13.09.2013 Views

Praktijkvoorbeelden mobiliteit in de zorg - Leeftijd op het werk

Praktijkvoorbeelden mobiliteit in de zorg - Leeftijd op het werk

Praktijkvoorbeelden mobiliteit in de zorg - Leeftijd op het werk

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Flexpool – Tweeste<strong>de</strong>n Ziekenhuis<br />

Het Tweeste<strong>de</strong>n ziekenhuis <strong>in</strong> Tilburg heeft als missie <strong>het</strong> bie<strong>de</strong>n van een <strong>werk</strong>omgev<strong>in</strong>g die<br />

garant staat voor professionaliteit en <strong>zorg</strong>zaamheid. De flexpool is een on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el daarvan. De<br />

flexpool bestaat uit me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers die direct of <strong>op</strong> korte termijn <strong>op</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen aan <strong>het</strong> <strong>werk</strong> kunnen<br />

waar capaciteitsproblemen zijn ontstaan. De pool is geïntroduceerd <strong>in</strong> 2001 en bedoeld om <strong>de</strong> <strong>zorg</strong><br />

uit han<strong>de</strong>n te nemen van <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>. Zo kan <strong>de</strong>ze zich bezighou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> daad<strong>werk</strong>elijke<br />

bedrijfsvoer<strong>in</strong>g, <strong>in</strong> plaats van met <strong>het</strong> <strong>op</strong>vullen van gaten <strong>in</strong> <strong>de</strong> bezett<strong>in</strong>g. Door centraal te<br />

organiseren is direct hel<strong>de</strong>r welke me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>in</strong>zetbaar zijn. Inmid<strong>de</strong>ls bestaat <strong>de</strong> flexpool uit<br />

ruim 200 me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers, van jonge gediplomeer<strong>de</strong>n tot gepensioneer<strong>de</strong>n die maar al te graag nog<br />

willen <strong>werk</strong>en. B<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> flexpool staan <strong>de</strong> voorkeuren van <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er centraal, waarbij <strong>de</strong>ze<br />

zelf zijn tijd kan <strong>in</strong><strong>de</strong>len en verschillen<strong>de</strong> vakgebie<strong>de</strong>n kan ont<strong>de</strong>kken.<br />

Opzet aanpak<br />

De flexpool bevat verschillen<strong>de</strong> categorieën me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers zoals verpleegkundigen,<br />

gastteamme<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers, adm<strong>in</strong>istratief me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers en medisch secretaresses. Alle me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers<br />

hebben een 0-urencontract en kunnen meteen <strong>in</strong>gezet wor<strong>de</strong>n waar ze <strong>op</strong> dat moment nodig zijn.<br />

De me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers geven per maand hun beschikbaarheid en voorkeuren aan, <strong>op</strong> basis daarvan<br />

maakt <strong>de</strong> teamlei<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> flexpool, Mariëtte Pelkmans, <strong>het</strong> beschikbaarheidsrooster. Naast<br />

aanvragen <strong>op</strong> korte termijn ontvangt <strong>de</strong> flexpool veel maandaanvragen van af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen die<br />

<strong>werk</strong>nemers nodig hebben voor langere termijn.<br />

Ook me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers die gaan reïntegreren kunnen vanuit <strong>de</strong> flexpool geplaatst wor<strong>de</strong>n. De<br />

aanvragen b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> flexpool bestaan echter meestal uit reguliere diensten, die <strong>in</strong>gevuld moeten<br />

wor<strong>de</strong>n door ervaren en <strong>in</strong>ge<strong>werk</strong>te me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers. Omdat <strong>de</strong> juiste rout<strong>in</strong>e bij reïntegreren<strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers vaak ontbreekt, is <strong>het</strong> niet altijd mogelijk om hen te plaatsen. De flexpool is <strong>de</strong> spil<br />

voor <strong>de</strong> contacten tussen <strong>de</strong> vragen<strong>de</strong> en aanbie<strong>de</strong>n<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen. De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen en <strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er overleggen on<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>g hoe een me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er <strong>in</strong>gezet kan wor<strong>de</strong>n.<br />

Als een af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g een tekort aan me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers heeft, bijvoorbeeld bij ziekte, neemt zij contact <strong>op</strong><br />

met <strong>de</strong> teamlei<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> flexpool. De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g geeft daarbij haar eisen voor wat betreft uren en<br />

ervar<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> gevraag<strong>de</strong> <strong>werk</strong>nemer aan. Aan <strong>de</strong> hand van <strong>het</strong> beschikbaarheidsrooster is <strong>in</strong> één<br />

oog<strong>op</strong>slag dui<strong>de</strong>lijk welke flexpoolers <strong>in</strong>zetbaar zijn <strong>op</strong> <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> functie. Via speciale<br />

“filters” kan snel een selectie gemaakt wor<strong>de</strong>n van geschikte kandidaten. De kwaliteit van <strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers is erg belangrijk. Heeft <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er <strong>de</strong> juiste kennis en ervar<strong>in</strong>g om <strong>op</strong> die<br />

functie en <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>in</strong>gezet te wor<strong>de</strong>n? Denk bijvoorbeeld aan wet- en regelgev<strong>in</strong>g<br />

omtrent <strong>de</strong> wet BIG en kennis van bestaan<strong>de</strong> protocollen.<br />

Resultaten<br />

De flexpool is een succes. Het aantal uren dat hij wordt <strong>in</strong>gezet, stijgt (nu: 48.250 uur per jaar) en<br />

ook <strong>het</strong> aantal me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> flexpool neemt toe. Gemid<strong>de</strong>ld genomen wordt zo’n 85%<br />

van <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers van <strong>de</strong> flexpool, geduren<strong>de</strong> <strong>het</strong> jaar, <strong>in</strong>gezet. De database van <strong>de</strong> flexpool<br />

wordt jaarlijks <strong>op</strong>geschoond. Als een flexpooler een jaar niet is <strong>in</strong>gezet, dan wordt hij of zij<br />

uitgeschreven en vervalt <strong>het</strong> 0-urencontract. Hoewel <strong>het</strong> gaat om een 0-urencontract dat geen<br />

zekerheid biedt, v<strong>in</strong><strong>de</strong>n <strong>de</strong> flexpoolers <strong>de</strong> mogelijkheid van <strong>de</strong> eigen <strong>in</strong>breng erg prettig. Op <strong>de</strong>ze<br />

manier kunnen zij hun eigen tijd <strong>in</strong><strong>de</strong>len, ze hebben zelf controle over hun dienstrooster.<br />

