Bornem - 21 april 2008 - Muzes

Nascholing Beeld
Bornem - 21 april 2008
lesideeën &
leerlingenwerk

■ De leerlingen kijken naar de documentaire
“the march of the pinguïns” over de
bedreigde habitat van de keizerspinguïn.
■ Vraag: hoe bouw je een relatief complexe
vorm als een pinguïn op met basisvormen
(2-dimensionaal)?
■ Toepassen in 3 dimensies met ballonnen
en papier-maché.
■ De leerlingen werken af naar eigen idee,
fantasie en creativiteit.

■ De leerlingen bekijken een documentaire
over bedreigde pijlgifkikkers in het
Amazonewoud.
■ Tracht de dieren goed te observeren en
te begrijpen waarom een kikker zo is
gevormd.
■ In klei, met aandacht voor een goede uitwerking
van de achterzijde van de vorm.
■ De leerlingen werken af naar eigen idee,
fantasie en creativiteit.

EEN BOEKOBJECT (1)
■ We nemen een oud boek als basis en ontnemen
de oorspronkelijke functie door er
een object van te maken.
■ Alles wordt aan elkaar gekleefd en in één
of twee kleuren geschilderd, we maken een
ruimtelijk, monumentaal gegeven.
■ Het papier wordt bewerkt: scheuren,
verfrommelen, plooien, kreuken,...

EEN BOEKOBJECT (2)
■ Daarna kennen we er een nieuwe functie
aan toe. De leerlingen werken een passage
uit van een gelezen boek, een gedicht,...
die hen aansprak.
■ Dit wordt een creatieve plastische verwerking
van materialen, tekeningen, tekst.

DE IDEALE SLAAPKAMER IN BIC-ART
■ Jaarthema: Jan Fabre
■ De leerlingen met Fabres bic-art techniek
hun ideale slaapkamer laten ontwerpen en
laten uitwerken in een schoendoos.
■ Ze hebben per 2 gewerkt en het contrast
moest blauw/ wit zijn.
■ Materialen: schoendoos, blauwe pen, stof,
papier, karton, watjes, enz…

T-SHIRTS IN BIC-ART
■ De leerlingen maken een ontwerp om later
met bic-art op hun T-shirt over te zetten.
■ het gekozen onderwerp is totaal vrij.
■ Doel is dat ze leren werken met
arceertechnieken en licht/donkercontrast.

SFEERDOOS CORPSE BRIDE (1)
■ Aan de hand van de film “Corpse Bride”
kregen de leerlingen de opgave om een
sfeerdoos te maken met taferelen en
personages gelijkend op de film.
■ Ze moesten een keuze maken tussen de
bovenwereld(blauwe kleuren) of
onderwereld(vrolijke kleuren).

SFEERDOOS CORPSE BRIDE (2)
■ Na die keuze moesten ze ervoor zorgen
dat de gekozen materialen en hun
kleurgebruik overeenstemde met de
kleuren uit de film.
■ Materialen: oude barbiepoppen, stof, verf,
karton, schoendoos, restjes piepschuim,
restjes hout, enz…

ZITTEND AAN TAFEL
■ Per 2 elkaars contour omtrekken en
aanvullen naar waarneming.
■ Stoel in lijnen bijtekenen, opvullen met
hobby’s en interesses in beeldtaal.
■ Achteraf in nabespreking: raden van
symbolen en vertellen aan elkaar.
■ Omtrekken met houtskool en kneedgom
op groot formaat bruin papier.
■ Werken met verschillende materialen (oliepastels,
houtskool, kneedgom en waskrijt).

DE APPEL VAN SNEEUWWITJE
■ Passage met de appel uit verhaal van
Sneeuwwitje.
■ Individueel een appel naar waarneming
tekenen.
■ Gedeeltelijk inkleuren met rood oliepastel,
blauwe achtergrond in ecoline schilderen.
■ De appel wordt betoverd met geel gifpoeder
(ecoline), hierdoor wordt de blauwe
achtergrond groen.

KOP EN SCHOTELTJE
■ Individueel in klei een kopje met oortje en
schoteltje (eventueel lepeltje) boetseren.
■ Na het drogen en bakken: beschilderen
met de 3 complementaire kleurenparen).

LEPELPORTRET
■ Per 2 elkaars portret schetsen in een
schetsboek.
■ Individueel: experimenteren met
potloden met verschillende hardheid en
waarnemingstekenen.
■ Eigen reflectie in bolle kant van een lepel,
in zacht potlood op groot formaat
(vervormd zelfportret weergeven).
■ Inkleuren met grijswaarden.

