ct-scan van het colon.pdf - Diaconessenhuis Leiden

Afdeling Radiologie
CT-scan van het colon

Diaconessenhuis Leiden
CT-scan van het colon
Datum en tijd
U wordt __________(dag), __________________(datum) om _______________ uur verwacht.
Plaats
U meldt zich bij de balie van de afdeling Radiologie (route 36, 2 e etage). U heeft de
afsprakenkaart van het ziekenhuis bij u. Als er gegevens moeten worden gewijzigd,
dan kunt u dit een kwartier voor de afgesproken tijd laten doen bij het Afsprakenbureau
op de begane grond van de poliklinieken.
Neemt u uw verzekeringsbewijs en identiteitsbewijs mee.
Wij raden u aan de hele folder goed door te lezen.
Algemeen
U heeft met uw arts afgesproken dat er een CT-scan van de dikke darm wordt
gemaakt. De letters CT staan voor Computer Tomografie. Het te onderzoeken
gedeelte van uw lichaam (uw buik) ligt in de ronde tunnel van de CT-scanner. Die
tunnel is ongeveer 50 centimeter lang en heeft een diameter van 70 centimeter. In
de scanner zit een röntgenbuis die om u heen draait. De röntgenstralen worden
door het lichaam gestuurd, opgevangen en omgezet in elektrische signalen. Die
signalen worden weer verwerkt door een computer. Op deze manier kunnen er
driedimensionale beelden van de dikke darm worden gemaakt. Er is dus geen lange
slang nodig om het binnenste van de darm te bekijken, in tegenstelling tot een
scopie.
De duur van het onderzoek is 20 tot 25 minuten en is niet pijnlijk. Het wordt
uitgevoerd door een radioloog, bijgestaan door MBB-ers (Medisch Beeldvormings- en
Bestralingsdeskundige).
De informatie in deze folder is algemeen van aard. Dat wil zeggen dat het onderzoek
is beschreven zoals het meestal zal verlopen. Het kan zijn dat de radioloog een
andere procedure kiest, die beter aansluit bij uw situatie. Het is echter niet mogelijk
alle varianten en alternatieven in deze algemene folder te vermelden.
Mogelijke risico’s worden door de behandelend arts met u besproken.
Voorbereiding
Zwangerschap
In verband met de röntgenstraling is het belangrijk te weten of u in verwachting
bent. Als u zwanger bent, of zwanger denkt te zijn, neem dan contact op met de
behandeld arts. Deze overlegt met u of het onderzoek kan doorgaan. Meld ook voor
het onderzoek een (eventuele) zwangerschap aan de MBB-er.
Borstvoeding
Geeft u borstvoeding en er wordt bij u contrastmiddel toegediend, dan adviseren wij
u de melk tot 24 uur na het onderzoek af te kolven en niet te gebruiken.
Medicijnen
Als u medicijnen gebruikt, kunt u die tijdens de voorbereiding en op de dag van het
2

3
Diaconessenhuis Leiden
CT-scan van het colon
onderzoek gewoon innemen. De Telebrix, die u moet innemen kan diarree
veroorzaken. Hierdoor kan de werking van medicijnen (dus ook de anticonceptiepil)
verminderd zijn. Houdt u hier rekening mee.
Kleding
Bij dit onderzoek mogen geen metalen voorwerpen in de buurt van uw buik zitten.
Kies daarom op de dag van het onderzoek kleding waaraan geen onderdelen van
metaal zitten ( bijvoorbeeld ritsen, knopen of haakjes). Tevens adviseren wij u om
uw sieraden thuis te laten.
Voorbereiding onderzoek
Om de darmen te onderscheiden van andere organen is het nodig om contrastmiddel
te drinken. U heeft 3 flesjes met contrastmiddel, Telebrix Gastro, mee naar huis
gekregen en moet dit volgens onderstaand schema innemen. Voor een goede
beoordeling van de darmen is het heel belangrijk dat u zich goed aan het voorbereidingsschema
houdt.
De dag voor het onderzoek: dag
datum
Ontbijt met vezelarm dieet + 50 ml Telebrix Gastro
Lunch met vezelarm dieet + 50 ml Telebrix Gastro
Avondeten met vezelarm dieet + 50 ml Telebrix Gastro
Na de avondmaaltijd heldere vloeistoffen
De inhoud van het flesje Telebrix mag vermengd worden met limonade. De Telebrix
moet dus niet worden aangelengd met 950 ml water, zoals in de bijsluiter staat.
Toelichting op het vezelarm dieet vindt u in de bijlage.
De dag van het onderzoek: dag
datum
’s Ochtends gebruikt u een vloeibaar ontbijt, zoals aangegeven in de bijlage.
NB. De Telebrix Gastro veroorzaakt bij veel patiënten diarree. Houdt u hier rekening
mee.
Contrastmiddel in de bloedvaten
Bij enkele CT-onderzoeken wordt contrastmiddel in de bloedvaten gebruikt. De
radioloog beslist dit aan de hand van de gegevens op de aanvraag.
Het contrastmiddel krijgt u via een infuus toegediend. Het infuus wordt voor het
onderzoek in een ader van de arm ingebracht. Aan het infuus zit een lange
infuusslang waardoor het contrast tijdens het onderzoek wordt ingespoten. Het
plastic infuusnaaldje blijft tijdens het onderzoek in de ader in de arm zitten.
Algemene informatie over contrastmiddelen via een infuus vindt u achterin deze
folder.