Bovendien krijgen ze via <strong>de</strong> flexpool <strong>de</strong> mogelijkheid om verschillen<strong>de</strong> vakgebie<strong>de</strong>n van dichtbij<br />

te bekijken. Bevalt <strong>de</strong> functie? Dan kunnen ze besluiten om te solliciteren <strong>op</strong> een reguliere functie.<br />

1


Betrokken partijen<br />

De flexpool is on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g personeelsadvies en bestaat uit een teamlei<strong>de</strong>r en een<br />

adm<strong>in</strong>istratief me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er met een verpleegkundige achtergrond. Zij on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n nauw contact<br />

met personeelsadvies en kunnen zodoen<strong>de</strong> snel besliss<strong>in</strong>gen nemen over <strong>het</strong> <strong>in</strong>zetten van<br />

personeel. De f<strong>in</strong>anciële verantwoord<strong>in</strong>g, met betrekk<strong>in</strong>g tot <strong>de</strong> personele <strong>in</strong>zet, legt <strong>de</strong><br />

organisatorisch manager van <strong>de</strong> <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> <strong>zorg</strong>eenheid af aan <strong>de</strong> Raad van Bestuur.<br />

Knelpunten/leermomenten<br />

Een van <strong>de</strong> knelpunten is <strong>het</strong> ontbreken van een goe<strong>de</strong> balans tussen vraag en aanbod van <strong>de</strong><br />

af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen. Veel flexpoolers hebben el<strong>de</strong>rs al een vaste aanstell<strong>in</strong>g en dan is <strong>het</strong> soms moeilijk om<br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n die per direct beschikbaar zijn. Ook <strong>de</strong> communicatie met <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen<br />

kan nog verbeterd wor<strong>de</strong>n. Vaak zoeken <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen, na <strong>de</strong> aanvraag bij <strong>de</strong> flexpool, zelf ook<br />

nog door naar vervang<strong>in</strong>g. Daardoor komt <strong>het</strong> voor dat er <strong>op</strong>eens twee me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers beschikbaar<br />

zijn voor <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> dienst; én uit <strong>de</strong> flexpool en één via <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g die zoeken<strong>de</strong> is.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Mariëtte Pelkmans (teamlei<strong>de</strong>r flexpool),<br />

telefoon (013) 4655543. E-mail: mpelkmans@tsz.nl.<br />

2


Digitaal lo<strong>op</strong>baanloket – Ziekenhuisgroep Twente<br />

Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) heeft s<strong>in</strong>ds 2007 een digitaal lo<strong>op</strong>baanloket. Bij <strong>de</strong>ze<br />

laagdrempelige voorzien<strong>in</strong>g kunnen me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers met lo<strong>op</strong>baanvragen zich mel<strong>de</strong>n. Samen met<br />

een lo<strong>op</strong>baanadviseur bekijken ze vervolgens, <strong>in</strong> maximaal een half jaar en zes gesprekken, hoe ze<br />

zich <strong>op</strong> hun eigen (of <strong>op</strong> een an<strong>de</strong>re <strong>werk</strong>plek) ver<strong>de</strong>r kunnen ontwikkelen. Inmid<strong>de</strong>ls is ZGT toe<br />

aan een strategische veranker<strong>in</strong>g van dit geslaag<strong>de</strong> project.<br />

Visie <strong>op</strong> <strong>mobiliteit</strong><br />

ZGT krijgt steeds meer te maken met <strong>mobiliteit</strong>svraagstukken, on<strong>de</strong>r meer door veran<strong>de</strong>ren<strong>de</strong><br />

eisen <strong>op</strong> <strong>het</strong> gebied van gezondheidsbeleid en toenemen<strong>de</strong> druk <strong>op</strong> <strong>de</strong> <strong>werk</strong>vloer. Als goed<br />

<strong>werk</strong>gever wil <strong>het</strong> ziekenhuis bovendien graag bijdragen <strong>de</strong> ontplooi<strong>in</strong>g van haar ca. 3.500<br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers. Bijvoorbeeld via persoonlijke ontwikkel<strong>in</strong>gsplannen en leeftijdsfasegebon<strong>de</strong>n<br />

personeelsbeleid. B<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g P&O is s<strong>in</strong>ds 2006 een speciale projectgroep bezig met <strong>de</strong><br />

ontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>in</strong>strumenten rond <strong>mobiliteit</strong>. Eén van die <strong>in</strong>strumenten is <strong>het</strong> lo<strong>op</strong>baanloket.<br />

Opzet<br />

Het digitale lo<strong>op</strong>baanloket is gestart <strong>in</strong> juli 2007 als een <strong>in</strong>itiatief ‘van on<strong>de</strong>raf’ van enkele<br />

enthousiaste P&O-adviseurs. Zij wil<strong>de</strong>n <strong>op</strong> een meer gestructureer<strong>de</strong> manier iets doen met <strong>de</strong><br />

lo<strong>op</strong>baanvragen die <strong>in</strong> <strong>de</strong> organisatie leef<strong>de</strong>n. Het project is steeds ver<strong>de</strong>r uitgebouwd en<br />

<strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls zijn er zeven adviseurs bij betrokken. Ie<strong>de</strong>r heeft gemid<strong>de</strong>ld drie of vier kandidaten <strong>in</strong><br />

zijn of haar traject. On<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>g hebben ze <strong>in</strong>tervisiegroepen gevormd om hun <strong>de</strong>skundigheid te<br />

vergroten.<br />

Hoe <strong>werk</strong>t <strong>het</strong> loket?<br />

• Deelname is vrijwillig;<br />

• Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers v<strong>in</strong><strong>de</strong>n <strong>het</strong> loket via <strong>in</strong>tranet, hun leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> of <strong>de</strong> bedrijfsarts;<br />

