Omtrent maart 2013 - Davidsfonds
Omtrent maart 2013 - Davidsfonds
Omtrent maart 2013 - Davidsfonds
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Verschijnt vier keer per jaar. | Afgiftekantoor Gent X<br />
<strong>maart</strong> ’13omtrent<br />
Ambacht aan de macht<br />
De Nacht van de Geschiedenis<br />
looft vakmanschap p. 20<br />
“Tuinieren kan iedereen!”<br />
Angelo Dorny, onze jongste tuinspecialist p. 32<br />
Van timmerman tot tsaar<br />
Peter de Grote in Amsterdam p. 43<br />
cultuurmagazine van het <strong>Davidsfonds</strong> | www.davidsfonds.be | 3 euro<br />
Kristl Strubbe<br />
“Ik ben heel<br />
ambitieus<br />
voor Herita”
Foto: ClubMediéval © Koen Broos<br />
GRUUTHUSE<br />
26 — 28.04.13<br />
BRUGGE IN HET JAAR 1400<br />
DRIE CONCERTEN MET MUZIEK UIT<br />
HET GRUUTHUSE-HANDSCHRIFT<br />
ClubMediéval, Fala Música, Psallentes<br />
& Camerata Trajectina<br />
Bezoek de tentoonstelling Liefde en Devotie, over het Gruuthusehandschrift,<br />
aan reductietarief met een Gruuthuse-concertticket.
Lezen opent een schat aan<br />
onbekende werelden, scherpt<br />
inzicht en visie, brengt<br />
nuance en begrip, verruimt<br />
de horizon en de geest<br />
Voorlezen<br />
doet lezen<br />
<strong>2013</strong> is uitgeroepen tot Europees Jaar van het Voorlezen. De campagne,<br />
die in Vlaanderen wordt getrokken door Stichting Lezen, wil iedereen<br />
laten ervaren hoe plezierig en waardevol voorlezen is. Niet alleen voor<br />
kinderen, maar ook voor volwassenen.<br />
Het lijkt misschien wat vreemd, zo’n Jaar van het Voorlezen. Er is toch al een<br />
jaarlijkse voorleesweek? Of is het ook een verrassende en originele voorzet om<br />
mensen niet alleen aan het voorlezen te zetten, maar ook aan het lezen?<br />
Voor kinderen is het vaak het leukste moment van de dag, dat verhaaltje voor<br />
het slapengaan. Het wekt ook nieuwsgierigheid: naar de mooie prenten die voor-<br />
leesboeken vaak tot juweeltjes maken. En het is het eerste contact met boeken,<br />
met verhalen, met de rijkdom van taal. Voorlezen als toegangspoort tot lezen.<br />
Er zijn nog andere plekken waar aan jonge – en oudere – kinderen kan worden<br />
voorgelezen: in de klas, bijvoorbeeld. Zo is toch ooit het succes van Marc de Bel<br />
begonnen, toen hij zijn zelfgeschreven verhalen voorlas aan zijn leerlingen en ze<br />
hem vroegen of hij daar geen boek van kon maken. Hoeveel kinderen hebben<br />
sindsdien niet via zijn boeken ontdekt hoe fijn, spannend, knotsgek, ontroerend,<br />
zalig … lezen kan zijn?<br />
Steeds meer ontdekken ook volwassenen de kracht van voorlezen. Denk aan het<br />
succes van Tom Lanoyes Sprakeloos op de planken en van zoveel andere literaire<br />
podiumprogramma’s. Ze spelen vandaag een belangrijke rol in het bevorderen<br />
van de leescultuur.<br />
Voorlezen doet lezen. En dat is goed, want lezen verdient gestimuleerd te worden.<br />
Lezen opent een schat aan onbekende werelden, scherpt inzicht en visie,<br />
brengt nuance en begrip, verruimt de horizon en de geest. Echt niet mis, zo’n<br />
Jaar van het Voorlezen!<br />
Peter Peene<br />
nationaal voorzitter<br />
© Jimmy Kets<br />
peter<br />
3
ladwijzer<br />
4<br />
interview<br />
12 “Mensen prikkelen is mijn missie”<br />
Kristl Strubbe over politiek, erfgoed en de job van haar leven<br />
evenementen<br />
20 Ambacht aan de macht<br />
Drie generaties vakmannen over hun stiel<br />
boeken<br />
32 “Ik ben een oude tuinier in een jong lichaam”<br />
Angelo Dorny over zijn groentepassie en nieuwe tuinboek<br />
cursussen<br />
38 De Etrusken, een apart volkje<br />
Over feministen, stedelingen en andere voorlopers<br />
reizen<br />
43 Van timmerman tot tsaar<br />
Hermitagemuseum Amsterdam eert Peter de Grote<br />
12<br />
© Jimmy Kets<br />
38<br />
© shutterstock.com
32<br />
43<br />
20<br />
© Marco Mertens<br />
Kort<br />
30 Evenementen<br />
36 Boeken<br />
42 Cursussen<br />
47 Reizen<br />
Columns<br />
11 De Flandrien<br />
50 Boeken toe!<br />
En ook<br />
6 In beeld<br />
8 Cultuurnieuws<br />
10 Inbox<br />
37 Dit vindt u van <strong>Omtrent</strong><br />
48 Ronde van Vlaanderen<br />
Win<br />
8 Literaire wandeling Passa Porta Festival,<br />
10 gratis duotickets<br />
26 Tentoonstelling Modernisme, 20 gratis duotickets<br />
26 Tentoonstelling Liefde en devotie, 20 gratis duotickets<br />
27 Tentoonstelling Bonaparte aan de Schelde,<br />
20 gratis duotickets<br />
27 Voorstelling Gruuthuse in alle staten,<br />
15 gratis duotickets<br />
27 Tentoonstelling Het Gulden Cabinet, 10 gratis duotickets<br />
28 Tentoonstelling Hieronymus Cock, 50 gratis duotickets<br />
31 Festival aan Zee, 6 gratis duo(vip)tickets<br />
31 Nekka-Nacht, 10 gratis viptickets<br />
35 Persoonlijk tuinadvies van Angelo Dorny, één winnaar<br />
40 Tentoonstelling De Etrusken, 30 gratis duo(vip)tickets<br />
52 Ronde van Vlaanderen, een Bongobon van € 249,90<br />
Colofon<br />
<strong>Omtrent</strong> is het cultuurmagazine van het <strong>Davidsfonds</strong><br />
Hoofdredactie: Filip Salmon<br />
Redactiecoördinatie: Lieselotte De Snijder<br />
Teksten: Evelyn Demey, Bert De Smet, An Dodion, Peter Peene, Johan Smeuninx, Kurt Van<br />
Eeghem, Eveline Vrolix<br />
Foto’s: <strong>Davidsfonds</strong>, Jimmy Kets, Marco Mertens, Shutterstock<br />
Beeld cover: Jimmy Kets<br />
Concept, eindredactie en opmaak: Jansen&Janssen, www.jaja.be<br />
Advertenties: Publicarto, contactpersoon: Katrien De Vos, tel. 053 82 60 95<br />
Druk: Corelio Printing<br />
Verantwoordelijke uitgever: Jeroen Sleurs, <strong>Davidsfonds</strong>, Blijde-Inkomststraat 79-81, 3000<br />
Leuven, tel. 016/310.600, fax 016/310.608, www.davidsfonds.be, omtrent@davidsfonds.be<br />
Het <strong>Davidsfonds</strong> is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de commerciële advertenties.<br />
5
in beeld<br />
6<br />
© Dirk Ott, shutterstock.com
Ongelooflijk bekoorlijk<br />
India is een land van uitersten: de besneeuwde bergtoppen<br />
van de Himalaya tegenover het laagland van de Ganges, droge<br />
woestijnen versus natte rijstvelden, rijkdom naast armoede. Het<br />
maakt allemaal deel uit van de Indiase aantrekkingskracht, waar<br />
ook Europalia niet aan kan weerstaan. Vanaf oktober zet de<br />
24ste editie van het internationale festival het land – of beter<br />
het continent – in de kijker.<br />
Ook <strong>Davidsfonds</strong> Cultuurreizen richt de blik op Incredible<br />
!ndia, zoals het land in het buitenland gepromoot wordt. De<br />
reis ‘Het India van zeven wereldgodsdiensten’ is net achter de<br />
rug, maar er staan nog twee reizen naar Rajasthan (afreis op<br />
16 <strong>maart</strong> en 23 november <strong>2013</strong>) en een reis naar Zuid-India<br />
(afreis op 29 oktober <strong>2013</strong>) op u te wachten.<br />
INFO Meer info over <strong>Davidsfonds</strong> Cultuurreizen vindt u op<br />
www.davidsfonds.be/cultuurreizen. In het volgende nummer<br />
van Gulliver leest u meer over de Europaliaplannen van<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Cultuurreizen.<br />
7
cultuurnieuws<br />
8<br />
“<br />
Stop de tijd<br />
Vandaag telt niet langer<br />
je unieke profiel, wel je<br />
netwerk en je positionering:<br />
hoe verhoud je je als<br />
cultuurinstelling tot andere<br />
dynamieken? Als we kunst<br />
opnieuw in de samenleving<br />
willen plaatsen, moeten<br />
de muren neer.<br />
INFO Luc Delrue, intendant van Museum M in Leuven, hield<br />
in De Morgen van maandag 21 januari <strong>2013</strong> een warm pleidooi<br />
voor meer samenwerking op lokaal vlak. Het <strong>Davidsfonds</strong><br />
en Museum M werken al een aantal jaren structureel samen.<br />
Over die samenwerking leest u meer op p.28. Een uitgebreide<br />
versie van het interview met Luc Delrue kunt u lezen in<br />
het cultuurtijdschrift rekto:verso via www.rektoverso.be.<br />
Verbaast het u ook hoe de uren soms<br />
razendsnel voorbijvliegen en dan weer<br />
tergend traag voortkruipen? Net als het<br />
weer beheerst de klok ons leven. Ook<br />
onze kijk op de geschiedenis wordt be-<br />
paald door de tijd en de vergankelijkheid.<br />
Want alleen wat door de eeuwen heen<br />
bewaard is gebleven, maakt deel uit van<br />
onze cultuur. Daarom richt Erfgoeddag<br />
dit jaar de schijnwerpers op het werk<br />
dat vele vrijwilligers verrichten om ons<br />
cultureel erfgoed intact en dus tijdloos te<br />
houden. Op zondag 21 april kunt u in heel<br />
Vlaanderen activiteiten bijwonen waarin<br />
de tijd een rol speelt. Ook verschillende<br />
<strong>Davidsfonds</strong> afdelingen werken mee,<br />
zoals <strong>Davidsfonds</strong> Brussel, Herk-de-<br />
Stad, Hoogstraten, Hove, Molenbeek,<br />
Oosterzele en Waasmunster. Naar aan-<br />
leiding van Erfgoeddag verschijnt bij<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Uitgeverij het boek In geen<br />
tijd, dat een frisse blik werpt op onze<br />
geschiedenis. Auteur Kris Merckx ver-<br />
telt over kalenders en uurwerken, de<br />
oerknal en het ontstaan van de aarde,<br />
het voorspellen van de toekomst en het<br />
reizen in de tijd, Darwins evolutietheorie<br />
en Einsteins relativiteitstheorie, en<br />
nog veel meer. Begin al maar af te tellen<br />
naar 21 april!<br />
INFO Meer info over Erfgoeddag vindt u<br />
op www.erfgoeddag.be. Op onze website<br />
www.davidsfonds.be kunt u terecht voor<br />
meer info over <strong>Davidsfonds</strong> activiteiten<br />
op Erfgoeddag. Het boek In geen tijd telt<br />
208 pagina’s en kost 27,50 euro. U kunt<br />
het bestellen met de bon in het midden<br />
van deze <strong>Omtrent</strong>.<br />
Een zee van tijd<br />
Niet alleen Erfgoeddag neemt dit jaar de<br />
tijd, ook de Jeugdboekenweek doet dat.<br />
Twee weken lang, van 2 tot 17 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong>,<br />
overspoelt ze bibliotheken, boekhandels<br />
en scholen met verhalen over verleden, heden<br />
en toekomst. Aan gezien <strong>2013</strong> ook het
Volg de verbeelding<br />
Van woensdag 20 tot en met zondag<br />
24 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong> wordt het centrum van Brussel<br />
ingepalmd door het Passa Porta Festival.<br />
Vijf dagen lang biedt het internationale literatuurhuis<br />
in Brussel een waaier aan literaire<br />
activiteiten met schrijvers, denkers en opiniemakers<br />
uit de hele wereld. Het thema van<br />
deze editie is de verbeelding. Het sluitstuk van<br />
het festival is een literair parcours dat u op<br />
zondag 24 <strong>maart</strong> meevoert door de Brusselse<br />
binnenstad. Het <strong>Davidsfonds</strong> zorgt voor een<br />
unieke literaire tussenstop, in samenwerking<br />
met het Willemsfonds, het Vermeylenfonds en<br />
het Masereel fonds. Viona Westra modereert<br />
een gesprek tussen Joris Tulkens (auteur van<br />
Jaar van het Voorlezen is, zal er tijdens de<br />
Jeugdboekenweek massaal hardop gelezen<br />
worden, want voorlezen is het leukste kwartiertje<br />
van de dag. Verschillende boeken van<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Uitgeverij sluiten bij het thema<br />
aan en worden door Stichting Lezen naar<br />
voren geschoven als boekentips. Zowel Max<br />
viert de seizoenen als Groeten uit 2030, Joppe<br />
de boekenworm en Vliegen tot de hemel zijn<br />
een ideaal tijdverdrijf.<br />
INFO Tips en weetjes over Jeugdboekenweek<br />
vindt u op www.jeugdboekenweek.be.<br />
Voor meer informatie over de boeken van<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Uitgeverij surft u naar www.<br />
davidsfonds.be. De zes jeugdboeken van<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Uitgeverij kunt u bestellen met de<br />
bon in het midden van deze <strong>Omtrent</strong>.<br />
WIN<br />
historische romans), Manu van der Aa (biograaf)<br />
en Edward de Maesschalck (doctor in<br />
de geschiedenis) over de spanning tussen feit<br />
en fictie in de literatuur. Daarna wordt het podium<br />
ingenomen door de winnaars van de<br />
laatste twee edities van de Bronzen Uil, de<br />
jaarlijkse debuutprijs van het Willemsfonds.<br />
INFO Het volledige programma van Passa Porta<br />
Festival vindt u op www.passaporta.be. Het<br />
literaire Parcours op zondag 24 <strong>maart</strong> kost 15 euro<br />
(10 euro met <strong>Davidsfonds</strong> Cultuurkaart). Het<br />
literatuurevenement van het <strong>Davidsfonds</strong> vindt<br />
plaats in Arthis en inschrijven kan via brussel@<br />
davidsfonds.be. <strong>Omtrent</strong> schenkt 10 duotickets<br />
weg voor het Parcours. Stuur vóór 15 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong><br />
een mail naar omtrent@davidsfonds.be met<br />
vermelding van ‘Passa Porta’ en al uw gegevens<br />
(naam, adres, lidnummer, e-mailadres). De<br />
winnaars krijgen kort na de deadline bericht.<br />
€ 23.019,73<br />
Zoveel euro zamelde het <strong>Davidsfonds</strong><br />
in tijdens de vierde editie van U<br />
zijt wellekome, onze jaarlijkse kerstsamenzang<br />
op 26 december. Dankzij<br />
de 15.000 deelnemers konden we<br />
weer een groot bedrag wegschenken<br />
aan het goede doel. Dit jaar was dat<br />
de De stem van ons geheugen, dat<br />
het geheugen van mensen met dementie<br />
traint door samen te zingen.<br />
Hopelijk doet u volgende keer weer<br />
massaal mee!<br />
Het <strong>Davidsfonds</strong> is actief in heel<br />
Vlaanderen – en dus ook op<br />
Facebook, Pinterest en Twitter.<br />
Steeds meer mensen ontdekken<br />
ons daar en laten leuke bericht-<br />
jes voor en over ons achter.<br />
Wilt u ook uw mening met<br />
ons delen? Volg ons dan via<br />
www.twitter.com/davidsfonds.<br />
@keukenvansofie<br />
Onze tuinman Angelo heeft een<br />
nieuw boek uit: Het lekkerste ter-<br />
ras. Ontdek het hier en win jouw<br />
exemplaar! – 5 februari <strong>2013</strong><br />
@phverhaeghe<br />
Deelname van dochter Alexan-<br />
dra aan Junior Journalist van @<br />
<strong>Davidsfonds</strong> verliep niet onop-<br />
gemerkt: nieuwsblad.be #finale<br />
– 27 januari <strong>2013</strong><br />
@JokeSchauvliege<br />
Toast Literair 11.000 deelnemers<br />
deze morgen, knap initiatief van<br />
#davidsfonds – 20 januari <strong>2013</strong><br />
@CarolineVen<br />
Het is zover: VKW-leden vinden<br />
deze week ‘Een warm pleidooi<br />
voor kapitalisme’ in de bus. Vol-<br />
gende week in de boekhandel<br />
#davidsfonds – 16 januari <strong>2013</strong><br />
@JordiCooman<br />
Vroeg opstaan loont! Een mooi<br />
leesboek gekregen bij de warme<br />
bakker! – 13 januari <strong>2013</strong> (over de<br />
boekenactie voor Toast Literair)<br />
@GVanLierde<br />
Mooi voorwoord van Peter<br />
Peene in recente #<strong>Omtrent</strong>.<br />
Als dat de teneur is van de beweging,<br />
dan ben ik graag lid!<br />
– 7 januari <strong>2013</strong><br />
9
inbox | lezersbrieven<br />
10<br />
Bent u geraakt door een<br />
artikel in <strong>Omtrent</strong>? Hebt u er<br />
iets aan toe te voegen? Of wilt<br />
u gewoon uw mening kwijt? Uw<br />
reactie – van maximaal 1.500 tekens,<br />
spaties inclusief – is welkom<br />
op omtrent@davidsfonds.be<br />
of per brief op het vertrouwde adres.<br />
De redactie maakt elke keer een<br />
geredigeerde selectie uit het aanbod.<br />
Een toertje om de as (1)<br />
Hebt u ook ergernis gevoeld bij de zelfgenoegzaamheid<br />
van Kurt Van Eeghem in<br />
de <strong>Omtrent</strong> van januari <strong>2013</strong>? Hij werd niet<br />
vrolijk van het onzorgvuldige taalgebruik van<br />
politici, maar slaagt er zelf niet in om zich<br />
behoorlijk in het Nederlands uit te drukken.<br />
Of moeten woorden als ‘legumen’ en ‘usance’<br />
als het toppunt van zwierig Nederlands<br />
worden beschouwd? Mag ik mij de volgende<br />
keer verwachten aan: “coureurs die<br />
negotiëren over het soigneren van de considerabele<br />
scepsis als consequentie van een<br />
blessure?” Het refrein dat Limburgers en<br />
West-Vlamingen elkaar niet zouden begrij-<br />
pen, is ondertussen ook afgezaagd. Beroeps-<br />
halve heb ik heel Vlaanderen afgedweild en<br />
ik heb nooit moeite gehad om welke Vlaming<br />
dan ook te verstaan. Waarschijnlijk net dank-<br />
zij het gebruik van een morsig tussentaaltje.<br />
Onze cultuurkenner doet ook lacherig<br />
over politici die vragen om het Nederlands<br />
te gebruiken in instellingen die leven van<br />
Vlaamse subsidies. Dat doet mij denken aan<br />
de tante nonnetjes die vonden dat behoorlijk<br />
onderwijs alleen in het Frans mogelijk was.<br />
Nooit gehoord van Nederlandse voetbalclubs<br />
die Europese bekers winnen en waar<br />
de voertaal tijdens de trainingen het Nederlands<br />
is, ook voor buitenlanders?<br />
René De Ranter,<br />
Aartselaar<br />
Een toertje om de as (2)<br />
Met veel interesse heb ik de column van Kurt<br />
Van Eeghem gelezen. Heel boeiend, tot deze<br />
uitspraak komt: “Samen met het populisme<br />
is ook het slordig gebruik van woorden dagelijkse<br />
usance geworden. Om een stemmetje<br />
meer te halen buigen de excellenties<br />
oneindig ver voorover in de richting van de<br />
kiezer.” Populisme wordt in woordenboeken<br />
omschreven als ‘een stijl om aan politiek te<br />
doen waarbij de indruk wordt gewekt dat<br />
maatschappelijke problemen eenvoudig kunnen<br />
worden opgelost’. De term dook voor<br />
het eerst op bij de opkomst van Jean-Marie<br />
Dedecker. Nu wordt hij naadloos overgezet<br />
op een andere populaire politicus, Bart De<br />
Wever. Wie zal de volgende zijn? Wordt bij<br />
het gebruik van de term wel stilgestaan bij<br />
de betekenis ervan? Is het label ‘populist’ niet<br />
subjectief? En waarom wordt de term in de<br />
column van Kurt gebruikt? Er kan perfect<br />
geschreven worden over onze taal zonder<br />
de link te leggen met het populisme.<br />
Frederik Vlaminck,<br />
Kortrijk<br />
Wim Opbrouck<br />
Als aanloop naar de serie In Vlaamse Velden<br />
is het interview met Wim Opbrouck in de<br />
<strong>Omtrent</strong> van januari <strong>2013</strong> veelbelovend, maar<br />
sommige passages zijn historisch niet correct.<br />
Ten eerste de uitspraak dat Engeland zat te<br />
wachten op een conflict om de eigen interne<br />
troubles naar de achtergrond te verschuiven.<br />
In werkelijkheid was Groot-Brittannië de<br />
enige grootmacht die tot de allerlaatste dag<br />
pogingen heeft gedaan om de oorlog te beletten.<br />
Ten tweede deze stelling: “Als je daar<br />
met verkeerde ogen doorrijdt, zie je vooral<br />
de overwinningsroes, wat zich al manifesteert<br />
in de Menenpoort en al het wit dat zo intens<br />
aanwezig is – tegenover het donkere, deemoedige<br />
van de verliezer.” De Menenpoort<br />
is een sober herdenkingsmonument dat in<br />
1927 werd opgericht ter nagedachtenis van<br />
de Britse slachtoffers. Wit, grijs of zwart heeft<br />
op militaire begraafplaatsen niets te maken<br />
met overwinnaars of verliezers, maar met<br />
verschillende nationale tradities. De Duitsers<br />
