Disorder: Anarchie zaaien in de Metropolis
A. G. Schwarz
In een artikel uit het boek “We are an image from the future: the Greek revolt
of December 2008” sprak ik kort over een punt waarvan een vriend
met overtuigde om hier dieper op in te gaan. Het idee in kwestie is dat
van ‘signals of disorder’ en hun belang bij het verspreiden van rebellie.
Voor zover het Griekenland betreft gaat het argument dat door het uitvoeren
van acties – voornamelijk gerichte vernielingen en het gooien
van molotovs tegen banken en politiestations, de meest overduidelijke
symbolen van de kapitalistische uitbuiting en het staatsgeweld in
de Griekse maatschappij – insurrectionaire anarchisten subversieve zaadjes
hebben gezaaid. Ondanks het feit dat de meeste mensen het toentertijd
niet met deze acties eens waren hebben deze zich wel in hun bewustzijn
geworteld en op het moment van de sociale ontploffing namen
mensen deze vormen over als hun eigen middelen om hun woede uit te
drukken waar alle oude vormen van politieke activiteit tekort schoten.
Een interessante eigenschap van deze signalen is dat ze met afkeuren begroet
worden door dezelfde mensen die ze later kunnen hanteren. Dit is
geen verrassing. In de opiniepeilingen van de democratie stemt de meerderheid
immers altijd tegen ‘het gepeupel’. In de dagelijkse normaliteit moeten
mensen zichzelf vaak genoeg verraden om te overleven. Ze moeten hen
volgen die ze niet geloven en datgene ondersteunen waar ze zich niet in
kunnen vinden. Vanaf de veiligheid van hun bank juichen ze voor Bonny
en Clyde terwijl ze op de openbare weg “Dank U, meneer agent” zeggen tegen
de politieagent die hen net een bekeuring heeft uitgeschreven. Deze gecontroleerde
schizofrenie is de min of meer rationele respons op het dagelijks
leven onder het kapitalisme. Het feit dat onze manier van overleven het
leven zelf onmogelijk maakt vereist een permanente cognitieve dissonantie.
Het meest logische is dus niet om ‘in discussie met de massa te treden’ of de
feiten te delen die ‘het fundament van het kapitalisme’ zullen ontkrachten,
feiten die iedereen dagelijks ervaart, en het meest logische is ook niet
om ons ‘keurig’ te gedragen, om altijd ons vrolijkste gezicht te laten zien
en te verwachten dat onze populariteit maar vanzelf rap zal stijgen. Het
meest verstandige is om de Autoriteit aan te vallen waar we maar kunnen.
76

77
Aanvallen is niet anders dan het communiceren van de redenen van onze aanvallen
of het opbouwen van de middelen om te overleven, omdat we overleven
om aan te vallen en aanvallen om te overleven en we communiceren omdat
communicatie de isolatie aanvalt en de isolatie het leven onmogelijk maakt.
Waarom zijn ‘signals of disorder’ aanvallen op kapitalisme en de staat? Uiteindelijk
is de politie toch maar de boksbal, het stootkussen van de staat en een van
de limiteringen van de opstand van 2008 was dat de anarchisten zich teveel op
de politie focusten in plaats van op de staat in al haar vormen. En hoe zit het met
het inslaan van verzekerde bankruiten? Het verspreiden van ‘signals of disorder’
zou net zo goed het verspreiden van graffiti kunnen zijn of het vormen van
een aanwezigheid op de straathoeken. Is het niet gewoon de ritualisering van
doelloze en impotente rebellie zoals de nee-schudders zo snel zullen roepen?
Het blijkt dat de duivel in de details zit.
Het idée van ‘signals of disorder’ is eigenlijk een omkering van de ‘Broken Windows
Theory’ in de politiewetenschappen. Het artikel ‘Broken Windows’ van
Wilson en Kelling bracht dit disciplineringsidee als eerste naar voren in 1982
maar het was pas toen Kelling 10 jaar later door de NYC Transit Authority in
dienst werd genomen dat dit vlaggenschip van minutieuze sociale controle
werd gelanceerd. Met de verkiezing van Rudolph Giuliani als burgemeester
van New York in 1993 nam ‘Broken Windows’ stadsbrede dimensies aan en
stak al snel de kop op door het hele land. In het begin van de 21e eeuw werd
‘broken windows’ overgenomen door de sociaaldemocratieen van Europa.
Onder technocraten is ‘broken windows’ controversieel omdat het makkelijk
causaliteit en correlatie kan verwarren: simpelweg omdat gebroken ramen
en andere ‘signals of disorder’ vaak gepaard gaan met hogere misdaadcijfers
in bepaalde buurten betekend niet dat ze de oorzaak van die misdaad zijn.
Soms hoor je de opmerking dat zonder de juiste ‘gevoeligheidstraining’ broken
windows disciplinering kan leiden tot repressie gericht op minderheden.
Dit slaat echter allemaal de plank mis: de staat is niet geïnteresseerd
in het reduceren van criminaliteit, de staat is geïnteresseerd in het vergroten
van haar sociale controle en ‘broken windows’ is een cruciale
uitbreiding van haar arsenaal. Giuliani’s heerschappij van ‘zero tolerance’
ging niet alleen tekeer tegen zwartrijders en graffitispuiters.

Onder zijn leiding werd de NYPD het eerste politiedepartement ooit dat
meer arrestaties dan gemelde misdaden rapporteerde. Hele wijken werden
leeg getrokken van bepaalde demografische groepen met het deporteren van
jonge zwarte mannen naar noordelijkere gevangenissen. Een politieapparaat
dat zich hevig richt op de kleinste details van het dagelijks leven, die de kleine
strategieën van verzet tegen het leven onder kapitalisme criminaliseert, is
een essentieel onderdeel van de expansie van de politiemacht als geheel.
Waarom criminaliseert de gemeenteraad van San Francisco op
straat zitten of liggen? Waarom verbied de gemeenteraad van Barcelona
het openbaar spelen van muziek op straat zonder vergunning?
Waarom heeft de overheid in Groot-Brittannië een hele waslijst
van verboden, zogenaamd ‘anti-sociaal’ gedrag opgesteld?
Omdat het doel van de staat totale sociale controle is. Omdat het pad van
het kapitalisme richting de totale commercialisering van de publieke ruimte
loopt. Iedere keer wanneer we een nieuwe invasie van staat en kapitaal in
de kleine aspecten van het dagelijks leven tegenkomen, iedere keer als we
die invasie bestrijden, dan strijden we een potentieel revolutionair gevecht.
Als de autoriteit ons meer en meer op nanoniveau gaat controleren dan
krijgen de spuitbus, de steen en de molotov hetzelfde belang als de AK-47.
Het verspreiden van ‘signals of disorder’ bereikt een aantal dingen.
Het vergroot onze tactische kracht door onszelf te trainen
in een arsenaal van aanvallen, bezettingen en onbeheersbaarheid.
Het onderbreekt het fabeltje van de ‘sociale vrede’ en werpt het onbetwistbare
feit op dat er mensen zijn die zich tegen de dominante orde keren en hier
tegen strijden. Dit betekent dat de redenen voor deze strijd, de anarchistische
kritiek, serieuzer genomen moet worden omdat ze al daadwerkelijk bestaat
op de straten. Op deze manier creëren de aanvallen de strijd als een feit op een
manier die anders alleen mogelijk zou zijn in tijden van grote sociale onrust en
beweging. Om dit effect te bereiken moeten de ‘signals of disorder’ zich expliciet
verbinden aan een herkenbare sociale praktijk, een die anders genegeerd
zou worden of opgedeeld zou worden in de excentriciteiten van een levensstijl.
78

79
Mensen moeten weten dat de graffiti en ‘broken windows’ (zowel letterlijk
als in de breedste zin van het woord) het werk van ‘de anarchisten’
zijn of een andere groep die een publieke aanwezigheid heeft, omdat ‘signals
of disorder’ die geïsoleerd kunnen worden als onderdeel van een
soort ‘stedelijke ruis’ met veel legitimiteit weggeveegd kunnen worden
met technieken die meestal voorbehouden zijn voor levenloze objecten
en uiterlijke onzuiverheden; ze zouden ons van de straten vegen met dezelfde
chemische strengheid waarmee ze de graffiti van de muren spuiten.
Signals of disorder zijn besmettelijk. Ze trekken mensen aan die ook in
staat willen zijn om hun eigen wereld te veranderen en te kneden in plaats
van er slechts passief doorheen te wandelen. Ze zijn makkelijk te kopiëren
en soms, meestal buiten onze controle of voorspellingen, verspreiden ze
zich ver buiten onze kringen. Ze stellen ons, en iedereen, in staat om zichzelf
in de publieke ruimte op te werpen, om de commercialisering tegen
te gaan, om de wijken die van ons zijn te kneden en om de vruchtbare
grond te scheppen waaruit een nieuwe maatschappij kan ontstaan.
In een wijk waar de muren bedekt zijn met anarchistische posters, staat prachtige
radicale graffiti naast de gebruikelijke tags, blijft reclame nooit lang hangen,
zijn de ruiten van luxueuze auto’s, banken en bourgeois restaurants nooit veilig
en komen mensen bij elkaar op de straathoeken en in de parken om te praten
en wat te drinken. Onze ideeën kunnen serieus bediscussieerd worden buiten
onze eigen kleine kringen en de staat zou een gigantische counterinsurgency
operatie nodig hebben om überhaupt de hoop te hebben om ons te verdrijven.
Wanneer we straffeloos hun kleine wetten kunnen breken laten we zien
dat de staat zwak is. Wanneer reclame vernield wordt en de publieke
ruimte bevrijd wordt, laten we zien dat het kapitalisme niet absoluut is.
Maar op hetzelfde moment moeten we niet de fout maken om het belang van
deze praktijk te overdrijven. Soms is het misschien nodig om een ‘bende’ te
zijn, maar we zijn nooit enkel en alleen een ‘bende’, als op een bepaald punt
alleen onze negativistische kant zichtbaar is, zijn we kwetsbaar voor de totale
repressie. Er is een enorme hoop woede die circuleert, zonder toereikende
uitlaatklep, waarmee we resoneren door middel van onze aanvallen. Maar
er is evenveel liefde die nog harder schreeuwt voor mogelijkheden tot echte
expressie. Mensen snakken naar de gemeenschap en solidariteit die het kapitalisme
hen onthoud en onze weg uit dit labyrint van isolatie is er een waarbij
we opzoek gaan naar anderen en hen tegemoet komen waar ze nu zijn.

