13.09.2013 Views

Praktijkvoorbeelden mobiliteit in de zorg - Leeftijd op het werk

Praktijkvoorbeelden mobiliteit in de zorg - Leeftijd op het werk

Praktijkvoorbeelden mobiliteit in de zorg - Leeftijd op het werk

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Flexpool – Tweeste<strong>de</strong>n Ziekenhuis<br />

Het Tweeste<strong>de</strong>n ziekenhuis <strong>in</strong> Tilburg heeft als missie <strong>het</strong> bie<strong>de</strong>n van een <strong>werk</strong>omgev<strong>in</strong>g die<br />

garant staat voor professionaliteit en <strong>zorg</strong>zaamheid. De flexpool is een on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el daarvan. De<br />

flexpool bestaat uit me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers die direct of <strong>op</strong> korte termijn <strong>op</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen aan <strong>het</strong> <strong>werk</strong> kunnen<br />

waar capaciteitsproblemen zijn ontstaan. De pool is geïntroduceerd <strong>in</strong> 2001 en bedoeld om <strong>de</strong> <strong>zorg</strong><br />

uit han<strong>de</strong>n te nemen van <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>. Zo kan <strong>de</strong>ze zich bezighou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> daad<strong>werk</strong>elijke<br />

bedrijfsvoer<strong>in</strong>g, <strong>in</strong> plaats van met <strong>het</strong> <strong>op</strong>vullen van gaten <strong>in</strong> <strong>de</strong> bezett<strong>in</strong>g. Door centraal te<br />

organiseren is direct hel<strong>de</strong>r welke me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>in</strong>zetbaar zijn. Inmid<strong>de</strong>ls bestaat <strong>de</strong> flexpool uit<br />

ruim 200 me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers, van jonge gediplomeer<strong>de</strong>n tot gepensioneer<strong>de</strong>n die maar al te graag nog<br />

willen <strong>werk</strong>en. B<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> flexpool staan <strong>de</strong> voorkeuren van <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er centraal, waarbij <strong>de</strong>ze<br />

zelf zijn tijd kan <strong>in</strong><strong>de</strong>len en verschillen<strong>de</strong> vakgebie<strong>de</strong>n kan ont<strong>de</strong>kken.<br />

Opzet aanpak<br />

De flexpool bevat verschillen<strong>de</strong> categorieën me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers zoals verpleegkundigen,<br />

gastteamme<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers, adm<strong>in</strong>istratief me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers en medisch secretaresses. Alle me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers<br />

hebben een 0-urencontract en kunnen meteen <strong>in</strong>gezet wor<strong>de</strong>n waar ze <strong>op</strong> dat moment nodig zijn.<br />

De me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers geven per maand hun beschikbaarheid en voorkeuren aan, <strong>op</strong> basis daarvan<br />

maakt <strong>de</strong> teamlei<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> flexpool, Mariëtte Pelkmans, <strong>het</strong> beschikbaarheidsrooster. Naast<br />

aanvragen <strong>op</strong> korte termijn ontvangt <strong>de</strong> flexpool veel maandaanvragen van af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen die<br />

<strong>werk</strong>nemers nodig hebben voor langere termijn.<br />

Ook me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers die gaan reïntegreren kunnen vanuit <strong>de</strong> flexpool geplaatst wor<strong>de</strong>n. De<br />

aanvragen b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> flexpool bestaan echter meestal uit reguliere diensten, die <strong>in</strong>gevuld moeten<br />

wor<strong>de</strong>n door ervaren en <strong>in</strong>ge<strong>werk</strong>te me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers. Omdat <strong>de</strong> juiste rout<strong>in</strong>e bij reïntegreren<strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers vaak ontbreekt, is <strong>het</strong> niet altijd mogelijk om hen te plaatsen. De flexpool is <strong>de</strong> spil<br />

voor <strong>de</strong> contacten tussen <strong>de</strong> vragen<strong>de</strong> en aanbie<strong>de</strong>n<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen. De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen en <strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er overleggen on<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>g hoe een me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er <strong>in</strong>gezet kan wor<strong>de</strong>n.<br />

Als een af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g een tekort aan me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers heeft, bijvoorbeeld bij ziekte, neemt zij contact <strong>op</strong><br />

met <strong>de</strong> teamlei<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> flexpool. De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g geeft daarbij haar eisen voor wat betreft uren en<br />

ervar<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> gevraag<strong>de</strong> <strong>werk</strong>nemer aan. Aan <strong>de</strong> hand van <strong>het</strong> beschikbaarheidsrooster is <strong>in</strong> één<br />

oog<strong>op</strong>slag dui<strong>de</strong>lijk welke flexpoolers <strong>in</strong>zetbaar zijn <strong>op</strong> <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> functie. Via speciale<br />

“filters” kan snel een selectie gemaakt wor<strong>de</strong>n van geschikte kandidaten. De kwaliteit van <strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers is erg belangrijk. Heeft <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er <strong>de</strong> juiste kennis en ervar<strong>in</strong>g om <strong>op</strong> die<br />

functie en <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>in</strong>gezet te wor<strong>de</strong>n? Denk bijvoorbeeld aan wet- en regelgev<strong>in</strong>g<br />

omtrent <strong>de</strong> wet BIG en kennis van bestaan<strong>de</strong> protocollen.<br />

Resultaten<br />

De flexpool is een succes. Het aantal uren dat hij wordt <strong>in</strong>gezet, stijgt (nu: 48.250 uur per jaar) en<br />

ook <strong>het</strong> aantal me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> flexpool neemt toe. Gemid<strong>de</strong>ld genomen wordt zo’n 85%<br />

van <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers van <strong>de</strong> flexpool, geduren<strong>de</strong> <strong>het</strong> jaar, <strong>in</strong>gezet. De database van <strong>de</strong> flexpool<br />

wordt jaarlijks <strong>op</strong>geschoond. Als een flexpooler een jaar niet is <strong>in</strong>gezet, dan wordt hij of zij<br />

uitgeschreven en vervalt <strong>het</strong> 0-urencontract. Hoewel <strong>het</strong> gaat om een 0-urencontract dat geen<br />

zekerheid biedt, v<strong>in</strong><strong>de</strong>n <strong>de</strong> flexpoolers <strong>de</strong> mogelijkheid van <strong>de</strong> eigen <strong>in</strong>breng erg prettig. Op <strong>de</strong>ze<br />

manier kunnen zij hun eigen tijd <strong>in</strong><strong>de</strong>len, ze hebben zelf controle over hun dienstrooster.<br />

Bovendien krijgen ze via <strong>de</strong> flexpool <strong>de</strong> mogelijkheid om verschillen<strong>de</strong> vakgebie<strong>de</strong>n van dichtbij<br />

te bekijken. Bevalt <strong>de</strong> functie? Dan kunnen ze besluiten om te solliciteren <strong>op</strong> een reguliere functie.<br />

1


Betrokken partijen<br />

De flexpool is on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g personeelsadvies en bestaat uit een teamlei<strong>de</strong>r en een<br />

adm<strong>in</strong>istratief me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er met een verpleegkundige achtergrond. Zij on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n nauw contact<br />

met personeelsadvies en kunnen zodoen<strong>de</strong> snel besliss<strong>in</strong>gen nemen over <strong>het</strong> <strong>in</strong>zetten van<br />

personeel. De f<strong>in</strong>anciële verantwoord<strong>in</strong>g, met betrekk<strong>in</strong>g tot <strong>de</strong> personele <strong>in</strong>zet, legt <strong>de</strong><br />

organisatorisch manager van <strong>de</strong> <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> <strong>zorg</strong>eenheid af aan <strong>de</strong> Raad van Bestuur.<br />

Knelpunten/leermomenten<br />

Een van <strong>de</strong> knelpunten is <strong>het</strong> ontbreken van een goe<strong>de</strong> balans tussen vraag en aanbod van <strong>de</strong><br />

af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen. Veel flexpoolers hebben el<strong>de</strong>rs al een vaste aanstell<strong>in</strong>g en dan is <strong>het</strong> soms moeilijk om<br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n die per direct beschikbaar zijn. Ook <strong>de</strong> communicatie met <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen<br />

kan nog verbeterd wor<strong>de</strong>n. Vaak zoeken <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen, na <strong>de</strong> aanvraag bij <strong>de</strong> flexpool, zelf ook<br />

nog door naar vervang<strong>in</strong>g. Daardoor komt <strong>het</strong> voor dat er <strong>op</strong>eens twee me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers beschikbaar<br />

zijn voor <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> dienst; én uit <strong>de</strong> flexpool en één via <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g die zoeken<strong>de</strong> is.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Mariëtte Pelkmans (teamlei<strong>de</strong>r flexpool),<br />

telefoon (013) 4655543. E-mail: mpelkmans@tsz.nl.<br />

2


Digitaal lo<strong>op</strong>baanloket – Ziekenhuisgroep Twente<br />

Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) heeft s<strong>in</strong>ds 2007 een digitaal lo<strong>op</strong>baanloket. Bij <strong>de</strong>ze<br />

laagdrempelige voorzien<strong>in</strong>g kunnen me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers met lo<strong>op</strong>baanvragen zich mel<strong>de</strong>n. Samen met<br />

een lo<strong>op</strong>baanadviseur bekijken ze vervolgens, <strong>in</strong> maximaal een half jaar en zes gesprekken, hoe ze<br />

zich <strong>op</strong> hun eigen (of <strong>op</strong> een an<strong>de</strong>re <strong>werk</strong>plek) ver<strong>de</strong>r kunnen ontwikkelen. Inmid<strong>de</strong>ls is ZGT toe<br />

aan een strategische veranker<strong>in</strong>g van dit geslaag<strong>de</strong> project.<br />

Visie <strong>op</strong> <strong>mobiliteit</strong><br />

ZGT krijgt steeds meer te maken met <strong>mobiliteit</strong>svraagstukken, on<strong>de</strong>r meer door veran<strong>de</strong>ren<strong>de</strong><br />

eisen <strong>op</strong> <strong>het</strong> gebied van gezondheidsbeleid en toenemen<strong>de</strong> druk <strong>op</strong> <strong>de</strong> <strong>werk</strong>vloer. Als goed<br />

<strong>werk</strong>gever wil <strong>het</strong> ziekenhuis bovendien graag bijdragen <strong>de</strong> ontplooi<strong>in</strong>g van haar ca. 3.500<br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers. Bijvoorbeeld via persoonlijke ontwikkel<strong>in</strong>gsplannen en leeftijdsfasegebon<strong>de</strong>n<br />

personeelsbeleid. B<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g P&O is s<strong>in</strong>ds 2006 een speciale projectgroep bezig met <strong>de</strong><br />

ontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>in</strong>strumenten rond <strong>mobiliteit</strong>. Eén van die <strong>in</strong>strumenten is <strong>het</strong> lo<strong>op</strong>baanloket.<br />