ONTWERPTEKENING
■ Inleiding over werk van Da Vinci en de
tentoonstelling in Brussel.
■ Bespreken van de vorm, materiaal en
functie van meegebrachte voorwerpen.
■ Eenvoudige werktuigen uit de keuken
(met mechanismen) naar waarneming
tekenen met fijnschrijvers op bruin papier.
■ Zoals in de notities van Da Vinci,
de functie en onderdelen bij uitvindingen
schrijven.

WONDERBLOEMEN ONTWERPEN
■ Individueel aan de hand een prent
vanbloem en een vlinder een nieuwe
wonderbloem ontwerpen.
■ Materiaal: 2B potloden, stiften, wit papier
■ Een bloem tekenen naar waarneming en
aanvullen met kenmerken van
vlindervleugels.
■ Creatief kunnen omspringen met beeldmateriaal,
om iets nieuw te creëren.

EEN BORD VOL LEKKERBEKKEN
■ Individueel een gerecht met klaargemaakte
vogels schilderen in bovenaanzicht.
■ Stevig A3 papier, houtskool, schaartjes,
acryl verf, ronde penselen nr. 6 en 8.
■ Een zelf bedachte maaltijd (op bord),
levensgroot en realistisch weergeven.
■ Het gerecht zo weergeven dat het klaargemaakte
gevogelte nog herkenbaar is.
■ Rekening houden met het opgelegde
standpunt en kijkrichting.

FUTURISTISCHE WATERSTAD
■ Opwarming van de aarde, klimaatsverandering
en gevolgen voor de woningbouw als
inleiding.
■ Een wijk ontwerpen voor een futuristische
waterstad.
■ Alternatieve woning(en) ontwerpen naar
eigen fantasie en deze ontwerpen omzetten
in architecturale papiermaquettes.
■ Ervoor zorgen dat deze huizen een
eenheid vormen (gelijkvormigheid sociale
woonwijk/woonblokken).

VAN HOUT TOT PUZZEL
■ Met een overheidsprojector een prent projecteren
op een houten plaat.
■ De tekening overtekenen en uitwerken met
verf op waterbasis, stift en eventueel vernis.
■ De achterkant van de plaat verdelen in
puzzelstukken en de plaat verzagen met
een decoupeerzaag.

■ Een horecaproject: de leerlingen maken
een menu (soep, hoofdschotel, dessert) en
verkopen dat tijdens de pauzes in de
leraarskamer.
■ Tijdens de lessen PO maken ze een
affiche/aankondiging.
■ Tijdens de lessen technische dienst maken
ze een verkoopsstand om hun gerecht te
presenteren en te verkopen.

■ Opdracht: ontwerp een eigenzinnige boom
met mandala-vormen als uitgangspunt.
■ De leerlingen ontwerpen een eigen mandala
die ze 'kneden' tot een kruin.
■ Elementen uit de mandala werden verwerkt
in de stam.
■ Het resultaat is een soort kruising tussen
een mandala en een boom.
■ Gebruikt materiaal: bister

GROENTEN- SCHILDERIJ
■ Waarnemingsopdracht naar groenten.
Het principe van Alechinsky toepassen.
■ Eén grote middenkader en daar rond
kleinere kaders.
■ Mogelijk met verschillende technieken.

UITGEKRASTE DIEREN
■ Een plastic- folie ontvetten en
beschilderen met Oost-Indische inkt.
■ Wanneer dit droog is kan je hierin krassen
met een naald.
■ Waarnemingsoefening naar vissen en
vlinders met patronen.

COLLAGE FIGUREN NAAR MATISSE
■ Eerst worden er schetsen gemaakt van
elkaar, modeltekeningen.
■ Er worden stroken papier geschilderd naar
het voorbeeld van Matisse.
■ Uiteindelijk worden de figuren in papier
uitgewerkt.
■ Van het geheel wordt een collage
à la Matisse gemaakt.

ZWEVENDE MYTHOLOGISCHE WEZENS
■ Er wordt een landschap naar voorbeeld in
ecoline uitgewerkt als achtergrond.
■ Verschillende technieken zijn mogelijk: nat
in nat, zout op de natte ecoline, met een
in javel gedompeld oorstokje werken.
■ Een nieuw blad: een mythologische figuur
wordt uitgewerkt in ecoline met pen en inkt.
■ Deze figuur wordt uitgeknipt en met
trapjes op de tekening gekleefd,
zodat de figuren lijken te zweven.

BICDIEREN OP BIERKAARTJES
■ Waarneming naar dieren met veel
patronen.
■ Uitgewerkt in blauwe bic op bierkaartjes.