Om mensen tegen te komen in onze zoektocht naar medeplichtigen.
Behalve in de magische ruimte van de rel kunnen we niet op een veilige
manier spontaan onze kameraden voor de aanval vinden. Maar in de geestdodende
sleur van de alledag vinden we medeplichtigen om de kleine gebaren
van verzet mee te delen, de kleine voorproefjes van de commune
die we gezamenlijk opbouwen – een verloren conversatie, een flyer die
iemand met interesse leest, het collectief delen van een gestolen maaltijd,
de samenwerking in een gemeenschappelijke tuin, het uitdelen van giften.
De anarchisten moet tegelijkertijd diegenen zijn die beschuldigd worden
van schokkende onfatsoenlijkheid en onredelijk ‘extremisme’ op alle
juiste momenten (“Ze staken vier politieauto’s in brand op onze vreedzame
demonstratie!”) en diegenen die de stad doorgaan om gratis gemeenschappelijke
maaltijden te koken en uit te delen, om straatfeesten te
organiseren, om filmavonden te organiseren, om collectieve bibliotheken
te organiseren, fietsrepratieworkshops te houden en op te duiken
bij diverse acties (“kijk, het zijn die aandoenlijke anarchisten weer!”).
We zijn het veiligst van de rechterhand van de repressie en de
linkerhand van de recuperatie wanneer iedereen grondig verward
is of ze ons nu moeten vrezen of van ons moeten houden.
80

Zonder jou draait geen enkel tandwiel…
Blaumachen
Een tekst geschreven enkele dagen na het conflict met de Stalinisten tijdens de rellen van
20 oktober (de tweede dag van de 48-urige algemene staking) voor het Griekse parlement.
“Zoals het er nu voor staat, komen de mensen pas de straat op als ze echt bang zijn;
en dan komen ze plotseling, allemaal tegelijk… En dan zal de KKE gebruikt worden
om ze te stoppen.” Deze verbazingwekkend precieze voorspelling werd gedaan
door een oude Trotskyist tijdens een praatje in een café in 2007[1]. In deze tekst
kijken we naar de openlijke opkomst van de KKE als politiemacht[2], de gebeurtenissen
van 20 oktober, hun betekenis voor de ontwikkeling van de klassenstrijd
in Griekenland en hoe ze relateren aan de ontwikkeling van de crisis.
We zullen beginnen door kritisch te kijken naar de centrale stelling van de
positie die de KKE verwijt dat ze “de arbeidersklasse hebben verraden”. Degenen
die deze mening zijn toegedaan, klagen ook dat we “onderling ruzie
maken”. Hun positie wekt de indruk dat ze de rol van de KKE in de klassenstrijd
in Griekenland over het hoofd ziet. Maar dit is geen slordigheidsfoutje
veroorzaakt door onoplettendheid. Wat deze positie niet ziet wordt
bepaald door de kern van wat ze wel ziet, door de structuur van haar visie
en de inhoud daarvan. Deze visie ziet revolutie als de overwinning van de
arbeidersklasse, als de transformatie van de kapitalistische samenleving in
een ‘arbeiderssamenleving’, met andere woorden: revolutie zoals de KKE
ook zegt deze te zien (met zichzelf op de positie van haar bazen, uiteraard).
Daarom beschuldigt zo’n kritiek de KKE van ‘verraad’ in het gevecht voor
een gezamenlijk doel. Ze houdt vol dat de KKE het gemeenschappelijke doel
van een ‘vrije arbeidersmaatschappij’ verraad omdat ze, in haar praktijk en
discours, de politieke vorm van de arbeidersstaat naar voren brengt, in tegenstelling
tot het zelfbeheer van de productie en op deze grond keert deze visie
zich tegen het gebruik van de slogan “Zonder jou draait geen enkel tandwiel
– arbeider, jij kan de zaken besturen zonder de bazen” door de KKE.
Het lijkt misschien op het eerste oog paradoxaal, maar het is deze slogan
die de essentie van de gebeurtenissen van 20 oktober bevat. De inhoud
van deze slogan drukt de kant van de KKE (maar niet alleen die van de
KKE en dat is heel belangrijk) uit in dit conflict dat het historische product
is van de praktijken in de klassenstrijd in de huidige periode. Een nauwkeurige
lezing van de slogan laat zien dat het woord arbeider de sleutel
is van de inhoud van de revolutie volgens de KKE (en bepaalde anderen).
82

83
Deze ‘revolutie’ zal de arbeider als zodanig niet afschaffen, ze zal de proletarische
toestand niet opheffen, ze zal de ‘tandwielen’ niet opheffen en de
waardeproductie ook niet. In tegendeel, ze roept arbeiders op om te strijden
(of, in het geval van de KKE, zich als schapen achter hun hoeders te
scharen) om arbeiders te blijven, om door te gaan met het ‘laten draaien van
de tandwielen’. De utopische zinsnede ‘zonder de bazen’ betekent ‘uit jezelf’,
als arbeiders zonder bazen, zogenaamd als eigen bazen of met de ‘arbeiderspartij’
als baas. Achter de opportunistische kaping van een ‘anarchistische
slogan’ door de KKE schuilt het essentiële punt dat arbeid hier een afgescheiden
menselijke activiteit blijft na de ‘revolutie’, met alle gevolgen van dien.
De verdediging van het parlement en de politie door de KKE op dit kritische
moment voor staat en kapitaal, tegenover de aanvallen van een deel van het
proletariaat is volledig verenigbaar met deze slogan, vooral omdat zulke aanvallen
tegen staat en eigendom alleen mogelijk zijn met de steun van een
groot deel van het proletariaat, zoals duidelijk werd op 19 oktober. De verdediging
van de arbeid kan niet plaatsvinden in een historisch vacuüm – een
ahistorische vorm van werk (zoals naar voren komt in slogans als “wij willen
werk, geen werkeloosheid”) bestaat niet – ze is noodzakelijkerwijs de verdediging
van de specifieke vorm die de arbeid in de huidige historische situatie
aangenomen heeft. Als gevolg hiervan zal de ‘revolutie’, volgens de KKE, de
herstructurering van de arbeid zijn op basis van haar historisch bepaalde toestand
(iets wat al lang gedaan werd door de Bolsjewieken toen ze de macht
overnamen in Rusland als deel van de proletarische revolutie van 1917, net
zoals toen de CNT vakbond de fabrieken overnam na de proletarische opstand
van 1936 in Spanje). Als we deze conclusies langs de strategie van de KKE
leggen om een steeds belangrijkere rol te spelen in de reproductie van de arbeidersklasse,
dat wilt zeggen, om kracht te verwerven als reproductiemechanisme
van de kapitaalrelatie parallel met de staat, of in sommige gevallen als
‘tandwiel’ van het staatsapparaat, dan is het duidelijk waarom, in de context
van het toenemende belang van politietoezicht en interventie in de reproductie
van de arbeidersklasse, de KKE de rol van politiemacht moet spelen.
En degenen die de KKE aanvielen dan? Hoe is het verklaarbaar, in termen
van de bovenstaande redenering, dat een deel van diegenen die het roodfront
van de politie aanvielen, dat de weg naar het khaki front van de politie blokkeerde,
een groot deel van het wereldbeeld van de KKE omtrent revolutie
delen? Heeft het zin om hen te bekritiseren voor hun gevecht tegen de KKE
over de controle over de Amalias straat, en effectief over het politieke leiderschap
van de beweging? Deels, maar er zit een fout in de vraagstelling
zelf, namelijk de vraag omtrent het ‘politieke leiderschap van de beweging’.