Opzet<br />

Het digitale lo<strong>op</strong>baanloket is gestart <strong>in</strong> juli 2007 als een <strong>in</strong>itiatief ‘van on<strong>de</strong>raf’ van enkele<br />

enthousiaste P&O-adviseurs. Zij wil<strong>de</strong>n <strong>op</strong> een meer gestructureer<strong>de</strong> manier iets doen met <strong>de</strong><br />

lo<strong>op</strong>baanvragen die <strong>in</strong> <strong>de</strong> organisatie leef<strong>de</strong>n. Het project is steeds ver<strong>de</strong>r uitgebouwd en<br />

<strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls zijn er zeven adviseurs bij betrokken. Ie<strong>de</strong>r heeft gemid<strong>de</strong>ld drie of vier kandidaten <strong>in</strong><br />

zijn of haar traject. On<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>g hebben ze <strong>in</strong>tervisiegroepen gevormd om hun <strong>de</strong>skundigheid te<br />

vergroten.<br />

Hoe <strong>werk</strong>t <strong>het</strong> loket?<br />

• Deelname is vrijwillig;<br />

• Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers v<strong>in</strong><strong>de</strong>n <strong>het</strong> loket via <strong>in</strong>tranet, hun leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> of <strong>de</strong> bedrijfsarts;<br />

• Na een <strong>in</strong>takegesprek kunnen ze een traject <strong>op</strong> maat <strong>in</strong>, <strong>op</strong> voorwaar<strong>de</strong> dat ze een<br />

POPgesprek;<br />

• met hun leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> hebben gehad en een motivatie schrijven;<br />

• Een traject duurt maximaal een half jaar en telt maximaal zes gesprekken;<br />

• Tussentijds en <strong>op</strong> <strong>het</strong> e<strong>in</strong>d is er terugk<strong>op</strong>pel<strong>in</strong>g met <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>.<br />

Resultaten<br />

De eerste an<strong>de</strong>rhalf jaar van <strong>het</strong> project zijn beg<strong>in</strong> 2009 geëvalueerd. Een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> trajecten is<br />

geë<strong>in</strong>digd <strong>in</strong> een doorverwijz<strong>in</strong>g, of st<strong>op</strong>gezet. Zo’n 15% van <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers is tij<strong>de</strong>ns hun traject<br />

extern of <strong>in</strong>tern van baan veran<strong>de</strong>rd; bij een kwart g<strong>in</strong>g <strong>het</strong> alleen om stimuler<strong>in</strong>g van <strong>de</strong><br />

persoonlijke ontwikkel<strong>in</strong>g <strong>op</strong> <strong>de</strong> huidige <strong>werk</strong>plek. Ook dan bleek er echter een dui<strong>de</strong>lijke<br />

toegevoeg<strong>de</strong> waar<strong>de</strong> te zijn. Omdat lo<strong>op</strong>baanvragen vaak meer tijd vergen dan een half jaar,<br />

kunnen <strong>de</strong> (e<strong>in</strong>d)resultaten niet altijd bij aflo<strong>op</strong> van <strong>het</strong> traject wor<strong>de</strong>n gemeten. Deelnemers wordt<br />

dan ook gevraagd om na een half jaar hun voortgang door te geven.<br />

De projectgroep on<strong>de</strong>rzoektnog hoe <strong>het</strong> geslaag<strong>de</strong> project zich beter laat <strong>in</strong>bed<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>het</strong> P&Obeleid<br />

en <strong>het</strong> strategisch beleid van ZGT. En ook hoe <strong>de</strong> resultaten zich nog meer “hard” laten<br />

maken. In <strong>de</strong> bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g van <strong>mobiliteit</strong> en employability zijn <strong>in</strong>ka<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g, veranker<strong>in</strong>g en<br />

professionaliser<strong>in</strong>g sleutelwoor<strong>de</strong>n gewor<strong>de</strong>n. Misschien is <strong>het</strong> ook tijd voor meer PR, maar dan<br />

moet <strong>het</strong> loket wel voorbereid zijn <strong>op</strong> een grotere aanlo<strong>op</strong>.<br />

Betrokken partijen<br />

De projectgroep laat alle betrokkenen geregeld weten hoe <strong>het</strong> loket lo<strong>op</strong>t. De Raad van Bestuur en<br />

<strong>de</strong> OR wor<strong>de</strong>n niet alleen via regelmatige papieren rapportages, maar ook via presentaties,<br />

3


gesprekken en worksh<strong>op</strong>s betrokken. Leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n én me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers zijn over <strong>het</strong> algemeen<br />

positief.<br />

Knelpunten/leermomenten<br />

• Het project is <strong>op</strong>gezet door pioniers met een sterke <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>lijke motiver<strong>in</strong>g en een hoge <strong>in</strong>zet;<br />

• Alle adviseurs draaien enthousiast mee, zodat er veel tijd beschikbaar is. Ie<strong>de</strong>reen doet <strong>het</strong> er<br />

echter “bij”, bij een groot aantal kandidaten of bij meer<strong>de</strong>re reorganisaties ontstaat daardoor<br />

een wachtlijst;<br />

• De <strong>in</strong>tervisie en <strong>het</strong> externe net<strong>werk</strong> draaien goed;<br />

• P&O-adviseurs nemen alleen lo<strong>op</strong>baankandidaten uit ‘an<strong>de</strong>rmans’ diensten <strong>in</strong> <strong>het</strong> traject <strong>op</strong>.<br />

Dat voorkomt ‘pettenproblemen’ en <strong>werk</strong>t vrijer voor alle partijen;<br />

• Het traject is niet ontstaan vanuit verplicht<strong>in</strong>gen en wordt niet geh<strong>in</strong><strong>de</strong>rd door negatieve<br />

beeldvorm<strong>in</strong>g;<br />

• De projectgroep ziet bevestigd hoe belangrijk <strong>het</strong> is om <strong>in</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g te <strong>in</strong>vesteren. Mensen<br />

zijn on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> <strong>in</strong>druk van <strong>de</strong> persoonlijke aandacht die ze krijgen. Blijkbaar voorziet <strong>het</strong> loket<br />

<strong>in</strong> een grote behoefte en ervaren me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers onvoldoen<strong>de</strong> aandacht tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> dagelijkse<br />

<strong>werk</strong>zaamhe<strong>de</strong>n;<br />

• Voor <strong>de</strong> strategische <strong>in</strong>bedd<strong>in</strong>g roept <strong>de</strong> projectgroep <strong>de</strong> expertise <strong>in</strong> van <strong>de</strong><br />

beleidsme<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers van P&O. Het methodisch gebruik van ken- en stuurgetallen is nog <strong>in</strong><br />

ontwikkel<strong>in</strong>g;<br />

• Het loket wil meer <strong>in</strong>formatie digitaal gaan geven. Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers kunnen dan alvast onl<strong>in</strong>e<br />

testjes doen, sollicitatieadviezen krijgen en literatuur nazoeken. Het is <strong>de</strong> bedoel<strong>in</strong>g om<br />

leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n te gaan tra<strong>in</strong>en, zodat ze zelf over kle<strong>in</strong>ere lo<strong>op</strong>baanvragen met hun<br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>in</strong> gesprek kunnen.<br />

Feedback<br />

De projectgroep hoort graag van an<strong>de</strong>re ziekenhuizen hoe zij hun scores meten en ver<strong>werk</strong>en.<br />

B<strong>in</strong>nen <strong>het</strong> regio-overleg gaat <strong>het</strong> al wel over bijvoorbeeld nieuwe P&O-<strong>in</strong>strumenten, maar<br />

aanvull<strong>in</strong>gen zijn altijd welkom.<br />

Tips<br />

1. Leg <strong>het</strong> project <strong>in</strong> han<strong>de</strong>n van enthousiaste en <strong>de</strong>skundige ‘trekkers’;<br />

2. Zorg voor goe<strong>de</strong> randvoorwaar<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong> vorm van adm<strong>in</strong>istratieve on<strong>de</strong>rsteun<strong>in</strong>g;<br />

3. Zet een goed registratiesysteem <strong>op</strong>, waaruit <strong>de</strong> juiste ken- en stuurgetallen te genereren zijn;<br />

4. Maak vooraf afspraken met elke lo<strong>op</strong>baanadviseur over <strong>de</strong> tijd die hij/zij <strong>in</strong>vesteert;<br />

5. Kijk goed naar <strong>het</strong> moment van ‘lancer<strong>in</strong>g’ en <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnamecriteria, met <strong>het</strong> oog <strong>op</strong> <strong>de</strong><br />

beeldvorm<strong>in</strong>g en <strong>de</strong> toestroom van kandidaten.<br />

Maar vooral: gewoon doen!<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Ingeborg Groendijk (lo<strong>op</strong>baanadviseur),<br />

telefoon (074) 2905132, e-mail i.groendijk@zgt.nl, of met Marcel Rikhof (lo<strong>op</strong>baanadviseur),<br />

telefoon (0546) 694113, e-mail m.rikhof@zgt.nl.<br />

4


Vitaal <strong>werk</strong>en aan gezondheid – Waterlandziekenhuis<br />

Vitaliteit omvat voor <strong>het</strong> Waterlandziekenhuis vooral: eigen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid voor welzijn,<br />

welbev<strong>in</strong><strong>de</strong>n en welbehagen. Vandaar dat <strong>in</strong> <strong>het</strong> programma ‘Vitaal <strong>werk</strong>en aan gezondheid’ <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>elnemen<strong>de</strong> teams en me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers heel veel zelf doen en <strong>in</strong>vullen. De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g HRM faciliteert<br />

en on<strong>de</strong>rsteunt leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n <strong>in</strong> hun rol, bijvoorbeeld met nieuwe of <strong>op</strong>nieuw afgestem<strong>de</strong><br />

<strong>in</strong>strumenten.<br />

Visie <strong>op</strong> <strong>mobiliteit</strong><br />

Waterland wil hoogwaardige, toegankelijke specialistische <strong>zorg</strong> bie<strong>de</strong>n en zich on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n <strong>op</strong><br />

gastvrijheid en service voor <strong>de</strong> patiënten. Het ziekenhuis vult dit <strong>in</strong> met twee programma’s.<br />

‘Passie voor <strong>zorg</strong>’ richt zich <strong>op</strong> verbeter<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> dienstverlen<strong>in</strong>g aan <strong>de</strong> patiënt. ‘Vitaal <strong>werk</strong>en<br />

aan gezondheid’ wil <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er <strong>op</strong>timaal faciliteren bij <strong>het</strong> <strong>werk</strong>en <strong>in</strong> Waterland <strong>in</strong> elke<br />

levensfase. De comb<strong>in</strong>atie <strong>werk</strong>t als een ‘kl<strong>op</strong>pend hart’ voor <strong>het</strong> ziekenhuis. Het <strong>in</strong>terne<br />