beschouwden zichzelf trouwens niet als verliezers,<br />
wat daarna heel wat problemen heeft<br />
veroorzaakt. Anders dan in 1945 was er geen<br />
capitulatie, alleen een wapenstilstand, gevolgd<br />
door het opgelegde vredesakkoord<br />
van Versailles. In deze oorlog waren er geen<br />
overwinnaars, alleen verliezers.<br />
Roger Jansoone,<br />
Eernegem
In De Flandrien laat <strong>Omtrent</strong> elke keer een bevlogen Vlaamse<br />
cultuurmaker aan het woord. Over hoe hij of zij cultuur in<br />
Vlaanderen ziet. Over wat steekt en wat behaagt. Over wat<br />
moet en niet kan. Omdat Nekka-Nacht, de jaarlijkse hoogmis<br />
van het Nederlandstalige lied, dit jaar 20 kaarsjes uitblaast, blikt<br />
artistiek coördinator Koen Huygebaert terug op de voorbije<br />
20 jaar. Een periode waarin het Nederlandstalige lied een hele<br />
20jaar<br />
Nekka, dat betekent in de<br />
eerste plaats dat het Nederlandstalige<br />
lied geen eendagsvlieg is gebleken<br />
en dat het een blijvend podium heeft gekregen.<br />
Een groot podium waarop de artiesten nog altijd<br />
heel graag aanwezig zijn en waarin ze nog altijd<br />
geloven. 20 jaar Nekka betekent dat we een stevige<br />
kapstok hebben opgesteld waaraan we veel<br />
kunnen ophangen: Nekka-Nacht, Houden Van/<br />
Griffelrock, de Nekka-wedstrijd, ons muziekarchief,<br />
de vele kleine concerten, de samenwerkingen met<br />
spelers uit het veld, de aandacht die we besteden<br />
Radiomakers en<br />
festivalorganisatoren<br />
hebben lange tijd<br />
laatdunkend gedaan<br />
over muziek in<br />
de eigen taal<br />
aan nieuwe cd’s, vooral van beginnende groepen.<br />
20 jaar Nekka betekent ook koppig ons eigen ding<br />
doen, wars van muzikale keurslijven. Zo brengen<br />
we het ene jaar Willem Vermandere en het andere<br />
Bart Peeters, of Kommil Foo en dan weer Kadril.<br />
Geen hokjesdenken, maar een brede kijk op het<br />
hele Nederlandstalige muziekspectrum.<br />
Met Nekka-Nacht hebben we altijd geprobeerd<br />
om het Nederlandstalige lied heel breed te zien<br />
en ons niet te beperken tot kleinkunst. Daarom<br />
zijn ook pop en rock altijd te horen geweest. Als<br />
Nekka iets bewijst, is het wel dat Nederlandsta-<br />
weg heeft afgelegd, zo blijkt.<br />
lige muziek in alle stijlen werkt, of het nu chanson,<br />
hiphop, luisterlied, muziektheater, pop of rock is.<br />
Onze Nekka-wedstrijd staat dan ook open voor<br />
alle genres. En alle genres worden vertegenwoordigd.<br />
Het ene jaar is de winnaar een rockband, het<br />
volgende een kleinkunstenaar, dan weer een hiphopgroep.<br />
We willen kansen creëren voor jonge<br />
groepen en hen stimuleren om in hun moedertaal<br />
muziek te maken. Wat we niet willen, is hen in een<br />
vakje stoppen en hen een etiket opplakken. Door<br />
die keuzes motiveert onze Nekka-wedstrijd jongeren<br />
om het toch in het Nederlands te proberen.<br />
We geven hen het gevoel dat er aandacht aan hen<br />
wordt besteed en dat er wel degelijk mogelijkheden<br />
zijn – in het kielzog van de groepen die het hun<br />
hebben voorgedaan.<br />
Misschien is zingen in de taal van je moeder<br />
dankzij Nekka-Nacht net dat beetje vanzelfsprekender<br />
geworden, en zijn we erin geslaagd om<br />
daar ook andere cultuurprogrammatoren van te<br />
overtuigen. Want het publiek heeft Nederlandstalige<br />
muziek altijd hoog in het vaandel gedragen.<br />
Het zijn de radiomakers en festivalorganisatoren<br />
die lange tijd laatdunkend hebben gedaan over<br />
muziek in de eigen taal. 20 jaar Nekka toont dan<br />
ook aan dat het Nederlandstalige lied de kindertijd<br />
ontgroeid is en alle kansen verdient om verder<br />
volwassen te worden.<br />
INFO Nekka-Nacht vindt dit jaar plaats op vrijdag<br />
19 april in het Antwerpse Sportpaleis. Meer info over<br />
het programma en de voordelen met uw <strong>Davidsfonds</strong><br />
Cultuurkaart vindt u op p.31 van deze <strong>Omtrent</strong>, op<br />
onze website www.davidsfonds.be of die van Nekka<br />
www.nekka-nacht.be.<br />
de flandrien<br />
<br />
11
interview<br />
12<br />
Kristl Strubbe over politiek, erfgoed en<br />
“Mensen prikkelen<br />
is mijn missie”<br />
Vroeger in de media, gisteren in de politiek en<br />
vandaag in het erfgoed. Kristl Strubbe is sinds januari<br />
de opmerkelijke nieuwe algemeen directeur van Herita,<br />
de grote overkoepelende erfgoedorganisatie die vorig<br />
jaar boven de doopvont werd gehouden. En Strubbe<br />
heeft er zin in. “The sky is the limit. Ik zie het groots,<br />
ik durf echt te dromen.”<br />
Tekst: Filip Salmon | Beeld: Jimmy Kets
de job van haar leven<br />
13
interview<br />
14<br />
Z<br />
e excuseert zich voor de verhuisdozen<br />
en bij uitbreiding voor haar<br />
kantoor, dat nog lang niet is hoe<br />
ze het zou willen. “Die rode kuipstoeltjes, dat<br />
is mijn ding niet. Maar die massieve houten<br />
tafel, die wil ik wel houden.” Kristl Strubbe<br />
(39) zit nog in verhuismodus nadat ze op<br />
7 januari haar intrek nam in het erfgoedhuis<br />
Den Wolsack, in het hart van Antwerpen.<br />
Daar ging ze aan de slag als algemeen<br />
directeur van Herita, de nieuwe erfgoed-<br />
organisatie die Erfgoed Vlaanderen, Forum<br />
voor Erfgoedverenigingen en Open Monu-<br />
mentendag verenigt. Strubbe, die voordien<br />
actief was voor Open VLD in de Mechelse ge-<br />
meentepolitiek en ook nog een journalistieke<br />
carrière achter de rug heeft, zette daarmee<br />
een stap die voor velen opmerkelijk was. Een<br />
gewaagde stap ook, want de culturele sector<br />
is geen makkie en drie verenigingen laten<br />
samenwerken geen sinecure. Haar voorgangster,<br />
Viviane Herrygers, maakte haar<br />
eerste jaar niet rond. Toch zijn die besognes<br />
de nieuwe directeur allerminst aan te zien.<br />
Strubbe straalt en bruist van energie, al blijft<br />
ze wel nuchter.<br />
“Ja, het bevalt mij hier enorm. Ik ben nog<br />
elke dag blij dat ik hierheen kan komen en<br />
met monumenten bezig kan zijn. Heel waar-<br />
devol en maatschappelijk relevant vind ik<br />
dat. En ja, het is een hele uitdaging: Herita<br />
brengt drie organisaties samen die niet met<br />
volle goesting versmelten, omdat ze al een<br />
eigen werking hadden opgebouwd.”<br />
Schrikt dat u niet af?<br />
Met uw voorgangster is het<br />
niet echt goed afgelopen.<br />
“Ik zie dat anders. Zij heeft een basis gelegd<br />
waarop ik kan voortbouwen. Ik ben helemaal<br />
niet bang. Ik kom van buitenaf, werp op alles<br />
een frisse blik en stel daardoor vragen die<br />
anderen niet verwachten. Voor mij is dit een<br />
prachtige leerschool om bezig te kunnen zijn<br />
met bijvoorbeeld loonbeleid en sociaal overleg.<br />
En wat mij vooral blij maakt, is dat de<br />
mensen hier zo geëngageerd komen werken,<br />
zonder een 9-to-5-mentaliteit. Dat engage
ment doet mij dromen. Het is ontzettend<br />
fijn om mensen om je heen te hebben die<br />
creatief zijn en mee willen denken. Daarom<br />
werk ik bij Herita – koekjes of pampers zou<br />
ik niet kunnen verkopen.”<br />
In de politiek zaten toch<br />
ook geëngageerde mensen.<br />
Waarom bent u eruit gestapt?<br />
“Ik ben heel graag politica geweest, precies<br />
omdat ik toen samenwerkte met mensen die<br />
mee de wereld wilden veranderen. Omdat ik<br />
het verschil kon maken ook. Maar dat geldt<br />
evenzeer voor de culturele wereld. Ik heb de<br />
Ik had niet de ambitie<br />
om tot het einde der<br />
dagen in de politiek<br />
te blijven, zoals<br />
vele anderen<br />
politiek altijd als een eindig verhaal gezien;<br />
ik had niet de ambitie om er tot het einde<br />
der dagen in te blijven, zoals vele anderen.<br />
Ik heb ook altijd met één been buiten de<br />
politiek gestaan: met mijn columns, mijn<br />
workshops rond communicatie, mijn televisiewerk<br />
… Omdat ik het belangrijk vond<br />
dat politici vanuit het dagelijkse leven aan<br />
politiek deden. Plus: politiek mag nooit je<br />
enige inkomstenbron zijn. Als je afbetaling<br />
moet afhangen van je plaats op de lijst of je<br />
relatie met de lijsttrekker, dan word je wel<br />
heel kwetsbaar. Bovendien werkt politiek<br />
altijd op de korte termijn, van verkiezing tot<br />
verkiezing. Nu kan ik eindelijk op de lange<br />
termijn werken. Monumenten staan niet te<br />
wachten op nieuwe verkiezingen, die moeten<br />
gewoon onderhouden worden.”<br />
Maar vanwaar uw keuze voor<br />
cultuur en specifiek voor<br />
erfgoed? Toch niet meteen<br />
de sector met het meest sexy<br />
imago. Misschien zelfs wat duf.<br />
“Ik vind erfgoed helemaal niet duf, al heeft<br />
het inderdaad dat imago. Ik trek elke vakantie<br />
met mijn kinderen naar musea of kastelen,<br />
zoals tijdens mijn laatste vakantie rond Turijn.<br />
Zoiets als het Castello Ducale van Agliè: dat<br />
is een schitterend gebouw, daar word ik<br />
helemaal lyrisch van. Net zoals ik lyrisch kan<br />
worden van het Ballet van Vlaanderen of van<br />
Rosas of van hedendaagse kunst. Dat zit er<br />
al mijn hele leven in. En je kunt ook zulke<br />
fijne dingen doen met monumenten. Neem<br />
nu het Kasteel van Horst: een schitterend<br />
kasteel, maar het heeft geen kinderaudiogids<br />
en het staat leeg. Dat is zo jammer. Zet<br />
daar hedendaagse kunst in, bijvoorbeeld. In<br />
het Kasteel Beauvoorde in Veurne gebeuren<br />
zulke dingen al in de zomer. Maar er zijn nog<br />
veel meer mogelijkheden.”<br />
Is het dat wat u met Herita wilt<br />
doen: bruggen bouwen naar<br />
andere culturele disciplines<br />
en de monumenten daardoor<br />
nog meer doen leven?<br />
“Precies. Onder meer.”<br />
Maar samenwerking is niet<br />
altijd evident. Er zijn veel<br />
gevoeligheden op het terrein.<br />
“Ja, een en ander ligt erg gevoelig, dat heb ik<br />
ook vastgesteld. En ik begrijp dat collectiebeheer<br />
iets anders is dan het onderhoud van<br />
een gebouw. Het vergt andere competenties,<br />
het heeft een andere inhoud. Maar anderzijds<br />
vind ik dat een monument zonder inhoud<br />
maar een gebouw is. Een monument leeft<br />
veel meer als het een collectie bevat of zelfs<br />
als er alleen maar meubelen staan. Dit staat<br />
dus zeker op mijn lijstje: met zoveel mogelijk<br />
mensen uit verschillende erfgoed- en andere<br />
organisaties praten en bekijken hoe we de<br />
kloof kunnen overbruggen.”<br />
Toch vreemd dat er nu wel<br />
één organisatie voor<br />
onroerend erfgoed is, Herita,<br />
maar dat er nog vele andere<br />
instellingen zijn die zich<br />
met roerend of immaterieel<br />
erfgoed bezighouden.<br />
Zou één erfgoedorganisatie<br />
tout court niet beter zijn?<br />
Ook voor het brede publiek?<br />
“Dat is inderdaad een spijtige zaak, maar het<br />
is zo gegroeid. We zouden wel kunnen willen<br />
dat alles samenkomt, maar we moeten realistisch<br />
zijn en roeien met de riemen die we<br />
hebben. Bovendien is er meer dan alleen roerend<br />
erfgoed en historische verzamelingen:<br />
ik wil ook samenwerken met hedendaagse<br />
en beeldende kunsten en monumenten op<br />
die manier tot leven laten komen, met dingen<br />
die daar op eerste gezicht niet echt thuishoren,<br />
zoals videokunst. Door contrast en<br />
confrontatie komen gebouwen en kunstwerken<br />
beter tot hun recht. Dat zou ik graag<br />
met Herita willen doen.”<br />
Met die visie zou u op<br />
tegenkanting kunnen stuiten.<br />
De cultuursector toont zich<br />
geregeld erg kritisch.<br />
Nog geen last van gehad?<br />
“Nee, niet echt. Ongetwijfeld zullen er mensen<br />
zijn die denken: wat komt die Strubbe<br />
hier doen? Maar dat zijn mensen die niet<br />
weten waar ik de afgelopen jaren mee<br />
<br />
15
interview<br />
16<br />
Monumenten<br />
gratis maken is<br />
niet de manier om<br />
ze aantrekkelijker<br />
te maken voor het<br />
brede publiek<br />
bezig ben geweest, die mij niet kennen. Eén<br />
keer heeft Marc Reynebeau een ontzettend<br />
scherp stuk geschreven over mij, waarin hij<br />
mij aan de kant zette als dat blondje van VTM<br />
dat nog liberaal was ook – wat zou die van<br />
cultuur weten? Dat was … zo kortzichtig. Dat<br />
heeft die man voor mij echt van zijn voetstuk<br />
doen tuimelen. Ik heb net een masterclass<br />
<br />
cultuurmanagement achter de rug, cultuur<br />
is mijn passie, ik heb al ontzettend veel voor-<br />
stellingen gezien … Nee, ik denk echt dat ik<br />
hier op mijn plaats zit. Ik heb goed gekozen<br />
en men heeft ook goed gekozen met mij.<br />
Want wat mij onderscheidt van de andere<br />
kandidaten is dat ik heel ambitieus ben voor<br />
Herita. The sky is the limit. Ik wil op de lange<br />
termijn werken, ik wil van Herita echt een<br />
merk maken, een geloofwaardige beschermheer<br />
voor monumenten. Ik zie het groots, ik<br />
durf echt te dromen.”<br />
Dan zal de naam Herita toch<br />
ook wel bekender moeten<br />
worden. Want nu laat die nog<br />
maar bij weinigen een belletje<br />
rinkelen.<br />
“Ja, Herita moet bekender worden en daar<br />
zullen we ook aan werken. Maar ik vind het<br />
een goede naam, precies omdat hij heel<br />
duidelijk verwijst naar heritage. Ik vind per-<br />
soonlijk dat een woord als erfgoed al heel<br />
abstract is voor de buitenstaander. Monumenten,<br />
dat is duidelijker. Daarom probeer<br />
ik vooral dat woord te gebruiken.”<br />
Op dit moment zal het grote<br />
publiek vooral de Open<br />
Monumentendag kennen.<br />
“Dat is een heel mooi begin; daardoor komen<br />
er elk jaar 500.000 bezoekers naar onze<br />
sites. Maar de bedoeling moet zijn om van<br />
Herita een echt kwaliteitslabel te maken<br />
waar ook andere monumenten onder willen<br />
schuilen, zoals de National Trust dat is<br />
in Groot-Brittannië. In die zin volg ik minister<br />
Bourgeois: monumentennamen an sich<br />
zijn minder belangrijk. Maar aangezien onze<br />
monumenten vandaag bekender zijn als<br />
monument op zich, wordt het een uitdaging<br />
om Herita daaraan te linken.”<br />
Herita moet een soort<br />
Vlaamse National Trust<br />
worden. Met privégeld?<br />
“Dat is altijd al mijn stokpaardje geweest.<br />
Herita krijgt flink wat subsidies, maar ook<br />
fondsen en lidmaatschappen zorgen voor<br />
een groot deel van de inkomsten. Maar ik wil<br />
er natuurlijk werk van maken om het aandeel<br />
private middelen via sponsoring en giften<br />
op te trekken. Weet je: één procent van alle<br />
giften gaat momenteel naar cultuur; daar is<br />
dus nog een groeimarge. Helaas is er nog te<br />
vaak de reflex om privégeld als iets vies of<br />
commercieels te zien.”<br />
Allicht omdat wie geld geeft,<br />
ook iets terug verwacht.<br />
Reclame, bijvoorbeeld.<br />
“Er moet een duidelijke scheiding zijn tussen<br />
echte bedrijfssponsoring en giften of<br />
fondsen. In februari opende een nieuwe<br />
Flamant-winkel in het Koetshuis achter het<br />
Paleis op de Meir – één van onze sites. Wel,<br />
Flamant heeft een publiek dat misschien<br />
ook wel geïnteresseerd is in het Paleis op<br />
de Meir en misschien zelfs in het Kasteel<br />
van Horst. Ik vond het dus mijn plicht om<br />
Herita voor te stellen op de opening van die<br />
winkel. Daarnaast zijn er giften en fondsen<br />
waarbij de binding en identificatie met het<br />
merk en het kwaliteitslabel heel erg belang
ijk zijn. Wij spreken voor 280 erfgoedver-<br />
enigingen, we beheren de giften die voor<br />
hen binnenkomen. Daar zitten zeer grote<br />
bedragen van diverse bedrijven bij die daar<br />
niet mee naar buiten willen komen en het<br />
puur als mecenaat zien. Dat is iets anders<br />
dan bedrijfssponsoring, maar ook daar is er<br />
nog groei mogelijk.”<br />
Maar subsidies blijven<br />
wel nodig?<br />
“Ik denk dat je, met de rol die Herita wil<br />
en moet spelen om moeilijke monumenten<br />
toegankelijk te maken, niet anders kunt.<br />
Anderzijds wil ik de privéfinanciering laten<br />
groeien en onze afhankelijkheid van overheidsgeld<br />
wat meer in evenwicht brengen.<br />
Subsidies zijn nooit evident, het gaat om<br />
belastinggeld waar we zeer omzichtig mee<br />
moeten omspringen. En in de cultuursector<br />
zijn subsidies nooit iets voor de lange termijn<br />
– de voorkeuren van commissies en ministers<br />
maken ons kwetsbaar. Erfgoed staat gelukkig<br />
hoog op agenda van de Vlaamse regering,<br />
maar tegelijk vind ik dat we verantwoording <br />
17
interview<br />
18<br />
moeten afleggen over wat we met de sub-<br />
<br />
sidies doen. Transparantie is belangrijk.”<br />
Ik zie u de monumenten<br />
dus nog niet meteen gratis<br />
toegankelijk maken.<br />
“Ik denk niet dat je door dingen gratis te<br />
maken meer mensen aantrekt. Zo haal je ook<br />
de waarde van wat je aanbiedt naar beneden.<br />
Want als het zo makkelijk te verkrijgen is, zal<br />
het niet zoveel waard zijn. Je kunt het brede<br />
publiek beter aantrekken door monumenten<br />
een bepaalde invulling te geven, door ze op<br />
andere manier aan te bieden, door er een<br />
jasje rond te doen.”<br />
U bent nu algemeen directeur<br />
van Herita, een stevige job.<br />
Uw man is speechschrijver van<br />
Barroso, ook niet min. En u<br />
hebt vier kinderen. Krijgt u het<br />
allemaal nog gecombineerd?<br />
“Niet altijd. Maar het begint met goede afspraken<br />
te maken. Ik werk nu in Antwerpen<br />
in plaats van Mechelen, waar ik woon, maar<br />
ik ben heel blij dat ik hier mag werken. Gelukkig<br />
werk ik ook niet elke dag tot acht uur<br />
’s avonds hier. Mijn job is flexibel en thuis-<br />
Ik heb goed gekozen<br />
en men heeft ook<br />
goed gekozen met<br />
mij. Want wat mij<br />
onderscheidt van de<br />
andere kandidaten, is<br />
dat ik heel ambitieus<br />
ben voor Herita<br />
werken wordt gestimuleerd. En voor de rest<br />
spreek ik mijn netwerk van babysits aan. Dus<br />
ja: het is soms moeilijk en zorgt af en toe<br />
voor stress maar anderzijds nemen de kinderen<br />
er ook veel van mee. Ik leer hen veel bij.”<br />
U vindt dat erg belangrijk,<br />
dat ook kinderen veel van<br />
de monumenten of het erfgoed<br />
meepikken.<br />
“Ja, en dat is ook een opdracht voor Herita.<br />
We moeten een breder publiek bereiken dan<br />
de klassieke erfgoedganger, die vaak iets ouder<br />
is. We koesteren ons klassieke publiek,<br />
maar daarnaast zijn er nog zoveel mensen<br />
die niet weten hoe leuk het is. We moeten<br />
de drempels verlagen en nieuwe mensen<br />
naar binnen trekken. Bovendien ben ikzelf<br />
erg leergierig; de homo universalis is mijn<br />
streefdoel. Een brede algemene kennis is<br />
ultrabelangrijk om je weg te vinden in het<br />
leven. Je moet je bewust zijn van het kader<br />
waarin je leeft. Het moet toch meer zijn dan<br />
gewoon naar je werk gaan en weer thuiskomen?<br />
Ik wil mensen prikkelen, dat is de rode<br />
lijn door mijn loopbaan. Dat is mijn missie in<br />
het leven. Ik wil dat bij mijn kinderen doen<br />
en bij uitbreiding bij iedereen in Vlaanderen.”