De betekenis van 20 oktober ligt verborgen onder de oppervlakte van het
politieke dispuut. De vraag waarom dit conflict geproduceerd werd, wat haar
ware inhoud is en waarom ze nu de centrale zaak binnen de klassenstrijd is[3]
in veel landen, kan alleen beantwoord worden als men voorbij de tegenstellingen
tussen links en de anarchisten gaat (een tegenstelling van voorgaande
revoluties waarbij de “tradities van alle dode generaties als een nachtmerrie
op de geesten van de levenden drukken”). Om voorbij deze tegenstelling
te gaan moeten we stilstaan bij de inhoud van het ‘anarchistische’ kamp,
het zwarte blok of hoe mensen het ook willen noemen (hoewel deze veelvormigheid
al een signaal is). Het is bekend dat het deel van degenen die
betrokken waren bij de conflicten en ‘organisch’ toebehoort aan de militante
anarchistische groeperingen vrij klein is en minder belangrijk wordt
naarmate de crisis zich verdiept. Het is ook bekend dat vandaag de dag zelfs
gewone arbeiders op de vuist gaan met de politie – vaak zelfs zonder dat
hun vakbonden hen hiervoor veroordelen (zie POE-OTA) – net als de werkelozen
of soms zelfs de kleinburgerij (taxi eigenaren) die in rap tempo geproletariseerd
worden. Degenen die, op welke manier dan ook, aan de basis
stonden van de grootschalige rellen van de afgelopen periode zijn niet voornamelijk
georganiseerde anarchisten en de invloed van de georganiseerde
anarchisten hierop is minimaal. Het is een gemengde groep van jonge (en
terwijl de crisis zich verdiept, niet alleen jonge) proletariërs die precair of
werkeloos zijn, of middelbare scholieren en universiteitsstudenten zijn.
Hun praktijken – voornamelijk rellen zonder specifieke eisen die tegelijkertijd
los van en binnen de strijd met eisen plaatsvinden – drukken de huidige
impasse van de eisen uit, het gebrek aan toekomst geproduceerd door
de crisis, welke een crisis van het bestaan van het loon is en daarmee van
de proletarische reproductie. Diegenen die op de vuist gaan met de politie
zijn niet zozeer ‘revolutionairen’ die dit doen omdat ze ‘klassenbewustzijn’
hebben; ze zijn beoefenaars van de praktijken die in het leven worden geroepen
door de uitsluiting van proletariërs uit de arbeid, door de gewelddadige
neerwaartse druk op de middenklasse, door de koortsachtige koers
van de crisis van een geherstructureerd kapitalisme en de poging om haar te
repareren met een nieuwe ronde van aanvallen vanuit het kapitaal die het
bestaan van het loon an sich in twijfel trekken. Deze praktijken zijn ook
tot een doodlopend spoor, gezien vanuit de visie die een strategie zoekt
naar de overwinning van de arbeidersklasse en het vestigen van een ‘arbeiderssamenleving’.
Het is deze impasse die het overstijgen van deze praktijken
voorspelt via de klassenstrijd, een overstijging die niet zal resulteren
uit hun overheersing over andere praktijken, maar die het product zal zijn
van hun conflictueuze gelijktijdige bestaan met de revindicatieve praktijken.
84

85
Deze overstijging zal slechts mogelijk zijn op het moment wanneer dit conflict
niet slechts de dynamiek van de rellen zonder eisen reproduceert, maar
ook het nemen van bepaalde maatregelen zal bevatten. Dit conflict wordt
objectief geproduceerd – individuele keuzes worden hierin overstegen door
de genadeloze slachting van de crisis. Dit was niet zozeer een conflict tussen
anarchisten en de KKE voor het parlement – dat leek slechts zo. Zo’n
begrip dient slechts de belangen van de KKE, hun meelopers en de politiek
georganiseerde anarchisten. Er zullen zeker pogingen zijn – aan beide kanten
van het conflict – om hier politieke munt uit te slaan en op de korte termijn
kunnen beiden succesvol lijken. Er zal geruzied worden over wie zich
het meest bekommerd om de eenheid van de arbeidersklasse, met verwijten
over en weer. De ontwikkeling van de crisis zal zich echter verdiepen en de
gebeurtenissen van 20 oktober zullen spoedig een onschuldig spelletje met
rotsen, een paar molotovs en honderden stokken met rode vlaggen lijken.
Het conflict dat, in termen van politiek fetisjisme, een confrontatie tussen
anarchisten en de KKE voor het parlement leek, was het product van een intern
conflict van proletarische praktijken binnen de hele cyclus van conflicten
die begon na de herstructurering van de jaren ’80 (’90 voor Griekenland);
ze vormt de essentie van deze cyclus van strijd, gegenereerd en ontwikkeld
door de tegenstellingen die nu samenkomen in de huidige crisis. Dit conflict
was het historische product van de kapitaalaccumulatie, van de klassenstrijd
en niet van bepaalde ‘strategieën’, ‘verraad’, ‘klassenbewustzijn’ en
andere ideologische termen. De twee kampen die in snel tempo geproduceerd
zijn als gevolg van de condensatie van de historische gebeurtenissen
zijn erg vloeibaar; wat vandaag de revolutie lijkt te voorspellen via de overstijging
van haar limieten, zal morgen verdeeld lijken; haar interne tegenstellingen,
die vandaag niet belangrijk lijken, zullen exploderen. De verdieping
van de crisis zal leiden tot praktijken voorbij die van de huidige ‘fase
van de rellen’. De rebellen van morgen (en dat zou wel eens niet zo ver weg
kunnen zijn) zullen gedwongen worden maatregelen te nemen om de strijd
door te zetten die tegelijkertijd overlevingsmiddelen zijn, communistische
maatregelen die de crux van de meerwaardeproductie zullen beïnvloeden en
nieuwe sociale relaties zullen vormen. De tegenstellingen van militarisme
en sexisme, die noodzakelijkerwijs met de rellen arriveren, zullen exploderen
in het kamp dat het hele bestaan van de ‘waardevorm’ in twijfel trekt.
Interne conflicten komen er aan, nieuwe verdelingen zijn onvermijdbaar.

We leven in een maalstroom; er is niks dat ons nu nog kan redden. Iedere poging
om de structuur van de huidige sociale relaties te begrijpen, iedere poging om
los te breken van de politieke visie op revolutie die, doordat ze enkel politiek is,
behoort tot de oude wereld van de voorgaande revoluties, zal zeker bijdragen
aan de kritiek op deze wereld. Een wereld die hoe dan ook beeft, als samenraapsel
van sociale relaties die opgeheven gaan worden in de komende revolutie.
1. KKE, de Griekse communistische partij
2. Het is niet slechts hun blokkering van de demonstranten die richting
het parlement wildentrekken wat de KKE tot politiemacht maakt.
Er is bewijs dat de KKE ook de plexiglas politiebarrière op de Via Sophias
beschermde en losse ordedienstlinies vormde die het parlement beschermden,
zonder dat hier achter KKE demonstranten ‘in burger’ stonden.
3. Deze zaak is zo centraal in Griekenland dat ze de moord op een demonstrant
door de politie onder liet sneeuwen. De politie gebruikte zoveel traangas
dat ze uiteindelijk iemand vermoorde die ‘de arbeidersklasse beschermde’
door het parlement te beschermen. In veel landen, voornamelijk die in
de eerste zone van de kapitalistische accumulatie (de meest recente voorbeelden
vonden plaats in Italië en de VS), verschijnt dit conflict in de vorm
van een tegenstelling tussen rellen en ‘vreedzame’ bezettingen/demonstraties.
86

Het tijdperk van de rellen is begonnen
Blaumachen / Agents of Chaos
“Niks ontploft zo hard als een olieraffinaderij en opstandelingen houden nu eenmaal
van brandende dingen…”
(Uitspraak van een financieel analist bij AlJazeera)
Een tekst die uitgedeeld werd op 23 februari 2011 tijdens de algemene stakingen
in Athene en Thessaloniki
De overgangsfase van de crisis: van herstructurering naar opstand
Iedere dag voelen we meer van de storm van revolte die over de Afrikaanse en
Midden-Oosterse regio’s waait. Het ene land na het andere verschijnt in de
krantenkoppen van de internationale pers; ieder geval hetzelfde: conflicten
tussen demonstranten en de politie of staatsgetrouwe knokploegen van ieder
lokaal, meestal totalitair, regime. Ondanks alle pogingen van het globale
spektakel om de proletarische aard van deze opstanden te verbergen en hun
interne tegenstellingen maar al te veel te benadrukken, door de gebeurtenissen
slechts als een politieke “beweging voor de democratie” of als politieke
confrontaties tussen voor- en tegenstanders van de een of andere politicus te
presenteren, kan de overduidelijke waarheid niet verborgen worden: die van
klasse tegen klasse. De proletariërs gebruiken stenen, molotov cocktails en
stokken, de politie is volledig bewapend en zo bang dat ze onmiddellijk en
zonder onderscheid schieten om te doden. De proletariërs bezetten gebouwen,
blokkeren wegen en steken auto’s in brand, ze branden gevangenissen
tot de grond toe af, bevrijden de gevangenen en saboteren de infrastructuur.
Het kapitaal bereid zich voor om een nog striktere dictatuur op te leggen.
Het zal niet gemakkelijk zijn voor de overgangsregimes om zichzelf te stabiliseren,
omdat ze niet in staat zullen zijn om ook maar enkele van de centrale
eisen over levensstandaarden van de opstandelingen tegemoet te komen.
Egypte en Libië zijn, tot nu toe, de meest serieuze manifestaties van deze
opstandige fase van de crisis. Egypte is belangrijk vanwege haar economische
en geopolitieke belang in de globale inter-kapitalistische concurrentie
en Libië, niet alleen vanwege haar belang als olieproducent, maar ook vanwege
het feit dat de staat in rap tempo de controle over de situatie verliest,
wat wereldwijd tot paniek heeft geleid. Het huidige accumulatieregime is
het resultaat van de eerste herstructurering die plaatsvond in de jaren ’70
en ’80; haar crisis is de keerzijde van het succes van deze herstructurering.
88

