Definitief ontwerp Beukenplein - Stadsdeel Oost

D E F I N I T I E F O N T W E R P
BEUKEN
P L E I N
DEFINITIEF ONTWERP BEUKENPLEIN 1

COLOFON
PROJECT
Definitief Ontwerp Beukenplein
DATUM
18 juni 2013
OPDRACHTGEVER
Stadsdeel Oost
PROJECTTEAM
Stephanie klein ontwerper
Paul van Hoek projectleider
Tjalf Vermij senior werkvoorbereider
2 DEFINITIEF ONTWERP BEUKENPLEIN

INHOUDsOPGAVE
COLOFON 2
INHOUDsOPGAVE 3
1. INLEIDING EN AANLEIDING 4
Participatie 4
Duurzaamheid 4
2. ONTwERP OPENBARE RUIMTE 5
Van verkeersplein naar verbijfsplein 5
Ruimtelijke opzet 5
Verkeer en parkeren 6
Materiaal 7
Groen 7
Verlichting 8
DEFINITIEF ONTWERP BEUKENPLEIN 3

1. INLEIDING & AANLEIDING
Het Beukenplein wordt het sluitstuk van de pleinenaanpak in de Oosterparkbuurt.
Het plein is al opgenomen in het Pleinenplan uit 2001
als een kansrijke plek voor het versterken van de ruimte tot verblijf- en
ontmoetingsplek. Het zuidelijke deel van de Oosterparkbuurt is druk
bebouwd en er zijn veel parkeerplaatsen op straat, waardoor de
openbare ruimte vaak onrustig aandoet. Er is weinig ruimte om te verblijven
en te ontmoeten. De aanpak van de pleinen was alleen daarom
al van belang. In het bestemmingsplan is het Beukenplein benoemd als
horecaplein. Bewoners, ondernemers en de betrokken corporaties zijn
aangesloten bij het project en hebben hoge verwachtingen.
Het beukenplein maakt deel uit van een serie van vier pleinen in de
Oosterparkbuurt-zuid: het Beukenplein , het Kastanjeplein, het Eikenplein
en het Iepenplein. De laatste drie zijn reeds getransformeerd
van verrommelde parkeerplaatsen tot publieke ontmoetingsruimten en
rustpunten in de buurt. Het Kastanjeplein is in 2009 zelfs uitgeroepen
tot beste plein van Amsterdam! Het Beukenplein is nu aan de beurt om
aangepakt te worden.
Participatie
Bij de behandeling van het project Beukenplein in de commissie
Openbare Ruimte en Financiën op 12 september 2011 is vastgelegd
dat een minimale opheffing van 50% van het parkeerruimteaanbod
noodzakelijk is voor een geslaagde aanpak van het Beukenplein. De
commissie heeft daarbij tevens aangegeven dat in de uitwerking van
de plannen opheffing van meer plekken bespreekbaar is indien dit
door de buurt, en met name de ondernemers wordt gedragen. De
commissie heeft verzocht om een uitgebreide participatie van ondernemers
en bewoners bij het maken van het ontwerp voor het nieuwe plein.
Hieraan is in de uitvoering van het proces invulling gegeven, met goed
resultaat. Het plan mag rekenen op een breed draagvlak, ook onder
de ondernemers.
Duurzaamheid
Op 19 april 2011 heeft de stadsdeelraad besloten het project aan te melden
bij de landelijke pilot ‘Project Duurzame Pleinen’. Dit betekent dat in alle fasen
van de ontwikkeling van het plein, van ontwerp tot uitvoering en beheer, wordt
onderzocht welke kansen en mogelijkheden er zijn om het plein duurzamer te
maken. Het vraagt om een voortdurende inspanning om de ontstane kansen te
realiseren. Na afronding van de pilot zullen de resultaten worden gedeeld.
4 DEFINITIEF ONTWERP BEUKENPLEIN

2 ONTwERP OPENBARE RUIMTE
Van verkeersplein naar verblijfsplein
Het huidige Beukenplein wordt getypeerd als een verkeersplein. De
vormgeving, het materiaalgebruik en de locatie van de bomen benadrukken
deze functie. De wens is om van het nieuwe Beukenplein weer
een echt plein te maken, waar het fijn is om te verblijven en ontmoeten.
De identiteit van het plein wordt in grote mate bepaald door de aangrenzende
gevels. Het nieuwe ontwerp van de openbare ruimte speelt
in op de vorm, functie en het materiaalgebruik van deze bebouwing.
Ruimtelijke opzet
De ovaalvormige opzet van de bebouwing wordt herhaald in de openbare
ruimte. Dit was bij de oorspronkelijke aanleg van het plein ook de
opzet. Hier was de ruimte binnen het ovaal het verblijfsgedeelte van
het plein. Het verkeer reed alleen langs de gevel i.p.v. midden over het
plein.
Deze ruimte binnen het ovaal wordt, net als bij de eerste aanleg, ingericht
als het echte verblijfsgedeelte van het plein. Dit gebeurt door hier
de klinkers in een ander verband aan te brengen en bomen, groenvakken
met eventueel bankjes en lantaarnpalen te plaatsen. Het bestratingmateriaal
van het plein wordt ook toegepast in de fietspaden en de
rijbaan die midden over het plein blijven lopen. Hierdoor is het verkeer
te gast op het nieuwe Beukenplein en wordt het een visuele eenheid.
DEFINITIEF ONTWERP BEUKENPLEIN 5