• Na een <strong>in</strong>takegesprek kunnen ze een traject <strong>op</strong> maat <strong>in</strong>, <strong>op</strong> voorwaar<strong>de</strong> dat ze een<br />

POPgesprek;<br />

• met hun leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> hebben gehad en een motivatie schrijven;<br />

• Een traject duurt maximaal een half jaar en telt maximaal zes gesprekken;<br />

• Tussentijds en <strong>op</strong> <strong>het</strong> e<strong>in</strong>d is er terugk<strong>op</strong>pel<strong>in</strong>g met <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>.<br />

Resultaten<br />

De eerste an<strong>de</strong>rhalf jaar van <strong>het</strong> project zijn beg<strong>in</strong> 2009 geëvalueerd. Een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> trajecten is<br />

geë<strong>in</strong>digd <strong>in</strong> een doorverwijz<strong>in</strong>g, of st<strong>op</strong>gezet. Zo’n 15% van <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers is tij<strong>de</strong>ns hun traject<br />

extern of <strong>in</strong>tern van baan veran<strong>de</strong>rd; bij een kwart g<strong>in</strong>g <strong>het</strong> alleen om stimuler<strong>in</strong>g van <strong>de</strong><br />

persoonlijke ontwikkel<strong>in</strong>g <strong>op</strong> <strong>de</strong> huidige <strong>werk</strong>plek. Ook dan bleek er echter een dui<strong>de</strong>lijke<br />

toegevoeg<strong>de</strong> waar<strong>de</strong> te zijn. Omdat lo<strong>op</strong>baanvragen vaak meer tijd vergen dan een half jaar,<br />

kunnen <strong>de</strong> (e<strong>in</strong>d)resultaten niet altijd bij aflo<strong>op</strong> van <strong>het</strong> traject wor<strong>de</strong>n gemeten. Deelnemers wordt<br />

dan ook gevraagd om na een half jaar hun voortgang door te geven.<br />

De projectgroep on<strong>de</strong>rzoektnog hoe <strong>het</strong> geslaag<strong>de</strong> project zich beter laat <strong>in</strong>bed<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>het</strong> P&Obeleid<br />

en <strong>het</strong> strategisch beleid van ZGT. En ook hoe <strong>de</strong> resultaten zich nog meer “hard” laten<br />

maken. In <strong>de</strong> bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g van <strong>mobiliteit</strong> en employability zijn <strong>in</strong>ka<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g, veranker<strong>in</strong>g en<br />

professionaliser<strong>in</strong>g sleutelwoor<strong>de</strong>n gewor<strong>de</strong>n. Misschien is <strong>het</strong> ook tijd voor meer PR, maar dan<br />

moet <strong>het</strong> loket wel voorbereid zijn <strong>op</strong> een grotere aanlo<strong>op</strong>.<br />

Betrokken partijen<br />

De projectgroep laat alle betrokkenen geregeld weten hoe <strong>het</strong> loket lo<strong>op</strong>t. De Raad van Bestuur en<br />

<strong>de</strong> OR wor<strong>de</strong>n niet alleen via regelmatige papieren rapportages, maar ook via presentaties,<br />

3


gesprekken en worksh<strong>op</strong>s betrokken. Leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n én me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers zijn over <strong>het</strong> algemeen<br />

positief.<br />

Knelpunten/leermomenten<br />

• Het project is <strong>op</strong>gezet door pioniers met een sterke <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>lijke motiver<strong>in</strong>g en een hoge <strong>in</strong>zet;<br />

• Alle adviseurs draaien enthousiast mee, zodat er veel tijd beschikbaar is. Ie<strong>de</strong>reen doet <strong>het</strong> er<br />

echter “bij”, bij een groot aantal kandidaten of bij meer<strong>de</strong>re reorganisaties ontstaat daardoor<br />

een wachtlijst;<br />

• De <strong>in</strong>tervisie en <strong>het</strong> externe net<strong>werk</strong> draaien goed;<br />

• P&O-adviseurs nemen alleen lo<strong>op</strong>baankandidaten uit ‘an<strong>de</strong>rmans’ diensten <strong>in</strong> <strong>het</strong> traject <strong>op</strong>.<br />

Dat voorkomt ‘pettenproblemen’ en <strong>werk</strong>t vrijer voor alle partijen;<br />

• Het traject is niet ontstaan vanuit verplicht<strong>in</strong>gen en wordt niet geh<strong>in</strong><strong>de</strong>rd door negatieve<br />

beeldvorm<strong>in</strong>g;<br />

• De projectgroep ziet bevestigd hoe belangrijk <strong>het</strong> is om <strong>in</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g te <strong>in</strong>vesteren. Mensen<br />

zijn on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> <strong>in</strong>druk van <strong>de</strong> persoonlijke aandacht die ze krijgen. Blijkbaar voorziet <strong>het</strong> loket<br />

<strong>in</strong> een grote behoefte en ervaren me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers onvoldoen<strong>de</strong> aandacht tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> dagelijkse<br />

<strong>werk</strong>zaamhe<strong>de</strong>n;<br />

• Voor <strong>de</strong> strategische <strong>in</strong>bedd<strong>in</strong>g roept <strong>de</strong> projectgroep <strong>de</strong> expertise <strong>in</strong> van <strong>de</strong><br />

beleidsme<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers van P&O. Het methodisch gebruik van ken- en stuurgetallen is nog <strong>in</strong><br />

ontwikkel<strong>in</strong>g;<br />

• Het loket wil meer <strong>in</strong>formatie digitaal gaan geven. Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers kunnen dan alvast onl<strong>in</strong>e<br />

testjes doen, sollicitatieadviezen krijgen en literatuur nazoeken. Het is <strong>de</strong> bedoel<strong>in</strong>g om<br />

leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n te gaan tra<strong>in</strong>en, zodat ze zelf over kle<strong>in</strong>ere lo<strong>op</strong>baanvragen met hun<br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>in</strong> gesprek kunnen.<br />