89
Ze is de verdieping van het neoliberalisme zelf dat deze historische situatie
heeft geproduceerd, omdat kapitalisme een systeem van tegenstrijdige sociale
relaties is. Ongeacht hoe stabiel iedere vorm van accumulatie extern kan lijken,
ze draagt de ontwikkeling van haar interne tegenstrijdige dynamiek in
zich, die uiteindelijk zal leiden tot de uitbarsting van een crisis. De prestatie
van het geherstructureerde kapitalisme, namelijk de triomf van de subsumptie
van het hele leven van het proletariaat onder het kapitaal, heeft de reproductie
van het proletariaat (en van het kapitalisme in haar geheel) wanhopig
afhankelijk gemaakt van de ups en downs van de economie, en daarmee kwetsbaarder
voor crisis dan in iedere voorgaande historische periode. In het huidige
historische moment bevinden we ons in een overgangsfase van de globale
kapitalistische crisis die uitbrak in 2008 en zich nog steeds aan het ontwikkelen
is. In deze overgangsfase, probeert globaal financieel kapitaal haar directe
devaluering over te slaan doormiddel van de oplegging van de draconische
tweede fase van de herstructurering over de hele planeet. De consequenties
van deze poging zijn overal zichtbaar, maar ze verschillen in termen van intensiteit
en kwaliteit van de aanval tegen het proletariaat, die afhangt van:
a) De positie van iedere staat binnen de globale kapitalistische hiërarchie
b) De al bereikte vooruitgang van de eerste fase van de opgelegde herstruc
turering en, voornamelijk;
c) De geschiedenis van de klassenstrijd in iedere regio
Over de hele wereld (met uitzondering van China) betekent de herstructurering
de reductie van het directe en indirecte loon (pensioenen, uitkeringen,
publieke diensten); ze betekent het illegitiem worden van de looneis;
ze betekend ook een toename in de prijzen van essentiële goederen, zowel
als gevolg van het objectieve mechanisme van de crisis en het feit dat bepaalde
delen van het kapitaal duidelijk speculeren met de voedselprijzen.
Een resultaat van dit gokken, is dat het meest ondergewaardeerde deel van
het proletariaat letterlijk niets meer te eten heeft: “De prijzen zijn zo hoog
geworden dat als ik een paar citroenen wil kopen voor mijn pijnlijke keel, ik de
hele maand blut ben” zei een arbeider bij het transportministerie in Egypte.
Ten midden van de storm van de economische crisis, verdwijnt de staatssubsidie
voor een ‘overschots arbeidsbevolking’ en is het resultaat de verspreiding
van informele arbeid en armoede. Proletariërs hebben geen andere keuze meer
dan te werken (voornamelijk informeel) om te overleven en tegelijkertijd is het,
als gevolg van de crisis, onmogelijk om een baan te vinden over een inkomen
te vergaren dat de kosten van de reproductie van hun arbeidskracht dekt.

Proletariërs eisen hun overleven en dus eisen ze een verlaging van de voedselprijzen,
van loonsverhogingen en van baangaranties. Ze eisen wanhopig
dat de kapitalisten het kapitalisme redden. Wanneer ze stabiele werkgelegenheid
en ‘fatsoenlijke’ lonen eisen, zeggen proletariërs in feite tegen
de kapitalisten: “Jullie hebben ons nodig, zonder ons is er een meerwaarde extractie,
is er geen kapitaal”. Kapitaal, aan de ander hand, antwoord dat ze
het overleven van het proletariaat niet langer kan garanderen en maakt
duidelijk dat een (significant) deel daarvan nutteloos is geworden (in termen
van ‘waarde’ voor het kapitaal) en, belangrijker nog, dat het begeerde
herstel niet de herintegratie van dit overschotsproletariaat bevat; als gevolg
hiervan zijn deze proletariërs structureel een overschotsbevolking voor
het kapitaal. Historisch gezien wordt de looneis daarmee geproduceerd
als zowel een noodzaak als een (structureel, niet cyclisch) dood spoor. De
opstand van dit overschotsproletariaat zonder toekomst wordt geconfronteerd
met de helderste en botste vorm van de kapitalistische overheersing:
de politie. Het is precies het gegeven dat de uitgang van de crisis, vanuit
kapitalistisch oogpunt, dit overschotsproletariaat niet bevat dat de politie
tot de algemene verschijningsvorm van het huidige kapitalisme maakt.
Proletariërs over de hele wereld ervaren hun precaire situatie als verstikkend,
haar context getekend door armoede en ghettoisering. De meest in het oog
springende voorbeelden zijn Frontex (de grenspolitie van de EU), de militaire
en politiediensten ingezet om de grens tussen de VS en Mexico te bewaken,
de muur in Palestina, de door het leger bewaakte arbeiderskampen in China,
de ‘gated communities’ in Zuid-Amerika of hun equivalent, de favelas, de uitgestrekte
sloppenwijken en natuurlijk de Griekse versie van deze situatie,
het 12.5 kilometer lange hek bij de grens met Turkije. De hele planeet wordt
langzaam maar zeker een door apartheid geregeerde ruimte; moderne bantustans
worden opgezet voor de arbeidersklasse. Deze stedelijke repressie
verstikt proletariërs en heft een centrale kapitalistische toestand op: die van
de ‘vrije’ verkoop van arbeidskracht. In Cairo werd deze stedelijke planologie
in rap tempo geïmplementeerd in het afgelopen decennium. De dictatuur
van de waardevorm en de economie in haar geheel heeft, in alle regio’s van
Afrika en het Midden-Oosten waar we nu proletarische opstanden de kop
op zien steken, de vorm van een dictatoriale democratie. De reden dat deze
rellen kapitalisten over de hele wereld opgeschrikt hebben is vanwege het
feit dat de democratische dictatuur, dit totalitarianisme, nu ook de fantasie
van de bourgeoisie in de meer ‘ontwikkelde’ landen is omdat ze de enige
manier lijkt om de tweede fase van de herstructurering te implementeren.
90

91
De demonstraties en rellen begonnen in al deze landen vanuit de reproductiesfeer
en de vraag is of de onrust ook de sfeer van de waardeproductie, het
epicentrum van het kapitalisme, binnen zal treden. De stakingen die de val van
de ‘socialistische’ dictator Mubarak volgden lijken in deze richting te wijzen
en de kapitalisten kijken gretig naar die hoek van de wereld, met hun vinger op
de trekker omdat deze “El Dorados” plotseling valstrikken voor het kapitaal
zijn geworden in licht ontvlambare regio’s wiens toekomst enorm onzeker is
geworden. Het ‘grote concurrentievoordeel’ werd, bijna binnen een enkele
nacht, een ‘onbeheersbaar risico’. Subcontracting, toerisme, constructiewerk,
de textielindustrie en boven alles olie en handelsroutes (Suez en de golf) worden
nu allemaal begroet met het vuur van de proletarische opstand. Na Tunesië,
Egypte en Libië, waar de opstand nog actief is, proberen Bahrain, Jemen,
Iran, Irak en Algerije proletariërs te vermoorden om de opstand uit te stellen.
Het Griekse regime probeert ook pro-actief te opereren, tegen de op
handen zijnde revolte: aan de ene kant bereid ze de formele oplegging van
een soort dictatuur op (mogelijk via verkiezingen) en aan de andere kant
probeert ze reacties te sturen richting een populistisch-nationalistische
(rechtse of linkse is om het even) weg als tweede optie. De functionarissen
van het globale financiële kapitaal, die tijdelijk de Griekse staatsmacht
in handen hebben, proberen nu snel staatseigendom te verkopen na hun
succes in het verlagen van de lonen. Deze grote uitverkoop is niks anders
dan een poging om kapitaal te valoriseren wat (grotendeels) gevangen zit
in het Griekse en Europese financiële systeem en het onmiddellijke risico
loopt massaal gedevalueerd te worden. Aan de andere kant keren proletariërs
zich tegen deze uitverkoop omdat ze begrijpen dat dit een nog grotere
vermindering van het indirecte loon en een afname van de levensstandaard
in het algemeen met zich meebrengt; ze weigeren nog langer om kaartjes
voor het openbaar vervoer en de tol te betalen, ze bezetten gebouwen, ze
proberen de effecten van de crisis te verminderen door zoveel kabaal te
maken als ze kunnen, maar tot nu toe alleen in de reproductiesfeer. De stakingen
in de sectoren die getroffen worden door de herstructurering corresponderen
niet met de intensiteit van de aanval; ze zijn niks anders dan
het spenderen van de laatste bemiddelingscapaciteiten van de vakbonden.
Beide mogelijke strategieën van de Griekse bourgeoisie snijden aan twee
kanten. Het opleggen van een dictatuur in Griekenland zal waarschijnlijk
het virus van de opstand door heel het mediterrane gebied verspreiden, met
alle implicaties die zoiets zal hebben voor alle andere Europese landen.