<strong>op</strong>leid<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stituut, <strong>de</strong> Waterlandaca<strong>de</strong>mie, begeleidt bei<strong>de</strong> programma’s.<br />

‘Vitaal <strong>werk</strong>en aan gezondheid’ heeft twee hoofddoelen:<br />

1. me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>de</strong> toegevoeg<strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van Waterland als <strong>werk</strong>gever laten ervaren;<br />

2. voor me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers voelbaar maken dat ze van waar<strong>de</strong> zijn voor Waterland, zodat ze zich<br />

blijven <strong>in</strong>zetten voor <strong>het</strong> ziekenhuis.<br />

Waterland bekijkt vitaliteit, net als an<strong>de</strong>re thema’s, vanuit vijf dome<strong>in</strong>en met bijbehoren<strong>de</strong><br />

HR<strong>in</strong>strumenten: leervermogen, z<strong>in</strong>gev<strong>in</strong>g, leefstijl, <strong>in</strong>lev<strong>in</strong>gsvermogen en <strong>mobiliteit</strong>.<br />

Opzet aanpak<br />

Waterland wil <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers bewust maken van <strong>de</strong> eigen fysieke en mentale vitaliteit. Zij vullen<br />

zelf <strong>in</strong> wat ze daaron<strong>de</strong>r verstaan. Omdat organisaties en mensen veran<strong>de</strong>rlijk zijn, heeft<br />

Waterland gekozen voor een pragmatische, vraaggestuur<strong>de</strong> en flexibele aanpak, on<strong>de</strong>r <strong>het</strong> motto:<br />

al doen<strong>de</strong> leert men.<br />

Begeleid door <strong>de</strong> Waterlandaca<strong>de</strong>mie doorl<strong>op</strong>en me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers b<strong>in</strong>nen hun eigen team <strong>de</strong><br />

zogenaam<strong>de</strong> vitale teamontwikkel<strong>in</strong>g. Die omvat vier stappen:<br />

1. ze ontwikkelen <strong>in</strong>zicht <strong>in</strong> hun eigen vitaliteit;<br />

2. ze <strong>in</strong>ventariseren hun behoeften;<br />

3. ze bepalen vanuit goed <strong>werk</strong>nemerschap wat ze zelf kunnen doen om <strong>in</strong> die behoeften te<br />

voorzien;<br />

4. ze stellen vast hoe Waterland vanuit goed <strong>werk</strong>geverschap hen kan on<strong>de</strong>rsteunen.<br />

Een spilfunctie is weggelegd voor <strong>de</strong> teamlei<strong>de</strong>rs. Bij Waterland zijn alle verantwoor<strong>de</strong>lijkhe<strong>de</strong>n<br />

belegd <strong>in</strong> <strong>de</strong> lijn. HRM en <strong>de</strong> Waterlandaca<strong>de</strong>mie on<strong>de</strong>rsteunen <strong>het</strong> proces met advies en <strong>de</strong><br />

nodige HR<strong>in</strong>strumenten. Zoals bijvoorbeeld <strong>de</strong> WAI, <strong>de</strong> ‘Work Ability In<strong>de</strong>x’, die <strong>de</strong><br />

<strong>in</strong>zetbaarheid van me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>in</strong>zichtelijk maakt. Of een meet<strong>in</strong>strument als ‘Great place to<br />

work’, om effecten zichtbaar te maken.<br />

In november 2008 zijn na een <strong>in</strong>take <strong>de</strong> vijf meest gemotiveer<strong>de</strong> pilotteams begonnen. Deze teams<br />

functioneren als voorbeel<strong>de</strong>n voor an<strong>de</strong>re teams; <strong>in</strong> januari 2010 gaan weer vijf teams aan <strong>de</strong> slag.<br />

De teamlei<strong>de</strong>rs gaan an<strong>de</strong>re teamlei<strong>de</strong>rs <strong>in</strong>strueren, zodat een olievlek<strong>werk</strong><strong>in</strong>g ontstaat. HRM blijft<br />

als facilitator langs <strong>de</strong> zijlijn.<br />

5


Resultaten<br />

Dankzij <strong>de</strong> veranker<strong>in</strong>g <strong>in</strong> vijf dome<strong>in</strong>en <strong>de</strong>kt vitaliteit bij Waterland een bre<strong>de</strong> lad<strong>in</strong>g. Zo blijft<br />

<strong>het</strong> niet bij modieuze kreten, maar gaan begrippen als beweg<strong>in</strong>g en eigen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid<br />

echt leven <strong>in</strong> <strong>de</strong> organisatie. Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers ervaren alleen al <strong>de</strong> persoonlijke aandacht en<br />

betrokkenheid van HRM als positief.<br />

De uitkomsten verschillen per team, afhankelijk van <strong>de</strong> geconstateer<strong>de</strong> behoeften. Het ene team<br />

zet meer HR-<strong>in</strong>strumenten <strong>in</strong> dan <strong>het</strong> an<strong>de</strong>re. Er blijkt al spontane vraag naar <strong>het</strong> traject te ontstaan<br />

bij an<strong>de</strong>re teams.<br />

Betrokkenen partijen<br />

Waterland haalt HR-programma’s en -<strong>in</strong>strumenten doorgaans <strong>in</strong> huis na <strong>in</strong>tensief overleg met alle<br />

lagen. De OR wordt er altijd bij betrokken. Ook gevoelige <strong>in</strong>strumenten, zoals <strong>de</strong> WAI, krijgen<br />

dankzij <strong>de</strong>ze <strong>op</strong>en communicatie een breed draagvlak. Alle lagen zijn bovendien<br />

vertegenwoordigd <strong>in</strong> <strong>de</strong> stuurgroep ‘Vitaal <strong>werk</strong>en’. Die begeleidt <strong>de</strong> procesmatige en<br />

<strong>in</strong>hou<strong>de</strong>lijke afstemm<strong>in</strong>g tussen programma en <strong>in</strong>strumenten.<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong>n/succesfactoren<br />

• Teamlei<strong>de</strong>rs kunnen niet alles trekken. Het programma wordt nu hoger <strong>in</strong>gestoken, zodat men<br />

kan rekenen <strong>op</strong> commitment van <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>managers;<br />

• Zeker bij een bre<strong>de</strong> <strong>op</strong>vatt<strong>in</strong>g van vitaliteit is van belang dat goed is afgebakend wat wel en<br />

niet b<strong>in</strong>nen <strong>het</strong> traject valt. Daarom: tijd nemen en tijd geven om tot dui<strong>de</strong>lijke afspraken te<br />

komen;<br />

• De resultaten van <strong>de</strong> <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>de</strong> beg<strong>in</strong>fase vormen <strong>de</strong> basis van <strong>het</strong> vervolg. Strikt<br />

vasthou<strong>de</strong>n aan een vooraf <strong>op</strong>gesteld implementatieplan is dan ook niet z<strong>in</strong>vol.<br />

Knelpunten/leermomenten<br />

• Veel me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>in</strong> <strong>de</strong> pilotteams zijn blij dat ze mogen mee<strong>de</strong>nken, maar <strong>in</strong> <strong>de</strong> praktijk<br />

blijkt <strong>de</strong> waan van <strong>de</strong> dag sterker. Soms ontbreekt dus simpelweg <strong>de</strong> tijd.<br />

• De aan te bie<strong>de</strong>n <strong>in</strong>strumenten kwamen pas gaan<strong>de</strong>weg beschikbaar<br />

• Alle HR-<strong>in</strong>strumenten moeten ‘vitaalproof’ wor<strong>de</strong>n gemaakt, dus passend bij <strong>het</strong> concept. Zo<br />

moet <strong>het</strong> ontwikkel<strong>in</strong>gsgesprek bijvoorbeeld extra elementen krijgen.<br />

• Vitaliteit moet on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el wor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> producten en diensten van <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>managers, en<br />

<strong>in</strong>tegraal on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>het</strong> team, ook wel genaamd ‘Betere Zorg met<br />

Vitale Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers’.<br />

Tips<br />

1. Zorg voor je randvoorwaar<strong>de</strong>n: <strong>in</strong>strumenten die je wilt aanbie<strong>de</strong>n, moeten daarvoor geschikt<br />

(gemaakt) zijn;<br />

2. Benut <strong>de</strong> ambassa<strong>de</strong>ursfunctie van gemotiveer<strong>de</strong> eerste <strong>de</strong>elnemers;<br />

3. Meten is weten: maak je <strong>in</strong>terventies zichtbaar;<br />

4. Zorg voor goe<strong>de</strong> market<strong>in</strong>g. Waterland heeft nu <strong>de</strong> ‘Vitaliteitsweek’, met activiteiten zoals<br />

golfen, een massagestoel, ruimte voor <strong>de</strong> ‘powernap’ en aandacht voor bijvoorbeeld gezon<strong>de</strong><br />

voed<strong>in</strong>g;<br />

5. Maak vitaliteit tastbaar als een ‘way of life’, die zich bijvoorbeeld uit <strong>in</strong> een ontspannen<br />

dag<strong>in</strong><strong>de</strong>l<strong>in</strong>g. Vitaliteit is geen zwaar thema, maar iets wat je moet doen!<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Esther Hooijmaijers (programmamanager<br />

Waterlandaca<strong>de</strong>mie), telefoon (0299) 45 72 35. E-mail: ehooijmaijers@wlz.nl.<br />

6


Lo<strong>op</strong>baan & <strong>mobiliteit</strong> – Alysis Zorggroep<br />

Alysis Zorggroep is ontstaan uit een serie <strong>op</strong>eenvolgen<strong>de</strong> fusies en reorganisaties. Het sociaal plan<br />

daarvoor stel<strong>de</strong> <strong>in</strong>terne herplaats<strong>in</strong>g van me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers verplicht. In dat ka<strong>de</strong>r werd zo’n acht jaar<br />

gele<strong>de</strong>n Lo<strong>op</strong>baan & Mobiliteit (L&M) <strong>op</strong>gericht. Drie jaar gele<strong>de</strong>n g<strong>in</strong>g <strong>het</strong> roer drastisch om.<br />

De omstandighe<strong>de</strong>n waren onbestemd en voor niemand makkelijk, en <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g kreeg al snel een<br />

slechte naam. Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers wer<strong>de</strong>n naar L&M gestuurd voor ‘an<strong>de</strong>r <strong>werk</strong>’, met wisselen<strong>de</strong><br />

motivatie en vaak ook onjuiste verwacht<strong>in</strong>gen. Daarnaast zaten leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n ook niet <strong>op</strong><br />

herplaatste me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers te wachten.<br />