Feedback<br />

De projectgroep hoort graag van an<strong>de</strong>re ziekenhuizen hoe zij hun scores meten en ver<strong>werk</strong>en.<br />

B<strong>in</strong>nen <strong>het</strong> regio-overleg gaat <strong>het</strong> al wel over bijvoorbeeld nieuwe P&O-<strong>in</strong>strumenten, maar<br />

aanvull<strong>in</strong>gen zijn altijd welkom.<br />

Tips<br />

1. Leg <strong>het</strong> project <strong>in</strong> han<strong>de</strong>n van enthousiaste en <strong>de</strong>skundige ‘trekkers’;<br />

2. Zorg voor goe<strong>de</strong> randvoorwaar<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong> vorm van adm<strong>in</strong>istratieve on<strong>de</strong>rsteun<strong>in</strong>g;<br />

3. Zet een goed registratiesysteem <strong>op</strong>, waaruit <strong>de</strong> juiste ken- en stuurgetallen te genereren zijn;<br />

4. Maak vooraf afspraken met elke lo<strong>op</strong>baanadviseur over <strong>de</strong> tijd die hij/zij <strong>in</strong>vesteert;<br />

5. Kijk goed naar <strong>het</strong> moment van ‘lancer<strong>in</strong>g’ en <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnamecriteria, met <strong>het</strong> oog <strong>op</strong> <strong>de</strong><br />

beeldvorm<strong>in</strong>g en <strong>de</strong> toestroom van kandidaten.<br />

Maar vooral: gewoon doen!<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Ingeborg Groendijk (lo<strong>op</strong>baanadviseur),<br />

telefoon (074) 2905132, e-mail i.groendijk@zgt.nl, of met Marcel Rikhof (lo<strong>op</strong>baanadviseur),<br />

telefoon (0546) 694113, e-mail m.rikhof@zgt.nl.<br />

4


Vitaal <strong>werk</strong>en aan gezondheid – Waterlandziekenhuis<br />

Vitaliteit omvat voor <strong>het</strong> Waterlandziekenhuis vooral: eigen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid voor welzijn,<br />

welbev<strong>in</strong><strong>de</strong>n en welbehagen. Vandaar dat <strong>in</strong> <strong>het</strong> programma ‘Vitaal <strong>werk</strong>en aan gezondheid’ <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>elnemen<strong>de</strong> teams en me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers heel veel zelf doen en <strong>in</strong>vullen. De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g HRM faciliteert<br />

en on<strong>de</strong>rsteunt leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n <strong>in</strong> hun rol, bijvoorbeeld met nieuwe of <strong>op</strong>nieuw afgestem<strong>de</strong><br />

<strong>in</strong>strumenten.<br />

Visie <strong>op</strong> <strong>mobiliteit</strong><br />

Waterland wil hoogwaardige, toegankelijke specialistische <strong>zorg</strong> bie<strong>de</strong>n en zich on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n <strong>op</strong><br />

gastvrijheid en service voor <strong>de</strong> patiënten. Het ziekenhuis vult dit <strong>in</strong> met twee programma’s.<br />

‘Passie voor <strong>zorg</strong>’ richt zich <strong>op</strong> verbeter<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> dienstverlen<strong>in</strong>g aan <strong>de</strong> patiënt. ‘Vitaal <strong>werk</strong>en<br />

aan gezondheid’ wil <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er <strong>op</strong>timaal faciliteren bij <strong>het</strong> <strong>werk</strong>en <strong>in</strong> Waterland <strong>in</strong> elke<br />

levensfase. De comb<strong>in</strong>atie <strong>werk</strong>t als een ‘kl<strong>op</strong>pend hart’ voor <strong>het</strong> ziekenhuis. Het <strong>in</strong>terne<br />

<strong>op</strong>leid<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stituut, <strong>de</strong> Waterlandaca<strong>de</strong>mie, begeleidt bei<strong>de</strong> programma’s.<br />

‘Vitaal <strong>werk</strong>en aan gezondheid’ heeft twee hoofddoelen:<br />

1. me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>de</strong> toegevoeg<strong>de</strong> waar<strong>de</strong> van Waterland als <strong>werk</strong>gever laten ervaren;<br />

2. voor me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers voelbaar maken dat ze van waar<strong>de</strong> zijn voor Waterland, zodat ze zich<br />

blijven <strong>in</strong>zetten voor <strong>het</strong> ziekenhuis.<br />

Waterland bekijkt vitaliteit, net als an<strong>de</strong>re thema’s, vanuit vijf dome<strong>in</strong>en met bijbehoren<strong>de</strong><br />

HR<strong>in</strong>strumenten: leervermogen, z<strong>in</strong>gev<strong>in</strong>g, leefstijl, <strong>in</strong>lev<strong>in</strong>gsvermogen en <strong>mobiliteit</strong>.<br />

Opzet aanpak<br />

Waterland wil <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers bewust maken van <strong>de</strong> eigen fysieke en mentale vitaliteit. Zij vullen<br />

zelf <strong>in</strong> wat ze daaron<strong>de</strong>r verstaan. Omdat organisaties en mensen veran<strong>de</strong>rlijk zijn, heeft<br />

Waterland gekozen voor een pragmatische, vraaggestuur<strong>de</strong> en flexibele aanpak, on<strong>de</strong>r <strong>het</strong> motto:<br />

al doen<strong>de</strong> leert men.<br />

Begeleid door <strong>de</strong> Waterlandaca<strong>de</strong>mie doorl<strong>op</strong>en me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers b<strong>in</strong>nen hun eigen team <strong>de</strong><br />

zogenaam<strong>de</strong> vitale teamontwikkel<strong>in</strong>g. Die omvat vier stappen:<br />

1. ze ontwikkelen <strong>in</strong>zicht <strong>in</strong> hun eigen vitaliteit;<br />