DIER VAN MIJN DROMEN
■ Geef enkele typische kenmerken van een
dier (poten, staart, vleugels, tanden,
hoorns, vacht, schubben, klauwen,…).
■ Verzamel uit tijdschriften allerlei leuke
vormen die van elkaar verschillen (groot,
klein, rond, hoekig, recht, gebogen, …).
■ Schik deze vormen tot een dier in een
collage.
■ Neem de tekening van de collage over
op een nieuw blad en schilder je dier
met plakkaatverf.

LEKKER PORTRET
■ De leerlingen verzamelen allerlei verpakkingen
van voedingswaren en dranken en
trachten daarmee een leuk portret samen
te stellen.

HOROSCOOP A LA HARING
■ Aan de hand van meegebrachte documentatie
over werken van de kunstenaar, gaan
leerlingen op zoek naar een grappige, originele
voorstelling van hun horoscoop,
maar in de stijl van de kunstenaar.
■ Rekening houden met de typische kenmerken
van de kunstenaar en met de kenmerken
van de horoscoop.
■ De leerlingen verwerken op een subtiele
manier hun naam en verjaardag in het
werk.

DE STAD VAN SMOOK
■ Illustratie bij het verhaal “De koning van
Katoren”
■ Voorlezen en bespreken van boekfragment
- fantaseren over de stad...
■ Voorstudie in potlood: gebaseerd op documentatie
van allerlei soorten gebouwen.
■ uitwerking in bister: op een reeds in een
middenkleur getint blad toevoegen en
weghalen

THE INCREDIBLE SHRINKING MAN
■ Bespreking van het werk van de Franse
fotograaf Gilbert Garcin.
■ Maken van poppetjes uit aluminiumfolie en
tape.
■ Foto's trekken van gekke stillevens met die
mannetjes.
■ Tekening (houtskool of bic) op basis van
die foto's.

PREHISTORISCH AARDEWERK: POTJE IN KLEI
■ Lineaire bandkeramiek is aardewerk dat
versierd werd met karakteristieke
patronen van banden, lijnen, punten.
■ Leerlingen mogen kiezen tussen de witte
of de rode klei om mee te werken, via
worstjesbouw wordt de pot opgebouwd.
■ Nadien wordt er een ontwerp gemaakt op
papier om later op de pot aan te brengen
met een satéstokje of een aardappelmesje.
■ Als afwerking wordt geboend met donkere
boenwas om een oud effect te bekomen.

PREHISTORISCH AARDEWERK: POTJE IN KLEI
■ Ontwerp van een surrealistische penselendoos
geïnspireerd op een werk van René
Magritte "Het werk der lichten".
■ Ontwerp van een penselendoos gemaakt
van de verpakking van chips.
■ Alle penselendozen samen vormen een
geheel/schilderij.

WANDLICHT
■ Schoendoosdeksel met elektrische
stroomkring gemaakt in les TO.
■ Decoratie zij-aanzicht silhouet.
■ Afwerking zijdepapier in les PO.

HET LOOPT OP WIELTJES!
■ Projectdag "Het loopt op wieltjes!"
■ Recyclage-sculptuur met blik
■ Plakken met lijmpistool en solderen

RECYCLAGE
■ Opdracht rond afvalverwerking.
■ De leerlingen maken hoedjes met cirkels,
die uit melk- en fruitbrik geknipt werden.

VAN ALECHINSKY TOT FABRE
■ Vormtaal van Alechinsky.
■ Techniek van Fabre (bic) en Alechinsky
(O.I.-inkt -penseel)
■ Direct, zonder voorontwerpen.
■ Het landschap (minimale herkenning) als
thema.

GESTREEPT
■ Naar aanleiding van het werk van Britse
kunstenares Bridget Riley.
■ Kleurenanalyse (waarneming) van een
werk van Hundertwasser.
■ Omzetten in een strepenwerk (compositie,
opbouw, verhoudingen, lijn, vlak, abstract)
met meetlat en potlood.
■ Afwerking met viltstiften in kleur (egale
inkleuring, kleurgevoel) en zwarte kader.

KANDINSKY, WARHOL EN HARING
■ De leerlingen krijgen van de leerkracht een
stukje van een puzzel.
■ Ze maken eerst een kleurstudie.
■ De leerlingen maken met het rasterprincipe
een uitvergroting op hun doek.
■ De leerlingen schilderen in planvorm
(welke laag is de onderste).
■ Zij houden hierbij rekening met hun
'buren' (afspraken rond
gemeenschappelijke kleuren...).