Aan de andere kant zal de afremming van de herstructurering waarschijnlijk
de deelname van de Griekse staat in een politiek geünificeerd Europa
in twijfel trekken, iets wat haar tot een derderangszone van het
kapitaal zal maken. Deze ontwikkeling zou de belangen van een aanzienlijk
deel van de Griekse bourgeoisie enorm in gevaar brengen.
Voor de proletariërs die in Griekenland wonen is er slechts een weg, welk scenario
er ook geïmplementeerd wordt: de steeds radicalere klassenstrijd. De
vakbonden zullen niet sneller voor 24-uurs stakingen zoals die vandaag gaan
oproepen, maar de fronten van de klassenstrijd zullen zich vermenigvuldigen
met het verstrijken van de tijd; en de uitbarsting van opstandigheid kan niet
langer uitgesteld worden. De op eisen gerichte strijd van het proletariaat, met
haar focus op het bestaan van het loon en zich kerend tegen de verpaupering
van de levensstandaard, zullen door hun verdere ontwikkeling en falen uiteindelijk
leiden tot een breuk met hun revindicatieve* inhoud. Deze breuk komt
al aan het licht in bepaalde gevallen, zoals de strijd bij Keratea, en zal als een
onderscheidbare gebeurtenis de kop op steken in ieder gelokaliseerd conflict.
De inhoud van de breuken zal de politieke vereniging van de strijdende
proletariërs, en daarmee de effectieve bemiddeling van conflicten, onmogelijk
maken. De repressie die de “Wij zullen niet voor de crisis betalen” sociale
beweging bijvoorbeeld voor de kiezen krijgt kan het conflict bijvoorbeeld
naar het punt duwen waar het hele bestaan van de huidige transportmiddelen
in gevaar komt. De ontwikkeling van de dynamiek van deze breuken kan
nooit voltooid en gestabiliseerd worden in “verworvenheden van de arbeidersklasse”,
ze kan slechts het begin zijn van een historisch revolutionair proces.
* Revindicatief – van ‘revindicate’, eisen stellen. ‘Luttes revendicatives’ is een gangbare
Franse term, waar geen goed alternatief voor is, voor strijd over lonen en arbeidsomstandigheden
of onmiddellijke eisen (in tegenstelling tot politieke of revolutionaire strijd).
92

Papieren Geweren
Kirilov
Vier afgebrande auto’s, gebruind door de vlammen, vergrijsd door de as, staan
parallel naast elkaar; zij aan zij aan zij aan zij, passagiersdeuren op het asfalt,
ramen die nalatig naar de hemel turen. De nacht voordat ik aankwam
in Athene waren de auto’s omvergeworpen vanaf hun normale rustplaatsen
en in brand gezet om een barricade voor de poorten van de nationale
technische universiteit op te werpen tegen de oproerpolitie. Met z’n drieën
stonden we alleen voor de Polytechnische universiteit, een zeldzaam en
onkenmerkend stil moment die december, waar alleen de zon, in haar hevige
strijd met de wolken, enig teken van conflict vertoont. Om uiteindelijk
een stemming te kiezen koos de dag langzaam een overwinnaar, en
ik nam even lang de tijd om naar de sedans te staren, in hun rijen met perfecte
afstand ten opzichte van elkaar, rustend als domino’s die klaar staan
om om te vallen bij de geringste aanraking van een kind. Ik besloot dat de
symmetrisch uitgelijnde wrakken meer op een kunstwerk voor in het stadspark
leken dan op de nasleep van een opstand. In plaats van in het zwart
gehulde opstandelingen, beeldde ik me druïden – misschien wel de eerste
echte ‘gemaskerden’, koukouloforoi zoals de Griekse media ze noemt – in die
afgefakkelde auto’s boven rotsen verkozen en ongezien de hele nacht door
hadden gewerkt aan een soort Brutalistisch Stonehenge. In mijn dagdroom
werken deze “bekende onbekenden” voorzichtig maar efficiënt, laten ze de
nacht onverstoord, om zich te verzekeren dat de stad de volgende ochtend
verbaasd wakker wordt bij dit automonument toegewijd aan de rebellie.
Terwijl we genieten van de vluchtige rust, worden we verraden door onze voetstappen
omdat ons pad over Stournari straat, met haar tapijt van losse stenen
en gebroken glas, stille stappen onmogelijk maakt. Terwijl ik Exarcheia inwandel,
gedragen door iets buiten mezelf, verliezen de graffiti slogans en de
kleurrijke posters die decoreren wat nog over is van de architectuur de strijd
om mijn aandacht van het verkoolde geraamte van wat ooit een gebouw met
vijf verdiepingen was. Als een kanker die zo snel om zich heen grijpt dat haar
groei zichtbaar is, dringen de donkere sintels de overblijfselen van de muren
binnen. De vuurstorm van afgelopen nacht beroofde deze voormalige computer
megawinkel van haar façade, slokte haar siliconenhandel op en verving
het bouwwerk met een gapende holle grot. En grotten zullen grotten blijven,
of ze nu natuurlijk of artificieel zijn, ze zullen de rol spelen die ze al sinds de
oudheid spelen, door allegorieën door te geven, boodschappen over te brengen
met verblindend licht. Ik begon de dwaasheid te herkennen in de verbeelding
dat deze scene een product van nauwkeurig ambachtschap was. Dit was
overduidelijk het product van pure woede, en kon niks anders dan dat zijn.
94

95
Een excessieve woede, een onophoudelijke woede, een woede die door alle
ruimte snijdt, ramen verpulverd, werpstenen uit het plaveisel rijt en zich
uiteindelijk begraaft in mensen; hun innerlijke kern trillend nalatend als
handen na een vuistgevecht. Eenmaal binnen veranderd de woede zoals ze
zelf veranderd wordt, wordt ze compleet anders terwijl ze in wisselwerking
haar gastheer veranderd, smelt ze de dode, verrotte lagen weg en legt
ze nieuw leven bloot. Gehoorzamend aan haar eigen rationaliteit, reist ze
op een schijnbaar sporadisch pad, treed ze lichamen binnen en verlaat ze
deze weer, nestelt ze zich in alles dat ze tegen komt zoals de geur van seks
zich nestelt in alles wat aanwezig is in de hete slaapkamer van een geliefde.
De vlijmscherpe scheermessen die we opslokten, in dwangvoeding sinds
onze geboorte, die we, ongeacht of we dit nu willen of niet, allemaal pijnlijk
in ons dragen - van ons werk naar de school, naar de gevangenis en
weer terug naar een thuis dat bijna niet te onderscheiden is van het laatste
– werden eindelijk ferm in onze handen gedrukt. En datgene dat gespaard
bleef door onze sneden, die fragmenten van deze vieze, miserabele wereld
die we niet in stukken hebben gehakt, werden overgelaten om opgeslokt te
worden terwijl deze kwaadaardige passies zich ingroeven in de onderlaag
van de realiteit en gewelddadig veranderingen aanbrachten op het niveau
van de pure substantie, alles tot het laatste ding weg vagend van binnen uit.
In deze context van absurde en ondragelijke communicatie waarin ieder van ons
tragisch gebonden is, als in de val van een paradoxaal bevel – om te ‘spreken’ moet
men ‘communicatie’ afzweren en om te ‘communiceren’ moet men ‘spraak’ afzweren!
Curcio en Franceschini (de historische oprichters van de Rode Brigades)
Opstand nestelt zich net zo diep in mensen als in de diepten van de maatschappij.
In haar dringende taak van verwoesting, slaagt de opstand er in om de
statische, onveranderbare ‘aard’ van de mens tot haar slachtoffer te maken.
Menselijkheid wordt dan benaderd als een ware creatie, als een potentie om
vervuld te worden in het geconstrueerde heden. Met het ontvouwen van nieuwe
manieren van leven bloeien nieuwe manieren van ervaren op; van waarneming
van omgeving en tijd, en nieuwe relaties tussen mensen; interacties en
communicatie. Door objecten van hun namen los te koppelen, symbolen van
wat ze symboliseren, holt de rebellie dingen uit die de realiteit, in haar eeuwige
golfbeweging, aan onze voeten doet aanspoelen als de nutteloze overblijfselen
van een schipbreuk. Eerder dan diepere betekenissen en alternatieve
referentiekaders opnieuw op te bouwen, ontwikkelen nieuwe en ongekende
manieren van menselijke expressie zich om samen te vallen met veelvoudige
veranderingen door zich te openen naar het veld van de mogelijkheden.