2. ze <strong>in</strong>ventariseren hun behoeften;<br />

3. ze bepalen vanuit goed <strong>werk</strong>nemerschap wat ze zelf kunnen doen om <strong>in</strong> die behoeften te<br />

voorzien;<br />

4. ze stellen vast hoe Waterland vanuit goed <strong>werk</strong>geverschap hen kan on<strong>de</strong>rsteunen.<br />

Een spilfunctie is weggelegd voor <strong>de</strong> teamlei<strong>de</strong>rs. Bij Waterland zijn alle verantwoor<strong>de</strong>lijkhe<strong>de</strong>n<br />

belegd <strong>in</strong> <strong>de</strong> lijn. HRM en <strong>de</strong> Waterlandaca<strong>de</strong>mie on<strong>de</strong>rsteunen <strong>het</strong> proces met advies en <strong>de</strong><br />

nodige HR<strong>in</strong>strumenten. Zoals bijvoorbeeld <strong>de</strong> WAI, <strong>de</strong> ‘Work Ability In<strong>de</strong>x’, die <strong>de</strong><br />

<strong>in</strong>zetbaarheid van me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>in</strong>zichtelijk maakt. Of een meet<strong>in</strong>strument als ‘Great place to<br />

work’, om effecten zichtbaar te maken.<br />

In november 2008 zijn na een <strong>in</strong>take <strong>de</strong> vijf meest gemotiveer<strong>de</strong> pilotteams begonnen. Deze teams<br />

functioneren als voorbeel<strong>de</strong>n voor an<strong>de</strong>re teams; <strong>in</strong> januari 2010 gaan weer vijf teams aan <strong>de</strong> slag.<br />

De teamlei<strong>de</strong>rs gaan an<strong>de</strong>re teamlei<strong>de</strong>rs <strong>in</strong>strueren, zodat een olievlek<strong>werk</strong><strong>in</strong>g ontstaat. HRM blijft<br />

als facilitator langs <strong>de</strong> zijlijn.<br />

5


Resultaten<br />

Dankzij <strong>de</strong> veranker<strong>in</strong>g <strong>in</strong> vijf dome<strong>in</strong>en <strong>de</strong>kt vitaliteit bij Waterland een bre<strong>de</strong> lad<strong>in</strong>g. Zo blijft<br />

<strong>het</strong> niet bij modieuze kreten, maar gaan begrippen als beweg<strong>in</strong>g en eigen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid<br />

echt leven <strong>in</strong> <strong>de</strong> organisatie. Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers ervaren alleen al <strong>de</strong> persoonlijke aandacht en<br />

betrokkenheid van HRM als positief.<br />

De uitkomsten verschillen per team, afhankelijk van <strong>de</strong> geconstateer<strong>de</strong> behoeften. Het ene team<br />

zet meer HR-<strong>in</strong>strumenten <strong>in</strong> dan <strong>het</strong> an<strong>de</strong>re. Er blijkt al spontane vraag naar <strong>het</strong> traject te ontstaan<br />

bij an<strong>de</strong>re teams.<br />

Betrokkenen partijen<br />

Waterland haalt HR-programma’s en -<strong>in</strong>strumenten doorgaans <strong>in</strong> huis na <strong>in</strong>tensief overleg met alle<br />

lagen. De OR wordt er altijd bij betrokken. Ook gevoelige <strong>in</strong>strumenten, zoals <strong>de</strong> WAI, krijgen<br />

dankzij <strong>de</strong>ze <strong>op</strong>en communicatie een breed draagvlak. Alle lagen zijn bovendien<br />

vertegenwoordigd <strong>in</strong> <strong>de</strong> stuurgroep ‘Vitaal <strong>werk</strong>en’. Die begeleidt <strong>de</strong> procesmatige en<br />

<strong>in</strong>hou<strong>de</strong>lijke afstemm<strong>in</strong>g tussen programma en <strong>in</strong>strumenten.<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong>n/succesfactoren<br />

• Teamlei<strong>de</strong>rs kunnen niet alles trekken. Het programma wordt nu hoger <strong>in</strong>gestoken, zodat men<br />

kan rekenen <strong>op</strong> commitment van <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>managers;<br />

• Zeker bij een bre<strong>de</strong> <strong>op</strong>vatt<strong>in</strong>g van vitaliteit is van belang dat goed is afgebakend wat wel en<br />

niet b<strong>in</strong>nen <strong>het</strong> traject valt. Daarom: tijd nemen en tijd geven om tot dui<strong>de</strong>lijke afspraken te<br />

komen;<br />

• De resultaten van <strong>de</strong> <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>de</strong> beg<strong>in</strong>fase vormen <strong>de</strong> basis van <strong>het</strong> vervolg. Strikt<br />

vasthou<strong>de</strong>n aan een vooraf <strong>op</strong>gesteld implementatieplan is dan ook niet z<strong>in</strong>vol.<br />

Knelpunten/leermomenten<br />

• Veel me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>in</strong> <strong>de</strong> pilotteams zijn blij dat ze mogen mee<strong>de</strong>nken, maar <strong>in</strong> <strong>de</strong> praktijk<br />

blijkt <strong>de</strong> waan van <strong>de</strong> dag sterker. Soms ontbreekt dus simpelweg <strong>de</strong> tijd.<br />

• De aan te bie<strong>de</strong>n <strong>in</strong>strumenten kwamen pas gaan<strong>de</strong>weg beschikbaar<br />

• Alle HR-<strong>in</strong>strumenten moeten ‘vitaalproof’ wor<strong>de</strong>n gemaakt, dus passend bij <strong>het</strong> concept. Zo<br />

moet <strong>het</strong> ontwikkel<strong>in</strong>gsgesprek bijvoorbeeld extra elementen krijgen.<br />

• Vitaliteit moet on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el wor<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> producten en diensten van <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>managers, en<br />

<strong>in</strong>tegraal on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>het</strong> team, ook wel genaamd ‘Betere Zorg met<br />

Vitale Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers’.<br />

Tips<br />

1. Zorg voor je randvoorwaar<strong>de</strong>n: <strong>in</strong>strumenten die je wilt aanbie<strong>de</strong>n, moeten daarvoor geschikt<br />

