Pak de loonkloof in je onderneming aan - ACV

Pak de loonkloof in je onderneming aan - ACV Pak de loonkloof in je onderneming aan - ACV

acv.online.be
from acv.online.be More from this publisher
13.09.2013 Views

4 Verklaringen voor de loonkloof Recente studies ontleedden gedetailleerder de verschillende oorzaken van de loonkloof. Zo schrijft het rapport van 2010 van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen 48% van de loonkloof toe aan onverklaarbare factoren (wat niet betekent dat deze legitiem zijn!). De belangrijkste oorzaken schuilen in de strikte beroepssfeer, in het bijzonder het uitgeoefende beroep, de activiteitensector, het soort arbeidsovereenkomst, de arbeidsduur,… Vrouwen werken immers vaker in slechter betaalde beroepen, lagere en/of minder gewaardeerde functies, in sectoren die minder winst maken, met meer precaire arbeidsvoorwaarden zoals overeenkomsten van bepaalde tijd en in deeltijd- en flexibele jobs. Vrouwen hebben ook minder toegang tot vorming en promotie. Bovendien worden premies, resultaat- en prestatiegebonden toeslagen en voordelen in natura, vaker toegekend in hoofdzakelijk mannelijke sectoren en ondernemingen. Naast deze factoren is er het feit dat vrouwen vaker dan mannen werken in KMO’s en in ondernemingen zonder vakbondsvertegenwoordiging (de loonkloof is er groter dan in grote ondernemingen met vakbondsvertegenwoordiging). De oorzaken die verband houden met de gezinssituatie (het al dan niet getrouwd zijn of kinderen hebben,…) komen op de tweede plaats. Daarna komen de oorzaken die verband houden met individuele kenmerken van de werknemers en werkneemsters: opleidingsniveau en studierichting, ervaring en anciënniteit in de onderneming. Het verklaarde deel van de kloof, wat toch nog goed is voor 52%, wordt toegeschreven aan rechtstreekse discriminatie op basis van geslacht. Dit betekent dat er toch ook nog verschillen bestaan tussen mannen en vrouwen met hetzelfde beroep, dezelfde functie, dezelfde opleiding, dezelfde anciënniteit,… Ook de studie die het HIVA-K.U.-Leuven (Hoger instituut voor de arbeid) op vraag van het ACV uitvoerde bevestigt dit. Op basis van deze studie is trouwens een uitgebreide brochure gemaakt: ‘De loonkloof verklaard’. Deze brochure is verkrijgbaar in je ACV-verbond en op www.acv-online.be.

Hardnekkige clichés Er is geen natuurlijke neiging tot gelijkheid. Om te komen tot gelijkheid, moeten we voortdurend strijden tegen seksistische vooroordelen. Ook vandaag hoor je soms nog uitspraken als: “In de industrie is het productiewerk belangrijker dan de verpakking” “ Verpleegster worden is eerder een roeping dan een beroep!” “Mannen verdienen meer dan vrouwen: dit is normaal, ze doen meer zwaar en risicovol werk; ze hebben meer verantwoordelijkheid” “Vrouwen die voltijds werken? Het gezin wordt dan verwaarloosd!” “Zij technicus? Kan ze dat wel?” ... Gelukkig beschikken we vandaag over studies en getuigenissen die de verborgen werkelijkheid achter deze vooroordelen onthullen. Dit is onder meer het geval voor functie-evaluatie en –classificatie, de man-vrouw-verhouding op de arbeidsmarkt, werktijden en toegang tot beroepen. Uit studies blijkt immers dat functies die vooral door vrouwen worden uitgeoefend, ondergewaardeerd blijven ten opzichte van functies die vooral door mannen worden uitgeoefend. Verklaringen hiervoor zijn dat sterk manne- lijke sectoren meer winst maken en beter betalen; vrouwen hebben minder toegang tot promotie en blijven zo onderaan de ladder steken. Bovendien worden de meest flexibele en onzekere jobs meestal door vrouwen uitgeoefend: ● 52,75% van de vrouwen werkt deeltijds tegenover slechts 16,43% van de mannen; ● meer dan 50% van de vrouwen heeft alternerende werktijden op korte termijn; ● 12% van de vrouwen heeft een tijdelijke arbeidsovereenkomst tegenover 6,5% van de mannen; ● bij vrouwen zijn de prestaties ook meer versnipperd. 5