Wie is Kristl Strubbe?<br />
Kristl Strubbe (39) studeerde<br />
communicatiemanagement aan<br />
de Arteveldehogeschool in Gent<br />
maar verhuisde kort na haar<br />
studie naar Mechelen. Ze ging<br />
aan de slag op de nieuwsredactie<br />
van Studio Brussel en werkte<br />
daarna ook nog voor de regionale<br />
televisiezenders RTV en AVS.<br />
In 2001 maakte ze de overstap<br />
naar VTM, waar ze journaliste<br />
en nieuwsanker werd. In 2004<br />
werd ze nationaal woordvoerder<br />
van de liberale partij en in 2006<br />
kwam ze op voor de VLD tijdens<br />
de gemeenteraadsverkiezingen<br />
in Mechelen. Ze werd verkozen<br />
als gemeenteraadslid en legde<br />
in 2007 de eed af als schepen<br />
van Financiën, Administratieve<br />
Vereenvoudiging en ICT. In 2012<br />
stelde ze zich opnieuw verkiesbaar<br />
voor Open VLD tijdens de<br />
gemeenteraadsverkiezingen,<br />
maar besloot kort erna om uit<br />
de politiek te stappen en nieuwe<br />
horizonten op te zoeken. Op<br />
7 januari van dit jaar startte ze als<br />
algemeen directeur van Herita,<br />
de nieuwe erfgoedorganisatie<br />
die Erfgoed Vlaanderen, Forum<br />
voor Erfgoedverenigingen en<br />
Open Monumentendag verenigt.<br />
Strubbe is getrouwd met Vincent<br />
Stuer (speechschrijver van José<br />
Barroso) en heeft vier kinderen.<br />
19
evenementen<br />
20<br />
Mosterdmaker Piet Wostyn
Ambachtelijke producten zijn helemaal terug van weggeweest.<br />
Omdat we die trend alleen maar kunnen toejuichen, steekt<br />
De Nacht van de Geschiedenis dit jaar de loftrompet over<br />
vakmannen en -vrouwen. En die zijn er in overvloed in<br />
Vlaanderen. <strong>Omtrent</strong> wierp alvast een blik achter de schermen<br />
van drie familiebedrijven: mosterdmaker Wostyn, orgelbouwer<br />
Casteels en fietsfabrikant Oosterlinck.<br />
Tekst: Bert De Smet | Beeld: Marco Mertens<br />
Drie generaties vakmannen over hun stiel<br />
Ambacht aan de macht<br />
1<br />
Vergeten<br />
familiebedrijf,<br />
hervonden trots<br />
In hartje Torhout staat een mosterdwinkeltje.<br />
Vijf generaties geleden – in 1869 – begint<br />
Ivo-Jacob Wostyn er mosterd te maken. Zijn<br />
recept slaat aan en verschillende generaties<br />
mosterdmakers volgen. Maar in 1975<br />
moet Ivo-Jacobs kleinzoon de winkel noodgedwongen<br />
verkopen.<br />
“Mijn ouders zijn vroeg gestorven en ik<br />
was minderjarig,” vertelt huidig eigenaar Piet<br />
Wostyn. “Ik kende de mosterdmakerij wel,<br />
maar wist niet dat die van mijn familie was<br />
geweest. Pas in 1995 kwam ik dat te weten.”<br />
Piet besloot de winkel terug te kopen, zodat<br />
het bedrijf weer in familiehanden kwam. En<br />
met succes: niet alleen Jeroen Meus, ook de<br />
chefs van El Bulli en Noma zijn ondertussen<br />
fan. “De vraag is enorm, maar grote aanbiedingen<br />
slaan we af. Voor ons telt de kwaliteit.<br />
Meer produceren zou betekenen dat we het<br />
oorspronkelijke recept moeten aanpassen en<br />
dat willen we niet. We maken onze mosterd<br />
zowel voor de kleine man als voor de grote<br />
chef. Het maakt niet zoveel uit wie ervan eet.<br />
Als ze er maar van genieten.”<br />
Ik heb vaste klanten<br />
uit Duitsland die<br />
elk jaar 12 potten<br />
komen vullen<br />
Het verhaal van de familie Wostyn is allesbehalve<br />
representatief. In 1945 waren er nog<br />
163 erkende mosterdmakers in België, nu nog<br />
acht. Toch ziet Piet de toekomst rooskleurig<br />
in. “Mensen eten weer meer mosterd, omdat<br />
het weinig vet, suiker en zout bevat. Ze zijn<br />
ook op zoek naar authentieke streekproducten.<br />
Ons product is zuiver en ambachtelijk,<br />
je proeft duidelijk het verschil. Dat kan ook<br />
niet anders, want bij ons duurt het vijf dagen<br />
om mosterd te maken, bij grote producenten<br />
een halve dag.”<br />
Het mosterdrecept van Wostyn zit al generaties<br />
in de familie en is best wel straf.<br />
Wostyn: “Je krijgt er tranen van, maar geen<br />
branderig gevoel in de keel. Dat krijg je alleen<br />
als je additieven toevoegt, wat wij niet<br />
doen. Zolang het recept in de smaak valt,<br />
zien we geen reden om het aan te passen.<br />
Wat niet betekent dat we nooit experimenteren,<br />
maar dat is niet onze kernactiviteit,”<br />
verklaart Wostyn. Stiekem hoopt hij dat een<br />
van zijn kinderen het bedrijf overneemt.<br />
“Zachte dwang is mij niet vreemd op dat<br />
vlak,” knipoogt hij. “Mosterdmaker is echt<br />
een prachtig beroep. Het geeft veel voldoe-<br />
ning als klanten van ver komen om je product<br />
te proeven. Ik heb vaste klanten uit Duitsland<br />
die elk jaar 12 potten komen vullen. Fantas-<br />
tisch, toch?”<br />
INFO <strong>Davidsfonds</strong> Varsenare brengt tijdens<br />
De Nacht van de Geschiedenis een bezoek<br />
aan Mostaard Wostyn. Meer info krijgt u<br />
bij Marc Vanmaele, 050/38.86.88 of<br />
marc.vanmaele2@telenet.be.<br />
<br />
21
evenementen<br />
22<br />
Orgelbouwer Romy Casteels<br />
<br />
2<br />
Leeglopende<br />
kerken, historisch<br />
patrimonium<br />
1875. Petrus Stevens neemt de orgelmakerij<br />
in Duffel over en bouwt zo voort op<br />
de fundamenten die al een halve eeuw<br />
eerder gelegd zijn. Sindsdien werden er al<br />
250 orgels gemaakt, onder andere voor Expo<br />
1958, Bozar in Brussel en de Sint-Gumma-<br />
ruskerk in Lier. In 1984 nam huidig eigenaar<br />
Romy Casteels orgelmakerij Stevens over.<br />
Nieuwe orgels bouwen is er intussen niet<br />
meer bij: het bedrijf leeft van herstellingen<br />
en onderhoud. “Het laatste orgel dat we<br />
bouwden, dateert van de jaren ’80,” vertelt<br />
Casteels. “Het kostte 60 miljoen frank. De kritiek<br />
was hevig, want het was bestemd voor<br />
een kerk in een parochie met veel armoede.”<br />
Casteels is al 40 jaar actief als orgelbouwer<br />
en organist, maar ziet de toekomst niet<br />
positief tegemoet. “Orgels onderhouden kost<br />
handenvol geld, dat kun je niet verantwoorden<br />
als de kerken leeglopen. Dus investeren<br />
overheden liever in goedkopere keyboards.”<br />
Geen wonder dat ons land ondertussen nog<br />
Alleen ben je nooit,<br />
het instrument<br />
is altijd bij je<br />
maar vijftien orgelmakers telt. Er is te weinig<br />
werk en zelfs de vaste onderhoudscontracten<br />
verdwijnen. Van dure historische restauraties<br />
is Casteels echter geen voorstander.<br />
“Een orgel heeft een liturgische functie. Bij<br />
een schilderij mag je geen peetjes bijtekenen,<br />
maar een orgel moet je constant aanpassen.<br />
Een orgel restaureren zonder er daarna op te<br />
spelen is compleet nutteloos.” De orgelmaker<br />
voelt ook steeds minder waardering. “Ik<br />
moet iets afweten van elektronica, hout- en<br />
metaalbewerking en orgelspel, maar toch<br />
kan ik minder vragen voor mijn werk dan een<br />
doorsnee timmerman. Er is veel veranderd in<br />
25 jaar: vroeger stond de abt of pastoor mij<br />
op te wachten, nu mag ik al blij zijn als er een<br />
vrijwilliger de deur komt opendoen,” zucht<br />
hij. “Ik ben 68 jaar, voor mij is het een hobby.<br />
Wat niet wegneemt dat het een schitterende<br />
job is als je van klassieke muziek houdt. Het<br />
is rustgevend om in stille kerken te werken<br />
en het geeft veel voldoening om je vakmanschap<br />
te kunnen horen. Alleen ben je nooit,<br />
het instrument is altijd bij je.”<br />
INFO <strong>Davidsfonds</strong> Duffel brengt tijdens<br />
De Nacht van de Geschiedenis een bezoek<br />
aan Orgelmakerij Stevens. Meer info krijgt<br />
u bij Joris Van de Velde, 015/31.75.33 of<br />
davidsfondsduffel@hotmail.com.
Onze fietsen zijn<br />
een combinatie<br />
van de looks en<br />
de kwaliteiten<br />
van vroeger met<br />
de techniek en<br />
de innovaties<br />
van vandaag<br />
3 Vintage modellen,<br />
Amerikaanse fans<br />
Achiel Oosterlinck begon in 1946 met een<br />
kleine fietswinkel in Zwevezele. Hij herstelde<br />
en stelde eerst fietsen samen, later<br />
specialiseerde hij zich in frames. Toen zijn<br />
zonen mee in het bedrijf stapten, verhuisde<br />
het naar Egem. En toen de derde generatie<br />
actief werd, lanceerde het bedrijf een<br />
eigen fietslijn.<br />
“Toen ik begon, zaten we in slechte papieren.<br />
De productie van frames was goedkoper<br />
in Azië,” vertelt kleinzoon Peter Oosterlinck.<br />
Samen met zijn vader Jan en zijn broer Tom<br />
startte hij de fietslijn Achielle. “Daardoor<br />
kwamen we er weer bovenop. En nu is de<br />
cirkel rond: daarom kozen we ook voor de<br />
verwijzing naar grootvader Achiel.” Peter<br />
leerde het vak met sleutel en bout en experimenteerde<br />
al met fietsen toen hij kind<br />
was. En dat loonde. Nog voor de retrohype<br />
begon, zetten de Oosterlincks in op oma- en<br />
opafietsen. Een schot in de roos. “We hebben<br />
fans die onze fietsen verzamelen of speciaal<br />
hierheen komen om met ons op de foto te<br />
staan,” glimlacht Oosterlinck. Ook internationaal<br />
gooit Achielle hoge ogen. Sarah Jessica<br />
Parker, de ster van de tv-serie Sex and<br />
the City, fietst met een Achielle. “Dat is mooie<br />
reclame, maar het is geen marketingstrategie.<br />
We hebben haar niet betaald om onze fiets<br />
te promoten, als je dat zou denken,” lacht hij.<br />
Kwaliteit boven kwantiteit. Dat is nog steeds<br />
het motto van de ambachtelijke fietsenmakerij.<br />
“We maken alleen fietsen op bestel-<br />
Peter Oosterlinck<br />
ling en hebben dus een beperkte productie.<br />
Soms gebeurt het dat mensen niet willen<br />
wachten en lopen we klanten mis. Dat is jammer,<br />
maar toch blijven we bij onze strategie,”<br />
verklaart Oosterlinck. Aan waardering voor<br />
hun vakmanschap geen gebrek, zo blijkt. “De<br />
Achielle-fiets maken we volledig zelf, van<br />
buis tot afwerking. Mensen houden van dat<br />
authentieke verhaal,” zegt hij trots. Toch zijn<br />
ze niet ouderwets. “Retro betekent niet dat je<br />
niet mag innoveren. Onze fietsen zijn steeds<br />
een combinatie van de looks en de kwaliteiten<br />
van vroeger met de techniek en de innova-<br />
ties van vandaag.” Voor de toekomst vreest<br />
Oosterlinck niet. “Ik droom hardop dat een<br />
van mijn zonen het bedrijf overneemt. De<br />
oudste is drie jaar en heeft de smaak al te<br />
pakken. Mensen blijven fietsen, dus dat zit<br />
wel goed. Trouwens, als ik één schelleke kaas<br />
tussen mijn boterham kan leggen, ben ik al<br />
tevreden, het hoeven er geen tien te zijn.”<br />
INFO <strong>Davidsfonds</strong> Pittem brengt tijdens<br />
De Nacht van de Geschiedenis een bezoek aan<br />
fietsenmakerij Dija-Oostcolor (Achielle).<br />
Meer info krijgt u bij Bert Storme, 0472/98.74.33<br />
of storme-dewitte@hotmail.com.<br />
<br />
23
evenementen<br />
24<br />
De nacht van<br />
De geschieDenis<br />
DinsDag 19 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong><br />
Vakmanschap<br />
> Meer dan 240 historische activiteiten op één avond<br />
> O.a. chocolatier, instrumentenbouwer, fietsenmaker,<br />
vliegtuigbouwer, graffitikunstenaar ...<br />
Vaklui in beeld<br />
Speciaal voor De Nacht van de<br />
Geschiedenis verschijnt bij Da-<br />
vidsfonds Uitgeverij het foto-<br />
boek Hands on. Bij handarbeid<br />
denk je meteen aan bouwvak-<br />
kers of schrijnwerkers, maar er<br />
zijn nog heel wat andere beroepen<br />
waarbij de handen uit<br />
de mouwen gestoken worden.<br />
Fotograaf Marco Mertens brengt<br />
www.davidsfonds.be/nacht<br />
016/310.600<br />
15 vaklui – van beeldhouwers tot<br />
masseurs – in beeld voor wie<br />
handen een cruciale rol spelen<br />
in hun leven. Het boek telt 144<br />
pagina’s, kost 35,50 euro en u<br />
kunt het bestellen met de bon in<br />
het midden van deze <strong>Omtrent</strong>.<br />
Op De Nacht van de Geschiedenis<br />
zelf kunt u het boek uitzonderlijk<br />
kopen voor 30 euro.<br />
De Nacht van de Geschiedenis<br />
Op dinsdag 19 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong> vindt de<br />
elfde Nacht van de Geschiedenis<br />
plaats, die volledig rond vakmanschap<br />
draait. Want hoe zou onze<br />
geschiedenis eruitzien zonder onze<br />
vakmannen en-vrouwen? Bovendien<br />
hebben ze vaak een boeiend generatieverhaal<br />
te vertellen. Tijdens De<br />
Nacht van de Geschiedenis willen<br />
we die verhalen een podium geven.<br />
Op zo’n 240 plaatsen ontdekt u alles<br />
over glasblazers, imkers, chocolatiers,<br />
instrumentenbouwers,<br />
molenaars, windturbinemakers, graffitikunstenaars<br />
en vele andere vaklui.<br />
Ook dit jaar reiken we tijdens<br />
De Nacht van de Geschiedenis de<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Geschiedenisprijs uit.<br />
Die prijs gaat naar de persoon<br />
die zich in 2012 het meest verdienstelijk<br />
heeft gemaakt voor de popularisering<br />
van geschiedenis. Hij of<br />
zij krijgt daarvoor het symbo lische<br />
bedrag van 2.013 euro.<br />
De Nacht van de Geschiedenis is<br />
een organisatie van <strong>Davidsfonds</strong><br />
Evenementen in samenwerking met<br />
De Standaard, Radio 2, Heemkunde<br />
Vlaanderen, Schatten van*in Mensen,<br />
Acht, G-Geschiedenis, Omer<br />
en Unizo.<br />
INFO Meer info vindt u op www.<br />
davidsfonds.be/nacht. Bij dit<br />
nummer van <strong>Omtrent</strong> zit ook<br />
de programmakrant met een overzicht<br />
van alle activiteiten. Voor de laatste<br />
updates surft u het best naar<br />
onze website.