(gemaakt) zijn;<br />

2. Benut <strong>de</strong> ambassa<strong>de</strong>ursfunctie van gemotiveer<strong>de</strong> eerste <strong>de</strong>elnemers;<br />

3. Meten is weten: maak je <strong>in</strong>terventies zichtbaar;<br />

4. Zorg voor goe<strong>de</strong> market<strong>in</strong>g. Waterland heeft nu <strong>de</strong> ‘Vitaliteitsweek’, met activiteiten zoals<br />

golfen, een massagestoel, ruimte voor <strong>de</strong> ‘powernap’ en aandacht voor bijvoorbeeld gezon<strong>de</strong><br />

voed<strong>in</strong>g;<br />

5. Maak vitaliteit tastbaar als een ‘way of life’, die zich bijvoorbeeld uit <strong>in</strong> een ontspannen<br />

dag<strong>in</strong><strong>de</strong>l<strong>in</strong>g. Vitaliteit is geen zwaar thema, maar iets wat je moet doen!<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Esther Hooijmaijers (programmamanager<br />

Waterlandaca<strong>de</strong>mie), telefoon (0299) 45 72 35. E-mail: ehooijmaijers@wlz.nl.<br />

6


Lo<strong>op</strong>baan & <strong>mobiliteit</strong> – Alysis Zorggroep<br />

Alysis Zorggroep is ontstaan uit een serie <strong>op</strong>eenvolgen<strong>de</strong> fusies en reorganisaties. Het sociaal plan<br />

daarvoor stel<strong>de</strong> <strong>in</strong>terne herplaats<strong>in</strong>g van me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers verplicht. In dat ka<strong>de</strong>r werd zo’n acht jaar<br />

gele<strong>de</strong>n Lo<strong>op</strong>baan & Mobiliteit (L&M) <strong>op</strong>gericht. Drie jaar gele<strong>de</strong>n g<strong>in</strong>g <strong>het</strong> roer drastisch om.<br />

De omstandighe<strong>de</strong>n waren onbestemd en voor niemand makkelijk, en <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g kreeg al snel een<br />

slechte naam. Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers wer<strong>de</strong>n naar L&M gestuurd voor ‘an<strong>de</strong>r <strong>werk</strong>’, met wisselen<strong>de</strong><br />

motivatie en vaak ook onjuiste verwacht<strong>in</strong>gen. Daarnaast zaten leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n ook niet <strong>op</strong><br />

herplaatste me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers te wachten.<br />

Drie jaar gele<strong>de</strong>n g<strong>in</strong>g <strong>het</strong> roer drastisch om. De gezondheids<strong>zorg</strong> raakte steeds meer <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g<br />

en wet- en regelgev<strong>in</strong>g (bijvoorbeeld <strong>op</strong> <strong>het</strong> gebied van arbeidsongeschiktheid), veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n.<br />

Lo<strong>op</strong>baanvragen, <strong>mobiliteit</strong> en reïntegratie wer<strong>de</strong>n voor <strong>de</strong> organisatie én <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers steeds<br />

urgenter. De omslag <strong>in</strong> <strong>werk</strong>en b<strong>in</strong>nen L&M is <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls goed aangeslagen en dat zit hem vooral<br />

<strong>in</strong> twee belangrijke d<strong>in</strong>gen:<br />

• Een omslag van reactief naar pro-actie: niet langer achter <strong>de</strong> feiten aanhollen, maar proberen<br />

mensen eer<strong>de</strong>r mobiel te krijgen;<br />

• Een dui<strong>de</strong>lijker ver<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g van verantwoor<strong>de</strong>lijkhe<strong>de</strong>n: mensen zelf hun problemen laten <strong>in</strong>zien<br />

en <strong>op</strong>lossen, maar daarbij goed on<strong>de</strong>rsteunen en adviseren.<br />

Opzet project<br />

L&M probeert problemen voor te blijven.<br />

Zo volgt bij <strong>het</strong> eerste signaal van een leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> meteen een <strong>in</strong>take. Daardoor hebben<br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers die arbeidsongeschikt raken voor hun eigen functie, vaak al vóór <strong>het</strong> bereiken van <strong>de</strong><br />

Bstatus hun <strong>op</strong>leid<strong>in</strong>g voor een an<strong>de</strong>re baan afgerond. Ook eist L&M bij reorganisatieplannen al <strong>in</strong><br />

<strong>het</strong> eerste stadium een rol <strong>op</strong>. Het on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el bena<strong>de</strong>rt me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers direct, niet alleen omdat<br />

onzekerheid angstig maakt en <strong>de</strong> <strong>werk</strong>sfeer be<strong>de</strong>rft, maar vooral omdat ie<strong>de</strong>reen zo vooraf kansen<br />

kan benutten en <strong>op</strong> tijd arbeidsmarktklaar is. Inmid<strong>de</strong>ls ziet ook <strong>de</strong> Raad van Bestuur <strong>het</strong> belang <strong>in</strong><br />

van goed en <strong>op</strong> tijd <strong>in</strong>formeren van <strong>de</strong> hele organisatie. Tot slot kunnen me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers zich ook<br />

makkelijk zelf <strong>op</strong>geven voor een traject, terwijl ze daarvoor vroeger eerst door een<br />

bureaucratische formulierenberg heen moesten.<br />

L&M kiest dui<strong>de</strong>lijk positie waar <strong>het</strong> gaat om verantwoor<strong>de</strong>lijkhe<strong>de</strong>n.<br />

Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers waren vroeger vaak passief, maar krijgen nu expliciet hun plichten te horen. Dat<br />