Teruggedreven naar de slopende normaliteit van het dagelijks leven, ondermijnd
door de gewapende vrede die constant alle oprechte ervaring vernederd
en alle communicatie tot platte informatie reduceert, ben ik nu bijna
niet meer in staat om me voor de geest te halen wat ik meemaakte tijdens
die warme december in Athene. Iedere poging daartoe daalt zonder pardon
af in bloemrijk hermetisme en jargon, gekoppeld met ongewilde verbale
chairoscuro effecten: anekdotische overdrijvingen van de hoogste trede.
Om deze glossolalische toestand wat botter te beschrijven zou men kunnen
zeggen dat de smaak van de vrijheid nooit benoemd zou kunnen worden in
een taal die gewend is aan hielenlikken. Desondanks is wat volgt, na talloze
vruchteloze pogingen, enkele bleke overleveringen van de beelden, emoties
en herinneringen die misschien alleen adequaat afgeschilderd hadden
kunnen worden in die te korte periode van mijn leven toen ik, samen met
anderen, geloofde dat alles mogelijk was. Als bevlekte emulsies omhooggehouden
tegen een schemerlicht, poogt ieder verhaal op negatieve wijze de
onuitsprekelijke transformaties in mensen te beschrijven, door het nodeloze
in detail te beschrijven om zo het noodzakelijke wat af te kaderen. Deze
methode produceert onvermijdelijk omgekeerde representaties, waar het licht
als donker verschijnt en het duister als licht. Daarmee, door de schade
van de tijd, is de onvermijdelijke uitkomst van mijn aanbod nu een wazig
portret, beelden die slechts helder gezien kunnen worden als men vergelijkbare
veranderingen ondergaat, van binnenuit diezelfde verloren momenten.
De tijd is gekomen om het
ethisch rechtvaardig als de ultieme praktijk te vestigen.
Om het leven tot gedicht te maken.
En het leven tot gebruik te maken.
Katerina Gogou
Niet in staat om het tempo waarmee de gebeurtenissen zich voltrokken
bij te houden, neigen mijn herinneringen er naar om zich te vermengen
en soms zelfs met elkaar te botsen; waardoor soms gebeurtenissen
uit mijn geheugen verdwijnen waarvan ik zou willen dat ik ze me kon
herinneren. Ik kan me dus niet precies herinneren wanneer ik hem ontmoette,
maar als ik terugdenk aan de demonstraties, de vergaderingen
en de bijeenkomsten kan ik hem daar vaak plaatsen. Hij was knap, met
een lengte die hem lichtjes liet bukken als hij met je sprak en, net als Orwell’s
Italiaanse anarchist in ‘Saluut aan Catalonië’, spraken er verhalen
uit zijn kenmerkende gelaatstrekken, detailleerden ze zijn persoonlijkheid;
zo vol vna openhartigheid dat er geen plek over bleef voor wildheid.
96

97
Zonder enige van die legendarische Italiaan’s gerechtvaardigde agressie,
was zijn gezicht eerder meelevend en zorgde het ervoor dat je hem onmiddellijk
aardig vond. Belangrijker nog, ik wilde dat hij mij aardig vond; omdat
hij een unieke manier van begroeten had, met een glimlach die je je eigen
uniekheid liet herkennen. Veel te nederig om het af te dwingen, kreeg
hij respect vrijwillig toegewezen, niet alleen vanwege zijn gedrag maar
waarschijnlijk omdat iedereen een glimlach aan hem wilde ontlokken.
Tijdens de grote demonstratie in december, na het einde van de mars, brak
er een voorspelbare confrontatie uit die slechts tijdelijk onderbroken werd
door het Israëlische traangas van de oproerpolitie, een grote ruimte tussen
ons en hen achterlatend. Van binnenuit de massa, op veilige afstand van de
knuppels van de politie, kon ik vaag iets onderscheiden, iets dat zich een
universum verder leek af te spelen, zich in iedere richting bewegend behalve
in de linie-formatie van de MAT (oproerpolitie). Je kan me verdenken
van over-verfraaiing wat je wilt, je kan me er zelfs voor veroordelen,
maar ik zweer dat dit bijna niet te onderscheiden object aan mijn twee
door traangas verbrandde ogen verscheen als een ster, verstrikt in alle instabiliteit
en chaos van een drietallig kosmisch stelsel. Gegeven de complexe
dynamiek tussen de MAT, de boulevard en deze nevelige massa, de
manier waarop ze elkaar aantrokken en afstootten, golven van kracht uitstotend
en uitwisselend, kan ik niet overtuigd worden van iets anders dan
wat ik zag: de chaotische interactie tussen verschillende hemellichamen.
Het was pas toen deze drieling dichterbij kwam dat ik hem herkende,
in zijn eentje. In plaats van zijn veelgezochte glimlach zag ik,
door zijn gasmasker heen, zijn ontblootte tanden tegenover de linie
van oproerpolitie. Met meer beestachtige eigenschappen dan menselijke,
stormde hij hals over kop op hun schilden af met de impact van een
wilde kudde en meteen na de botsing, met een kleine draaiing, wendde
hij zich naar de zijkant en wierp zichzelf met dezelfde kracht tegen
een bankgebouw, om deze beweging keer op keer op keer te herhalen.
Met zijn rug gericht op de groep van toeschouwers, kwam hij ietsje dichter naar
ons toe na iedere klap, en vanaf waar ik stond begon ik de Griekse uitdrukking
“liters op zijn schouders” te begrijpen omdat het duidelijk werd dat hij ons allemaal
in zijn rugzak kon dragen, ongebroken door het gewicht, en het gevecht
met dezelfde intensiteit zou kunnen doorzetten. Samen met enkele andere internationalen
maakte ik een vergeefse poging om achter hem aan te stormen
om meteen teruggedreven te worden, niet door knuppels of schokgranaten,
maar door de energie die van de politie afkwam toen ze naar voren stormden.

Nu slechts enkele stappen van hem verwijderd kon ik zien dat hij op de
een of andere manier gezegend was met een buitengewone mogelijkheid
om iedere versleten, rigide benaming los te laten en zich te transformeren
in wat hem en zijn doel op dat moment het beste uitkwam. En na wat een
erg zorgvuldige selectie bleek, stormde hij met de kracht en lenigheid van
een atleet op de advertentiepaal in een bushokje af, sloeg het aan stukken
en met de schoonheid en gratie van een danser dreef hij langs de uithalen
van de oproerpolitie, naar de andere kant van de straat. Hij sloeg de ruit van
een ongelukkig geparkeerde sedan open en toen anderen hem kwamen versterken,
richtten zijn handen zich in de auto om die in haar neutraal te zetten.
Ik kan van stad tot stad gaan, of de hele aarde rondreizen, te voet als het nodig
is, kijkend naar de originele kunstwerken en de monumenten en pracht en
praal die ons verleiden om de hoogtepunten van de menselijke bekwaamheid
te heroverwegen. Ik kan mijn verbeelding me laten verplaatsen naar het
publiek van het Théatre de Champs-Elysées om de originele schok van de
schandalige Nijinsky opvoering mee te maken, of simpelweg gaan liggen en
de meest fantastische droom dromen. Echter, gemeten tegenover wat er gebeurde
in die demonstratie, het vervagen van de grens tussen mogelijkheid en
realiteit, de krachtige eenwording van wat we zijn met wat we kunnen doen,
zou ieder van deze dingen verschijnen als loom, ongeïnspireerd en zelfs een
beetje walgelijk; slechts ondergeschikte beelden van schoonheid gekleurd
door het onderworpen bestaan dat we toegewezen krijgen. Sinds die dag
kan ik stellen, met ongeëvenaarde zekerheid, dat al het andere een pure teleurstelling
is geworden wanneer het naast het pure experiment van leven gehouden
wordt, waar voor hem “de straten kwasten werden, de pleinen paletten”;
waar de maximale dimensies van de menselijke creativiteit alleen opgeroepen
kunnen worden door de Shiva-achtige dans van de verwoesting te dansen.
En, tot ieders verbazing, en met perfecte choreografie, werd
de auto naar het midden van de straat gebracht en werd ze met
een stevige duw richting de even gechoqueerde oproerpolitie
geworpen die eindelijk stopten met hun voorwaartse tocht.
We zullen als nieuw zijn, lieveling,
we zullen alles wat oud en verdorven is,
alle rotte kleinburgerlijke neigingen en zonden,
wegwassen
met bloed.
Giaconda Belli
98

99
Na bijna twee jaar van reflectie en meerdere bezoeken, wordt ik nu pas langzaam
in staat om over alles wat ik meegemaakt heb heen te gaan, om het onder
te verdelen in hetzij universele culturele fenomenen, specifiek Griekse zaken
of bizarre gebeurtenissen uniek aan een opstand. Omdat mijn introductie
in Griekenland samenviel met de allereerste opstand die ik ooit mee had gemaakt,
neigen sommige reflecties van mij er nog steeds naar om onlosmakelijke
combinaties van alle drie te zijn, zoals bijvoorbeeld het voor het eerst horen
van de epische kreten van Antartika, muziek uit de Griekse burgeroorlog,
uit de luidsprekers van het bezette GSEE gebouw. De passieve opname van de
zintuigen, die zich intens en antagonistisch op mij stortten, opschortend heeft
de golfbeweging van de opstand het effect dat ze alledaagse omstandigheden
versterkt die normaalgesproken in de vorige categorieën zouden vallen: tot
op de dag van vandaag verlang ik nog steeds, met een bijna beklemmende nostalgie,
naar de smaak van collectief geplunderd voedsel, naar de warmte, de
geur en het geluid van de dozijnen uitgeputte opstandelingen, tegen elkaar
aan gekropen, slapend in de eerste beste rustige plek die ze konden vinden.
En die manifestatie voor het hoofdbureau van de Atheense politie staat helemaal
op zichzelf, die is niet tussen de andere voorbeelden te scharen; niet
alleen vanwege wat daar gebeurde maar, veel belangrijker, vanwege wie daar
kwamen opdagen. Ik ben er zeker van dat ik nooit meer een manifestatie met
zoveel kinderen zal zien, en ik bedoel letterlijk kinderen, sommigen zo jong
als 10 of 11 jaar. En van allerlei soorten, houdingen en subculturele allianties,
inclusief stijlen die apathie en apolitiek schreeuwen ongeacht het land:
emo-jongeren, high-school voetbal en rugby sterretjes, gala koningen en koninginnetjes.
Vanaf een afstand kon je de linksistische* vlekken amper zien in
de zee van kinderen, de oude krantenverkopers waren bijna niet te onderscheiden
van de ouderejaars die even lang waren. De opstand had in haar
vreugde alle serieusheid uit het meestal plechtige ritueel gehaald en hoewel
sommigen, in kleine groepjes lachend, pratend en roddelend op die manier
waarop alleen scholieren dat kunnen, waren anderen bezig om op speelse
wijze de politie te vernederen door hen met eieren, tomaten en sinasappels
te bekogelen. Na achterom te kijken om zeker te zijn dat hun vrienden goedkeurend
toekeken, gooiden de dapperdere onder hen stenen naar de politieagenten
die het bureau bewaakten. Toen die trend zich begon te verspreiden
vuurde de MAT, niet in staat om ook maar de kleinste terugslag voor
hun dagelijkse gedrag te incasseren, een traangasgranaat op de groep af. Na
het schot brak een rel uit en verspreidden mensen zich zonder enig vooraf
opgesteld plan of richting, in en uit de zijstraatjes en op en neer de boulevard.