Verkeer en parkeren
In het ontwerp vervallen de parkeerplaatsen op het plein en daarmee de
ventwegen. De bus stopt op de rijbaan, in plaats van in de havens zoals dat
nu gebeurt. Dit levert veel extra pleinruimte op. Ook steken de fietsers straks
in een rechte lijn het plein over, wat de fietsbewegingen helder maakt.
Op de Beukenweg, tussen de Maritzstraat (spoorwegonderdoorgang)
en de kruising met de Eerste Oosterparkstraat, wordt een winkelstraatparkeerregime
ingesteld. Dit houdt in dat op de hier aanwezige
parkeerplekken de vergunning van vergunninghouders tussen 12.00 -17.00
uur niet geldig is. Dit wordt gedaan om tijdens winkeltijden meer roulatie
te hebben in vrije parkeerplekken voor klanten van ondernemers aan het
Beukenplein.
In de strook langs de rijbaan wordt het fietsparkeren opgelost. Het is de
strook waar verder op de Beukenweg parkeerplaatsen, fietsenrekken en
ander straatmeubilair staat, de zogenaamde voorzieningenstrook. Er komen
ongeveer 75 ‘nietjes’, waar aan weerszijden 150 fietsen kunnen worden
gestald. Dit is een flinke toename ten opzichte van de huidige situatie waar
de rekken overvol staan.
Het laden en lossen kan nog steeds op een logische manier langs de gevels
plaatsvinden. In het ontwerp zit een zone langs de gevel van 4,5 meter.
Deze zone is opgedeeld in 1,5 meter voor uitstallingen en terrasjes voor de
ondernemers en een zone van 3 meter die altijd vrij is van objecten waar
geladen en gelost kan worden. Hiervoor kan een vergunning op naam aangevraagd
worden bij het stadsdeel.
Op de begane grond van aangrenzende bebouwing zit hoofdzakelijk
detailhandel en horeca. Het versterken van de wisselwerking tussen deze
functies en het plein is een kans. De zone van 1,5 is een uitnodiging aan de
ondernemers om hun functie meer naar buiten te keren. Daarbij ontstaat er
een logische looproute langs de gevels. Deze combinatie zorgt voor een
levendige en heldere winkelzone op het plein.
Bestaande situatie
Nieuwe situatie
6 DEFINITIEF ONTWERP BEUKENPLEIN

DEFINITIEF ONTWERP BEUKENPLEIN 7
N

Materiaal
Het materiaal is passend bij de bouwstijl van de buurt. Gekozen is voor
een klinker, genuanceerd rood met lichtere accenten, aansluitend bij
de kleuren van de gevels. Dit geldt ook voor de hardsteen banden. Dit
materiaal werd bij de oudbouw voor de detaillering gebruikt en komt
in de nieuwbouw terug in kleuren van de kozijnen. Zo zal het plein en
de omgeving een geheel worden.
Groen
Op het plein komen nieuwe bomen. Deze bomen ondersteunen de
verblijfsfunctie en de vormgeving van het plein wat betreft soort en
plaats. De bomen krijgen grote transparante kronen met lichte bladeren
zodat er keuze is tussen zon-, schaduw- en halfschaduwrijke plekken. de
bomen worden random op over het plein gestrooid.
Er komt een bijzondere beuk op het plein. De Fagus sylvatica ‘Purpurea
Tricolor’ is opvallend door zijn aparte bladkleur. De ovale tot
eironde bladeren zijn aanvankelijk purperrood. Later krijgen ze roze
en crèmekleurige randen die sterk in breedte wisselen. Het purperrood
verandert in bruinpurper gedurende de zomermaanden.
Deze opvallende beuk krijgt in de boomspiegel -mooi vorm
gegeven- uitleg over de soort, herkomst en naamgeving van de boom.
zo wordt op een bijzondere manier verwezen naar de naamgeving van
het plein.
Rond de boomspiegels komen op verzoek van de omwonenden groenvakken.
Zij willen deze vakken graag zelf onderhouden. De vakken
worden verhoogd aangelegd om het groen te beschermen. Daarbij krijgen
de bomen hierdoor meer voedingrijke grond en kunnen er banken
op de verhoogde spiegel worden bevestigd.
Genuanceerd rode klinker
De Fagus Sylvatica ‘Purpurea Tricolor’
8 DEFINITIEF ONTWERP BEUKENPLEIN

Verlichting
Grachtenmasten zorgen voor een goede verlichting op het plein. Deze
masten zijn karakteristiek voor de wijken die gebouwd zijn rond 1900.
Ze geven sfeervolle verlichting waardoor ze ook aansluiten bij de verblijfsfunctie
van het plein.
Meubilair en materialen Definitief Ontwerp
DEFINITIEF ONTWERP BEUKENPLEIN 9

Plankaart Definitief Ontwerp
10 DEFINITIEF ONTWERP BEUKENPLEIN
N

Doorsnede Definitief Ontwerp
DEFINITIEF ONTWERP BEUKENPLEIN 11

Impressie Definitief Ontwerp
12 DEFINITIEF ONTWERP BEUKENPLEIN