VAN LUCHTFOTO TOT STOFONTWERP
■ Vanuit de lucht gezien, is de wereld een
lappendeken.
■ De leerlingen brengen luchtfoto's mee,
uit boeken of van het internet.
■ Deze foto’s dienen als basis voor een
stoffenontwerp.
■ De leerlingen zoeken naar een goede basistekening
en de gepaste kleur, en het detail
wordt horizontaal en vertikaal gespiegeld.
■ De leerlingen kleuren in met ecoline.

MET EEN SCHOEN KAN JE IETS ANDERS DOEN
■ De leerlingen vertrekken van een oude
schoen en ontwikkelen daar iets nieuws
mee.
■ Ze zoeken hun idee volledig zelf.
■ De inspiratie van deze leerling kwam uit
het sprookje van Assepoester die haar
schoentje verloor op de trappen van het
paleis.

MIJN INITIALEN MOETEN HET IN 3D HALEN
■ Er worden twee massieve letters gemaakt
in klei, die zelfstandig kunnen staan.
■ Om verder te werken, worden ze niet meer
als letter maar als vorm bekeken.
■ De opdracht is om ze te versmelten tot
één boeiende vorm.
■ Nadien worden ze ingepakt met strookjes
papier maché en in zwart/wit beschilderd.
■ Ze worden afgewerkt door ze te beschilderen
met de 2 letters die als basis dienden.

LOSJES OF STRAK?
■ Er worden composities gemaakt met
horizontale en vertikale lijnen (op witte
badkamertegels) met houten takjes.
■ Deze zorgen voor een organische
samenstelling.
■ Ze worden overspoten met zwarte lak en
daarna afgeplakt met schildertape.
■ Er ontstaat een schril contrast tussen de
structuren van de organische en strakke
composities.

BLAAS DE INHOUD VAN EEN PENNEZAK OP!
■ Waarnemingstekenen van kleine
bureauspulletjes.
■ Zeer sterk opgeblazen op grote kartonnen
flappen.
■ Uitgewerkt in alcoholstiftcontouren met
een achtergrond in 1 zuivere kleur

KLEINE AFDRUK VAN EEN SCHOEN
■ Beginnen met waarnemingstekenen van de
wetmatige en saaie tekening van de
onderkant van een sportschoen.
■ Klein fragment daaruit heel sterk uitvergroten
tot een abstract geheel.
■ Compositie een eerste keer uitgewerkt in
monochrome kleuren.
■ Tweede keer dezelfde compositie uitgewerkt
in grijswaarden.

EEN STAD IN BEWEGING
■ Techniek: pastelkrijt en inkt.
■ Ronde vormen tekenen met penseel en
inkt.
■ Elk vlak wordt uitgewerkt volgens een
begrip (leegte, drukte, lawaai, …) en het
kleurgebruik dat hiermee geassocieerd
wordt.
■ Verwerken van het thema stad in de
tekening, en verwijzen naar het werk van
Kandinsky.

CARNAVAL IN VENETIË
■ Techniek: ecoline, goudverf en stift op
doek.
■ Op een stuk stof maskers tekenen en laten
versieren zoals het Carnaval in Venetië.
■ De achtergrond wordt geschilderd met
ecoline, alsook versieringen in de maskers
(eventueel ook met goudverf).
■ Omlijnd met zwarte stift.
■ De stukken doek worden aan elkaar
genaaid, zodat het één groot werk wordt.

TEKENDICTEE
■ Techniek: plakkaatverf.
■ Via een omschrijving (onder, tussen, achter,
in het midden van het blad,…) maken
de leerlingen rechtstreeks een tekening
met blauwe verf en penseel.
■ Het schilderij wordt uitgewerkt met plakkaatverf
volgens de fauvisten.

ONZE NAAM IN STRAALVORM
■ Techniek: kleurpotloden
■ En vierkant verdelen in 8 stralen,
alternerend worden de stralen uitgewerkt
met hun naam en met een patroon.
■ Complementair kleurgebruik.
■ Gebruik van verschillende lettertypes.

Dankjewel...
An Van Rijckegem Barbara Scholiers Bieke Van
Gompel Britt Vermeir Carine Bens Caroline Lamagie
Edith Verwimp www.plastischeopvoeding.vvkso.be
Griet Lagrou Hadelijn Dewilde Hyacintha Maes Ilse
Baeten Inez Van Neer Ingeborg Vanderbruggen
Ingrid Raymenants Karl Verlinden Lieselotte Mys
Lise Godschalk Margot Bubbe Marleen Van Looveren
Mieke Verbruggen Rita Jeltsch Tineke De Ridder
Tom Janssens Vanessa Decort
...voor de boeiende lesideeën en mooie foto’s.