<strong>zorg</strong>t ervoor dat ze veel actiever wor<strong>de</strong>n. Daarnaast confronteert L&M me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers heel direct<br />

met <strong>de</strong> gevolgen van on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re wetgev<strong>in</strong>g en pensioenperspectieven. Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers krijgen ook<br />

zelf <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> voor hun eigen <strong>in</strong>zetbaarheid. Interne overplaats<strong>in</strong>g spreekt niet meer vanzelf, en <strong>de</strong><br />

leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> regelt niet alles. Voor een hele generatie, zeker b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> gezondheids<strong>zorg</strong>, is dat<br />

best wennen. Daar staat tegenover dat L&M ook <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> expliciet en voortdurend<br />

aanspreekt <strong>op</strong> hun verantwoor<strong>de</strong>lijkhe<strong>de</strong>n. Ze krijgen daarbij echter wel speelruimte en <strong>in</strong>spraak.<br />

L&M probeert voortdurend <strong>in</strong> gesprek met hen te blijven en biedt waar mogelijk alternatieven of<br />

bijvoorbeeld een proeftijd aan.<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong>n/succesfactoren:<br />

• Een praktische aanpak, van laag naar hoog: ‘We beg<strong>in</strong>nen niet met notities, wij dóen, en<br />

vestigen daar <strong>de</strong> aandacht <strong>op</strong>. Tot aan <strong>de</strong> Raad van Bestuur toe’;<br />

• Een voortduren<strong>de</strong> dialoog met alle betrokkenen: ‘We communiceren wie we zijn en wat we<br />

bie<strong>de</strong>n: een goed product’;<br />

• Laagdrempeligheid: ‘L&M is gratis voor me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers en leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n, en we maken <strong>de</strong>el<br />

uit van <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> organisatie’;<br />

• Zekerheid: ‘ie<strong>de</strong>reen houdt een vaste arbeidsovereenkomst bij <strong>in</strong>terne <strong>mobiliteit</strong>. Ook bij een<br />

vacature voor bepaal<strong>de</strong> tijd’;<br />

• Afstemm<strong>in</strong>g met collega-ziekenhuizen b<strong>in</strong>nen een regionaal net<strong>werk</strong>.<br />

7


Resultaten<br />

Inmid<strong>de</strong>ls komen vrijwel alle aanmeld<strong>in</strong>gen (110-120 aanmeld<strong>in</strong>gen per jaar) b<strong>in</strong>nen <strong>op</strong> eigen<br />

<strong>in</strong>itiatief.<br />

Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers v<strong>in</strong><strong>de</strong>n L&M nu erg leuk, juist omdat ze er ook zelf hard aan moeten trekken. Het<br />

succes van L&M v<strong>in</strong>dt weerklank <strong>in</strong> <strong>de</strong> hele organisatie.<br />

Betrokken partijen<br />

L&M overlegt <strong>in</strong>tensief met <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n om commitment te krijgen en te hou<strong>de</strong>n. De OR<br />

wordt overal direct bij betrokken, on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re via overleggen. B<strong>in</strong>nen <strong>het</strong> P&O zitten alle<br />

discipl<strong>in</strong>es dicht bij elkaar; <strong>de</strong> bedrijfsarts en <strong>de</strong> reïntegratieadviseur, <strong>de</strong> bedrijfspsycholoog en <strong>de</strong><br />

<strong>op</strong>leid<strong>in</strong>gen weten elkaar snel te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n. Voor <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers is L&M zowel via <strong>in</strong>tranet als via<br />

persoonlijk contact goed bereikbaar. Werv<strong>in</strong>g gebeurt via <strong>in</strong>fosheets en mond-tot-mondreclame.<br />

De trajectverslagen, die <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers zelf schrijven, gaan meestal ook naar <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>;<br />

dat is meteen goe<strong>de</strong> PR. Ver<strong>de</strong>r geeft L&M <strong>het</strong> management ongevraagd <strong>in</strong>zage <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

halfjaarcijfers.<br />

Knelpunten/leermomenten<br />

1. Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers willen graag na<strong>de</strong>nken over hun lo<strong>op</strong>baan, maar hebben daar wel een<br />

handreik<strong>in</strong>g bij nodig; vaak zijn ze er niet mee “<strong>op</strong>gegroeid”;<br />

2. In <strong>de</strong> <strong>zorg</strong> geldt - meer dan daarbuiten - dat mensen zich vooral <strong>op</strong> hun plek willen voelen;<br />

3. Nuttig en nodig willen zijn. Dat is veel belangrijker dan veel verdienen;<br />

4. Tij<strong>de</strong>ns elk functioner<strong>in</strong>gsgesprek moet <strong>de</strong> lo<strong>op</strong>baan een vast thema zijn. Dat besef dr<strong>in</strong>gt nu<br />

steeds sneller door.<br />

Feedback<br />

L&M wil <strong>het</strong> <strong>werk</strong>terre<strong>in</strong> b<strong>in</strong>nenkort gaan verbre<strong>de</strong>n. Advies over werv<strong>in</strong>g en selectie <strong>op</strong> <strong>het</strong><br />

gebied van <strong>in</strong>terne vacatures (en samen<strong>werk</strong><strong>in</strong>gsvormen met bijvoorbeeld externe jobhunters) is<br />

daarom welkom.<br />

Tips<br />

1. Laat zien wat je als lo<strong>op</strong>baan(advies)centrum doet, ook als niemand erom vraagt. Kom overal,<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong> OR, bij <strong>de</strong> ARBO. Ver<strong>zorg</strong> je PR;<br />

2. Versta als adviseur je vak. Benadruk verantwoor<strong>de</strong>lijkheid en neem die zelf ook;<br />

3. Laat beslissers zien hoe belangrijk <strong>in</strong>zetbaarheid is, zeker als <strong>de</strong> organisatie eigenrisicodrager<br />

is;<br />

4. Zorg dat <strong>het</strong> leuk is, enthousiasmeer en daag uit;<br />

5. Communiceer, <strong>in</strong>formeer, en adviseer breed. Krijg je mensen niet mee, kies dan voor een<br />

persoonlijke bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g, zoals samen lunchen.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Irene van <strong>de</strong>r Kroon<br />

(lo<strong>op</strong>baanadviseur/coörd<strong>in</strong>ator L&M), telefoon (088) 005 56 76. E-mail: ivan<strong>de</strong>rkroon@alysis.nl.<br />