Drie jaar gele<strong>de</strong>n g<strong>in</strong>g <strong>het</strong> roer drastisch om. De gezondheids<strong>zorg</strong> raakte steeds meer <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g<br />

en wet- en regelgev<strong>in</strong>g (bijvoorbeeld <strong>op</strong> <strong>het</strong> gebied van arbeidsongeschiktheid), veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n.<br />

Lo<strong>op</strong>baanvragen, <strong>mobiliteit</strong> en reïntegratie wer<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> organisatie én <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers steeds<br />

urgenter. De omslag <strong>in</strong> <strong>werk</strong>en b<strong>in</strong>nen L&M is <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls goed aangeslagen en dat zit hem vooral<br />

<strong>in</strong> twee belangrijke d<strong>in</strong>gen:<br />

• Een omslag van reactief naar pro-actie: niet langer achter <strong>de</strong> feiten aanhollen, maar proberen<br />

mensen eer<strong>de</strong>r mobiel te krijgen;<br />

• Een dui<strong>de</strong>lijker ver<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g van verantwoor<strong>de</strong>lijkhe<strong>de</strong>n: mensen zelf hun problemen laten <strong>in</strong>zien<br />

en <strong>op</strong>lossen, maar daarbij goed on<strong>de</strong>rsteunen en adviseren.<br />

Opzet project<br />

L&M probeert problemen voor te blijven.<br />

Zo volgt bij <strong>het</strong> eerste signaal van een leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> meteen een <strong>in</strong>take. Daardoor hebben<br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers die arbeidsongeschikt raken voor hun eigen functie, vaak al vóór <strong>het</strong> bereiken van <strong>de</strong><br />

Bstatus hun <strong>op</strong>leid<strong>in</strong>g voor een an<strong>de</strong>re baan afgerond. Ook eist L&M bij reorganisatieplannen al <strong>in</strong><br />

<strong>het</strong> eerste stadium een rol <strong>op</strong>. Het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el bena<strong>de</strong>rt me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers direct, niet alleen omdat<br />

onzekerheid angstig maakt en <strong>de</strong> <strong>werk</strong>sfeer be<strong>de</strong>rft, maar vooral omdat ie<strong>de</strong>reen zo vooraf kansen<br />

kan benutten en <strong>op</strong> tijd arbeidsmarktklaar is. Inmid<strong>de</strong>ls ziet ook <strong>de</strong> Raad van Bestuur <strong>het</strong> belang <strong>in</strong><br />

van goed en <strong>op</strong> tijd <strong>in</strong>formeren van <strong>de</strong> hele organisatie. Tot slot kunnen me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers zich ook<br />

makkelijk zelf <strong>op</strong>geven voor een traject, terwijl ze daarvoor vroeger eerst door een<br />

bureaucratische formulierenberg heen moesten.<br />

L&M kiest dui<strong>de</strong>lijk positie waar <strong>het</strong> gaat om verantwoor<strong>de</strong>lijkhe<strong>de</strong>n.<br />

Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers waren vroeger vaak passief, maar krijgen nu expliciet hun plichten te horen. Dat<br />

<strong>zorg</strong>t ervoor dat ze veel actiever wor<strong>de</strong>n. Daarnaast confronteert L&M me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers heel direct<br />

met <strong>de</strong> gevolgen van on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re wetgev<strong>in</strong>g en pensioenperspectieven. Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers krijgen ook<br />

zelf <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> voor hun eigen <strong>in</strong>zetbaarheid. Interne overplaats<strong>in</strong>g spreekt niet meer vanzelf, en <strong>de</strong><br />

leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> regelt niet alles. Voor een hele generatie, zeker b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> gezondheids<strong>zorg</strong>, is dat<br />

best wennen. Daar staat tegenover dat L&M ook <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> expliciet en voortdurend<br />

aanspreekt <strong>op</strong> hun verantwoor<strong>de</strong>lijkhe<strong>de</strong>n. Ze krijgen daarbij echter wel speelruimte en <strong>in</strong>spraak.<br />

L&M probeert voortdurend <strong>in</strong> gesprek met hen te blijven en biedt waar mogelijk alternatieven of<br />

bijvoorbeeld een proeftijd aan.<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong>n/succesfactoren:<br />

• Een praktische aanpak, van laag naar hoog: ‘We beg<strong>in</strong>nen niet met notities, wij dóen, en<br />

vestigen daar <strong>de</strong> aandacht <strong>op</strong>. Tot aan <strong>de</strong> Raad van Bestuur toe’;<br />

• Een voortduren<strong>de</strong> dialoog met alle betrokkenen: ‘We communiceren wie we zijn en wat we<br />

bie<strong>de</strong>n: een goed product’;<br />

• Laagdrempeligheid: ‘L&M is gratis voor me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers en leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n, en we maken <strong>de</strong>el<br />

uit van <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> organisatie’;<br />

• Zekerheid: ‘ie<strong>de</strong>reen houdt een vaste arbeidsovereenkomst bij <strong>in</strong>terne <strong>mobiliteit</strong>. Ook bij een<br />

vacature voor bepaal<strong>de</strong> tijd’;<br />

• Afstemm<strong>in</strong>g met collega-ziekenhuizen b<strong>in</strong>nen een regionaal net<strong>werk</strong>.<br />

7


Resultaten<br />

Inmid<strong>de</strong>ls komen vrijwel alle aanmeld<strong>in</strong>gen (110-120 aanmeld<strong>in</strong>gen per jaar) b<strong>in</strong>nen <strong>op</strong> eigen<br />

<strong>in</strong>itiatief.<br />

Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers v<strong>in</strong><strong>de</strong>n L&M nu erg leuk, juist omdat ze er ook zelf hard aan moeten trekken. Het<br />

succes van L&M v<strong>in</strong>dt weerklank <strong>in</strong> <strong>de</strong> hele organisatie.<br />

Betrokken partijen<br />

L&M overlegt <strong>in</strong>tensief met <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n om commitment te krijgen en te hou<strong>de</strong>n. De OR<br />

wordt overal direct bij betrokken, on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re via overleggen. B<strong>in</strong>nen <strong>het</strong> P&O zitten alle<br />

discipl<strong>in</strong>es dicht bij elkaar; <strong>de</strong> bedrijfsarts en <strong>de</strong> reïntegratieadviseur, <strong>de</strong> bedrijfspsycholoog en <strong>de</strong><br />

<strong>op</strong>leid<strong>in</strong>gen weten elkaar snel te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n. Voor <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers is L&M zowel via <strong>in</strong>tranet als via<br />

persoonlijk contact goed bereikbaar. Werv<strong>in</strong>g gebeurt via <strong>in</strong>fosheets en mond-tot-mondreclame.<br />

De trajectverslagen, die <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers zelf schrijven, gaan meestal ook naar <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>;<br />

dat is meteen goe<strong>de</strong> PR. Ver<strong>de</strong>r geeft L&M <strong>het</strong> management ongevraagd <strong>in</strong>zage <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

halfjaarcijfers.<br />

Knelpunten/leermomenten<br />

1. Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers willen graag na<strong>de</strong>nken over hun lo<strong>op</strong>baan, maar hebben daar wel een<br />

handreik<strong>in</strong>g bij nodig; vaak zijn ze er niet mee “<strong>op</strong>gegroeid”;<br />

2. In <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> geldt - meer dan daarbuiten - dat mensen zich vooral <strong>op</strong> hun plek willen voelen;<br />

3. Nuttig en nodig willen zijn. Dat is veel belangrijker dan veel verdienen;<br />

4. Tij<strong>de</strong>ns elk functioner<strong>in</strong>gsgesprek moet <strong>de</strong> lo<strong>op</strong>baan een vast thema zijn. Dat besef dr<strong>in</strong>gt nu<br />

steeds sneller door.<br />

Feedback<br />

L&M wil <strong>het</strong> <strong>werk</strong>terre<strong>in</strong> b<strong>in</strong>nenkort gaan verbre<strong>de</strong>n. Advies over werv<strong>in</strong>g en selectie <strong>op</strong> <strong>het</strong><br />

gebied van <strong>in</strong>terne vacatures (en samen<strong>werk</strong><strong>in</strong>gsvormen met bijvoorbeeld externe jobhunters) is<br />

daarom welkom.<br />

Tips<br />

1. Laat zien wat je als lo<strong>op</strong>baan(advies)centrum doet, ook als niemand erom vraagt. Kom overal,<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong> OR, bij <strong>de</strong> ARBO. Ver<strong>zorg</strong> je PR;<br />

2. Versta als adviseur je vak. Benadruk verantwoor<strong>de</strong>lijkheid en neem die zelf ook;<br />

3. Laat beslissers zien hoe belangrijk <strong>in</strong>zetbaarheid is, zeker als <strong>de</strong> organisatie eigenrisicodrager<br />

is;<br />

4. Zorg dat <strong>het</strong> leuk is, enthousiasmeer en daag uit;<br />

5. Communiceer, <strong>in</strong>formeer, en adviseer breed. Krijg je mensen niet mee, kies dan voor een<br />

persoonlijke bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g, zoals samen lunchen.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Irene van <strong>de</strong>r Kroon<br />

(lo<strong>op</strong>baanadviseur/coörd<strong>in</strong>ator L&M), telefoon (088) 005 56 76. E-mail: ivan<strong>de</strong>rkroon@alysis.nl.<br />

8


Lo<strong>op</strong>baanadviescentrum – Deventer Ziekenhuis<br />

Het Deventer Ziekenhuis bena<strong>de</strong>rt <strong>mobiliteit</strong> <strong>op</strong> een ontspannen manier, passend bij <strong>de</strong><br />

gemoe<strong>de</strong>lijkheid die <strong>de</strong> hele organisatie kenmerkt. Het <strong>in</strong>terne Lo<strong>op</strong>baanadviescentrum (LAC) is<br />

nauw verbon<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> P&O-af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g. Het LAC is laagdrempelig en <strong>werk</strong>t <strong>op</strong> basis van<br />

vrijwilligheid. De aanlo<strong>op</strong> is stabiel, <strong>de</strong> resultaten zijn bevredigend. Toch is <strong>het</strong> <strong>de</strong> vraag of <strong>het</strong><br />

misschien beter kan.<br />

Visie <strong>op</strong> <strong>mobiliteit</strong><br />

Het bie<strong>de</strong>n van on<strong>de</strong>rsteun<strong>in</strong>g bij <strong>mobiliteit</strong> is voor <strong>het</strong> Deventer Ziekenhuis simpelweg een<br />

kwestie van goed <strong>werk</strong>geverschap: <strong>zorg</strong> dat ie<strong>de</strong>reen <strong>de</strong> baan heeft die bij hem of haar past, en niet<br />

