Margreet Steup over NPSLE Osteonecrose Huidproblemen ... - Nvle

Dr. T.J. (Tom) Stoof, dermatoloog
in het VUMC te Amsterdam, heeft
tijdens het jubileumcongres van de
NVLE in mei 2010 een workshop gegeven
over huidlupus.
In dit interview maken we nader kennis
met deze arts die al sinds 1985
werkzaam is in het VUMC.
Tom Stoof begon, nadat hij zijn studie
biochemie aan de Vrije Universiteit met
aansluitend een promotie-onderzoek in
1974 had afgerond, in 1978 met de
studie geneeskunde in Rotterdam. In
1985 kwam hij in dienst van het VUMC,
eerst als assistent in opleiding en later
als dermatoloog. Met zijn keuze voor de
geneeskunde koos hij voor het omgaan
met mensen, alleen wetenschappelijk
werk (biochemie/moleculaire biologie)
was niet voldoende voor hem. Het boeiende
aan dermatologie is voor hem dat
je direct kunt zien waar het om gaat, patiënten
komen met een zichtbare afwijking
op het spreekuur. Naast ‘typische’
huidziekten zoals bijvoorbeeld eczeem
en psoriasis, heeft de huid ook een
duidelijke signaalfunctie voor onderliggende
problemen op intern geneeskundig
gebied. Voorbeelden hiervan zijn
(systemische) lupus erythematodes,
dermatomyositis, de ziekte van Sjögren,
sclerodermie, afwijkingen aan de
schildklier, suikerziekte, en vele andere
aandoeningen.
Sinds 1995 is Dr. Stoof chef de poli-
18
NVLE Venster september 2011
Huidproblemen bij lupus
clinique dermatologie en dat betekent
dat bijna alle patiënten die op de poli
dermatologie komen door hem worden
(mee)gezien. Als dermatoloog moet je
veel ervaring opdoen om als het ware
‘de huid goed te leren lezen’. Dat geldt
met name ook voor het stellen van diagnoses
bij auto-immuunziekten waarbij
de huid betrokken kan zijn, zoals bij
lupus. De auto-immuunziekten vormen
één van de aandachtsgebieden in het
werk van Tom Stoof. Hij heeft daarom
één keer in de veertien dagen, samen
met reumatoloog Alexandre Voskuyl,
een spreekuur voor patiënten met een
auto-immuunziekte.
Vragen
1. Wat is uw ervaring met het stellen
van de diagnose huidlupus en
het behandelen van deze ziekte?
Herkent een dermatoloog het meteen
en is er een behandelprotocol?
Er worden 3 vormen van ‘huidlupus’ onderscheiden:
a. Chronische discoïde lupus erythematodes
(CDLE), die zich nagenoeg
uitsluitend in de huid manifesteert
en waarbij verlittekening optreedt.
In behaarde gebieden geeft dit aanleiding
tot kaalheid, bijvoorbeeld in
de baardstreek of op het behaarde
hoofd. Deze vorm is goed te herkennen
door een dermatoloog.
CDLE
b. Subacute cutane lupus erythematodes
(SCLE), waarbij een 2-tal
vormen worden onderscheiden: de
papulosquameuze of psoriasiforme
variant, die enigszins op psoriasis
lijkt en de annulaire (ringvormige) variant,
waarbij de plekken wat groter
zijn en vlakker met vooral randschilfering.
De afwijkingen worden met
name gezien op plaatsen die aan de
zon zijn blootgesteld zoals romp en
armen.
acute cutane LE
Bij SCLE treedt er geen verlittekening
op. De afwijkingen bij SCLE betreffen
voornamelijk de huid, maar kunnen ook
systematiseren tot een veelal milde SLE
(zie onder c). Dat is in ongeveer 30% het
geval. Het is dus zaak om hierop attent
te blijven.
c. Systemische lupus erythematodes
(SLE), waarbij de aandoening van
meet af aan systemisch is en waarbij
de huid veelal ook betrokken is.
Voorbeelden van huidafwijkingen in
het kader van SLE zijn het bekende
‘vlindervormig’ erytheem (malar rash,
butterfly rash) in het gelaat, maar
er kunnen ook discoïde afwijkingen
voorkomen zoals die bij CDLE worden
gezien, vaatontsteking, haaruitval
en ontsteking van het onderliggende
vet (lupus profundus). Tevens