DAVIDSFONDSAG<br />
eN<br />
DA<br />
In <strong>maart</strong>, april en mei krijgt u korting en/of andere<br />
voordelen bij de volgende cultuurhuizen:<br />
• MAS, Antwerpen: 2 euro korting op de toegangsprijs<br />
van alle tentoonstellingen. Meer<br />
info vindt u op www.mas.be.<br />
• Museum M, Leuven: 2 euro korting op<br />
toegangsprijs van expo’s Sol Lewitt<br />
Meer info over al onze cultuurpartners<br />
(verlengd tot 12 mei <strong>2013</strong>), Blijven kijken<br />
(nog tot 12 mei <strong>2013</strong>), Geert Goiris (nog tot<br />
19 mei <strong>2013</strong>), Saskia Olde Wolbers (nog tot<br />
26 mei <strong>2013</strong>) en ook op de toegangsprijs<br />
van de vaste collectie. Meer info vindt u op<br />
www.mleuven.be.<br />
• Bozar, Brussel: 25% korting voor de expo<br />
Antoine Watteau (nog tot 12 mei <strong>2013</strong>) en Neo<br />
Rauch (nog tot 26 mei <strong>2013</strong>). Meer info vindt<br />
u op www.bozar.be.<br />
• Vlaamse Opera, Antwerpen: 20% korting voor<br />
tickets categorie één tot en met vier voor de<br />
opera Candide van Bernstein, op woensdag<br />
26 en zondag 30 juni <strong>2013</strong> in Antwerpen.<br />
Bestel online met kortingcode 5287. Meer info<br />
vindt u op www.vlaamseopera.be.<br />
• Gallo-Romeins Museum, Tongeren: reductietarief<br />
voor de permanente collectie en De Etrusken<br />
(van 16 <strong>maart</strong> tot 25 augustus <strong>2013</strong>). Meer<br />
vindt u via www.davidsfonds.be (kijk<br />
info vindt u op www.galloromeinsmuseum.be.<br />
bij ‘Over <strong>Davidsfonds</strong>/Partners’) en<br />
• Concertgebouw, Brugge: 20 % korting voor<br />
natuurlijk ook op de website van onze<br />
Gruuthuse in alle staten van Ensemble Psal-<br />
partners zelf.<br />
lentes op zaterdag 27 april <strong>2013</strong> en Le Sacre<br />
Korting<br />
met uw<br />
<strong>Davidsfonds</strong><br />
Cultuur kaart<br />
uitneembaar<br />
du Printemps van het Brussels Philarmonic &<br />
Michel Tabachnic op vrijdag 24 mei <strong>2013</strong>. Meer<br />
info vindt u op www.concertgebouw.be.<br />
• Musea Brugge, Brugge: reductietarief voor<br />
de permanente collecties in alle 16 musea én<br />
voor alle tijdelijke tentoonstellingen. Meer info<br />
vindt u op www.museabrugge.be.<br />
• ’t Arsenaal, Mechelen: reductietarief voor<br />
de voorstellingen Winter, Troost, De parel<br />
en Achter de wolken. Meer info vindt u op<br />
www.tarsenaal.be.<br />
• Flagey, Brussel: 25% korting op L’Oiseau de Feu<br />
van Brussels Philharmonic op vrijdag 5 april<br />
<strong>2013</strong> en Score Man op donderdag 30 mei <strong>2013</strong>.<br />
Meer info vindt u op www.flagey.be.<br />
• Nekka-Nacht: 4 euro korting op de ticketprijs<br />
voor Nekka-Nacht op 19 april <strong>2013</strong>. Bestel uw<br />
tickets via de bestelbon in het midden van<br />
deze <strong>Omtrent</strong> of via 016/310.600, vragen<br />
naar Kathleen Haesaerts. Meer info vindt u<br />
op www.nekka-nacht.be.<br />
• Kasteel van Gaasbeek, Gaasbeek: reductietarief<br />
voor de vaste collectie. Meer info vindt<br />
u op www.kasteelvangaasbeek.be.<br />
• Festival aan Zee, De Panne: 25% korting op<br />
een dagticket voor Festival aan Zee op 27<br />
of 28 april <strong>2013</strong> en 30% op een weekendticket.<br />
Bestellen via de speciale link op<br />
www.davidsfonds.be. Meer info vindt u op<br />
www.festivalaanzee.be.<br />
25
agenda<br />
26<br />
Uit het ruime culturele aanbod<br />
selecteert de redactie in elke<br />
<strong>Omtrent</strong> acht topevenementen<br />
die u niet mag missen.<br />
Tekst: Bert De Smet<br />
Geschenken<br />
Korting met uw <strong>Davidsfonds</strong> Cultuurkaart<br />
5 gratis duotickets<br />
10 gratis duotickets<br />
15 gratis duotickets<br />
20 gratis duotickets<br />
25 gratis duotickets<br />
50 gratis duotickets<br />
Vanaf 2 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong><br />
Belgische avant-garde<br />
Voor het eerst in meer dan<br />
20 jaar loopt er een overzichtsexpo<br />
over het Belgisch modernisme<br />
uit de vroege 20ste eeuw.<br />
Naast beeldende kunst komen<br />
ook architectuur, toegepaste<br />
kunst, fotografie, film, muziek,<br />
literatuur en theater aan bod.<br />
Protagonisten als Marthe Donas,<br />
Jozef Peeters en Victor Servranckx<br />
worden getoond naast internationale<br />
tijdgenoten als László<br />
Moholy-Nagy, Vassily Kandinsky<br />
en Theo Van Doesburg.<br />
INFO Modernisme, van 2 <strong>maart</strong><br />
tot 30 juni <strong>2013</strong> in Museum voor<br />
Schone Kunsten Gent. Kaarten tot<br />
9 euro. Meer info vindt u op www.<br />
mskgent.be. <strong>Omtrent</strong> schenkt<br />
20 duotickets weg voor de expo.<br />
Vanaf 14 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong><br />
Niet bloeden, maar zingen<br />
Wat is opera? Hoe moet je opera<br />
benaderen en leren waarderen?<br />
Fred Brouwers, bekend oud-<br />
Klara- presentator en dé kenner<br />
van klassieke muziek in Vlaanderen,<br />
trekt door Vlaanderen met<br />
een boeiende inleiding tot de<br />
opera. Met onder meer aandacht<br />
voor het ontstaan en de evolutie<br />
van het genre, eigentijdse invullingen<br />
en verbanden met andere<br />
muziekgenres.<br />
INFO Vanaf 14 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong>,<br />
onder andere bij <strong>Davidsfonds</strong><br />
Nazareth-Eke, Zottegem, Herent,<br />
Zwijndrecht en Borgloon.<br />
Alle data en contactgegevens via<br />
www.davidsfonds.be/evenementen.<br />
Vanaf 22 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong><br />
egidius … waer bestu bleven<br />
Het Egidiuslied is een van de<br />
bekendste onderdelen van het<br />
perkamenten manuscript dat<br />
gedichten, gebeden en liederen<br />
bundelt en nu bekendstaat als het<br />
Gruuthusehandschrift. Het werd<br />
rond 1400 in Brugge geschreven.<br />
Eeuwenlang was het bijzondere<br />
handschrift in privébezit, tot de<br />
Nederlandse Koninklijke Bibliotheek<br />
het in 2007 aankocht. Dit<br />
voorjaar is het uitzonderlijk te<br />
zien in het Gruuthusemuseum in<br />
Brugge. <strong>Davidsfonds</strong> Universiteit<br />
Vrije Tijd organiseert naar aanleiding<br />
van de expo een cursus<br />
over het handschrift. Frank Willaert<br />
ontrafelt een aantal van de<br />
raadselen die ermee verbonden<br />
zijn. Daarna kunt u genieten van<br />
een concert van Club Medieval.<br />
INFO Liefde en devotie,<br />
van 22 <strong>maart</strong> tot 23 juni
<strong>2013</strong> in Gruuthusemuseum<br />
Brugge. Kaarten van gratis<br />
tot 8 euro. Meer info vindt u<br />
op www.liefdeendevotie.be.<br />
<strong>Omtrent</strong> schenkt 15 x 2 gratis<br />
museumpassen weg voor 16 Brugse<br />
musea (geldig gedurende drie<br />
opeenvolgende dagen) en mag<br />
vijf koppels uitnodigen voor de<br />
vernissage van Liefde en devotie<br />
op 21 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong> om 19.30 uur.<br />
De cursus van <strong>Davidsfonds</strong><br />
Universiteit Vrije Tijd vindt plaats<br />
op 18 april en het concert op<br />
26 april <strong>2013</strong> – u leest er alles over<br />
op www.davidsfonds.be/uvt.<br />
Vanaf 23 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong><br />
Bonaparte aan de Schelde<br />
Tussen 1794 en 1814 valt Antwerpen<br />
onder Frans bestuur.<br />
Het Willemdok gaat open en<br />
Antwerpen wordt de belangrijkste<br />
oorlogshaven van Napoleons<br />
keizerrijk. De kleine korporaal<br />
heeft grote ambities met<br />
de stad en maakt er weer een<br />
wereldhaven van. Bonaparte<br />
aan de Schelde reconstrueert<br />
de Franse erfenis aan de hand<br />
van schilderijen, prenten, kaarten,<br />
scheepsmodellen en archiefstukken.<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Universiteit<br />
Vrije Tijd koppelt aan<br />
de expo een cursus waarin Piet<br />
Lombaerde en Jan Parmentier<br />
uitleg geven bij deze bijzondere<br />
periode uit de Antwerpse<br />
geschiedenis.<br />
INFO Bonaparte aan de Schelde,<br />
van 23 <strong>maart</strong> tot 30 juni <strong>2013</strong><br />
in MAS Antwerpen. Kaarten<br />
van gratis tot 10 euro. Meer info<br />
vindt u op www.mas.be. <strong>Omtrent</strong><br />
schenkt 20 duotickets weg voor<br />
de tentoonstelling Bonaparte<br />
aan de Schelde. De cursus van<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Universiteit Vrije Tijd<br />
vindt plaats op 17 april <strong>2013</strong> –<br />
u leest er alles over op<br />
www.davidsfonds.be/uvt.<br />
Vanaf 17 april <strong>2013</strong><br />
Moeder, vanwaar komen wij?<br />
Pieter Boussemaere, docent<br />
geschiedenis aan de Katholieke<br />
Hogeschool Brugge-Oostende,<br />
trekt Vlaanderen rond om op<br />
een boeiende en interactieve<br />
manier alles over het ontstaan<br />
van het leven op aarde, het<br />
rechtop lopen van onze aapachtige<br />
voorouders, de neanderthalers<br />
en de verschijning<br />
van de homo sapiens in Afrika<br />
te vertellen. Boussemaere zorgt<br />
steeds voor de laatste nieuwtjes<br />
van de wetenschap die sneller<br />
evolueert dan de digitale media.<br />
INFO Vanaf 17 april <strong>2013</strong> onder<br />
meer bij <strong>Davidsfonds</strong> Gistel,<br />
Brakel-Lierde en Sint-Antonius-<br />
Zoersel. Alle data en contactgegevens<br />
via www.davidsfonds.be/<br />
evenementen.<br />
Vanaf 18 april <strong>2013</strong><br />
That crazy thing called love!<br />
Shakespeares Romeo & Julia is<br />
de inspiratiebron voor een bijzondere<br />
ode aan de liefde die de<br />
grenzen van leeftijd en cultuur<br />
overstijgt. Regisseur Mokhallad<br />
Rasem gaat samen met drie koppels<br />
– twee kinderen, twee jonge<br />
volwassenen en twee ouderen<br />
– op zoek naar wat de liefde zo<br />
tijdloos en grenzeloos maakt. Met<br />
poëzie, muziek en dans drukken<br />
de acteurs uit wat ze voor elkaar<br />
voelen. Met o.a. Gilda De Bal en<br />
Vic De Wachter.<br />
INFO Vanaf 18 april <strong>2013</strong> in<br />
Bourlaschouwburg Antwerpen.<br />
Kaarten van 7 tot 14 euro. Meer info<br />
vindt u op www.toneelhuis.be.<br />
Zaterdag 27 april <strong>2013</strong><br />
Gruuthuse in alle staten<br />
Ensemble Psallentes keert het<br />
Gruuthusehandschrift binnenstebuiten.<br />
Ze remixen het handschrift<br />
door bekende 14de- eeuwse of<br />
nog oudere melodieën voorzichtig<br />
onder of naast de Middelnederlandse<br />
teksten te schuiven,<br />
zonder die geweld aan te doen.<br />
INFO Zaterdag 27 april <strong>2013</strong>,<br />
20 uur in Concertgebouw Brugge.<br />
Meer info vindt u op<br />
www.concertgebouw.be.<br />
<strong>Omtrent</strong> schenkt 15 duotickets weg<br />
voor de voorstelling Gruuthuse in<br />
alle staten.<br />
Nog tot 31 december 2016<br />
Luxueuze kunstkabinetten<br />
In het Antwerpse Rockoxhuis<br />
kun je ontdekken hoe een kunstverzameling<br />
er in de Gouden<br />
Eeuw moet hebben uitgezien.<br />
De patriciërswoning van burgemeester<br />
en mecenas Nicolaas<br />
Rockox heeft een metamorfose<br />
ondergaan en is nu een Gulden<br />
Cabinet met topstukken uit de<br />
collectie van het KMSKA en het<br />
Rockoxhuis. Met onder andere<br />
werken van Memling, Van Eyck,<br />
Rubens en Van Dyck.<br />
INFO Het Gulden Cabinet, nog tot<br />
31 december 2016 in Rockoxhuis<br />
Antwerpen. Kaarten van gratis tot<br />
6 euro. Meer info vindt u op<br />
www.kmska.be of www. rockoxhuis.<br />
be. <strong>Omtrent</strong> schenkt 10 duotickets<br />
weg voor de tentoonstelling<br />
Het Gulden Cabinet.<br />
Gratis tickets?<br />
Om kans te maken op gratis duotickets<br />
voor Modernisme, Liefde en<br />
devotie, Bonaparte aan de Schelde,<br />
Gruuthuse in alle staten of Het Gulden<br />
Cabinet stuurt u vóór 15 <strong>maart</strong><br />
<strong>2013</strong> een mail naar omtrent@davidsfonds.be<br />
met in de onderwerpregel<br />
de titel van het agenda-item<br />
waarvoor u een ticket wilt. Vermeld<br />
steeds uw naam, adres, lidnummer<br />
en e-mailadres. Inzendingen die niet<br />
aan bovenstaande criteria voldoen,<br />
zijn niet geldig. De winnaars krijgen<br />
kort na de deadline bericht.<br />
27
agenda | wedstrijd<br />
28<br />
© Koninklijke Bibliotheek van België<br />
In het voorjaar van <strong>2013</strong> organiseert M – Museum Leuven<br />
een knappe tentoonstelling met meer dan 200 zeldzame<br />
en kwetsbare prenten uitgegeven door Hieronymus Cock.<br />
Een lust voor het oog én een kennismaking met een<br />
minder bekend facet van de renaissance in onze contreien.<br />
Tekst: M – Museum Leuven | Bewerking: Filip Salmon<br />
Leuvense expo rond Hieronymus Cock<br />
De renaissance<br />
in prent<br />
Pieter Bruegel de Oude kennen we allemaal van zijn beroemde<br />
schilderijen. Minder bekend is dat hij in zijn tijd bij<br />
het grote publiek doorbrak als prentontwerper. In opdracht<br />
van de Antwerpse uitgever Hieronymus Cock (1517/8-1570) maakte<br />
hij meer dan 60 tekeningen die door de beste graveurs van die tijd in<br />
koper werden gesneden. Cock maakte van Bruegel een sterartiest, die<br />
door de verspreiding van zijn prenten in heel Europa beroemd werd.<br />
De Koninklijke Bibliotheek van België bezit een schat aan gravures en<br />
etsen van Cock en van zijn uitgeverij In de Vier Winden. Naast Bruegel<br />
gaf Cock ook prachtige prenten uit van andere grote meesters uit de<br />
renaissance zoals Rafaël, Bronzino, Floris, Lombard en Heemskerck.<br />
Een brede selectie van deze sublieme werken op papier uit het Prentenkabinet<br />
van de Koninklijke Bibliotheek van België, aangevuld met<br />
bruiklenen uit binnen- en buitenlandse collecties, is vanaf 14 <strong>maart</strong><br />
uitzonderlijk te bewonderen in M – Museum Leuven.<br />
INFO De tentoonstelling Hieronymus Cock. De renaissance in prent loopt<br />
van 14 <strong>maart</strong> tot 9 juni <strong>2013</strong> in M – Museum Leuven. Meer info vindt u op<br />
www.mleuven.be of 016/272.929.<br />
een hele dag op cursus in M – Museum Leuven<br />
Op zaterdag 16 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong> is <strong>Davidsfonds</strong> Universiteit Vrije Tijd een hele<br />
dag te gast in M – Museum Leuven voor een cursus over Hieronymus Cock.<br />
Op het programma staan een lezing, een broodjeslunch en een vrij bezoek<br />
aan de expo. Meer info vindt u op www.davidsfonds.be/uvt.<br />
© Koninklijke Bibliotheek van België<br />
WIN<br />
50 viptickets voor<br />
de expo rond<br />
Hieronymus Cock<br />
In samenwerking met M – Museum Leuven mag <strong>Omtrent</strong><br />
25 duo’s gelukkig maken met een ticket voor een<br />
exclusief matineebezoek op zondag 14 april <strong>2013</strong>. U<br />
kunt genieten van een inleiding door de curator, een<br />
rondleiding met gids en daarna een degustatie van<br />
streekbieren en streekproducten. Stuur vóór 15 <strong>maart</strong><br />
<strong>2013</strong> een mail naar omtrent@davidsfonds.be met<br />
vermelding ‘Hieronymus Cock’ en al uw gegevens (naam,<br />
adres, lidnummer, e-mail). De winnaars krijgen kort na de<br />
deadline persoonlijk bericht.<br />
Korting met<br />
uw <strong>Davidsfonds</strong> Cultuurkaart<br />
Met uw <strong>Davidsfonds</strong> Cultuurkaart geniet u<br />
sowieso van een structurele korting van 2 euro<br />
op de toegangsprijs van alle tentoonstellingen<br />
in M- Museum Leuven. Meer info vindt u op<br />
www.mleuven.be.