De plotselinge explosies van de schokgranaten, de hitte van de vlammen,
de krassende en piepende klappen van de schilden van de oproerpolitie
die gespleten werden door de onophoudelijke stenenregen
streden met elkaar om dominantie binnen deze chaos.
Gegeven de willekeur van de situatie maakten we een totaal willekeurige
draai richting een schijnbaar verlaten straat, die compleet geïsoleerd zou
zijn geweest als er niet een jonge puber aanwezig was geweest, van rond de
moeilijk in te schatten leeftijd van dertien jaar. We hadden hem bijna niet
gezien omdat slechts een deel van zijn kleine postuur zichtbaar was, namelijk
zijn voeten die enkele centimeters boven de grond hingen. De rest van zijn
lichaam werd volledig opgeslokt door een grote vuilniscontainer. Waarschijnlijk
als gevolg van onervarenheid duurde het onverwachts lang voordat hij
de inhoud in brand had staan. De daaropvolgende frustratie absorbeerde hem
volledig in zijn taak, iets waardoor hij zich totaal niet bewust van zijn omgeving
was. Hij had dus niet door dat een vrouw, gekleed in een casual zakenpak
zo typerend voor haar leeftijd, hem dicht van achteren naderde. De vrouw,
die met gemak zijn moeder had kunnen zijn, was gaan schuilen in een winkel
toen de rel begon, maar was, in haar aanname dat het ergste deel van de storm
voorbij was, de afgelegen steeg in getrokken. Erg rustig legde ze haar hand op
de schouder van de jongen. We waren te ver weg om te horen wat ze precies
zei tegen de geschrokken knul, die zich prompt omdraaide, geschrokken van
haar aanraking, dus renden we naar hem toe, om onze pas langzaam te vertragen
toen we beseften dat de vrouw alleen geïnteresseerd was in het berispen
van de jongen met dezelfde moederlijke genegenheid waarmee een jonge
moeder haar eigen lieve, maar problematische, kind vermanend toespreekt.
Als de geschrokken jongen een doorgewinterde militant was geweest, die
van achteren beetgenomen werd door iemand die hij niet meteen herkende,
vooral tijdens het proces van het begaan van een misdaad, zou hij waarschijnlijk
gereageerd hebben met een ferme tik tegen de kaak, om zo zijn pad
voor de vlucht veilig te stellen. Maar in plaats daarvan keek de jongen haar
zelfverzekerd in de ogen, niet reagerend; de woorden die ze keer op keer tot
hem richtte misten hun ondoorgrondelijke doelwit. Zijn nieuw verworven
zelfverzekerdheid kwam niet voort uit de ervaring van een geharde militant,
maar hij reageerde ook niet met de houding van een doodnormaal kind, dat
meestal ineen kruipt als het de les gelezen krijgt door een superieur. Zijn
vastgelegde rol in de gebruikelijke uitwisseling tussen een autoritaire volwassene
en een jongere weigerend bleef de jongen in een subtiel limbo, de
toewijzing van een ander karakter weigerend. Hij weigerde overduidelijk
om een andere opgelegde manier van handelen of gedragen te accepteren.
100

Vol van ongehoorzaamheid kon je zijn persoon praktisch uiteen zien rafelen
aan de randen. De kracht die vrij kwam bij zijn weigering begon zich
op te bouwen tot een spanning. Zo verwarrend en ongemakkelijk was die
spanning dat ik niet kon beslissen of ik haar door wilde zien gaan of wilde
zien eindigen. De nu verbaasde en geschrokken vrouw geen seconde
uit zijn blikveld latend brak hij eindelijk de spanning en sprak tot haar, alsof
hij een feit opsomde, “Fuck jou en je kapitalistische dromen en fabeltjes.”
Zijn rug stevig naar de vrouw gekeerd, die hem zo onbeleefd
onderbroken had, keerde hij meteen terug naar zijn
klus om dat o zo hardnekkige vuilnis in brand te steken.
De klassenstrijd… is een strijd voor de ruwe en materiële zaken zonder welke geen
verfijnde of spirituele zaken zouden kunnen bestaan. Maar deze laatste zaken,
die aanwezig zijn in de klassenstrijd, zijn niet aanwezig als visioen van de buit
die de overwinnaar toekomt. Ze leven in deze strijd als zelfverzekerdheid, moed,
humor, sluwheid en standvastigheid, en hebben effecten die ver terug in het
verleden reiken. Ze trekken constant iedere overwinning van de heersers, zowel in
het verleden als in het heden, in twijfel. Zoals bloemen zich tot de zon richten, als
gevolg van een geheimzinnig heliotropisme, neigt het verleden er naar om zich te
richten tot die zon die rijst in de hemel van de geschiedenis. De historisch materialist
moet zich bewust zijn van deze meest onopvallende van alle transformaties.
Walter Benjamin
Net zo vaak als ik gevraagd wordt om mijn ervaringen uit december te delen,
even zo vaak wordt ik gevraagd om een soort verklaring te geven over
hoe en waarom het kon gebeuren. Maar bij het geven van een adequaat antwoord
steken vergelijkbare problemen de kop op. De opstand, door haar hele
aard, weigert om gesitueerd of geïnterpreteerd te worden: ze is het onvoorziene
begin van het nieuwe dat nooit terug vertaald kan worden in termen
die haar voorgingen. De gebeurtenis zelf is een afsplitsing, een fragmentatie,
een totale breuk met de causaliteit. De schokgolven van haar breuk
vermenigvuldigen zich in een crescendo van wetteloze zwenken die iedere
voorbedachte vorm van determinisme tegengaan, iedere plaatsing in mechanistische
modellen omzeilen. Haar effecten zijn totaal niet te reduceren
tot voorgaande condities – en daarmee is ook alle hersenloze praat over de
€700 euro generatie slechts een oefening in de onzin. Proberen lineariteit
te herstellen na het feit is niets anders dan een complot om de opstand
van haar nieuwigheid te beroven – een plundering van wat haar singulier
en uniek maakte. Iedere uitleg die de moeite waard is moet onweerlegbaar
berusten op een begrip dat net zo conceptueel ontembaar, oncategoriseerbaar
en idiosyncratisch als de rebellie zelf is; dat wil zeggen, de strijd.
101

“Wat me opvalt in de Marxistische analyses,” merkte Michel Foucault ooit op,
“is dat ze altijd het vraagstuk van de ‘klassenstrijd’ bevatten maar vaak erg weinig
aandacht besteden aan dat ene woord in die zin, namelijk ‘strijd’.” En hetzelfde
kan gezegd worden over alle gepacificeerde antwoorden op het sociale vraagstuk;
wanneer communisme wegroest in ‘volksrepublieken’ en anarchisme
zich terugtrekt in zachtaardig anti-authoritarianisme, zal iedere tendens in
haar versteende vorm zich voornamelijk focussen op de definitie van klasse,
haar grenzen, lidmaatschap en samenstelling, daarmee de veel belangrijkere
complexiteiten opgeworpen door de antagonistische confrontatie tussen de
twee tegengestelde klassen negerend. De ijzige weg uitgestippeld door de abstractie
volgend, voegen de ideologen, ongeacht hun bedoelingen, zich bij
de rangen van de vijand, sluiten ze zich aan bij de andere hoffelijke schriftgeleerden
van het koninkrijk der democratie. Het leger van specialisten, de
psychologen, sociologen, journalisten, etc. (allen beter beschreven als lijkschouwers)
lest, allen op hun eigen onderdanige manier, de dorst van de
Macht om op zowel micro als macro niveau constant haar eigen waarheden
te produceren, over te brengen en te verspreiden. Dit proces van systematisering
werkt aan de ene kant om de orde en haar instituties te representeren
als een functionele vereiste, een natuurlijke noodzaak: “Wat je ziet is
goed; wat goed is, is wat je ziet”. Aan de andere kant diskwalificeert ze onverenigbare
manieren van begrijpen; ze steriliseert opstand, verenigt het onverenigbare
en maakt de altijd aanwezige mogelijkheid van verzet ondenkbaar.
Een verklaring van opstand vereist een heel andere onderzoeksmethode:
een militant onderzoek dat niet simpelweg de realiteit interpreteert en
analyseert, maar haar wijzigt; de opgraving van waarheden die niet alleen
het gewijde en geheiligde afwijzen, maar ook hun legitimatieproces ondermijnen;
kennis die niet simpelweg verkregen wordt, maar die strategisch
en tactisch ingezet wordt. De strijd zelf wordt daarmee een matrix van begrip
die haar verklarende capaciteit op indringende wijze ontleent uit de
strijd op leven en dood tussen de onderworpenen en de onderdrukkers, de
overheersten en de heersers, de uitgebuitenen en de uitbuiters. Door de
lens van de agressie, spanning en vijandigheid verbrokkelt de evolutionaire
visie van de geschiedenis, de illusies van vooruitgang vervangend door
een nieuw referentiekader dat het verleden als een ononderbroken en permanente
oorlog ziet die altijd woed, zelfs in de meest schijnbaar kalme en
vredige periodes. Vanuit het standpunt van het betrokken conflict worden
de voorbije periodes dan correct gezien als een opeenvolging van overwinningen
en nederlagen in een constant aanhoudende oorlog waar, tot op de
dag van vandaag, de overwinnaar onduidelijk blijft. Deze actief nagestreefde
versmelting van theorie en praktijk stelt men in staat om het verleden,
heden en de toekomst te begrijpen en de geheime band die hen bind.
102