<strong>in</strong> zijn of haar functie vastroest. Waar banen, functies en omstandighe<strong>de</strong>n cont<strong>in</strong>u veran<strong>de</strong>ren, is<br />

bre<strong>de</strong>, blijven<strong>de</strong> <strong>in</strong>zetbaarheid belangrijk – b<strong>in</strong>nen <strong>het</strong> ziekenhuis en <strong>de</strong> gezondheids<strong>zorg</strong>, of<br />

daarbuiten. Mensen die niet willen of passen, moet je niet tegen elke prijs b<strong>in</strong>nenhou<strong>de</strong>n.<br />

Het LAC is actief vanaf juli 2006. Het on<strong>de</strong>rsteunt <strong>het</strong> management bij reorganisaties, maar staat<br />

vooral ook <strong>op</strong>en voor <strong>in</strong>dividuele aanmeld<strong>in</strong>gen. Behalve curatief, bijvoorbeeld bij <strong>het</strong> tegengaan<br />

van vergrijz<strong>in</strong>g, <strong>werk</strong>t <strong>het</strong> LAC ook preventief. Men wil <strong>in</strong> een vroeg stadium mogelijke<br />

problemen on<strong>de</strong>rkennen, om ziekteverzuim en <strong>de</strong>motivatie te voorkomen.<br />

Opzet aanpak<br />

Het LAC voert een actieve PR, gericht <strong>op</strong> <strong>in</strong>dividuele me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers, soms specifiek <strong>in</strong>hakend <strong>op</strong><br />

reorganisaties. Mensen mel<strong>de</strong>n zichzelf aan of wor<strong>de</strong>n gemotiveerd door hun leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>.<br />

Contact vooraf met <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> is niet noodzakelijk. Deelname is mogelijk zon<strong>de</strong>r<br />

lo<strong>op</strong>baancontract. Dat is een overeenkomst met een beschrijv<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> doelstell<strong>in</strong>g van <strong>het</strong><br />

traject. Zowel <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> kandidaat als <strong>de</strong> lo<strong>op</strong>baanadviseur committeren zich<br />

daaraan. Het Deventer Ziekenhuis is geen pr<strong>in</strong>cipieel tegenstan<strong>de</strong>r van zo'n contract, maar is nog<br />

niet overtuigd van <strong>de</strong> meerwaar<strong>de</strong>.<br />

De aanleid<strong>in</strong>g kan variëren, van ‘toe zijn aan een nieuwe lo<strong>op</strong>baanstap’, via gezondheidsklachten<br />

tot moeite met <strong>het</strong> schrijven van een sollicitatiebrief. Voorwaar<strong>de</strong> is dat een precieze<br />

lo<strong>op</strong>baanvraag kan wor<strong>de</strong>n geformuleerd. Trajecten zijn dan ook maat<strong>werk</strong>. De ene <strong>de</strong>elnemer is<br />

<strong>in</strong> twee sessies geholpen, <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re <strong>in</strong> acht tot maximaal twaalf. Het LAC biedt <strong>in</strong>dividuele<br />

begeleid<strong>in</strong>g en groepsactiviteiten aan, gesprekken, testen en <strong>op</strong>drachten voor thuis, meest <strong>in</strong>tern,<br />

een enkele keer extern.<br />

Resultaten<br />

Het LAC sluit elk traject, als <strong>de</strong> lo<strong>op</strong>baanvraag is beantwoord, af met een evaluatieformulier. De<br />

meeste <strong>de</strong>elnemers zijn heel tevre<strong>de</strong>n. Soms m<strong>in</strong><strong>de</strong>r, als ze verwachten dat <strong>het</strong> LAC alle<br />

problemen voor ze <strong>op</strong>lost – ze bijvoorbeeld niet alleen arbeidsklaar maakt, maar ook <strong>de</strong> baan er<br />

meteen bijlevert. Van leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n krijgt <strong>het</strong> LAC <strong>in</strong>ci<strong>de</strong>nteel terugk<strong>op</strong>pel<strong>in</strong>g. De caseload is<br />

cont<strong>in</strong>u en er is sprake van een olievlek<strong>werk</strong><strong>in</strong>g: goe<strong>de</strong> resultaten gaan ‘rondz<strong>in</strong>gen’ en lei<strong>de</strong>n zo<br />

tot nieuwe aanmeld<strong>in</strong>gen.<br />

Betrokken partijen<br />

Het LAC is <strong>in</strong>gebed <strong>in</strong> <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g P&O. De HR-manager zit <strong>in</strong> <strong>het</strong> MT en promoot <strong>het</strong> LAC<br />

b<strong>in</strong>nen <strong>het</strong> management. Het LAC <strong>werk</strong>t ‘low cost’ (<strong>op</strong> basis van centrale f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g) en neemt<br />

wel testen af van leveranciers, maar heeft we<strong>in</strong>ig externe trajecten l<strong>op</strong>en. Ook dankzij presentaties<br />

<strong>in</strong> <strong>het</strong> management en terugk<strong>op</strong>pel<strong>in</strong>g aan <strong>de</strong> OR blijft <strong>het</strong> draagvlak breed.<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong>n/succesfactoren<br />

• De recente herhuisvest<strong>in</strong>g en reorganisaties van <strong>het</strong> ziekenhuis hebben een belangrijke<br />

bijdrage geleverd aan <strong>de</strong> naamsbekendheid en <strong>het</strong> succes van <strong>het</strong> LAC;<br />

9


• Het LAC was gewaarschuwd dat een negatief imago voor een <strong>mobiliteit</strong>scentrum funest is.<br />

Het besteedt daarom veel aandacht aan lo<strong>op</strong>baanzaken en stelt me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers vooral <strong>de</strong> vraag:<br />

zit je <strong>op</strong> <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> plek, <strong>de</strong>nk je na over <strong>de</strong> toekomst?<br />

• Doordat <strong>het</strong> LAC centraal wordt gef<strong>in</strong>ancierd, sturen leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n gemakkelijk door;<br />

• Dankzij <strong>de</strong> <strong>in</strong>bedd<strong>in</strong>g <strong>in</strong> P&O kunnen af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen <strong>het</strong> LAC goed v<strong>in</strong><strong>de</strong>n, zijn lijnen kort en is<br />

<strong>het</strong> imago zakelijk. Een te “soft” imago kan contraproductief <strong>werk</strong>en;<br />

• Het LAC kent bijna alle me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers. De bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g is persoonlijk, passend bij <strong>de</strong> sfeer van<br />

<strong>het</strong> ziekenhuis als geheel.<br />

Knelpunten/leermomenten<br />

• Als lo<strong>op</strong>baanadviseurs fungeren <strong>de</strong> eigen personeelsadviseurs. Zij moeten hun twee petten<br />

goed geschei<strong>de</strong>n hou<strong>de</strong>n;<br />

• Het resultaat van een traject hoeft niet een nieuwe baan te zijn; dat was <strong>in</strong> <strong>het</strong> beg<strong>in</strong> wel waar<br />

<strong>de</strong> adviseurs voor g<strong>in</strong>gen. Nu is er meer oog voor dat mensen met een alternatief als extra<br />

tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g wellicht beter geholpen zijn;<br />

• Resultaten zijn niet altijd direct zichtbaar, soms pas na jaren, bijvoorbeeld na een <strong>op</strong>leid<strong>in</strong>g;<br />

• Adviseurs vragen <strong>de</strong>elnemers daarom ze <strong>op</strong> <strong>de</strong> hoogte te hou<strong>de</strong>n;<br />

• Deelnemers kunnen halverwege een traject st<strong>op</strong>pen zon<strong>de</strong>r grote consequenties;<br />

• Leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n zou<strong>de</strong>n misschien m<strong>in</strong><strong>de</strong>r vrijblijvendheid en meer stur<strong>in</strong>g willen zien.<br />

Feedback<br />

Het LAC is betrokken bij regionale uitwissel<strong>in</strong>gen, en die leveren veel <strong>in</strong>formatie en i<strong>de</strong>eën <strong>op</strong>. De<br />

vraag is wel wat <strong>de</strong> huidige ontspannen bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g precies <strong>op</strong>levert en of <strong>het</strong> misschien beter kan.<br />

In dat <strong>op</strong>zicht is feedback welkom. Er zijn nu namelijk geen streefcijfers of har<strong>de</strong> doelstell<strong>in</strong>gen.<br />

Ondanks <strong>het</strong> stabiele aantal aanmeld<strong>in</strong>gen, heeft <strong>het</strong> LAC behoefte aan een meer beleidsmatige<br />

veranker<strong>in</strong>g, aan an<strong>de</strong>re (meet)<strong>in</strong>strumenten, en aan een meer uitgesproken <strong>in</strong>terne profiler<strong>in</strong>g. Dat<br />

zou <strong>het</strong> aantal aanmeld<strong>in</strong>gen kunnen vergroten, met alle gevolgen van dien.<br />

Tips<br />

1. Leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n blijven verantwoor<strong>de</strong>lijk voor hun me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers. Stuur er vanaf <strong>het</strong> beg<strong>in</strong> <strong>op</strong><br />

dat zij geen mensen ‘over <strong>de</strong> muur zetten’;<br />

2. Zorg ervoor dat me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers hun eigen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid nemen;<br />

3. Voorkom negatieve beeldvorm<strong>in</strong>g: vermijd <strong>de</strong> <strong>in</strong>druk dat je er (alleen) bent voor <strong>de</strong><br />

probleemgevallen;<br />

4. Benut <strong>de</strong> voor<strong>de</strong>len van <strong>in</strong>bedd<strong>in</strong>g <strong>in</strong> P&O, en heb oog voor <strong>de</strong> na<strong>de</strong>len;<br />

5. Beg<strong>in</strong> gewoon! Voorkom dat je verzandt <strong>in</strong> beleidsstukken vooraf.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met:<br />

Jenny Krabbenborg (personeelsadviseur en lo<strong>op</strong>baanadviseur), telefoon (0570) 53 61 91, email:<br />

j.e.krabbenborg-daalwijk@dz.nl;<br />

Jacomien Oosthoek (personeelsadviseur en lo<strong>op</strong>baanadviseur), telefoon (0570) 53 6194, email:<br />

j.oosthoek@dz.nl.<br />

10


Werkvermogensmonitor – Elkerliek ziekenhuis<br />

Voor <strong>het</strong> Elkerliek ziekenhuis betekent <strong>mobiliteit</strong> niet per se dat me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers van functie<br />

veran<strong>de</strong>ren. Het gaat vooral om ‘<strong>de</strong> juiste me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er <strong>op</strong> <strong>de</strong> juiste plek’, om <strong>het</strong> behoud of <strong>het</strong><br />

vergroten van <strong>werk</strong>plezier en om vakbekwaamheid. Oftewel: om duurzame <strong>in</strong>zetbaarheid. Dat is<br />

vaak ook te bereiken b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> functie met an<strong>de</strong>re taakuitdag<strong>in</strong>gen.<br />