evenementen<br />
30<br />
Evenementen kort<br />
Het hele jaar door organiseert<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Evenementen grote en<br />
kleine activiteiten in heel Vlaanderen.<br />
Ook bij onze cultuurpartners kunt u<br />
van alles beleven. Dit is een selectie<br />
van wat er de volgende maanden<br />
op het programma staat. Meer<br />
activiteiten vindt u op onze website<br />
www.davidsfonds.be/evenementen.<br />
Hagelandse Zomerzoektocht<br />
Van zaterdag 1 juni tot en met zondag 15 september<br />
<strong>2013</strong> trekt de 27ste <strong>Davidsfonds</strong> Zomerzoektocht<br />
naar het Oost-Brabantse Hageland. Onder een<br />
stralende hemel en met een briesje in de rug<br />
ontdekt u vanuit gaststad Diest de geheimen<br />
van onder andere Scherpenheuvel, Zichem<br />
en Averbode. Uitgestrekte wijngaarden,<br />
heuvels van ijzerzandsteen, bloeiende<br />
boomgaarden: het Hageland herbergt<br />
heel wat natuurschoon. Maar<br />
ook de cultuurliefhebbers komen<br />
aan hun trekkewn. Wat dacht u<br />
van een bezoekje aan de abdij<br />
van Averbode, de basiliek van<br />
Scherpenheuvel of het geboortehuis<br />
van Ernest Claes? Tussendoor kunt u<br />
even uitblazen op een van de talrijke<br />
picknickplaatsen of terrasjes. Nieuw<br />
dit jaar is dat u kunt kiezen tussen<br />
de klassieke Zomerzoektocht of<br />
de speelse Gezinszoektocht.<br />
INFO Meer info vindt u<br />
vanaf begin april op<br />
www.davidsfonds.be/<br />
zomerzoektocht en in<br />
het volgende nummer<br />
van <strong>Omtrent</strong>.<br />
IJsberende Junior Journalisten<br />
Op zo’n 200 plaatsen in Vlaan-<br />
deren namen meer dan 37.000<br />
jongeren deel aan de voor-<br />
rondes van de jaarlijkse Junior<br />
Journalist-wedstrijd. Dit jaar<br />
staat die volledig in het teken<br />
van eten. Met verhalen over borrelende<br />
kookpotten, sprekende<br />
tomaten, chocoladefonteinen<br />
of andere culinaire avonturen<br />
namen jongeren het eerst tegen<br />
elkaar op om de beste Junior<br />
Journalist van hun gemeente te<br />
worden. Al die lokale winnaars<br />
worden nu uitgedaagd in de<br />
grote nationale finale. Die vindt<br />
plaats op zondag 28 april <strong>2013</strong><br />
tijdens het knallende slotfeest<br />
op Festival aan Zee in De Panne.<br />
Daar worden de nationale winnaars<br />
in elke leeftijdscategorie<br />
bekendgemaakt en stevig in de<br />
bloemetjes gezet. Nog even in<br />
spanning afwachten dus!<br />
INFO Alle nieuwtjes over de<br />
Junior Journalist-wedstrijd vindt<br />
u op onze Facebookpagina www.<br />
facebook.com/juniorjournalist of<br />
op onze website www.davidsfonds.<br />
be/juniorjournalist.
Zoals elk jaar luidt Festival aan Zee eind april<br />
de festivalzomer in. Het strand van De Panne<br />
wordt dit jaar ingepalmd door ronkende namen<br />
als ’t Hof van Commerce, Coely, Sir Yes<br />
Sir, Het Zesde Metaal en Patrick Riguelle. Het<br />
festival mikt niet alleen op volwassenen, ook<br />
kinderen worden verwend met een heleboel<br />
randanimatie. Kortom, een breed toegankelijk<br />
en sfeervol familiefestival op het strand.<br />
Lang leve liedjes!<br />
Nekka-Nacht bestaat dit jaar 20 jaar en dat<br />
zult u geweten hebben. Speciaal voor deze<br />
feest editie nodigt het concert op vrijdag 19<br />
april <strong>2013</strong> niet één centrale gast uit, maar een<br />
10 duoviptickets voor Nekka-Nacht<br />
Nekka-Nacht schenkt aan 10 lezers van<br />
<strong>Omtrent</strong> een mooi vippakket voor twee<br />
personen weg met een voorbehouden<br />
parkeerplaats, een aparte vipingang,<br />
Muziek op het strand<br />
INFO Festival aan Zee vindt plaats op<br />
zaterdag 27 en zondag 28 april <strong>2013</strong> in De<br />
Panne. Kaarten: zaterdag 38 euro (30 euro<br />
voorverkoop), zondag 15 euro (10 euro<br />
voorverkoop) en beide dagen 50 euro<br />
(40 euro voorverkoop). Meer info vindt u op<br />
www.festivalaanzee.be. Met uw <strong>Davidsfonds</strong><br />
Cultuurkaart krijgt u extra korting als u<br />
bestelt via www.davidsfonds.be.<br />
hele reeks centrale gasten van de voorbije<br />
edities. U kunt dit jaar dus 10 grote namen<br />
van het Nederlandstalige lied op één avond<br />
aan het werk zien: Frank Boeijen, Stef Bos,<br />
Johan Verminnen, Zjef Vanuytsel, Kadril,<br />
Yevgueni, Kommil Foo, Thé Lau en Raymond<br />
van het Groenewoud. Naar goede gewoonte<br />
mag u tal van unieke duetten en beklijvende<br />
muzikale momenten verwachten. Maar er is<br />
meer: als toeschouwer kunt u dit jaar mee<br />
het programma samenstellen! Op de website<br />
van Nekka-Nacht vindt u een lijst met<br />
de favoriete liedjes van elke artiest, waarop<br />
u tot en met 15 <strong>maart</strong> uw keuze kunt aanduiden.<br />
De drie meest gekozen liedjes van elke<br />
artiest zullen gespeeld worden. Door mee te<br />
doen maakt u bovendien nog eens kans om<br />
een duoticket te winnen voor deze jubileum-<br />
WIN<br />
ontvangst in de Backstage Lounge,<br />
dranken à volonté én uiteraard goede<br />
zitplaatsen voor een onvergetelijk<br />
concert. Stuur snel een mailtje met<br />
6 duo(vip)tickets voor<br />
Festival aan Zee<br />
WIN<br />
Festival aan Zee schenkt via <strong>Omtrent</strong><br />
5 duoweekend pakketten en 1 duovippakket<br />
weg. Stuur vóór 15 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong><br />
een mail naar omtrent@davidsfonds.be<br />
met vermelding ‘Festival aan Zee’ en al<br />
uw gegevens (naam, adres, lidnummer,<br />
e-mail). De winnaars krijgen kort na<br />
de deadline persoonlijk bericht.<br />
editie. Een paar dagen voor Nekka vindt zoals<br />
ieder jaar ook Houden Van/Griffel rock<br />
plaats. Een nostalgische muzikale namiddag<br />
op dinsdag 16 en donderdag 18 april <strong>2013</strong>,<br />
met onder meer Willem Vermandere, Luc<br />
Steeno, Bobby Prins en Sabien Tiels.<br />
INFO Meer informatie over Nekka-Nacht vindt<br />
u op www.nekka.be. Met uw <strong>Davidsfonds</strong><br />
Cultuurkaart krijgt u 4 euro korting per ticket<br />
voor Nekka-Nacht. Tickets kunt u bestellen via de<br />
bestelbon in het midden van deze <strong>Omtrent</strong>, via<br />
evenementen@davidsfonds.be of 016/310.600.<br />
Zodra we uw bestelling hebben ontvangen,<br />
sturen we u een bevestigingsmail met een<br />
dossiernummer en de betalingsgegevens.<br />
Kaarten voor Houden Van/Griffelrock (geen<br />
korting) kunt u op dezelfde manier bestellen of<br />
bij de organisatie via 03/248.63.42.<br />
als onderwerp ‘Nekka-Nacht’ vóór 15<br />
<strong>maart</strong> <strong>2013</strong> naar omtrent@davidsfonds.be.<br />
De winnaars krijgen kort na<br />
de deadline persoonlijk bericht.<br />
31
oeken<br />
32
Je moet de boom buigen als hij jong is. Het gezegde lijkt<br />
wel op het lijf geschreven van Angelo Dorny – pas 22,<br />
maar naar eigen zeggen perfect in staat om mee te praten<br />
met oude rotten in het vak. Alle kennis en ervaring die<br />
Vlaanderens jongste tuinspecialist heeft verzameld, deelt<br />
hij mee in zijn tweede tuinboek: Het lekkerste terras.<br />
Tekst: Lieselotte De Snijder | Beeld: Jan Crab<br />
Angelo Dorny over zijn groentepassie en nieuwe tuinboek<br />
“ Ik ben een oude tuinier<br />
in een jong lichaam”<br />
In 2011 verscheen bij <strong>Davidsfonds</strong><br />
Uitgeverij Angelo’s groentetuin, dat<br />
meteen succes oogstte door de laagdrempelige<br />
manier waarop Angelo Dorny<br />
tuinieren aan de man bracht. Met zijn tweede<br />
boek, Het lekkerste terras, gaat hij nog een<br />
stap verder. Op zijn eigen speelse manier<br />
toont hij iedereen – jong en oud, stadsmens<br />
en plattelander – hoe je zelf planten kunt<br />
kweken op een paar vierkante meter. “Ik blijf<br />
binnen de lijntjes van wat technisch correct<br />
is, maar maak het aantrekkelijker voor mensen<br />
die denken dat tuinieren moeilijk is. Dat<br />
is namelijk een misverstand dat ik de wereld<br />
wil uithelpen. Iedereen kan tuinieren en je<br />
hoeft er niet veel voor te doen.”<br />
Je hoeft inderdaad geen<br />
voorkennis te hebben en<br />
je kunt gewoon afwachten hoe<br />
het loopt, maar tuinieren vergt<br />
toch wel wat tijd, niet?<br />
“Mensen denken dat, maar dat klopt niet. Als<br />
je elke dag tien minuutjes aandacht aan je<br />
planten geeft, vermijd je dat je er elke week<br />
een paar uur voor moet opofferen. Tenslotte<br />
moet het een hobby blijven. Tuinieren is niet<br />
altijd makkelijk en je wordt soms vuil, ja,<br />
maar het is ook ontspannend. Steeds meer<br />
mensen ontdekken dat. En het is ook het uit-<br />
gangspunt van mijn tweede boek: tuinieren<br />
kan ook kleinschalig.”<br />
Je woont zelf in de stad.<br />
Komt het terrasboek voort<br />
uit de behoefte om je groene<br />
vingers bezig te houden?<br />
“Absoluut. Toen ik het eerste boek schreef,<br />
woonde ik nog op den buiten bij mijn ouders.<br />
Maar sinds ik naar de stad verhuisd ben<br />
en er ook werk, lukt het niet meer om elke<br />
week naar mijn ouders te gaan en de tuin te<br />
onderhouden. Daarom heb ik van de nood<br />
een deugd gemaakt en mijn terras vol potten<br />
gezet. En dat is goed gelukt.”<br />
Alle planten uit het boek heb je<br />
dus op je eigen terras gekweekt?<br />
“Ja, maar ze zijn niet allemaal even goed gelukt,<br />
hoor. Ik woon niet in de tuin van Eden en<br />
ik ontsnap niet aan het weer. Maar in principe<br />
kun je alles in potten kweken: kruiden, sla en<br />
tomaten, maar ook courgetten, aardappelen,<br />
Ik was een echte<br />
tuinmaniak: ik had<br />
een verzameling van<br />
2.300 tomatenrassen<br />
kolen … De oogst zal wel kleiner zijn en veel<br />
hangt af van de situatie van je terras: is er<br />
veel of weinig wind, regen of zon.”<br />
Dat maakt een tuinboek<br />
een van de moeilijkste boeken<br />
om te schrijven.<br />
“Klopt, want als auteur heb je geen controle<br />
over het resultaat. Je moet het uit handen<br />
geven. Ik kan alleen maar hopen dat het<br />
goed gaat en dat mensen het hoofd niet<br />
laten hangen als het niet meteen lukt. En<br />
vooral dat ze hun gezond verstand gebruiken.<br />
Het meeste leer je door ondervinding.”<br />
<br />
33
ladwijzer<br />
34<br />
Wie is Angelo Dorny?<br />
Angelo Dorny (22) werd<br />
geboren in Kortrijk, maar<br />
groeide op in Heule. Voor,<br />
tijdens en na zijn opleiding<br />
aan de tuinbouwschool van<br />
Kortrijk was hij altijd in de tuin<br />
bezig, zodat hij uitgroeide tot<br />
een van de jongste tuinspecialisten<br />
en groenjournalisten<br />
in Vlaanderen. Hij startte<br />
zelf een drukbezochte website<br />
rond vergeten groenten,<br />
schreef verschillende columns<br />
en debuteerde in 2011 bij<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Uitgeverij met<br />
Angelo’s groentetuin. Ondertussen<br />
werkt hij bij Claerhout<br />
Communicatiehuis in Gent,<br />
waar hij de website jout.tv<br />
coördineert. En ook op tv kun<br />
je hem zien in het VTM-programma<br />
De keuken van Sofie.<br />
Mijn leraren grapten<br />
wel eens dat ik een<br />
wandelende plantenencyclopedie<br />
was<br />
<br />
Mis je het niet om in een ‘echte’<br />
tuin bezig te zijn?<br />
“Ik ben een groene jongen, maar intensief<br />
tuinieren, zoals ik dat als tiener gedaan heb,<br />
kan ik niet meer. Toen ik nog naar school<br />
ging, had ik meer vrije tijd en was ik een<br />
echte tuinmaniak: ik had een verzameling<br />
van 2.300 tomatenrassen en plantte jaarlijks<br />
230 verschillende soorten. Als ik na school<br />
thuiskwam, zat ik in de tuin tot het donker<br />
werd. En in de vakantie sprong ik om 6 uur ’s<br />
ochtends uit bed. Nu ik werk, is het niet haalbaar<br />
om zoveel te tuinieren. Maar ik mis het<br />
wel erg. Daarom zijn we van plan om weer te<br />
verhuizen naar een huis met een tuin.”<br />
Je bent heel jong beginnen<br />
tuinieren. Hoe ben je daar<br />
in gerold?<br />
“Door mijn grootvader. Mijn ouders hebben<br />
absoluut geen groene vingers, maar we hadden<br />
wel een tuin die mijn grootvader onderhield.<br />
En als kind hielp ik hem daarbij. Toen<br />
ik een jaar of 12 was, is hij overleden en stond<br />
ik er alleen voor. Onze tuin verwilderde en ik<br />
ben een tijdje gestopt. Maar uiteindelijk ben<br />
ik er toch weer ingevlogen. Het is overdreven<br />
om te zeggen dat ik mijn grootvaders werk<br />
wil voortzetten, maar ik denk wel dat hij trots<br />
zou zijn. De keuze om in het middelbaar naar<br />
de tuinbouwschool te gaan was dan ook snel<br />
gemaakt. En het bleek een schot in de roos:<br />
mijn leraren grapten wel eens dat ik een wandelende<br />
plantenencyclopedie was (lacht).”<br />
Ik kan me nochtans inbeelden<br />
dat niet iedereen tuinadvies<br />
accepteert van iemand die zo<br />
veel jonger is.<br />
“Goh, dat valt wel mee. Ik ben een oude<br />
tuinier in een jong lichaam. Ik kan perfect<br />
een gesprek voeren met een oude rot, maar<br />
evengoed met een groentje. Al moet ik wel<br />
zeggen dat mijn geloofwaardigheid de laat-<br />
ste jaren erg toegenomen is. En mensen<br />
appreciëren wat ik doe, want ik krijg veel<br />
positieve reacties. Mensen ontdekken dat<br />
tuinieren fun is.”<br />
Meer nog: tuinieren is<br />
goedkoper dan therapie,<br />
zeg je in je boek.<br />
“En je krijgt er ook iets voor in de plaats. Tuinieren<br />
is genieten, even je zorgen vergeten<br />
en weer in contact komen met de natuur en<br />
jezelf. Net zoals sporten is het een manier<br />
om je stress kwijt te raken. Bovendien geeft<br />
het klaarmaken en eten van zelfgekweekte<br />
groente je een goed gevoel. Vooral omdat<br />
het onbespoten is en er geen vliegtuig aan<br />
te pas is gekomen.”<br />
Is ecologie belangrijk voor jou?<br />
“Absoluut. Ik kies er bewust voor om geen<br />
bestrijdingsmiddelen te gebruiken en respect<br />
te hebben voor wat de natuur ons geeft.<br />
Daarom geef ik ook recepten mee met en
zonder vlees of vis. Maar ik ga niet zo ver om<br />
de mensen te vertellen dat ze alles zelf moeten<br />
telen. In de winter eet ik zelf ook graag<br />
tomaten. Ik vind het al geweldig als mensen<br />
meer groente eten in plaats van diepvriesmaaltijden.<br />
Ik ben daar allemaal erg nuchter<br />
in en zoek naar een haalbare middenweg.<br />
Weet gewoon waar je mee bezig bent.”<br />
Je boodschap slaat duidelijk<br />
aan: je schrijft niet alleen<br />
boeken maar presenteert<br />
ook je eigen tuinprogramma<br />
op jout.tv en een tuinrubriek<br />
bij De keuken van Sofie.<br />
Hoe bevalt je dat?<br />
“Ik vind het fantastisch! Voor mij gaat het<br />
verder dan alleen maar tuinieren, ik wil mensen<br />
inspireren. Daarom vind ik het geweldig<br />
dat ik boeken kan schrijven en tv-programma’s<br />
kan maken. Dat is natuurlijk niet van de<br />
ene op de andere dag gegaan. Ik heb er hard<br />
voor moeten werken: op mijn veertiende heb<br />
ik mijn eerste website gemaakt. Het is superleuk<br />
om daar nu de vruchten van te plukken<br />
en voor tv te mogen werken.”<br />
Wat zit er nog in de pijplijn?<br />
“Een tuinboek voor kinderen en een vervolg<br />
op Angelo’s groentetuin. Op sommige<br />
thema’s wil ik nog dieper ingaan, want er valt<br />
nog veel meer te vertellen dan wat er in die<br />
144 pagina’s staat.” <br />
Het boek<br />
U woont in een flat, maar zou<br />
graag een slaatje maken met<br />
zelfgekweekte tomaatjes? U<br />
droomt van een minikruidentuin<br />
op de vensterbank? U wilt<br />
graag starten met een moestuin,<br />
maar u hebt weinig plaats<br />
in uw tuin? Angelo Dorny toont<br />
hoe het moet! Ontdek welke<br />
groenten het goed doen in potten,<br />
waarop u moet letten bij<br />
het kweken, en welke klusjes<br />
u elk seizoen te wachten staan.<br />
Bovendien vult hij zijn praktische<br />
tips aan met heerlijke<br />
recepten. Het lekkerste terras<br />
telt 144 pagina’s en kost 19,95<br />
euro – maar die kunt u meteen<br />
terugverdienen met de kortingsbonnen<br />
die bij het boek<br />
zitten. U kunt het boek bestellen<br />
met de bon in het midden<br />
van deze <strong>Omtrent</strong>.<br />
Angelo Dorny geeft u persoonlijk advies!<br />
WIN<br />
Wilt u uw terras omtoveren tot een minimoestuin? Eén<br />
lezer van <strong>Omtrent</strong> maakt kans op een exclusief bezoek van<br />
Angelo Dorny. Hij brengt Het lekkerste terras voor u mee en<br />
geeft u tips voor de make-over van uw terras. Samen met<br />
een cameraman gaat hij met u mee naar een Aveve-winkel<br />
om u advies te geven bij uw aankopen. Daarna gaat u samen<br />
met Angelo aan de slag op uw terras. Wilt u kans maken op<br />
deze unieke belevenis? Mail dan voor 15 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong> naar<br />
omtrent@davidsfonds.be met een motivatie waarom Angelo<br />