Daarmee houdt de relatie tussen vandaag en gisteren op unilateraal te zijn:
in een helder wederkerig proces verheldert het heden het verleden, en wordt
het heldere verleden een kracht binnen het heden. Het verleden wordt verlicht
door het licht van de gevechten van vandaag, door de zon die rijst aan de
hemel van de geschiedenis. In het bovenstaande citaat gebruikt Benjamin een
dubbele metafoor over de zon om haar traditionele beeld van de Duitse arbeidersbeweging
te ontwijken, zoals in het lied van de sociaal-democratische
partij: “Broeders, naar de zon, naar de vrijheid!”. Maar in plaats van een bloem
vinden we, met het oog op de Griekse ervaring, een houtachtigere plant met
een “geheimzinnig heliotropisme”. De neiging van de opstand om de samenleving
te splijten, die binaire scheiding die volgt na de openlijke aankondiging
van burgeroorlog, imiterend zou die reikhalzende bloem vervangen moeten
worden door de boom uit het gedicht van Yiannis Ritsos die “nooit bloem of vrucht
baarde, slechts de zich eindeloos uitstrekkende schaduw die de tuin in tweeën splijt”.
Een oude olijfboom, met een stam met zoveel ringen en zoveel geschiedenis:
hier de Duitse invasie en hier de burgeroorlog, gevolgd door het regime van
de kolonels. Hier de partizanen van Velouchiotis en hier de eerste Dekemvriana
en de polytechnische opstand. En hier het verzet, en daar meer verzet,
en meer verzet: terreur, onlusten, de berg van Gramos, de detentieeilanden,
de doodskampen. Overwinningen en nederlagen. Jaar na jaar van glorieuze
geschiedenis, door de jaren heen, de hongerigen, de armen, de gehandicapten,
de doden. En hier, tussen de dunnere ringen, de rellen van ’85 en ’86, de studentenopstanden
en de moord op Nikos Temponeras, de massa-arrestaties
bij de Polytechnische universiteit en de heropleving in de beweging in het
afgelopen decennium. Tussen de allerdunste ringen zien we de kinderen,
alle jonge antartes [partizanen], afgevoerd naar Tashkent, ‘kindersteden’ van
de koningin en de detentiekampen, anderen die voor dood achtergelaten
werden; daar vinden we Michalis Kaltezas en Alexis Grigoropoulos, die nooit
oud en grijs zullen worden, nooit rimpels zullen kennen en krom zullen lopen,
die voor altijd vijftien zullen blijven – nooit die heroïsche leeftijd zullen
ontgroeien. Om deze metafoor nog wat verder op te rekken kan ik toevoegen
dat het gros van de stam van een lichter hout gemaakt is, een negatieve
ruimte die de los staat van, maar toch grenst aan, de jaarringen. En als we die
ringen gaan koppelen aan de pogingen van de geschiedschrijvers, schriftgeleerden,
archivarissen en zelfs de herinneringen die we zo levendig delen
met onze vrienden, dan zou dat lichtere en minder uitgesproken gebied in
de stam dat de concentrische ringen omringt samen moeten vallen met alles
wat ontsnapt is aan onze herinneringen, de archieven, de boeken en de
nieuwsberichten, zelfs aan ons collectieve bewustzijn. Dit is een noodzaak;
ze is dat wat onvergetelijk moet blijven, zelfs als niemand haar herinnert.
103

Ze bestaat uit de heroïsche daden van de veel te bescheiden kameraad die
nu, na het feit zelf, weigert om op te scheppen over zijn decemberverhaal;
het wilde en rebelse, maar slechts een maand durende, leven van het verlegen
schoolkind dat, onder druk van de maatschappij, nu terug naar de
schoolbanken gekeerd is en zich weer in zichzelf heeft teruggetrokken; en
de aanwezigheid van al die onbekende immigranten die gearresteerd en
zonder proces terug naar hun land van herkomst gedeporteerd zijn. We zullen
hen uiteraard nooit ‘kennen’, maar zonder hennen hadden we nooit een
december 2008 gekend. Al zou ieder moment van die maand gearchiveerd
worden, tot op de laatste seconde nauwkeurig, dan zou er nog datgene zijn
wat aan het net van de schrijvers zou ontsnappen, vluchtend in de vormloze
chaos van het vergetene dat noch inert, noch ineffectief is, maar liever
standvastig de realiteit volgt, haar omvat, achterna zit. Deze noodzaak
maakt inbreuk op de normale gang van zaken, eist haar mogelijkheid op,
wacht dat onthullende moment af wanneer civilisatie eens te meer onthuld
wordt als niks anders dan een lange, uitgerekte barbaarse catastrofe om vervolgens
opnieuw de kop op te steken met alle destructieve wraak van een
Bijbelse storm. Op geen enkele manier betekent dit een geduldig wachten
op de grote dag van de afrekening wanneer de onderdrukten wederkeren,
in tegendeel; ze eist een actieve en onuitroeibare trouw aan de massa der
vergetenen. Een verantwoordelijkheid om de noodzaak te beantwoorden
door haar onze individuele of collectieve bezigheden te laten vormen.
In het geval van de menselijke communicatie betekent een waarheidsgetrouw
antwoord niet simpelweg het herdenken van het vergetene door datgene
wat verloren was weer tot leven te wekken in woorden, of door alternatieve
geschiedenissen en tradities op te bouwen die de herinnering aan
de onderdrukten en verslagenen herstelt. Deze pogingen om de vergetenen
weer tot leven te wekken zijn net zo hopeloos als de eerder genoemde
pogingen om hun wederopstanding tijdens te revoltes, oproeren en opstanden
te ontdekken. Omgekeerd zijn geschiedenis en traditie als zodanig
alleen mogelijk en overbrengbaar vanwege de noodzaak zelf die de status
van alle kennis en begrip bepaalt. Ze blijft bestaan in de oneindig grotere
waarde die gevonden wordt in wat onuitgesproken blijft door wat gezegd
wordt, door wat onbenoembaar getoond wordt in tegenstelling tot wat
helder gearticuleerd wordt in welk essay, gedicht of lied dan ook. Om dit
onuitgesproken overblijfsel, dat de duidelijke letters en geluiden omringd,
in tekst te lokaliseren is zowel onmogelijk als onbehoorlijk. Het enige belang
bij dat wat uitgesproken wordt verhoud zich tot de massa van vergeten
zaken op indirecte wijze, als bijdrage aan de voorbereiding van haar terugkeer:
een duw in de richting van de voltooiing van het revolutionaire project
door middel van de verwoesting van het rijk dat ze weigeren te bewonen.
104

Als ik hier tekort ben geschoten in deze verantwoording, omdat mijn
kracht onvoldoende is om deze taak te vervullen, laat ieder van deze
pagina’s dan, met de woorden van Titos Patrikios, verworden tot papieren
geweren om de heerschappijen van deze wereld omver te werpen.
Met verzegelde lippen en pennen die slechts dienen als lansen,
laat de stilte zegevieren. Tot dan, op de vooravond van iedere grote herschikking
van de maatschappij, laat de laatste en enige woorden zijn:
105
“Strijd of de dood: bloed of de ondergang. Zo wordt de vraag onverbiddelijk
gesteld.”
* ‘Linksisme’ (in het Engels ook wel ‘Leftism’) is een nuttig concept van linkscommunistische
oorsprong maar enigszins lastig om te definiëren. We zouden het
kunnen zien als al die stromingen en bewegingen die de concepten en taal van
het (libertair) communisme/anarchisme overnemen maar in feite de linkervleugel
van het kapitaal vertegenwoordigen. Vaak is hier het geval dat de ‘kritiek op het
kapitalisme’ beperkt blijft tot een kritiek op de bourgeoisie als externe klasse,
zonder een daadwerkelijke kritiek op de economische en sociale structuur van
het kapitalisme te formuleren. Men wilt hierbij in feite een ‘kapitalisme zonder
kapitalisten’ of een ‘kapitalisme onder zelfbestuur’. Ook de diverse sociaaldemocratische
en staatskapitalistische groeperingen, van Stalinisten tot Trotskisten, en
zelfbenoemde ‘bewegingsleiders’ vallen hier onder. Het is dan ook gebruikelijk dat
de Griekse anarchisten en (libertair)communisten zich afzetten tegen ‘linksisme’.