4
Diaconessenhuis Leiden
CT-scan van het colon
Het onderzoek
De MBB-er haalt u op uit de wachtruimte en loopt met u mee naar de onderzoekkamer.
Hij/zij zal u precies vertellen wat er gaat gebeuren. Heeft u vragen dan kunt u
die aan hem/haar stellen.
U wordt verzocht zich deels te ontkleden in een kleedkamer. Deze is aan de
gangzijde af te sluiten, zodat uw persoonlijke eigendommen veilig zijn. In de
onderzoekkamer wordt u gevraagd om op de onderzoektafel te gaan liggen.
De MBB-er zal een dun slangetje in de anus plaatsen. Vervolgens krijgt u een injectie
met ‘Buscopan’. Dit is een middel dat kortdurend de darmbeweging vermindert.
Daarna wordt langzaam via het slangetje lucht in de darm geblazen terwijl u op uw
linker zijde of de rug ligt. Vervolgens worden de eerste scans gemaakt. Na deze
scans wordt u verzocht op de buik te gaan liggen en zal er nog wat lucht in de darm
worden geblazen. Er worden dan weer 2 scans gemaakt.
Tijdens het maken van de scan schuift de onderzoekstafel langzaam door de tunnel.
Het is belangrijk dat u tijdens het onderzoek stil blijft liggen en uw adem goed
vasthoudt. De foto’s mislukken namelijk als u beweegt.
Tijdens het onderzoek heeft u via een intercom contact met de MBB-er, die in een
aangrenzende ruimte zit. Hij/zij heeft oogcontact met u via een glazen wand.
Na het onderzoek
Na afloop van het onderzoek wordt, indien contrastmiddel toegediend is, de
infuusnaald verwijderd. Hierna kunt u op eigen gelegenheid naar huis.
Het contrastmiddel wordt via de nieren uitgescheiden. Om dit te versnellen is het
goed om na het onderzoek extra te drinken. Heeft u contrastmiddel gedronken dan
kan het zijn dat de ontlasting 1 á 2 dagen wat dunner is.
Uitslag
De radioloog bestudeert de gemaakte foto’s. De uitslag krijgt u van uw behandelend
arts.
Het dieet
Het dieet start een dag voor het CT-onderzoek en bestaat uit vezelarme voeding. De
vezelarme voeding zorgt ervoor dat het contrastmiddel zich goed verspreidt door de
darminhoud.
• Na de avondmaaltijd vóór het onderzoek zijn alleen vloeistoffen toegestaan,
zoals sappen (appelsap, heldere vruchtenmixdranken), limonade van siroop,
frisdrank (ook light), water, bouillon, thee en koffie. Dit geldt totdat de CT
heeft plaatsgevonden. Als u pas ’s middags een CT-Colografie heeft, kunt u
als ontbijt vloeibare etenswaren gebruiken zoals vla, yoghurt en kwark (zonder
stukjes).
Algemeen
• Het uitgangspunt van het dieet is dat vezels en vezelachtige bestanddelen in
voeding beperkt worden.
• Veel voedingsmiddelen bevatten noten, zaden of grove vezels. Kies niet voor
deze producten, maar neem een naturel variant.