bij u zou moeten langskomen en een beschrijving van wat u<br />
met uw terras van plan bent. Voeg een foto toe van uzelf op uw<br />
terras en vermeld ook uw gegevens (naam, adres, lidnummer<br />
en e-mailadres). De winnaar krijgt kort na de deadline bericht.<br />
1<br />
35
oeken<br />
36<br />
Boeken kort<br />
Met de regelmaat van de klok publiceert<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Uitgeverij nieuwe boeken. In deze<br />
rubriek stellen we met stip vijf van die boeken<br />
voor. U kunt alle boeken – mét korting – bestellen<br />
met de bon in het midden van deze <strong>Omtrent</strong>.<br />
Het volledige aanbod van <strong>Davidsfonds</strong> Uitgeverij<br />
vindt u op www.davidsfonds.be/uitgeverij.<br />
1. Overal bier<br />
Overal waar je reist langs Belgische wegen,<br />
kom je brouwers tegen. Verscholen achter<br />
abdijmuren, in kastelen, boerderijen of cafés<br />
houden ze hun ketels en kuipen in de gaten.<br />
De bierodyssee van Erik Verdonck bracht<br />
hem bij 150 brouwers en leverde evenveel<br />
boeiende verhalen op. De info over deze<br />
brouwerijen wordt aangevuld met een lijst<br />
van biercafés- en restaurants, brouwerijmusea<br />
en bierroutes. Kortom, een complete<br />
biergids van België.<br />
INFO Bij de brouwer van Erik Verdonck<br />
telt ca. 320 pagina’s en kost 24,95 euro<br />
(ISBN 978 90 5826 947 8).<br />
2. In de lekkere Kempen<br />
De Antwerpse Kempen hebben heel wat<br />
lekkers te bieden: van het trappistenbier<br />
van Westmalle tot Lierse Vlaaikes of de<br />
rauwmelkse geitenkaas van boer Polle. Stuk<br />
voor stuk erkende streekproducten die niet<br />
alleen lekker zijn, maar ook doordrenkt van<br />
traditie en geschiedenis. In dit boek maakt<br />
u aan de hand van 20 thema’s kennis met<br />
1<br />
5<br />
4<br />
de culinaire Kempen, inclusief authentieke<br />
Kempense recepten.<br />
INFO Lekker Kempens telt 160 pagina’s en kost<br />
24,95 euro (ISBN 978 90 5826 905 8)<br />
3. Van dorp naar dorp<br />
Een kerkje aan een grasplein, een volks-<br />
café met een terrasje, een oud kruideniers-<br />
winkeltje: je komt het allemaal tegen op de<br />
40 wandelingen uit deze wandelbox. Ze<br />
voeren je naar dorpen als Mullem, Oost-<br />
kerke en Weert, maar ook naar onbekende<br />
pareltjes zoals Klein-Vorsen, Prosperdorp<br />
of Walsbets. Elke wandeling staat op een<br />
handige uitneembare fiche met een routebeschrijving,<br />
een kaart, info over het dorp en<br />
tips voor tussenstops onderweg.<br />
INFO De wandelbox De mooiste dorpen van<br />
toen van Robert Declerck & Margit Sarbogardi &<br />
foto’s van Jan Crab kost 24,95 euro<br />
(ISBN 978 90 5826 933 1).<br />
4. Een teken van leven<br />
Wanneer zijn zusje verdwijnt, blijft haar broer<br />
verward achter. Wat betekent doodgaan? Zal<br />
hij zijn zusje nu nooit meer zien? Hij blijft niet<br />
bij de pakken zitten en begint te tekenen, te<br />
verzinnen en te knutselen. In een poëtische<br />
en gevoelige taal vertelt Claudia Jong het<br />
verhaal van een jongen die zijn zusje heeft<br />
verloren. Illustrator Kristof Devos voorziet de<br />
tekst van schitterende, rake tekeningen. Een<br />
prachtig boek over verlies en afscheid.<br />
INFO Nooit is voor altijd van Kristof Devos &<br />
Claudia Jong telt 32 pagina’s en kost 17,50 euro<br />
(ISBN 978 90 5908 472 8).<br />
5. Shakespeare × 4<br />
Leven en dood, liefde en haat. Ze zijn<br />
onlosmakelijk met elkaar verbonden in<br />
de tragedies van William Shakespeare.<br />
Macbeth, King Lear, Othello, Hamlet: de<br />
bekende personages worden verteerd en<br />
verblind door wraak en ontrouw, passie en<br />
machtswellust. Ed Franck bewerkte de vier<br />
topstukken van Shakespeare in prozavorm.<br />
Topillustrator Carll Cneut vangt de kern van<br />
elk verhaal in expressieve illustraties.<br />
INFO Te veel verdriet voor één hart, bewerkt<br />
door Ed Franck & geïllustreerd door Carll Cneut<br />
telt 250 pagina’s en kost 19,95 euro<br />
(ISBN 978 90 6306 637 6).<br />
3<br />
2
Dit vindt u van <strong>Omtrent</strong><br />
Beste lezer,<br />
In het vorige nummer van <strong>Omtrent</strong> vroegen we u naar uw mening over<br />
het cultuurmagazine van het <strong>Davidsfonds</strong> dat u een aantal keer per<br />
jaar in uw bus krijgt. We stelden een online enquête op met 25 vragen<br />
over vorm, inhoud, aanpak, stijl enzovoort. U reageerde er snel en talrijk<br />
op: 1.000 lezers gaven hun mening – een mooi resultaat. Veel dank<br />
om de tijd te nemen en de vragenlijst in te vullen. Voor ons zijn het erg<br />
interessante gegevens om te bepalen wat we nog beter kunnen doen.<br />
Ook u bent ongetwijfeld benieuwd naar de resultaten. Laten we beginnen met<br />
uw algemene oordeel over <strong>Omtrent</strong>. Een oordeel waar wij toch eventjes van zijn<br />
gaan blinken, want de meesten onder u lezen het magazine gedeeltelijk of helemaal.<br />
Slechts 3 van de 1.000 respondenten lezen het magazine niet. Bijna 75% van u vindt<br />
dat <strong>Omtrent</strong> er de laatste jaren inhoudelijk op vooruit is gegaan. Fijn. En wat vorm-<br />
geving betreft, heeft zelfs méér dan 75% dat oordeel. Super! Bijna allemaal vindt u<br />
trouwens de stijl en de correctheid goed tot zeer goed en de meerderheid van u vindt<br />
de inhoud boeiend tot zeer boeiend. Het doet ons allemaal veel plezier.<br />
Als we inzoomen op de afzonderlijke onderdelen, vallen drie dingen op: het cul-<br />
tuurnieuws, het hoofdinterview en de column van Kurt Van Eeghem. Het eerste leest<br />
u graag (meer dan de helft onder u vindt het boeiende pagina’s), het tweede vindt u<br />
overwegend interessant en de column van Kurt is voor u een must (650 respondenten<br />
lezen hem graag tot erg graag). Secties die u net iets minder aanspreken, zijn de<br />
lezersbrieven en de pagina’s achteraan met de <strong>Davidsfonds</strong> foto’s. Of beter gezegd: u<br />
staat er overwegend neutraal tegenover. De meningen over de wedstrijden, ten slotte,<br />
zijn verdeeld: u vindt ze ofwel interessant ofwel bent u niet echt zo’n wedstrijdmens.<br />
Wat ons ook opvalt, is dat u gehecht bent aan uw (papieren) <strong>Omtrent</strong>: hem<br />
vervangen door een infofolder zou u erg betreuren (800 op 1.000 keer), voor een<br />
tabletversie loopt u nog niet warm (zo'n 600 respondenten vinden het maar niets) en<br />
<strong>Omtrent</strong> niet meer laten verschijnen, ziet u zeker niet zitten: 850 van de 1.000 lezers<br />
zouden dat (erg) betreuren. Tot slot vroegen we u ook nog naar de bijlagen en of er<br />
niet te veel van zijn. Nee, laat u ons weten. Meer zelfs: u bladert er graag door. Dat<br />
doet ons, opnieuw, veel plezier.<br />
Conclusie: wij zijn hier best tevreden mee. Sommige stukken uit <strong>Omtrent</strong> kunnen<br />
zeker nog beter, maar op basis van de enquête – en van sommige erg enthousiaste<br />
mails, waarvoor veel dank – kunnen we besluiten dat ook u opgetogen bent. We<br />
beloven om ons uiterste best te doen om dat in de toekomst zo te houden.<br />
Filip Salmon<br />
Hoofdredacteur <strong>Omtrent</strong><br />
Lieselotte De Snijder<br />
Redactiecoördinatrice <strong>Omtrent</strong><br />
resultaten vragenlijst<br />
Winnaars<br />
Deze <strong>Omtrent</strong>-lezer wint een<br />
cultuurreis ter waarde van 1.000 euro:<br />
Marian Vanacker uit Ieper<br />
Deze tien <strong>Omtrent</strong>-lezers winnen<br />
Het kleine theater van Rébecca van<br />
Rébecca Dautremer:<br />
Anne-Mie Cox uit Beringen-Koersel<br />
Jan Decoster uit Brugge<br />
Jan Fleurbaey uit Gent<br />
Linda Goethals uit Sint-Pieters-Voeren<br />
Christine Nuyts uit Brasschaat<br />
Jacqueline Meirlaen uit Zulte<br />
Willy Ottoy uit Scherpenheuvel<br />
Jean-Marie Scheerlinck uit Holsbeek<br />
Carolina Siemons uit Wommelgem<br />
Luc Vanbrabant uit Oekene<br />
37
cursussen<br />
38<br />
Over feministen, stedelingen en andere voorlopers<br />
De Etrusken,<br />
een apart volkje<br />
De Etrusken<br />
cremeerden hun<br />
doden en bewaarden<br />
hun as in prachtig<br />
versierde urnen, die<br />
begraven werden<br />
met de persoonlijke<br />
bezittingen van de<br />
overledenen, zoals<br />
wapens en sieraden.
Una storia particulare. Zo wordt de expo over<br />
de Etrusken die vanaf 16 <strong>maart</strong> te zien is in het Gallo-<br />
Romeins Museum in Tongeren aangekondigd.<br />
Terecht, want als er één woord is dat veel mensen<br />
associëren met de Etrusken dan is het wel mysterie.<br />
Toch is verrassend veel bekend over de eerste grote<br />
beschaving van Italië. Dat ontdekt u op de cursusdag<br />
van <strong>Davidsfonds</strong> Universiteit Vrije Tijd.<br />
Tekst: Lieselotte De Snijder<br />
Op het eerste gezicht lijkt de erfenis<br />
van de Etrusken – tussen de<br />
7de en de 5de eeuw voor Christus<br />
een van de hoogst ontwikkelde volken<br />
van de oudheid – verloren te zijn gegaan in<br />
de plooien van de geschiedenis. Behalve een<br />
directe invloed op de Romeinen, die vanaf 80<br />
voor Christus definitief over Etrurië heersten,<br />
hebben de Etrusken geen zichtbare stempel<br />
gedrukt op latere beschavingen. Wie goed<br />
zoekt, ontdekt echter dat hun sporen niet<br />
doodlopen in het Romeinse Rijk. Vier feiten<br />
over dit aparte volkje.<br />
1 Ze vormden de eerste<br />
Italiaanse steden<br />
Oorspronkelijk woonden de Etrusken op<br />
kleine heuveltoppen, maar vanaf de 9de<br />
eeuw voor Christus verlaten ze die om zich<br />
te vestigen op plateaus aan de kust. “De volgende<br />
eeuwen ontplooit zich een proces van<br />
urbanisatie: er ontstaan ommuurde steden,<br />
zoals Vulci, Tarquinia en Cerveteri,” verklaart<br />
Bouke van der Meer, professor mediterrane<br />
archeologie aan de universiteit van Leiden,<br />
die twee lezingen geeft op de cursusdag van<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Universiteit Vrije Tijd. “De motor<br />
van dat proces is economisch. Etrurië was<br />
rijk aan ertsen en de Etrusken beginnen de<br />
grondstoffen te exploiteren, onder meer voor<br />
sieraden en wapens. Je kunt ze de ijzersjeiks<br />
van de prehistorie noemen.”<br />
Het logische gevolg is dat er handel ontstaat<br />
met andere volkeren en steden, zoals<br />
Marseille, Carthago en Athene. “Vooral de<br />
Grieken vonden het interessant om hun<br />
handelsnetwerk verder uit te bouwen,” vertelt<br />
Koen Wylin, professor linguïstiek aan de<br />
UGent, die op de cursusdag ook een sessie<br />
voor zijn rekening neemt. “In het hele Middellandse<br />
Zeegebied zijn trouwens Etruskische<br />
voorwerpen te vinden.” De Etrusken handelden<br />
niet alleen in ijzer, maar ook in wijn, die<br />
erg in de smaak viel bij de Kelten in Gallië.<br />
De mediterrane scheepvaartroutes kunnen<br />
dus bogen op een lange traditie, waar ook<br />
de Etrusken aan bijgedragen hebben.<br />
2 Ze hadden<br />
de eerste feministen<br />
Naakt, dronken en losbandig. Het beeld dat<br />
de Grieken ophangen van de Etruskische<br />
vrouw is niet bepaald positief. Correct is het<br />
al evenmin. “Dat is niet verwonderlijk als je<br />
weet dat beide volken op gespannen voet<br />
met elkaar leefden,” aldus Van der Meer.<br />
“De Grieken hebben dan ook een karikatuur<br />
gemaakt van de gelijkwaardige relatie tussen<br />
Etruskische mannen en vrouwen.” Informatie<br />
over die gelijkwaardigheid vinden we<br />
<br />
De expo<br />
De tentoonstelling De Etrusken.<br />
Una storia particulare<br />
loopt van 16 <strong>maart</strong> tot 25 augustus<br />
<strong>2013</strong> in het Gallo-Romeins<br />
Museum in Tongeren. Aan de<br />
hand van zo’n 500 objecten<br />
uit toonaangevende Europese<br />
collecties vertelt de expo het<br />
verhaal van de eerste grote<br />
beschaving van Italië. Tot de<br />
blikvangers behoren rijke<br />
inboedels van prinsen- en prinsessengraven:<br />
gouden sieraden<br />
en bronzen wapens, maar ook<br />
beelden van goden en godinnen<br />
en prachtige asurnen.<br />
Meer info vindt u op<br />
www.galloromeinsmuseum.be.<br />
39
cursussen<br />
40<br />
De cursusdag<br />
Gouden sierschijf die<br />
waarschijnlijk gebruikt<br />
werd als broche.<br />
Op zaterdag 23 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong> is<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Universiteit Vrije<br />
Tijd een hele dag te gast in<br />
het Gallo-Romeins Museum.<br />
Verschillende experts vertellen<br />
u dan graag meer over de<br />
boeiende Etruskische geschiedenis<br />
en cultuur. Dit is het<br />
programma:<br />
9.30 – 10 uur: ontvangst met koffie<br />
10 – 11 uur: de Etruskische kunst<br />
en cultuur door prof. L. Bouke<br />
van der Meer (Universiteit Leiden)<br />
11 – 12.30 uur: keuzesessie<br />
• Sessie 1: het Etruskisch<br />
door dr. Koen Wylin (UGent)<br />
• Sessie 2: de Etrusken en<br />
het Oude Nabije Oosten door<br />
prof. dr. Eric Gubel (VUB, KMKG)<br />
• Sessie 3: de laatste bloeitijd van<br />
de Etruskische beschaving door<br />
dr. Patrick Monsieur (UGent)<br />
• Sessie 4: rondleiding door<br />
de tentoonstelling o.l.v. gidsen<br />
13.30 – 13.45 uur: broodjeslunch<br />
14 – 15.30 uur<br />
keuzesessies (namiddag)<br />
• Sessie 1 en 2: idem voormiddag<br />
dr. Eric Gubel (VUB, KMKG)<br />
• Sessie 3: Adonis in de Etruskische<br />
wereld door prof. dr. L. Bouke<br />
van der Meer (Universiteit Leiden)<br />
• Sessie 4: idem voormiddag<br />
15.30 uur: receptie<br />
INFO Meer info over deze cursusdag<br />
vindt u op www.davidsfonds.be/uvt.<br />
in de rijke Etruskische grafcultuur. Van der<br />
Meer: “Wat opvalt bij de grafschilderingen<br />
is dat mannen en vrouwen naast elkaar liggen<br />
en samen eten en drinken, dansen en<br />
feesten. Uiteraard betekent dat niet dat elke<br />
Etruskische vrouw evenwaardig was en mee<br />
aan tafel zat of mee op jacht ging. Dat bleef<br />
voorbehouden aan de middenklasse en de<br />
aristocratie.”<br />
Dat de Etrusken hun tijd hiermee ver<br />
vooruit waren, blijkt uit het feit dat zelfs<br />
de Romeinen de positie van de Etruskische<br />
vrouw nogal exotisch vonden. “Hun verbazing<br />
heeft alles te maken met de strikte<br />
rolverdeling tussen man en vrouw die ze zelf<br />
<br />
kenden,” legt Wylin uit. Dat de Romeinse<br />
vrouw niet geëmancipeerd was, bevestigt<br />
ook Van der Meer. “Domiseda lanifica – thuis<br />
zittend en wol spinnend – luidde het Romeinse<br />
devies. Vrouwen hoorden met andere<br />
woorden in de keuken en niet aan tafel.”<br />
Geen wonder dat de Etruskische vrouw<br />
geboekstaafd staat als een feministe avant<br />
la lettre.<br />
3 Ze legden de basis<br />
van ons schrift 4<br />
De geschiedenis van de Etrusken wordt grofweg<br />
in twee perioden opgesplitst: de periode<br />
voor en die na 700 voor Christus, toen ze het<br />
Griekse alfabet overnamen. Die overname<br />
hangt samen met de stichting van Griekse<br />
koloniën in het zuiden van Italië en de bijbehorende<br />
Griekse invloed op de cultuur en het<br />
schrift van de Etrusken. Van der Meer: “50<br />
jaar na de stichting van de Griekse koloniën<br />
zien we de eerste abecedaria en inktpotjes<br />
opduiken in Etrurië. Aanvankelijk staat daar<br />
het volledige Griekse alfabet op, maar gelei-<br />
delijk aan voeren de Etrusken een aantal wij-<br />
zigingen door: de b, de d en de o verdwijnen<br />
en de c gaat de k-klank aanduiden.”<br />
Dat we zo veel weten over het Etruskisch<br />
– veel meer dan over de taal van andere<br />
pre-Romeinse volken – hebben we te dan-<br />
ken aan de vele grafinscripties. Toch heeft<br />
een interpretatie lang op zich laten wach-<br />
ten, aangezien de teksten inhoudelijk niet<br />
diepgaand zijn en de taal niet tot de Indo-<br />
Europese taalfamilie behoort. Ondertussen<br />
kunnen we alle teksten perfect lezen<br />
en staat het als een paal boven water dat<br />
het Etruskisch een belangrijke rol heeft gespeeld<br />
in onze taalontwikkeling. “De Etruskische<br />
aanpassingen werden overgenomen<br />
door de Romeinen,” verklaart Wylin. “Ons<br />
alfabet en de corresponderende letterwaarde<br />
ontlenen we dus grotendeels aan<br />
de Etrusken.”<br />
Ze bepaalden<br />
het uitzicht van<br />
de Romeinse tempels<br />
“De architectura, hét bouwhandboek van de<br />
Romeinen dat in opdracht van keizer Augustus<br />
werd samengesteld door architect<br />
Vitruvius en dat tot in de renaissance gebruikt<br />
werd, is gebaseerd op de Etruskische
tempelbouw.” Van der Meer laat geen twijfel<br />
bestaan over de Etruskische inbreng. “De be-<br />
langrijkste tempel in Rome, die op het Capi-<br />
tool staat en aan Jupiter, Juno en Minerva<br />
gewijd is, is oorspronkelijk Etruskisch. De<br />
tempel brandde verschillende keren af, maar<br />
werd telkens heropgebouwd volgens het ori-<br />