S<strong>in</strong>ds 2004 lo<strong>op</strong>t er b<strong>in</strong>nen <strong>het</strong> Elkerliek een groot en doordacht langetermijnprogramma <strong>op</strong> <strong>het</strong><br />

gebied van duurzame <strong>in</strong>zetbaarheid. Dat besteedt ook aandacht aan competentiemanagement en<br />

lo<strong>op</strong>baanzelfstur<strong>in</strong>g. Om <strong>de</strong> duurzame <strong>in</strong>zetbaarheid van me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers te meten en te verbeteren,<br />

heeft <strong>het</strong> Elkerliek ziekenhuis <strong>in</strong> mei 2009 alle me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers bena<strong>de</strong>rd met een<br />

<strong>werk</strong>vermogensmonitor (Work Ability In<strong>de</strong>x) van PreventNed. Dit me<strong>de</strong> <strong>op</strong> verzoek van <strong>de</strong> OR,<br />

die er <strong>op</strong> een congres mee had kennisgemaakt en diverse af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> monitor is<br />

gemeten <strong>in</strong> hoeverre me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers lichamelijk en geestelijk <strong>in</strong><br />

staat zijn om te <strong>werk</strong>en.<br />

De <strong>werk</strong>vermogensmonitor richt zich <strong>op</strong> vier punten: gezondheid, competentie,<br />

motivatie en <strong>werk</strong>situatie. De monitor bestaat uit:<br />

1. Een digitaal (anoniem) <strong>in</strong> te vullen lijst van 60 vragen <strong>op</strong> verschillen<strong>de</strong> aandachtsgebie<strong>de</strong>n;<br />

2. Een groepsrapportage;<br />

3. Een aanvullend <strong>in</strong>dividueel on<strong>de</strong>rzoek voor laag scoren<strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers.<br />

Met <strong>de</strong> uitkomsten zijn gerichte <strong>in</strong>terventies te plannen <strong>op</strong> <strong>het</strong> niveau van <strong>de</strong><br />

<strong>in</strong>dividuele me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er en <strong>op</strong> groepsniveau (<strong>werk</strong>omgev<strong>in</strong>g, team en lei<strong>de</strong>rschap).<br />

Resultaten<br />

Van <strong>de</strong> ongeveer 2.000 me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers heeft 77 procent <strong>de</strong> monitor <strong>in</strong>gevuld. Van <strong>de</strong> respon<strong>de</strong>nten<br />

scoor<strong>de</strong> 85 procent groen (hoog <strong>werk</strong>vermogen), 12 procent oranje (<strong>werk</strong>vermogen voor<br />

verbeter<strong>in</strong>g vatbaar) en 2,7 procent rood (<strong>werk</strong>vermogen kritiek). Het Elkerliek ziekenhuis is nog<br />

vol<strong>op</strong> bezig met <strong>de</strong> ver<strong>werk</strong><strong>in</strong>g van <strong>de</strong> uitkomsten en <strong>de</strong> vervolgstappen.<br />

Rood scoren<strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers die een vervolgtraject <strong>in</strong>gaan, maken daarvoor samen met<br />

PreventNed een plan van aanpak. In september wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> uitkomsten van <strong>de</strong> groepsrapportages<br />

besproken met leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n en me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers. Alle af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen maken voor <strong>de</strong>cember een plan<br />

van aanpak. Maar nu al zijn <strong>op</strong> alle vier <strong>de</strong> aandachtspunten concrete verbeteracties on<strong>de</strong>rnomen.<br />

Zo heeft bijvoorbeeld een chronisch zieke me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er dag- <strong>in</strong> plaats van avonddiensten<br />

aangebo<strong>de</strong>n gekregen. Naast <strong>in</strong>dividuele <strong>op</strong>loss<strong>in</strong>gen zijn er ook <strong>op</strong> groepsniveau <strong>in</strong>terventies<br />

mogelijk, en comb<strong>in</strong>aties van bei<strong>de</strong>.<br />

Aan <strong>het</strong> draagvlak on<strong>de</strong>r me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers, Managementteam en Raad van Bestuur is met succes hard<br />

ge<strong>werk</strong>t. De term ‘<strong>werk</strong>vermogen’ is <strong>in</strong> <strong>de</strong> organisatie geland. Ook niet-respon<strong>de</strong>nten hebben er<br />

door alle aandacht <strong>in</strong> elk geval bij stilgestaan, en zien nu wat er gebeurt met <strong>de</strong> uitkomsten. Om <strong>de</strong><br />

resultaten van <strong>de</strong> verbeteracties te meten, wordt <strong>de</strong> monitor over twee tot drie jaar <strong>op</strong>nieuw<br />

aangebo<strong>de</strong>n. In <strong>het</strong> ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong>ze vervolgactie wil <strong>het</strong> Elkerliek ziekenhuis uiteraard nog hogere<br />

scores halen.<br />

Betrokken partijen<br />

De <strong>in</strong>zet van <strong>de</strong> <strong>werk</strong>vermogensmonitor is georganiseerd door <strong>de</strong> speciale projectgroep Duurzame<br />

<strong>in</strong>zetbaarheid, gevormd door tactisch en <strong>op</strong>erationeel management en P&O. Een externe adviseur<br />

van PreventNed voert <strong>het</strong> aanvullend on<strong>de</strong>rzoek uit. De databases zijn <strong>in</strong> beheer bij <strong>de</strong> Erasmus<br />

Universiteit Rotterdam.<br />

De OR was actief betrokken bij <strong>het</strong> beantwoor<strong>de</strong>n van vragen van me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers.<br />

11


Knelpunten/leermomenten<br />

1. Ondanks <strong>het</strong> grote draagvlak was en is <strong>de</strong> uitvoer<strong>in</strong>g zeker geen s<strong>in</strong>ecure;<br />

2. De projectgroep heeft veel moeten luisteren en praten om alles geaccepteerd en geregeld te<br />

krijgen;<br />

3. Dankzij <strong>de</strong> <strong>in</strong>tensieve communicatie rond <strong>de</strong> monitor kon niemand eromheen. Niet-<strong>de</strong>elname<br />

moet volgens <strong>het</strong> Elkerliek dan ook berusten <strong>op</strong> een bewuste keuze. Waarschijnlijk is <strong>de</strong> vrees<br />

voor problemen met anonimiteit een belangrijke factor geweest, naast <strong>het</strong> gegeven dat rood<br />

scoren ‘griezelig’ is;<br />

4. De projectgroep heeft veel gedaan om bezwaren om te zetten <strong>in</strong> voorwaar<strong>de</strong>n, en voor<br />

ie<strong>de</strong>reen maat<strong>werk</strong> te leveren;<br />

5. De persoonlijke, directe aanpak van PreventNed bij <strong>het</strong> bespreken van een ro<strong>de</strong> score met <strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er heeft positief ge<strong>werk</strong>t. Het contact was goed, <strong>de</strong> lijnen kort;<br />

6. Goed projectmanagement, ‘volgens <strong>de</strong> boekjes’, is ook bij kle<strong>in</strong>ere organisaties - zoals <strong>het</strong><br />

Elkerliek – doorslaggevend;<br />

7. Het doortimmer<strong>de</strong> communicatieplan bevatte voor alle partijen wel een ‘what’s <strong>in</strong> it for me’.<br />

Feedback<br />

De projectgroep wil graag van an<strong>de</strong>re ziekenhuizen horen wat zij v<strong>in</strong><strong>de</strong>n van <strong>de</strong> gekozen aanpak.<br />

Ook adviezen ter verhog<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> respons zijn welkom.<br />

Tips<br />

1. Zorg voor breed draagvlak. Optimale afstemm<strong>in</strong>g bereik je niet door je plan vooraf al<br />

helemaal klaar te hebben, maar juist door alle betrokkenen serieus te laten mee<strong>de</strong>nken. Zorg<br />

dat ook je stuurgroep heel breed is en niet alleen bestaat uit hogere managementlagen;<br />

2. Baseer je <strong>mobiliteit</strong>sbeleid <strong>op</strong> wetenschappelijk on<strong>de</strong>rzoek. Je staat sterker, je bent<br />

overtuigen<strong>de</strong>r en <strong>het</strong> <strong>werk</strong>t beter;<br />

3. Kijk – <strong>in</strong> <strong>het</strong> ka<strong>de</strong>r van benchmark<strong>in</strong>g - goed naar je ken- en stuurgetallen. Het Elkerliek<br />

ziekenhuis streef<strong>de</strong> naar 70 procent respons, door gunstige omstandighe<strong>de</strong>n werd dat meer.<br />

Meet en vergelijk resultaten bij een volgen<strong>de</strong> ron<strong>de</strong>;<br />

4. Zorg voor een communicatieplan dat alle betrokkenen aanspreekt;<br />

5. Leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n zijn heel belangrijk. Zij moeten <strong>op</strong> <strong>de</strong> <strong>werk</strong>plek vooruit kunnen. Equipeer ze<br />

met persoonlijk advies en mid<strong>de</strong>len, geef dat een hogere prioriteit dan ‘leuke P&O<strong>in</strong>strumentjes’.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Hester Wagenvoort (projectme<strong>de</strong><strong>werk</strong>er P&O),<br />

telefoon (0492) 595311, e-mail hwagenvoort@elkerliek.nl.<br />

12


Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g ‘Kracht van ervar<strong>in</strong>g’ – Isala kl<strong>in</strong>ieken<br />

Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers boven <strong>de</strong> vijftig vertonen vaak een <strong>op</strong>vallen<strong>de</strong> twee<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g, merkte men bij Isala<br />

kl<strong>in</strong>ieken. Ze zitten ofwel extreem goed <strong>op</strong> hun plek, ofwel helemaal niet. Meestal is dat <strong>het</strong><br />

gevolg van keuzes die rond <strong>het</strong> veertigste jaar zijn gemaakt. Dat me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>op</strong> tijd bewust met<br />

hun lo<strong>op</strong>baan omgaan, hun verantwoor<strong>de</strong>lijkheid nemen en weten wat ze kunnen en willen, is dus<br />

van groot belang. Isala haakt hier<strong>op</strong> <strong>in</strong> met een tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g voor <strong>de</strong> leeftijdsgroep 40+: ‘Kracht<br />

van ervar<strong>in</strong>g’.<br />

Visie <strong>op</strong> <strong>mobiliteit</strong><br />

Het faciliteren van mensen die blijvend kunnen en willen bijdragen aan <strong>de</strong> doelstell<strong>in</strong>gen van <strong>de</strong><br />

organisatie: dat is, kort gezegd, <strong>de</strong> HR-strategie van Isala. Daarbij hoort on<strong>de</strong>r meer een<br />

levensfasebewust personeelsbeleid. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> noemer ‘Life@work’ <strong>werk</strong>en verschillen<strong>de</strong><br />

af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen aan activiteiten om <strong>de</strong> doorstroom van me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>in</strong> algemene functies te<br />

bevor<strong>de</strong>ren, en me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers met specialistische functies an<strong>de</strong>re ervar<strong>in</strong>gen te laten <strong>op</strong>doen.<br />