5
Diaconessenhuis Leiden
CT-scan van het colon
• Groente en fruit bevatten veel vezels en deze zijn dus maar met mate toegestaan.
Fruit in de vorm van vruchtensappen zonder vruchtvlees en groente
beperkt tot de toegestane soorten.
• Zorg ervoor voldoende te drinken (minimaal 10-12 glazen per dag).
Vezelrijke voedingsbestanddelen die u NIET mag eten:
• Volkoren graanproducten:
- bruin-,volkoren- en roggebrood
- tarwe- en maïszemelen
- muesli
- volkoren- en meergranen pasta’s
- havermoutpap
- zilvervliesrijst
• Vezelige groenten:
- asperges, bleekselderij, zuurkool, snijbonen, sperziebonen, prei, doperwten,
peulvruchten, taugé, maïs, champignons, tomaten en rauwkost
• Bepaalde fruitsoorten:
- onrijp fruit
- sinaasappel, grapefruit, mandarijn, ananas, mango, kiwi
- gedroogde (zuid) vruchten zoals dadels, vijgen, pruimen, krenten, rozijnen
en kokos
• Noten, pinda’s en zaden:
- alle pindasoorten
- alle nootsoorten
- sesamzaad, maanzaad, zonnebloempitten
• Overigen:
- scherpe specerijen
- popcorn.
Wat kunt u dan WEL eten?
• Graanproducten:
- wit brood, beschuit, toast (naturel)
- witte rijst, pasta, (bv. spaghetti)
- pannenkoeken
- custardpap, lammetjespap (rijstebloempap)
• Groenten en fruit:
- aardappelen
- gaar gekookte groeten, zoals wortelen, bloemkool, lof, andijvie en spinazie
- vers fruit mits goed rijp, geschild en ontpit zoals appel, banaan en
peer
• Alle soorten vlees, vis en kip
• Soepen:
- bouillon
- soepen met stukjes vlees/kip, soepballetjes, vermicelli, macaroni en
rijst
• Beleg:
- kaas
- vleeswaren

6
Diaconessenhuis Leiden
CT-scan van het colon
- alle zoete beleg (behalve pindakaas, marmelade en jam met stukjes
fruit)
- eieren
- suiker
- vlees, vis, kip
• Dranken:
- vruchtensappen zonder vruchtvlees
- limonades
- frisdranken
- thee en koffie
- mineraal water
- alcoholische dranken
- melk en melkproducten (vla en yoghurt, zonder vruchten)
• Tussendoortjes:
- chocolade
- snoep
- ijs
- cake (geen koekjes)
• Specerijen:
- zout, peper, paprikapoeder, nootmuskaat, kaneel, peterselie, mosterd,
ketchup, groene kruidenmixen
Algemene informatie over contrastmiddelen
Contrastmiddel wordt gebruikt om een betere indruk te krijgen van de toestand van
(slag)aders of organen die moeten worden onderzocht. Het contrastmiddel dat
wordt gebruikt, is een vloeistof waarin een jodiumhoudend molecuul is opgelost. De
toediening ervan via een ader (of in voorkomende gevallen slagader) kan een paar
verschijnselen veroorzaken:
• Tijdens de injectie kunt u een warmtegevoel krijgen in het hele lichaam. Ook
kunt u een vol gevoel in de maagstreek krijgen, mogelijk vergezeld van misselijkheid.
Na de injectie verdwijnt dit snel.
• Het is mogelijk dat u overgevoelig bent voor contrastmiddelen. Dit uit zich
door jeuk, niezen, hoesten en/of uitslag.
• Zeer zeldzaam kan een ernstige overgevoeligheid optreden waarbij benauwdheid
en hartkloppingen kunnen ontstaan. Dit kan soms uitmonden in een algehele
reactie van het lichaam (= anafylactische reactie).
Wanneer deze reacties zich voordoen, gebeurt dit meestal kort na de injectie van
contrast. Hoewel deze reacties zeer zeldzaam zijn, zijn wij daar wel steeds op
voorbereid en kunnen wij direct passende maatregelen nemen om deze tegen te
gaan.
Soms kunnen reacties optreden, enkele uren tot dagen nadat het contrastmiddel is
toegediend. Het gaat dan om roodheid en jeuk. Wij verzoeken u deze reacties altijd
te melden aan de afdeling Radiologie, omdat hiervan een aantekening wordt
gemaakt in uw dossier. Voor eventuele behandeling van de klachten kunt u contact
opnemen met uw huisarts.
Waarschuwing
Heeft u in het verleden al eens een reactie op contrastmiddelen gehad, of heeft u

7
Diaconessenhuis Leiden
CT-scan van het colon
veel last van allergieën (hooikoorts, huiduitslag), meld dit dan voor het onderzoek
aan de MBB-er. Dan kunnen namelijk tijdig maatregelen genomen worden om een
reactie te voorkomen.
Wat te doen in geval van ziekte of verhindering
Als u door ziekte of om andere reden verhinderd bent uw afspraak na te komen,
neem dan zo snel mogelijk contact op met de afdeling Radiologie, telefoonnummer
071 – 517 83 30. U kunt dan wellicht een nieuwe afspraak maken en in uw plaats
kan een andere patiënt geholpen worden.
Neem wel altijd uiterlijk 24 uur van tevoren contact op. Belt u later af, dan zijn wij
genoodzaakt de tijd die voor u gereserveerd is in rekening te brengen. U ontvangt
hiervoor een nota van het ziekenhuis.
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u tijdens kantooruren
contact opnemen met de afdeling Radiologie.
Afdeling Radiologie
Telefoonnummer: 071 - 517 83 30
0113/5020507/DIA1240