ginele plan.”<br />
Decoratie waarop te zien is hoe mannen en<br />
vrouwen samen muziek maken en dansen.<br />
De religieuze invloed van de Etrusken ging<br />
echter nog verder. Wylin: “Net als hun voor-<br />
gangers geloofden de Romeinen dat de natuur<br />
hen van alles kon vertellen – een geloof<br />
dat ze meedroegen tot in de late oudheid.”<br />
Je kunt de Etrusken<br />
de ijzersjeiks van de<br />
prehistorie noemen<br />
De Etrusken waren hier echter fanatieker in:<br />
hun religieuze overtuigingen en praktijken<br />
waren erg fatalistisch. Van der Meer: “De<br />
Etrusken handelden naar de wil van de goden,<br />
die op drie manieren vastgesteld werd<br />
door een haruspex of ziener. Eén: door de<br />
bliksem af te lezen. Twee: door omina of<br />
voortekenen te interpreteren, zoals vreemde<br />
geboortes. Drie: door ingewanden van dieren<br />
te bekijken, vooral de lever van schapen.”<br />
Tragisch genoeg hebben de Etrusken op die<br />
manier hun eigen ondergang voorspeld, vlak<br />
voor het begin van de jaartelling. Gelukkig<br />
resten er ons nog genoeg overblijfselen om<br />
de boeiende beschaving ook vandaag nog<br />
te bewonderen. <br />
In samenwerking met het Gallo-<br />
Romeins Museum mag <strong>Omtrent</strong><br />
20 duo’s gelukkig maken<br />
met een combiticket voor De<br />
Etrusken en de permanente collectie.<br />
10 duo’s maken bovendien<br />
kans op een combiticket voor<br />
een rondleiding door de expo<br />
plus een receptie achteraf op<br />
zondag 7 april <strong>2013</strong>. Stuur vóór<br />
15 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong> een mail naar<br />
omtrent@davidsfonds.be met<br />
30<br />
20 duotickets<br />
en 10 duoviptickets voor De Etrusken<br />
vermelding ‘De Etrusken’ en<br />
al uw gegevens (naam, adres,<br />
lidnummer, e-mail). De winnaars<br />
krijgen kort na de deadline<br />
persoonlijk bericht. Vergeet<br />
niet dat u met uw <strong>Davidsfonds</strong><br />
Cultuurkaart sowieso van een<br />
korting geniet op de toegangsprijs<br />
van alle tentoonstellingen<br />
in het Gallo-Romeins Museum.<br />
INFO Meer info vindt u op<br />
www.galloromeinsmuseum.be.<br />
De Etrusken bewoonden het gebied tussen Firenze en Rome, d.w.z.<br />
het huidige Toscane, Umbrië en het noorden van Lazio, met uitlopers<br />
naar de Povlakte en enclaves in Zuid-Italië.<br />
WIN
cursussen<br />
42<br />
Cursussen kort<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Universiteit Vrije Tijd biedt niet alleen boeiende cursussen aan,<br />
maar zorgt ook voor fijne ontmoetingen op mooie locaties. Zo kunt u dit<br />
voorjaar muziek beleven in het Concertgebouw Brugge, een operacursus<br />
volgen in de Vlaamse Opera of uw geschiedeniskennis bijspijkeren in<br />
de KVS. Het volledige aanbod ontdekt u op www.davidsfonds.be/uvt.<br />
© Valerie Simmons<br />
© Patrick De Spiegelaere<br />
1. Parsifal in de Vlaamse Opera<br />
Parsifal trekt jong en onbezonnen de wereld rond. Zou hij de ‘reine dwaas’ kunnen zijn die de<br />
leider van de Graalgemeenschap kan genezen? Wagner componeerde haast sacrale muziek<br />
om het verhaal van zijn laatste opera te vertellen. Door Piet De Volder, dramaturg bij de<br />
Vlaamse Opera, wordt u ingewijd in de symboliek, de thematiek en de muziek. ’s Avonds rest<br />
er u nog maar één ding: ten volle genieten van de opera.<br />
INFO De cursus vindt plaats op woensdag 3 april <strong>2013</strong> in de Vlaamse Opera Antwerpen en<br />
op dinsdag 23 april <strong>2013</strong> in de Vlaamse Opera Gent. Op het programma staan een lezing, een<br />
broodjesmaaltijd met soep, een operavoorstelling inclusief programmaboek en een pauzedrankje.<br />
2. Le Sacre du Printemps in het Concertgebouw<br />
In mei is het exact 100 jaar geleden dat Igor Stravinsky’s Le Sacre du Printemps in première<br />
ging. Het succès de scandale dat hiermee gepaard ging, is nog steeds legendarisch. Waar<br />
haalde Stravinsky zijn inspiratie? Wat is er zo typisch Russisch aan de muziek? En wat kunnen<br />
we 100 jaar later zeggen over de impact van het werk? Stephan Weytjens geeft een<br />
antwoord. Een bezoek aan de video-installatie Rite of Spring van de gerenommeerde Poolse<br />
kunstenares Katarzyna Kozyra en een live-uitvoering van Le Sacre du Printemps door het<br />
Brussels Philharmonic vervolledigen het programma.<br />
INFO Op vrijdag 24 mei <strong>2013</strong> ontdekt u een hele dag lang alles over Le Sacre du Printemps in het<br />
Concertgebouw Brugge. Op het programma staan lezingen, een bezoek aan de video-installatie en<br />
een concert door Brussels Philharmonic.<br />
3. De slag bij Gembloux in de KVS<br />
Achter de gevels van het pittoreske dorpje Gembloux gaat een bloederige geschiedenis<br />
schuil. De omgeving staat bekend als ‘het gat van Gembloux’, een landschap zonder natuurlijke<br />
hindernissen. Hier vonden de Duitsers in mei 1940 de zwakke plek in de Belgische<br />
verdedigingslinie. De eerste grote tankslag uit de krijgsgeschiedenis werd uitgevochten op<br />
de gronden van Gembloux. Herman Van Goethem vertelt over het turbulente begin van de<br />
Tweede Wereldoorlog. Na de lezing ontdekt u in een aangrijpende en tegelijk grappige theatervoorstelling<br />
het vergeten verhaal van de honderden Marokkaanse soldaten die hun laatste<br />
rustplaats vonden op het kerkhof van Gembloux.<br />
INFO Op donderdag 25 april <strong>2013</strong> leert u hele dag bij over de slag bij Gembloux in de KVS. Op<br />
het programma staan een lezing, een broodjeslunch, een theatervoorstelling, een koffie en een<br />
nabeschouwing.
De Kerk van de Verlosser op het Bloed in Sint-Petersburg, Rusland.<br />
© shutterstock.com<br />
Hermitagemuseum Amsterdam eert de Russische tsaar Peter de Grote<br />
Van timmerman tot tsaar<br />
In <strong>2013</strong> vieren Rusland en Nederland de speciale band die tsaar Peter<br />
de Grote tussen beide landen heeft gesmeed. De Hermitage Amsterdam,<br />
het knappe Hollandse zusje van het befaamde museum in Sint-Petersburg,<br />
laat in een bijzondere expo zien hoe dat is gebeurd. De Leuvense professor<br />
Emmanuel Waegemans schreef een boek over Peter de Grote en neemt voor<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Cultuurreizen twee groepen op sleeptouw naar Amsterdam.<br />
Tekst: Wieland De Hoon<br />
reizen<br />
43
eizen<br />
44<br />
T<br />
omeloze leergierigheid en ambitie<br />
brachten in 1697 de jonge<br />
Peter de Grote naar de Republiek<br />
der Zeven Verenigde Nederlanden,<br />
toen samen met het Verenigd Koninkrijk de<br />
belangrijkste zeevarende natie ter wereld.<br />
Rusland had dringend een vloot nodig om<br />
het op te kunnen nemen tegen de Turken.<br />
De vakkennis van de Hollandse ambachtslui<br />
in Rusland had de tsaar, die zelf het liefst met<br />
zijn handen werkte, nieuwsgierig gemaakt.<br />
Meer dan een jaar bleef hij in Holland. Eerst<br />
logeerde hij in Zaandam, in het achterhuis<br />
van de smidsknecht Gerrit Kist, die hij in<br />
Moskou had leren kennen. Daarna verhuisde<br />
hij naar Amsterdam, waar hij drie maanden<br />
op de werven van de Verenigde Oostindische<br />
Compagnie werkte en eigenhandig een<br />
schip bouwde.<br />
Peter de Grotes verblijf in Holland is een<br />
bron van verhalen: hoe hij pijp leerde roken,<br />
hoe hij na een demonstratie door de anatoom<br />
Frederik Ruysch tanden trok bij zijn gevolg<br />
enzovoort. Na zijn terugkeer in Rusland<br />
begon hij zijn vloot uit te bouwen en stichtte<br />
hij een nieuwe stad in het drassige gebied<br />
aan de monding van de Neva: Sint-Petersburg.<br />
De grachten waar schepen konden<br />
aanleggen voor de huizen van rijke kooplui<br />
waren een kopie van die in Amsterdam. De<br />
tsaar maakte van Rusland het land dat wij<br />
De Hermitage in Amsterdam, die in de jaren ’90 werd opgericht<br />
als dependance van het bekende museum in Sint-Petersburg.<br />
© shutterstock.com<br />
nu kennen, en daar zijn ze in Nederland nog<br />
steeds een beetje trots op.<br />
De sappigste verhalen<br />
De Russische literatuurkenner Emmanuel<br />
Waegemans is gefascineerd door Peter de<br />
Grote en schreef een boek over zijn tweede<br />
bezoek aan de Lage Landen. “In 1717 reisde<br />
Peter de Grote opnieuw naar Nederland. De<br />
jonge ongelikte beer van weleer was hij niet<br />
meer, maar zijn onverschilligheid tegenover<br />
diplomatie en vorstelijk ceremonieel waren<br />
intact gebleven. Pjotr Veliki had een broertje<br />
Pjotr Veliki had<br />
een broertje dood<br />
aan etiquette en<br />
goede manieren<br />
dood aan etiquette en goede manieren. De<br />
taal van timmerlui en matrozen, dié sprak<br />
hij.” Het Russisch zit dankzij hem dan ook<br />
vol Nederlandse leenwoorden – die stuk voor<br />
stuk te maken hebben met de scheepvaart,<br />
zoals ‘boegspriet’, ‘matroos’ en ‘brandspuit’.<br />
Al die woorden zijn tot vandaag bewaard gebleven.<br />
Toen hij voor de tweede keer door<br />
de Lage Landen reisde, was Peter de Grote<br />
intussen de grote veldheer geworden die erin<br />
geslaagd was om de onoverwinnelijke Karel<br />
XII van Zweden in het zand te doen bijten.<br />
Waegemans: “Nu moest iedereen hem wel au<br />
sérieux nemen. Hij kwam zijn plaats opeisen<br />
op het internationale politieke toneel.”<br />
Nederlandse, Belgische, Franse, Britse,<br />
Zweedse en Russische archieven vol brieven<br />
en getuigenissen schetsen een beeld van Peter<br />
de Grotes tweede reis. “Hij wilde incognito<br />
reizen en zich op die manier onttrekken<br />
aan alle formaliteiten,” vertelt Waegemans.<br />
“Maar tegelijkertijd vond hij het wel belangrijk<br />
dat er vreugdeschoten werden gelost in<br />
elke stad waar hij aankwam. Dat plaatste zijn<br />
gastheren voor grote problemen: Peter dácht<br />
alleen maar dat niemand hem zou herkennen.<br />
In een Nijmeegse herberg kreeg hij zo’n<br />
gepeperde rekening gepresenteerd dat hij de<br />
waard om uitleg vroeg. Die antwoordde dat<br />
als hij de tsaar van Moskovië was, hij wel het<br />
tienvoudige zou willen betalen. De tsaar was<br />
dus door de mand gevallen.”<br />
Op doorreis in Brussel, toen de Oostenrijkse<br />
Nederlanden, werd hem een groot feest<br />
aangeboden. Het was warm lenteweer en er<br />
werd gepicknickt in het Warandepark. Peter<br />
de Grote zou toen dronken in de fontein hebben<br />
overgegeven. “De autoriteiten lieten een<br />
plaquette aanbrengen met het Latijnse opschrift<br />
Peter Alexejevitsj, tsaar van Moskou en<br />
groothertog, heeft gezeten aan de rand van<br />
deze fontein de wateren ervan verrijkt met
Peter de Grote,<br />
geschilderd door Nikolaj Ge in 1871.<br />
© Wikimedia Commons<br />
de wijn die hij heeft gedronken, op 16 april<br />
1717, om drie uur ’s middags.” Veel anekdotes<br />
bleven bewaard dankzij getuigenissen van<br />
mensen die in zijn buurt zaten, aan banketten<br />
of in de opera, en die vaak de botte kant van<br />
zijn karakter beschreven. Maar Peter de Grote<br />
wilde vooral bijleren. De rest vond hij larie.<br />
De grootste Rus<br />
Tijdens een nationale enquête in Rusland<br />
koos 50 procent van de respondenten Peter<br />
de Grote als grootste Rus. Het is verleidelijk<br />
om te bekijken wat er van zijn vernieuwings-<br />
Je herkent wel<br />
trekken van<br />
Peter de Grote in<br />
Vladimir Poetin.<br />
drang in het huidige Rusland is overgeble-<br />
ven. Waegemans: “Wat Peter de Grote niét<br />
deed, is de politieke basis van het Westen<br />
overnemen: het respect voor het individu.<br />
Onze cultuur en rijkdom zijn gebaseerd op<br />
de kansen die we iedereen geven om op<br />
te klimmen. In Rusland zet autocratie nog<br />
steeds de toon. Dan herken je wel trekken<br />
van Peter de Grote in Vladimir Poetin – zelf<br />
trouwens ook een Petersburger.” Los van alle<br />
controverse is de tsaar natuurlijk een leven-<br />
<br />
De grachten in Sint-Petersburg zijn<br />
een kopie van die in Amsterdam.<br />
© shutterstock.com<br />
Tweede afreis wegens groot succes<br />
De <strong>Davidsfonds</strong> Cultuurreis naar de Hermitage in Amsterdam staat<br />
gepland voor 17 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong>. Wegens groot succes is de daguitstap<br />
al volgeboekt, maar op 19 mei <strong>2013</strong> vindt er een tweede, identieke<br />
uitstap plaats naar het museum. Er zijn nog enkele plaatsen vrij!<br />
De begeleiders van dienst zijn Ruslandkenner Marc Laenen en<br />
professor Emmanuel Waegemans.<br />
Het programma ziet er als volgt uit:<br />
• Vertrek om 8.30 uur per autocar aan het station Antwerpen-Berchem<br />
• Welkomkoffie in de Hermitage Amsterdam<br />
• Inleidende lezing over Peter de Grote door Marc Laenen<br />
• Thematische rondleidingen in kleine groep (max. 15 personen) door de<br />
tentoonstelling, met als gidsen Marc Laenen en Emmanuel Waegemans<br />
• Tijdens de middag: vrije lunch<br />
• Lezing over het belang van Nederland in het leven van Peter en de<br />
geschiedenis van Rusland door Emmanuel Waegemans<br />
• Verdere rondleiding in kleine groep door de tentoonstelling<br />
• In de late namiddag terug naar Berchem<br />
INFO Meer info over deze reis leest u in de brochure <strong>Davidsfonds</strong> Cultuurreizen<br />
winter 2012 - lente <strong>2013</strong> en op www.davidsfonds.be/cultuurreizen.<br />
45
eizen<br />
46<br />
<br />
Betaal geen successierechten<br />
dankzij het duolegaat.<br />
Met een duolegaat betaalt het Rode Kruis de successierechten<br />
voor uw erfgenamen. Voor hen een aanzienlijke besparing. Voor<br />
u een hele geruststelling. Voor het Rode Kruis een mooie manier<br />
om meer mensen in nood te helpen.<br />
Het Rode Kruis organiseert regelmatig infosessies ‘Hoe<br />
besparen op successierechten?’ Onze adviseur Michel<br />
Dumont legt u op een eenvoudige manier uit hoe het werkt.<br />
Ook voor vragen of een berekening kunt u bij hem terecht.<br />
Zonder verplichtingen. Kom vrijblijvend luisteren.<br />
Mechelen<br />
Hasselt<br />
dig personage. Dat is ook de opzet van Waegemans<br />
boek. “Ik wil zijn karakter en zijn tijd<br />
weer tot leven wekken. Peter de Grote was<br />
een man die geconfronteerd werd met een<br />
vooruitstrevende natie – de Hollandse Republiek<br />
– en eruit overnam wat hem beviel. Die<br />
confrontatie is erg boeiend.”<br />
Het Hermitagemuseum in Amsterdam is de<br />
uitgelezen plek om meer te weten te komen<br />
over Peter de Grote en zijn tijd. Het museum<br />
werd in de jaren ’90 opgericht als dependance<br />
van het Hermitage in Sint-Petersburg, maar<br />
ondertussen is het een van de topmusea van<br />
Nederland. In de tentoonstelling over Peter de<br />
Grote, die loopt van 9 <strong>maart</strong> tot 13 september<br />
<strong>2013</strong>, zal het aandeel van de Republiek der<br />
Verenigde Nederlanden groot zijn. Natuurlijk<br />
zijn er ook Russische topstukken te zien. Het<br />
wordt een unieke kans om vlak bij huis een<br />
collectie te zien die ook in Rusland niet zomaar<br />
bij elkaar kan worden gebracht.<br />
Antwerpen<br />
7 <strong>maart</strong><br />
12 september<br />
20 <strong>maart</strong><br />
2 oktober<br />
23 mei<br />
24 oktober<br />
Inschrijven via michel.dumont@rodekruis.be of bel 0475 35 60 02.<br />
Infosessie start om 14.00 uur en eindigt om 15.30 uur.<br />
<br />
Zelf een infonamiddag organiseren op een andere datum of<br />
plaats? Contacteer ons.<br />
Het Rode Kruis respecteert uw privacy. Uw gegevens, die we via deze actie ontvangen,<br />
zullen enkel in ons bestand (Rode Kruis Vlaanderen, Motstraat 40, 2800 Mechelen)<br />
opgenomen worden. Aan de hand van deze gegevens zullen we u op de hoogte houden van<br />
onze activiteiten. U kunt uw gegevens steeds raadplegen, verbeteren of laten schrappen. Uw<br />
gegevens zullen nooit aan derden worden overgemaakt.<br />
Emmanuel Waegemans is<br />
hoogleraar Slavistiek aan de KU<br />
Leuven. Hij heeft een bijzondere<br />
belangstelling voor de 18de eeuw<br />
in Rusland – ook daar de eeuw van<br />
de Verlichting – en publiceerde<br />
over Peter de Grote en Catharina<br />
de Grote. Zijn nieuwe boek, De<br />
tsaar van Groot Rusland in de<br />
Republiek. De tweede reis van<br />
Peter de Grote naar de Republiek<br />
(1716-1717), ligt vanaf 9 <strong>maart</strong> <strong>2013</strong><br />
in de boekhandel. In september<br />
begeleidt hij voor <strong>Davidsfonds</strong><br />
Cultuurreizen een vijfdaagse reismet-cursus<br />
naar Moskou. Hij zal<br />
u er niet alleen rondleiden, maar<br />
Schrijf u nu in<br />
voor een gratis<br />
infonamiddag<br />
Hoofdzetel Rode Kruis-Vlaanderen,<br />
Motstraat 40, 2800 Mechelen<br />
Provinciale Zetel van Rode Kruis<br />
Limburg, Boomkensstraat 303, 3500 Hasselt<br />