Isala vat <strong>het</strong> begrip <strong>mobiliteit</strong> breed <strong>op</strong>. Het is geen doel <strong>op</strong> zich, en niet beperkt tot reorganisaties<br />

en overplaats<strong>in</strong>gen. Mobiliteit is beweg<strong>in</strong>g, en beweg<strong>in</strong>g geeft energie en <strong>in</strong>spiratie, waardoor<br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers hun <strong>werk</strong> met plezier blijven doen. Ook als ze al wat langer rondl<strong>op</strong>en.<br />

Opzet aanpak<br />

Bij Isala valt 30-35 procent van <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>in</strong> <strong>de</strong> leeftijdsgroep 40+. Speciaal voor <strong>de</strong>ze<br />

groep ontwikkel<strong>de</strong> Isala b<strong>in</strong>nen Life@work <strong>de</strong> tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g ‘Kracht van ervar<strong>in</strong>g’. Voor <strong>de</strong> <strong>op</strong>zet is<br />

goed gekeken wat er b<strong>in</strong>nen en buiten <strong>de</strong> sector gebeurt <strong>op</strong> <strong>het</strong> gebied van lo<strong>op</strong>baanvragen en<br />

persoonlijke effectiviteit. De gezondheids<strong>zorg</strong> vraagt wel om een specifieke bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g.<br />

Bijvoorbeeld omdat z<strong>in</strong>gev<strong>in</strong>g hier een extra belangrijke rol speelt. Veel mensen kiezen voor een<br />

baan <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>, omdat ze iets willen betekenen voor een an<strong>de</strong>r. Daarom willen ze weten hoe ze<br />

dat een plek kunnen geven b<strong>in</strong>nen hun functie.<br />

Isala stel<strong>de</strong> een uitgebalanceer<strong>de</strong> tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g samen van drie dagen, verspreid over twee maan<strong>de</strong>n.<br />

1. Biografische, belev<strong>in</strong>gsgerichte <strong>werk</strong>vormen;<br />

2. Leidmotieven: beweg<strong>in</strong>g, ervar<strong>in</strong>g, <strong>in</strong>spiratie;<br />

3. Groepstra<strong>in</strong><strong>in</strong>gen om te <strong>de</strong>len <strong>in</strong> elkaars ervar<strong>in</strong>gen;<br />

4. Een <strong>in</strong>dividueel coach<strong>in</strong>gsgesprek tussen dag 2 en 3;<br />

5. Veel <strong>op</strong>drachten voor thuis om met elkaar en met adviseurs <strong>op</strong> <strong>de</strong> tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g te bespreken.<br />

Op een bekn<strong>op</strong>te fol<strong>de</strong>r kwam veel respons. De eerste tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g g<strong>in</strong>g van start met 11 mensen,<br />

samen een re<strong>de</strong>lijke doorsnee van <strong>de</strong> <strong>werk</strong>nemersp<strong>op</strong>ulatie (geslacht en functie).<br />

Resultaten<br />

Blijkens <strong>de</strong> evaluatie hebben <strong>de</strong>elnemers en tra<strong>in</strong>ers hun doelen groten<strong>de</strong>els bereikt. De<br />

<strong>de</strong>elnemers hebben een persoonlijk profiel en een beroepsprofiel <strong>op</strong>gesteld en voelen nu <strong>in</strong><strong>de</strong>rdaad<br />

hun ‘kracht van ervar<strong>in</strong>g’. Drie van hen weten dat ze nu goed zitten, vier zijn <strong>in</strong>tern aan <strong>het</strong><br />

solliciteren, vier an<strong>de</strong>ren oriënteren zich nog en krijgen een follow-up. Er komen zeker meer<br />

tra<strong>in</strong><strong>in</strong>gen, die <strong>op</strong> <strong>de</strong>tails wor<strong>de</strong>n aangepast.<br />

Een <strong>de</strong>elneemster: ‘Na twaalfeneenhalf jaar <strong>op</strong> één af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g slijten er bepaal<strong>de</strong> d<strong>in</strong>gen <strong>in</strong>. Ik zag<br />

an<strong>de</strong>ren vastl<strong>op</strong>en en wil<strong>de</strong> dat voor mezelf absoluut voorkomen. Het is toch jammer als ik straks<br />

blij ben dat ik mag st<strong>op</strong>pen? Ik was al een tijd <strong>op</strong> zoek naar wat ik kan en wil, toen ik die fol<strong>de</strong>r<br />

zag. De stap naar <strong>het</strong> Centrum Lo<strong>op</strong>baan en Mobiliteit was voor mij te groot, maar dit, zo’n<br />

groepsgebeuren, sprak me enorm aan. Het bleek heel <strong>in</strong>tensief, praten over kernkwaliteiten en<br />

valkuilen. Maar ik heb mijn blik enorm verruimd en heb nu meer zekerheid over wat ik zelf<br />

13


meebreng. Inmid<strong>de</strong>ls ben ik aan <strong>het</strong> solliciteren. Ik heb energie gekregen om <strong>in</strong><br />

beweg<strong>in</strong>g te komen. Mijn mogelijkhe<strong>de</strong>n kan ik toch niet onbenut laten?<br />

Betrokken partijen<br />

De tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g ‘Kracht van ervar<strong>in</strong>g’ is ontwikkeld door <strong>het</strong> Centrum Lo<strong>op</strong>baan en Mobiliteit <strong>in</strong><br />

samen<strong>werk</strong><strong>in</strong>g met <strong>het</strong> kenniscentrum van Isala, <strong>de</strong> Isala-aca<strong>de</strong>mie en een externe adviseur.<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong>n/succesfactoren<br />

Verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g, afstemm<strong>in</strong>g en betrokkenheid van alle <strong>in</strong>terne niveaus en af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen is cruciaal.<br />

Daarbij gaat om bijvoorbeeld <strong>op</strong>leid<strong>in</strong>gen en bedrijfsmaatschappelijk <strong>werk</strong>, én om <strong>het</strong><br />

management, tot <strong>de</strong> Raad van Bestuur toe.<br />

Tips<br />

1. Zoek verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g, afstemm<strong>in</strong>g en samen<strong>werk</strong><strong>in</strong>g;<br />

2. Faciliteer <strong>mobiliteit</strong> vanuit <strong>de</strong> organisatie zó, dat mensen echt ervaren wat an<strong>de</strong>re<br />

<strong>werk</strong>zaamhe<strong>de</strong>n <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>n;<br />

3. Deel <strong>de</strong> <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g (f<strong>in</strong>anciële <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g/ tijd?) en <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid met <strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers, <strong>het</strong> gaat om een ge<strong>de</strong>eld belang. De <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g verplicht tot commitment;<br />

4. Maak <strong>de</strong> tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g los van <strong>de</strong> <strong>werk</strong>plek, wat ver<strong>de</strong>r weg van <strong>de</strong> organisatie: fijn, buiten!<br />

5. Mobiliteit is ook letterlijk bewegen en loskomen, lichamelijk en geestelijk. Wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen (bos<br />

of strand) en spel zijn belangrijke programmaon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len.<br />

Kortom: gewoon doen!<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Margreeth Bun<strong>in</strong>g, telefoon (038) 424 34 67,<br />

e-mail: m.e.bun<strong>in</strong>g@isala.nl, of T<strong>in</strong>eke Westers, e-mail: j.westers@isala.nl. Aan dit stuk <strong>werk</strong>te<br />

ook Sascha Alberts van <strong>het</strong> kenniscentrum mee.<br />

14


Net<strong>werk</strong>en Intersectorale Mobiliteit - Puur<br />

In Ne<strong>de</strong>rland bestaan verschillen<strong>de</strong> net<strong>werk</strong>en om <strong>in</strong>tersectorale <strong>mobiliteit</strong> te bevor<strong>de</strong>ren. De<br />

organisatie Puur begeleidt een aantal <strong>in</strong>tersectorale net<strong>werk</strong>en. Puur is een organisatie die<br />

on<strong>de</strong>rsteun<strong>in</strong>g biedt <strong>op</strong> <strong>het</strong> gebied van projectmanagement en veran<strong>de</strong>r<strong>in</strong>gsprocessen <strong>in</strong> met name<br />

<strong>de</strong> <strong>zorg</strong>- en welzijnsector. Puur heeft veel kennis verzameld <strong>op</strong> <strong>het</strong> gebied van <strong>in</strong>tersectorale<br />

<strong>mobiliteit</strong>.<br />

Deze kennis wil <strong>de</strong> organisatie graag <strong>de</strong>len.<br />

Vanwege <strong>de</strong> <strong>de</strong>elname van een tiental ziekenhuizen aan <strong>de</strong> <strong>in</strong>tersectorale net<strong>werk</strong>en wordt dit als<br />

praktijkvoorbeeld gepresenteerd.<br />

Intersectorale Mobiliteit<br />

Intersectorale <strong>mobiliteit</strong> <strong>zorg</strong>t er voor dat <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er zicht <strong>op</strong>timaal kan ontwikkelen en<br />

versterkt <strong>de</strong> motivatie. Ook draag <strong>in</strong>tersectorale <strong>mobiliteit</strong> bij aan <strong>het</strong> <strong>in</strong> balans brengen van vraag<br />

en aanbod <strong>op</strong> <strong>de</strong> arbeidsmarkt en capabele me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers.<br />

