Margreet Steup over NPSLE Osteonecrose Huidproblemen ... - Nvle

NPSLE:
vergeetachtigheid, lupusfog en behandeling
Margreet Steup-Beekman
Donderdag 16 juni 2011 is Margreet
Steup-Beekman in Leiden gepromoveerd
op het proefschrift ‘Studies on
Neuropsychiatric SLE’.
In verschillende studies zijn de meest
voorkomende manifestaties (uitingen)
van NPSLE: cognitieve dysfunctie
(stoornissen van het geheugen
en de intelligentie), cerebrovasculaire
aandoeningen (herseninfarcten en
TIA’s), hoofdpijn en stemmingsstoornissen
(zoals depressie). Dit vonden
wij ook in de patiëntengroep die is
geëvalueerd in het LUMC. Daarnaast
komen psychose, epilepsie, acute
verwardheid en soms angststoornissen,
polyneuropathie, hersenzenuwneuropathie
en zelfs dwarslaesie
voor; gelukkig treedt dit laatste
maar zelden op.
Het is bij SLE echter moeilijk om vast
te stellen of de neuropsychiatrische
klachten worden veroorzaakt door activiteit
van de SLE of dat er sprake is
van neuropsychiatrische symptomen
die onafhankelijk van de ziekte en dus
naast de SLE voorkomen. Het is bijvoorbeeld
heel goed voorstelbaar dat
een chronische aandoening die veel
impact heeft op de kwaliteit van leven,
effect heeft op je stemming, zonder dat
er sprake is van activiteit van de SLE
in de hersenen. De moeilijkheid is dat
er geen diagnostische test bestaat
die specifiek is voor SLE gerelateerde
neuropsychiatrische betrokkenheid.
Om de verschillende manifestaties bij
SLE beter te kunnen indelen heeft de
14
NVLE Venster september 2011
ACR (American College of Rheumatology)
in 1999 de ‘ACR nomenclature
and case definitions for neuropsychiatric
SLE’ opgesteld, een document met
in- en exclusiecriteria voor 19 centrale
en perifere zenuwstelselsyndromen bij
SLE. De diagnose NPSLE blijft echter
nog steeds gebaseerd op expert-opinie
na zorgvuldig uitsluiten van andere mogelijke
oorzaken van neurologische en
psychiatrische symptomatologie.
Vergeetachtigheid
Uit onderzoek blijkt dat cognitieve stoornissen,
zoals vergeetachtigheid, bij 23-
60% van alle SLE-patiënten voorkomen.
De meeste patiënten hebben milde tot
matige cognitieve klachten met een gunstig
beloop. Ernstige cognitieve stoornissen
ontwikkelen zich bij 3-5% van de
SLE-patiënten. Door middel van neuropsychologisch
onderzoek kan bij SLEpatiënten
worden onderzocht of cognitieve
functiestoornissen aantoonbaar zijn en
in welke mate. Hoe cognitieve dysfunctie
precies ontstaat door SLE is niet bekend.
Wel is er een relatie met herseninfarcten
aangetoond en is er mogelijk een associatie
met bepaalde auto-antistoffen. Dit
laatste is echter niet eenduidig vastgesteld.
Belangrijk is te beseffen dat cognitieve
functies worden beïnvloed door meerde-
‘Uit onderzoek blijkt dat
cognitieve stoornissen, zoals
vergeetachtigheid, bij 23-60%
van alle SLE-patiënten
voorkomen’
re factoren, zoals moeheid, somberheid
of een te traag werkende schildklier. Het
is daarnaast bekend dat arteriosclerose
(aderverkalking) ook invloed heeft op geheugen
en intelligentie. Tevens blijkt zowel
bij de gezonde bevolking als bij mensen
met lupus, dat cognitie geen vaststaand
iets is, maar continu blijkt te schommelen.
Bij de behandeling van cognitieve klach-