Provinciale Zetel van Rode Kruis Antwerpen,<br />
Belgiëlei 34, 2018 Antwerpen<br />
Wie is Emmanuel Waegemans?<br />
er ook een aantal lezingen geven<br />
over de geschiedenis van het<br />
Russische volk.<br />
INFO Meer info vindt u op www.<br />
davidsfonds.be/cultuurreizen.<br />
Bon voor gratis infonamiddag en tijdschrift<br />
GRATIS infosessie<br />
JA, ik kom naar een infosessie ‘Hoe besparen op successierechten?’<br />
Ik zal met personen aanwezig zijn op / / <strong>2013</strong><br />
in (stad / gemeente)<br />
GRATIS tijdschrift<br />
JA, stuur mij gratis het tijdschrift Kruispunt.<br />
26 pagina’s met informatie over het duolegaat<br />
en nuttige Rode Kruistips.<br />
voornaam:<br />
naam:<br />
straat:<br />
nummer: bus:<br />
postcode: gemeente:<br />
telefoon:<br />
e-mail*:<br />
* Enkel in te vullen als u akkoord bent om onze informatie via e-mail te ontvangen.<br />
Stuur deze bon terug naar Rode Kruis-Vlaanderen,<br />
DA 852-570-7, 2800 Mechelen. Een postzegel hoeft niet.<br />
OM1/03
© shutterstock.com<br />
Reizen kort<br />
1. Historische juweeltjes<br />
Het Franse graafschap Champagne behoorde<br />
in de 12de tot de 14de eeuw tot de mentale,<br />
culturele en economische top van Europa.<br />
Geschiedenisprofessor Raf De Keyser, die<br />
gespecialiseerd is in de katharen, leidt ons<br />
rond in de streek waar de kathaarse kerk tot<br />
bloei kwam. In die streek stond bovendien niet<br />
alleen de wieg van de orde van de tempeliers,<br />
maar werd ook de legende van de Heilige<br />
Graal geboren. In Reims, Châlons en Laon<br />
bezoeken we prachtige kathedralen, in Troyes<br />
oude vakwerkhuizen en in Clairvaux, Pontigny<br />
en Molesme indrukwekkende abdijen. Kortom,<br />
een reis langs historische hoogtepunten!<br />
INFO De reis ‘Champagne. Het fascinerende<br />
middeleeuwse graafschap Champagne’ vindt<br />
plaats van 22 tot 25 juni <strong>2013</strong>.<br />
1<br />
© shutterstock.com<br />
2<br />
© shutterstock.com<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Cultuurreizen legt u graag in de watten. Niet alleen met<br />
mooie bestemmingen, ervaren reisbegeleiders en boeiende culturele<br />
programma’s, maar ook met veel comfort. En dat zit soms in kleine<br />
dingen: lekkere champagne en mooie muziek bijvoorbeeld.<br />
2. Schuimende wijn<br />
Samen met Europees Champagne Ambas-<br />
sadeur Gido Van Imschoot leert u de top van<br />
de champagne kennen op de wijnreis ‘De top<br />
vinden, verkennen, ervaren’. Reken alvast op<br />
verschillende degustaties en exclusieve be-<br />
zoeken aan champagnehuizen. We ontdek-<br />
ken oude tradities bij de kuiper, proeven in<br />
een tophuis en brengen ook een bezoek aan<br />
kleine producenten. Maar de Champagnestreek<br />
heeft meer te bieden. Een prachtig<br />
landschap, bijvoorbeeld, dat we ook bewonderen<br />
door een boottochtje op de Marne. Of<br />
de indrukwekkende kathedraal van Reims.<br />
Een streek met een lange geschiedenis dus,<br />
die ook vandaag nog fascineert.<br />
INFO De driedaagse wijnreis ‘Champagne.<br />
De top vinden, verkennen, ervaren’ start op 6<br />
september <strong>2013</strong>.<br />
INFO Meer info over deze en andere reizen leest u in de brochure <strong>Davidsfonds</strong><br />
Cultuurreizen <strong>2013</strong>, op www.davidsfonds.be/cultuurreizen of in het reismagazine Gulliver,<br />
dat u vindt bij dit nummer van <strong>Omtrent</strong>.<br />
3. Muzikale pareltjes<br />
Genieten van drie concerten tijdens de Schubertiade<br />
in het prachtige Schwarzenberg is<br />
zo al uniek, maar wij doen er nog een schep<br />
bovenop. Op het programma van de muziekreis<br />
‘Baden Württemberg & Schwarzenberg’<br />
staat ook een exclusief privérecital met werk<br />
van Schubert en andere romantische componisten<br />
in Bad Cannstatt (Stuttgart). Samen<br />
met dirigent en muziekexpert Maurice Wiche<br />
brengt u bovendien een bezoek aan de Dom<br />
van Speyer, de Staatsgalerie in Stuttgart en<br />
Ludwigsburg. Tijdens een boottochtje op het<br />
Bodenmeer kunt u al die culturele en muzikale<br />
schoonheid laten bezinken terwijl u geniet<br />
van de prachtige natuur.<br />
INFO De muziekreis ‘Baden Württemberg &<br />
Schwarzenberg. Romaanse en barokke pracht<br />
en muziekparels op de Schubertiade’ vindt<br />
plaats van 28 augustus tot 2 september <strong>2013</strong>.<br />
reizen<br />
3<br />
47
onde van vlaanderen<br />
48<br />
<strong>Omtrent</strong> presenteert elke keer een greep uit<br />
de duizenden <strong>Davidsfonds</strong> Evenementen in heel<br />
Vlaanderen. Organiseert u binnenkort een evenement<br />
met het <strong>Davidsfonds</strong>? Of trekt u er samen met<br />
andere <strong>Davidsfonds</strong> Cultuurkaarthouders op uit?<br />
Neem een leuke (groeps)foto en stuur die naar<br />
omtrent@davidsfonds.be. Vertel er kort bij waar en<br />
wanneer de foto werd genomen en wie weet wint u wel<br />
een mooie Bongobon.<br />
Santé<br />
Olé<br />
WINNAAR<br />
Ave<br />
Pistolet<br />
Hoezee<br />
Moskee
Hoe beleeft u<br />
het <strong>Davidsfonds</strong>?<br />
Olé<br />
“Voor het eerst organiseerden we met <strong>Davidsfonds</strong><br />
De Beke een knutselmiddag voor<br />
kinderen,” laat Marleen Verhack weten. Op 27<br />
december 2012 bracht de afdeling 34 kinderen<br />
samen die vrolijk knutselden rond het thema<br />
Kerstmis. De kinderen gingen niet alleen naar<br />
huis met lekkere koekjes, gezellige kerstboompjes,<br />
kaarsjes of figuurtjes, maar ook met een<br />
blij gezicht. Conclusie: “Een heel geslaagde<br />
namiddag die zeker voor herhaling vatbaar is.”<br />
Met deze inzending wint <strong>Davidsfonds</strong><br />
De Beke een Bongobon van 249,90 euro.<br />
Proficiat!<br />
Santé<br />
Vorig werkjaar wist <strong>Davidsfonds</strong> Retie haar ledenaantal<br />
uit te breiden tot 102 leden. Om dat<br />
positieve resultaat te belonen kreeg de afdeling<br />
een bak Westmalle, die erg in de smaak viel.<br />
Herman Blockx getuigt: “We hebben er op zondag<br />
2 december 2012 een feestelijke gebeurtenis<br />
van gemaakt met ons voltallige bestuur. In<br />
de prachtige bosrijke omgeving van Retie hebben<br />
we genoten van deze heerlijke traktatie!”<br />
De Griet<br />
van Pieter…<br />
WereldWijd zijn er nog ongeveer<br />
45 schilderijen van Pieter Bruegel<br />
de oude. Wij heBBen er tWee.<br />
Boek één van onze groepsrondleidingen vóór<br />
30.06.<strong>2013</strong> en geniet van een extra korting van<br />
€ 2,00 p.p. op de tickets. Meer info op de website.<br />
Moskee<br />
“In september 2012 maakten we onze<br />
eerste cultuurreis met het <strong>Davidsfonds</strong>.<br />
De bestemming: Marokko. De reis was er<br />
één om nooit te vergeten,” geniet Carolina<br />
Siemons na. De rondreis ging niet alleen<br />
langs verschillende keizerlijke steden<br />
met prachtige moskeeën, maar ook langs<br />
adembenemende bergpassen en oases in<br />
de woestijn. Ook een bezoek aan een arganoliecoöperatie<br />
stond op het programma.<br />
“Een aangename verrassing!”<br />
Pistolet<br />
Net als 167 andere afdelingen deed <strong>Davidsfonds</strong><br />
Pervijze op zondag 20 januari mee aan<br />
Toast Literair. Op het menu stond niet alleen<br />
een lekker ontbijt, maar ook een aantal intermezzo’s<br />
door studenten van de stedelijke<br />
academie en een gitarist. Secretaris Heidi<br />
Decroo vertelt: “Gert Goemaere, student aan<br />
het Lemmensinstituut, zorgde voor prachtige<br />
gitaarmuziek. Na het ontbijt werden de winnaars<br />
van de Junior Journalist-wedstrijd bekendgemaakt<br />
en bekroond.”<br />
ronde van vlaanderen | winnen<br />
<br />
© Pieter Bruegel de Oude, Dulle Griet, Collectie Antwerpen<br />
WIN<br />
met uw foto<br />
een Bongobon<br />
van € 249,90.<br />
Hoezee<br />
“Ik noem het nog steeds een uit de<br />
hand gelopen grap: toen iemand me de<br />
vraag stelde om een meerdaagse reis te<br />
organiseren, antwoordde ik lachend dat<br />
ik het wel zag zitten om met een groepje<br />
naar Venetië te gaan.” Jozef De Wilde van<br />
<strong>Davidsfonds</strong> Wase Polders legt uit dat de<br />
interesse enorm was en dat hij in 2012 twee<br />
keer een reis begeleidde naar de Italiaanse<br />
stad. Ook in <strong>2013</strong> staan er weer twee reizen<br />
gepland. “En de reizigers, die zijn intussen<br />
hechte vrienden geworden.”<br />
Ave<br />
Op 26 december 2012 vond op 100 plaatsen<br />
in heel Vlaanderen de kerstsamenzang U zijt<br />
wellekome plaats. Ook <strong>Davidsfonds</strong> Latem-<br />
Deurle deed mee en bracht niet minder dan<br />
200 mensen samen in de Sint-Aldegondiskerk.<br />
Net als andere afdelingen zamelde ook<br />
Latem-Deurle geld in. Het totaalbedrag dat<br />
we dankzij die inzamelingen aan het goede<br />
doel De stem van ons geheugen kunnen geven<br />
bedraagt 23.019,73.<br />
MUSEUM<br />
49<br />
www.museummayervandenbergh.be<br />
03 338 81 88
oeken toe | kurt van eeghem<br />
50<br />
© Katrijn Van Giel<br />
Met Boeken Toe! sluit Klara- presentator en<br />
cultuurkenner Kurt Van Eeghem elke <strong>Omtrent</strong><br />
af. Als een echte cultuurwatcher neemt hij<br />
cultureel Vlaanderen onder de loep en vertelt<br />
hij u wat hem mateloos ergert of wat hem net<br />
grenzeloos fascineert.<br />
Zing en bewonder<br />
Sinds september maak ik voor Klara elke<br />
zaterdag het programma Les compagnons<br />
de la chanson. Dan praat ik twee uur<br />
lang met een gast over het Franse chanson, wat ons<br />
elke keer opnieuw brengt bij de zegeningen van de<br />
Franse cultuur en hoe Vlaanderen daarmee omgaat.<br />
Het doet mij overigens deugd dat veel Vlamingen,<br />
maar ook nogal wat Nederlanders, dat weten te<br />
waarderen – zo leid ik toch af uit de vele mails die<br />
ons worden toegestuurd. Elke keer bezoek ik mijn<br />
gast voor een voorgesprekje en het valt me op dat<br />
velen van hen met grote warmte terugkijken naar<br />
hun jeugd, de tijd – en hier komt het – toen er in de<br />
huiskamer nog uitbundig werd gezongen. Met roze<br />
wangen van opwinding beschrijven ze de momenten<br />
toen vader of moeder achter de buffetpiano de<br />
vaak rijke kinderschare tot samenzang aanspoorde.<br />
De beelden die ze oproepen, zijn net zo veel redenen<br />
tot emotie en het is al vaker voorgevallen dat een<br />
voorgesprek werd omgetoverd in een hernieuwde<br />
vocale kennismaking. Of om het wat eenvoudiger te<br />
stellen: wij zingen dan samen een of ander chanson<br />
en verkneukelen ons daarbij als kleine kinderen.<br />
Ik wil deze zangstonden, in de besloten kring van<br />
de familie, niet als alleenzaligmakend verklaren of<br />
als een oplossing voorstellen voor problemen van<br />
toenemende eenzaamheid, maar enige lof wil ik ze<br />
wel toezingen. Het kan zeker geen kwaad om alles<br />
wat de familieleden dichter bij elkaar brengt te<br />
promoten. In veel gezinnen is het nu eenmaal zo<br />
dat vader en moeder, na een dag vol flexibel zijn<br />
en managerslatijn over efficiëntie en productiviteit,<br />
doodmoe neerploffen in de canapé. Ze halen hun<br />
kant-en-klaarmaaltijd uit de ‘ping’ en naast elkaar<br />
kijken ze naar Familie, een familie die ze vaak beter<br />
kennen dan hun eigen nest. Weten ze veel dat<br />
hun dochter bij een vriendin aan een huistaak werkt<br />
of hun zoontje boven aan het Facebooken is. Ze<br />
zijn doodmoe.<br />
Een goede samenleving<br />
teert op bewondering<br />
en verwondering. Wie<br />
zich niet meer kan<br />
verwonderen over de<br />
dingen, sterft een beetje<br />
Ik wil dat best begrijpen, er wordt veel te veel ge-<br />
eist van de werkende klasse en mede daardoor<br />
wordt het ware familieleven naar de weekends<br />
verbannen. Onlangs las ik in de krant een opiniestuk<br />
van de vermaarde jeugdauteur Jan Terlouw,<br />
die een warm pleidooi houdt om voor te lezen.<br />
Samengevat komt hij tot de conclusie dat het televisietoestel<br />
het verhaal niet samen met de kinderen<br />
beleeft maar, zo schrijft Terlouw, dat de voorlezer<br />
of verteller dat wel doet. Ik wil mij daar volmondig<br />
bij aansluiten. Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en<br />
bewonder, zong mijn jeugdidool Ramses Shaffy<br />
in zijn beste jaren. Dat alles kun je toch het best<br />
samen doen, en het woordje ‘bewonder’ is daarbij<br />
de absolute sleutel. Een goede samenleving teert<br />
op bewondering en verwondering. Wie zich niet<br />
meer kan verwonderen over de dingen, sterft een<br />
beetje. En reken maar dat een mooi verhaal of een<br />
flinke zangstonde de verwondering aanscherpt.<br />
Wilt u reageren op deze column? Uw brief bij de lezersbrieven zien volgende keer? Stuur dan meteen uw reactie<br />
(maximaal 1.500 tekens, spaties inbegrepen) naar omtrent@davidsfonds.be. Zeker doen!
Parallel aan de tentoonstelling<br />
op het museumsplein<br />
HET IROKESE<br />
LANGHUIS<br />
22 <strong>maart</strong> t/m eind oktober <strong>2013</strong><br />
DE IROKEZEN<br />
OP HET SPOOR<br />
22 <strong>maart</strong> t/m 4 augustus <strong>2013</strong> in Bonn<br />
Kunst- und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland<br />
Friedrich-Ebert-Allee 4, 53113 Bonn, T +49 228 9171-200<br />
www.bundeskunsthalle.de<br />
Nordamerikaner, Lithogra e von J. Honegger, Zürich 1840
Dubbele tapse waveguides<br />
voor rijk en levensecht geluid.<br />
Een kamer gevuld met geluid. Niet met kabels.<br />
Het Bose ®<br />
Wave ®<br />
music system III is het resultaat van meer dan 30<br />
jaar investering in innovatie en onderzoek en produceert kamervullend<br />
kwaliteitsgeluid uit een systeem dat minder ruimte inneemt<br />
dan één conventionele luidspreker.<br />
Muziek zoals muziek bedoeld is.<br />
Het Wave ®<br />
music system III biedt de meest realistische muziekweergave<br />
die we ooit hebben gerealiseerd voor een dergelijk compact<br />
systeem. U hoort nieuwe nuances in muziek die u van binnen en<br />
buiten kent, voelt de impact van krachtige bastonen en geniet van<br />
heldere weergave van de allerhoogste<br />
frequenties. De exclusieve waveguideluidspreker-technologie<br />
van Bose zorgt<br />
ervoor dat dit unieke compacte systeem<br />
niet onderdoet voor grote, complexe hifisystemen<br />
– met meerdere componenten.<br />
De functies die u wilt.<br />
U kunt gewone of gebrande cd’s/mp3-cd’s direct aan de voorzijde<br />
in het systeem invoeren. Een geïntegreerde DAB/AM/FM-tuner<br />
biedt de beste radio-ontvangst die we ooit hebben gerealiseerd<br />
voor een Wave ®<br />
system. Met het touchpad boven op het systeem<br />
30<br />
DAGEN<br />
WAVE ®<br />
MUSIC SYSTEM III<br />
© <strong>2013</strong> Bose Corporation. Het kenmerkende ontwerp van het Wave ®<br />
music system III is een geregistreerd handelsmerk van Bose Corporation<br />
in de Verenigde Staten en andere landen.Vrijblijvend verwijst alleen naar de proefperiode van 30 dagen en vereist aanschaf van het product.<br />
Levering is onderhevig aan de beschikbaarheid van het product. iPod en iPhone zijn geregistreerde handelsmerken van Apple Inc. in de<br />
Verenigde Staten en andere landen. Geregistreerd kantoor: Bose B.V., NV, Limesweg 2, 3700 Tongeren<br />
30 DAGEN VRIJBLIJVEND TESTEN<br />
kunt u snel en een voudig het systeem in- of uitschakelen en de<br />
snoozefunctie bedienen. En met de afstandsbediening op creditcardformaat<br />
heeft u met één knop toegang tot de dubbele alarmfunctie,<br />
alle systeemfuncties en de voorkeursmogelijkheden voor<br />
uw favoriete radiozenders.<br />
Muziek op uw iPod, iPhone, computer of tablet.<br />
Met de optioneel verkrijgbare accessoires luistert u naar de muziek<br />
op uw iPhone of iPod of geniet u draadloos van de muziek op uw<br />
tablet, computer of ander Bluetooth ®<br />
-apparaat. En dankzij het<br />
compacte formaat past het Wave ®<br />
music system III vrijwel overal<br />
zodat u op veel verschillende plaatsen kunt genieten van muziek.<br />
Ervaar het zelf, geheel vrijblijvend.<br />
We vinden dat u de kwaliteit van het Wave ®<br />
music system III het<br />
beste thuis kunt beoordelen. Bel dus nu en luister 30 dagen zonder<br />
risico. Bent u toch niet volledig overtuigd? Dan komen wij het<br />
systeem gewoon weer bij u ophalen, en ontvangt u het volledige<br />
aankoopbedrag terug. Waarom nog langer wachten? Ervaar zelf<br />
waarom Bose een van de meest gerespecteerde namen is op het<br />
gebied van geluid.<br />
Bel GRATIS 0800 92 833 of bezoek www.boseinfo.be<br />
Telefonische openingstijden: ma - vr: 09.00 - 20.00 uur / za - zo: 10.00 - 14.00 uur. Referentie: B13AOMT9<br />
Of ga langs bij het Bose ®<br />
Experience Center in Brussel, Louizalaan 39<br />
Plaats nu uw bestelling<br />
Vrijblijvende proefperiode van 30 dagen Toch niet overtuigd? Gratis retourneren