Organisaties die zijn aangesloten bij <strong>de</strong> net<strong>werk</strong>en <strong>in</strong>tersectorale <strong>mobiliteit</strong>, <strong>op</strong>enen hun <strong>de</strong>uren<br />

voor elkaars <strong>werk</strong>nemers en bie<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re oriënteren<strong>de</strong> stages. Er zijn uiteenl<strong>op</strong>en<strong>de</strong><br />

sectoren (<strong>zorg</strong> en niet-<strong>zorg</strong>) bij <strong>de</strong> net<strong>werk</strong>en aangesloten. Zo is bijvoorbeeld een<br />

voed<strong>in</strong>gassistente <strong>in</strong> <strong>de</strong> beveilig<strong>in</strong>g terecht gekomen en een verpleegkundige als zwem<strong>in</strong>structeur<br />

aan <strong>de</strong> slag gegaan.<br />

Opzet aanpak<br />

Startpunt voor bedrijven aan <strong>de</strong> net<strong>werk</strong>en die Puur begeleidt was <strong>het</strong> bun<strong>de</strong>len van diverse<br />

functieomschrijv<strong>in</strong>gen b<strong>in</strong>nen hun organisatie <strong>in</strong> een functiehandboek. Het <strong>de</strong>len van dit handboek<br />

met an<strong>de</strong>re sectoren zet me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>op</strong> verschillen<strong>de</strong> manieren <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g. Soms geeft een blik<br />

<strong>in</strong> <strong>het</strong> functiehandboek of een oriënterend gesprek bij een bedrijf uit <strong>het</strong> net<strong>werk</strong> <strong>werk</strong>nemers<br />

genoeg <strong>in</strong>spiratie om zelf <strong>in</strong> actie te komen. Is er meer begeleid<strong>in</strong>g nodig, dan kunnen<br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers een functie uit <strong>het</strong> handboek kiezen en daar<strong>in</strong> een oriënteren<strong>de</strong> stage l<strong>op</strong>en. Tij<strong>de</strong>ns<br />

die stage blijft <strong>de</strong> <strong>werk</strong>nemer <strong>in</strong> dienst bij <strong>de</strong> eigen <strong>werk</strong>gever. Wanneer ie<strong>de</strong>reen tevre<strong>de</strong>n is,<br />

wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n van een dienstverband on<strong>de</strong>rzocht.<br />

Resultaten<br />

Uit <strong>de</strong> laatste evaluatie blijkt dat er veel uitwissel<strong>in</strong>gen van <strong>werk</strong>nemers plaatsvon<strong>de</strong>n. Mensen<br />

zijn <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g gekomen door <strong>werk</strong>ervar<strong>in</strong>gsstages, oriënteren<strong>de</strong> gesprekken en <strong>het</strong> uitwisselen<br />

van vacatures. Voor meer <strong>in</strong>formatie: <strong>de</strong> laatste evaluatie is te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n <strong>op</strong> www.perspektief.nl<br />

Kitty Oosterdijk en Miriam B<strong>in</strong>nendijk, Sticht<strong>in</strong>g <strong>de</strong> Waalboog Nijmegen: ‘Een ver<strong>zorg</strong>en<strong>de</strong> uit<br />

een van onze verpleeghuizen is uitgevallen door fysieke klachten. Via <strong>het</strong> net<strong>werk</strong> voor<br />

<strong>in</strong>tersectorale <strong>mobiliteit</strong> heeft ze toen ervar<strong>in</strong>g <strong>op</strong>gedaan als balieme<strong>de</strong><strong>werk</strong>er bij <strong>de</strong> GGD. Nu<br />

heeft ze een vast dienstverband als receptioniste bij Sticht<strong>in</strong>g K<strong>in</strong><strong>de</strong>r<strong>op</strong>vang Nijmegen (KION).’<br />

Betrokken partijen<br />

Het project Intersectorale Mobiliteit is <strong>op</strong>gezet <strong>in</strong> samen<strong>werk</strong><strong>in</strong>g met <strong>het</strong> M<strong>in</strong>isterie Sociale Zaken.<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong>n/succesfactoren<br />

• Kle<strong>in</strong>e groep <strong>de</strong>elnemers uit diverse sectoren geeft b<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g en on<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>g vertrouwen;<br />

• Halen en brengen. De <strong>de</strong>uren <strong>op</strong>en zetten voor elkaar’s <strong>werk</strong>nemers;<br />

• (Sub)regionale net<strong>werk</strong>en. Alle regionale net<strong>werk</strong>en vormen samen een lan<strong>de</strong>lijke <strong>de</strong>kk<strong>in</strong>g;<br />

• Focus <strong>op</strong> oriëntatieplaatsen. Natuurlijk wor<strong>de</strong>n er vacatures uitgewisseld en zijn <strong>de</strong>elnemers<br />

<strong>op</strong> zoek naar vaste plaats<strong>in</strong>gen. En dit vanuit een veilige <strong>in</strong>steek: oriëntatieplaatsen;<br />

15


• Sturen <strong>op</strong> actie en resultaat. Eigen <strong>in</strong>zet en betrokkenheid zijn essentieel <strong>in</strong> <strong>het</strong> creëren van<br />

resultaat;<br />

• Enthousiasme van <strong>de</strong>elnemers en kartrekker is <strong>de</strong> basis voor elk net<strong>werk</strong>: ‘what’s <strong>in</strong> it for me’<br />

moet ge<strong>de</strong>gen beantwoord zijn. De kartrekker moet sturen <strong>op</strong> eigen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid van<br />

<strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers.<br />

Knelpunten/leermomenten<br />

• Sommige organisaties net<strong>werk</strong>en om ‘<strong>de</strong> boot niet te missen’.maar hebben niet als e<strong>in</strong>ddoel<br />

on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit te maken van <strong>het</strong> net<strong>werk</strong>. Echte <strong>de</strong>elname blijft dan uit. Dit heeft grote <strong>in</strong>vloed<br />

<strong>op</strong> alle spelers <strong>in</strong> <strong>het</strong> net<strong>werk</strong>;<br />

• Resultaten en succesverhalen dienen <strong>in</strong> een vroeg stadium goed <strong>in</strong> beeld gebracht te wor<strong>de</strong>n;<br />

• In <strong>de</strong> net<strong>werk</strong>bijeenkomsten en tij<strong>de</strong>ns <strong>op</strong>volgen<strong>de</strong> bijeenkomsten gebeurt veel. Echter, <strong>de</strong>ze<br />

<strong>in</strong>formatie is tot nu toe m<strong>in</strong>imaal vastgelegd;<br />

• Deelname aan <strong>het</strong> net<strong>werk</strong> moet een meer verplicht karakter krijgen. Zodat een constante<br />

groep van <strong>de</strong>elnemers en sectoren ontstaat. Bijvoorbeeld: alleen gemotiveer<strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers,<br />

vervang<strong>in</strong>g regelen als je niet kunt komen, <strong>de</strong>elnemers met <strong>de</strong> juiste positie <strong>in</strong> een betreffend<br />

bedrijf, m<strong>in</strong>imaal x-aantal bedrijven zijn aangesloten <strong>in</strong> een net<strong>werk</strong>, m<strong>in</strong>imaal x-aantal<br />

diverse sectoren zijn aangesloten <strong>in</strong> een net<strong>werk</strong>, net<strong>werk</strong> dient bekend gemaakt te wor<strong>de</strong>n bij<br />

<strong>de</strong> t<strong>op</strong> van <strong>de</strong> organisatie en samenvoeg<strong>in</strong>g van net<strong>werk</strong>en;<br />

• Methodieken en <strong>het</strong> uitwisselen van kennis, ervar<strong>in</strong>g en <strong>in</strong>formatie moet aansluiten bij <strong>het</strong><br />

doel van <strong>het</strong> net<strong>werk</strong>, afgestemd <strong>op</strong> actuele ontwikkel<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>de</strong> huidige (regionale)<br />

arbeidsmarkt. Dit <strong>in</strong>spireert net<strong>werk</strong>le<strong>de</strong>n tot samen<strong>werk</strong><strong>in</strong>g;<br />

• Meer nadruk leggen <strong>op</strong> match<strong>in</strong>g van vacatures en kandidaten: meer eigen <strong>in</strong>itiatief van<br />

<strong>de</strong>elnemers hier<strong>in</strong>. Dit wil zeggen dui<strong>de</strong>lijkere afspraken maken bij <strong>werk</strong>ervar<strong>in</strong>gsplaatsen,<br />

creatiever omgaan met plaats<strong>in</strong>gen en <strong>werk</strong>ervar<strong>in</strong>gsplaatsen: ‘over je eigen grenzen kijken’.<br />

Feedback<br />

PUUR wil graag ervar<strong>in</strong>gen uitwisselen met ziekenhuizen die ervar<strong>in</strong>gen hebben met<br />

(<strong>mobiliteit</strong>s)net<strong>werk</strong>en. Of ziekenhuizen die <strong>in</strong>teresse hebben om zelf <strong>in</strong> een <strong>de</strong>rgelijk net<strong>werk</strong><br />

<strong>de</strong>el te nemen.<br />

PUUR on<strong>de</strong>rsteunt <strong>de</strong>ze ziekenhuizen graag met alle ervar<strong>in</strong>g, kennis en mid<strong>de</strong>len. Dit <strong>in</strong> <strong>het</strong><br />

ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> w<strong>in</strong>-w<strong>in</strong> voor alle <strong>de</strong>elnemen<strong>de</strong> bedrijven.<br />

Tips<br />

• Houd <strong>het</strong> kle<strong>in</strong> en simpel; start bij één af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g, één leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> / me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er;<br />

• Start met pilots, door kle<strong>in</strong>e groepen mensen kennis laten maken met <strong>het</strong> project. Stimuleer<br />

managers <strong>in</strong> <strong>de</strong> organisatie om me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers bekend te maken met Intersectorale Mobiliteit;<br />

• Committment b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> organisatie is van groot belang. Stel ambassa<strong>de</strong>urs aan die <strong>het</strong> project<br />

uitdragen. Creëer een breed draagvlak door bijvoorbeeld <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g communicatie te<br />

betrekken bij <strong>de</strong> start;<br />

• Verspreid <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len (fol<strong>de</strong>rs, filmpje, functiehandboek) on<strong>de</strong>r geïnteresseer<strong>de</strong><br />

leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n en me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers;<br />

• Maak concrete afspraken en stel resultaten vast;<br />

• Maak succesverhalen groot; communiceer over succesverhalen. Spoor <strong>de</strong>ze <strong>op</strong> en verspreid ze<br />

<strong>op</strong> een ludieke manier <strong>in</strong> <strong>de</strong> organisatie (laat bijvoorbeeld me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers communiceren over<br />

hun behaal<strong>de</strong> succes).<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Yvonne Beckers, telefoon (06) 28771635, email:<br />

beckers@puur.nu, of Christianne Bongers, telefoon (06) 22200685, e-mail:<br />

bongers@puur.nu.<br />

Informatie over <strong>de</strong> net<strong>werk</strong>en, <strong>de</strong>elnemen<strong>de</strong> bedrijven, succesverhalen en producten v<strong>in</strong>d u <strong>op</strong><br />

www.perspektief<strong>in</strong><strong>werk</strong>.nl.<br />

16

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!