4<br />

Verklar<strong>in</strong>gen voor <strong>de</strong> <strong>loonkloof</strong><br />

Recente studies ontleed<strong>de</strong>n ge<strong>de</strong>tailleer<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />

verschillen<strong>de</strong> oorzaken van <strong>de</strong> <strong>loonkloof</strong>. Zo<br />

schrijft het rapport van 2010 van het Instituut<br />

voor <strong>de</strong> Gelijkheid van Vrouwen en Mannen 48%<br />

van <strong>de</strong> <strong>loonkloof</strong> toe <strong>aan</strong> onverklaarbare factoren<br />

(wat niet betekent dat <strong>de</strong>ze legitiem zijn!).<br />

De belangrijkste oorzaken schuilen <strong>in</strong> <strong>de</strong> strikte<br />

beroepssfeer, <strong>in</strong> het bijzon<strong>de</strong>r het uitgeoefen<strong>de</strong><br />

beroep, <strong>de</strong> activiteitensector, het soort arbeidsovereenkomst,<br />

<strong>de</strong> arbeidsduur,… Vrouwen<br />

werken immers vaker <strong>in</strong> slechter betaal<strong>de</strong><br />

beroepen, lagere en/of m<strong>in</strong><strong>de</strong>r gewaar<strong>de</strong>er<strong>de</strong><br />

functies, <strong>in</strong> sectoren die m<strong>in</strong><strong>de</strong>r w<strong>in</strong>st maken, met<br />

meer precaire arbeidsvoorwaar<strong>de</strong>n zoals overeenkomsten<br />

van bepaal<strong>de</strong> tijd en <strong>in</strong> <strong>de</strong>eltijd- en<br />

flexibele jobs.<br />

Vrouwen hebben ook m<strong>in</strong><strong>de</strong>r toegang tot vorm<strong>in</strong>g<br />

en promotie. Bovendien wor<strong>de</strong>n premies,<br />

resultaat- en prestatiegebon<strong>de</strong>n toeslagen<br />

en voor<strong>de</strong>len <strong>in</strong> natura, vaker toegekend <strong>in</strong><br />

hoofdzakelijk mannelijke sectoren en on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen.<br />

Naast <strong>de</strong>ze factoren is er het feit dat vrouwen<br />

vaker dan mannen werken <strong>in</strong> KMO’s en <strong>in</strong> on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen<br />

zon<strong>de</strong>r vakbondsvertegenwoordig<strong>in</strong>g<br />

(<strong>de</strong> <strong>loonkloof</strong> is er groter dan <strong>in</strong><br />

grote on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>gen met vakbondsvertegenwoordig<strong>in</strong>g).<br />

De oorzaken die verband hou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> gez<strong>in</strong>ssituatie<br />

(het al dan niet getrouwd zijn of k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren<br />

hebben,…) komen op <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> plaats.<br />

Daarna komen <strong>de</strong> oorzaken die verband hou<strong>de</strong>n<br />

met <strong>in</strong>dividuele kenmerken van <strong>de</strong> werknemers<br />

en werkneemsters: opleid<strong>in</strong>gsniveau en studiericht<strong>in</strong>g,<br />

ervar<strong>in</strong>g en anciënniteit <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

on<strong>de</strong>rnem<strong>in</strong>g.<br />

Het verklaar<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> kloof, wat toch<br />

nog goed is voor 52%, wordt toegeschreven<br />

<strong>aan</strong> rechtstreekse discrim<strong>in</strong>atie op basis van<br />

geslacht. Dit betekent dat er toch ook nog verschillen<br />

best<strong>aan</strong> tussen mannen en vrouwen met<br />

hetzelf<strong>de</strong> beroep, <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> functie, <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>g,<br />

<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> anciënniteit,…<br />

Ook <strong>de</strong> studie die het HIVA-K.U.-Leuven (Hoger<br />

<strong>in</strong>stituut voor <strong>de</strong> arbeid) op vraag van het <strong>ACV</strong><br />

uitvoer<strong>de</strong> bevestigt dit. Op basis van <strong>de</strong>ze studie<br />

is trouwens een uitgebrei<strong>de</strong> brochure gemaakt:<br />

‘De <strong>loonkloof</strong> verklaard’. Deze brochure is verkrijgbaar<br />

<strong>in</strong> <strong>je</strong> <strong>ACV</strong>-verbond en op www.acv-onl<strong>in</strong>e.be.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!