8


Lo<strong>op</strong>baanadviescentrum – Deventer Ziekenhuis<br />

Het Deventer Ziekenhuis bena<strong>de</strong>rt <strong>mobiliteit</strong> <strong>op</strong> een ontspannen manier, passend bij <strong>de</strong><br />

gemoe<strong>de</strong>lijkheid die <strong>de</strong> hele organisatie kenmerkt. Het <strong>in</strong>terne Lo<strong>op</strong>baanadviescentrum (LAC) is<br />

nauw verbon<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> P&O-af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g. Het LAC is laagdrempelig en <strong>werk</strong>t <strong>op</strong> basis van<br />

vrijwilligheid. De aanlo<strong>op</strong> is stabiel, <strong>de</strong> resultaten zijn bevredigend. Toch is <strong>het</strong> <strong>de</strong> vraag of <strong>het</strong><br />

misschien beter kan.<br />

Visie <strong>op</strong> <strong>mobiliteit</strong><br />

Het bie<strong>de</strong>n van on<strong>de</strong>rsteun<strong>in</strong>g bij <strong>mobiliteit</strong> is voor <strong>het</strong> Deventer Ziekenhuis simpelweg een<br />

kwestie van goed <strong>werk</strong>geverschap: <strong>zorg</strong> dat ie<strong>de</strong>reen <strong>de</strong> baan heeft die bij hem of haar past, en niet<br />

<strong>in</strong> zijn of haar functie vastroest. Waar banen, functies en omstandighe<strong>de</strong>n cont<strong>in</strong>u veran<strong>de</strong>ren, is<br />

bre<strong>de</strong>, blijven<strong>de</strong> <strong>in</strong>zetbaarheid belangrijk – b<strong>in</strong>nen <strong>het</strong> ziekenhuis en <strong>de</strong> gezondheids<strong>zorg</strong>, of<br />

daarbuiten. Mensen die niet willen of passen, moet je niet tegen elke prijs b<strong>in</strong>nenhou<strong>de</strong>n.<br />

Het LAC is actief vanaf juli 2006. Het on<strong>de</strong>rsteunt <strong>het</strong> management bij reorganisaties, maar staat<br />

vooral ook <strong>op</strong>en voor <strong>in</strong>dividuele aanmeld<strong>in</strong>gen. Behalve curatief, bijvoorbeeld bij <strong>het</strong> tegengaan<br />

van vergrijz<strong>in</strong>g, <strong>werk</strong>t <strong>het</strong> LAC ook preventief. Men wil <strong>in</strong> een vroeg stadium mogelijke<br />

problemen on<strong>de</strong>rkennen, om ziekteverzuim en <strong>de</strong>motivatie te voorkomen.<br />

Opzet aanpak<br />

Het LAC voert een actieve PR, gericht <strong>op</strong> <strong>in</strong>dividuele me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers, soms specifiek <strong>in</strong>hakend <strong>op</strong><br />

reorganisaties. Mensen mel<strong>de</strong>n zichzelf aan of wor<strong>de</strong>n gemotiveerd door hun leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>.<br />

Contact vooraf met <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> is niet noodzakelijk. Deelname is mogelijk zon<strong>de</strong>r<br />

lo<strong>op</strong>baancontract. Dat is een overeenkomst met een beschrijv<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> doelstell<strong>in</strong>g van <strong>het</strong><br />

traject. Zowel <strong>de</strong> leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> kandidaat als <strong>de</strong> lo<strong>op</strong>baanadviseur committeren zich<br />

daaraan. Het Deventer Ziekenhuis is geen pr<strong>in</strong>cipieel tegenstan<strong>de</strong>r van zo'n contract, maar is nog<br />

niet overtuigd van <strong>de</strong> meerwaar<strong>de</strong>.<br />

De aanleid<strong>in</strong>g kan variëren, van ‘toe zijn aan een nieuwe lo<strong>op</strong>baanstap’, via gezondheidsklachten<br />

tot moeite met <strong>het</strong> schrijven van een sollicitatiebrief. Voorwaar<strong>de</strong> is dat een precieze<br />

lo<strong>op</strong>baanvraag kan wor<strong>de</strong>n geformuleerd. Trajecten zijn dan ook maat<strong>werk</strong>. De ene <strong>de</strong>elnemer is<br />

<strong>in</strong> twee sessies geholpen, <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re <strong>in</strong> acht tot maximaal twaalf. Het LAC biedt <strong>in</strong>dividuele<br />

begeleid<strong>in</strong>g en groepsactiviteiten aan, gesprekken, testen en <strong>op</strong>drachten voor thuis, meest <strong>in</strong>tern,<br />

een enkele keer extern.<br />

Resultaten<br />

Het LAC sluit elk traject, als <strong>de</strong> lo<strong>op</strong>baanvraag is beantwoord, af met een evaluatieformulier. De<br />

meeste <strong>de</strong>elnemers zijn heel tevre<strong>de</strong>n. Soms m<strong>in</strong><strong>de</strong>r, als ze verwachten dat <strong>het</strong> LAC alle<br />

problemen voor ze <strong>op</strong>lost – ze bijvoorbeeld niet alleen arbeidsklaar maakt, maar ook <strong>de</strong> baan er<br />

meteen bijlevert. Van leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n krijgt <strong>het</strong> LAC <strong>in</strong>ci<strong>de</strong>nteel terugk<strong>op</strong>pel<strong>in</strong>g. De caseload is<br />

cont<strong>in</strong>u en er is sprake van een olievlek<strong>werk</strong><strong>in</strong>g: goe<strong>de</strong> resultaten gaan ‘rondz<strong>in</strong>gen’ en lei<strong>de</strong>n zo<br />

tot nieuwe aanmeld<strong>in</strong>gen.<br />

Betrokken partijen<br />

Het LAC is <strong>in</strong>gebed <strong>in</strong> <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g P&O. De HR-manager zit <strong>in</strong> <strong>het</strong> MT en promoot <strong>het</strong> LAC<br />

b<strong>in</strong>nen <strong>het</strong> management. Het LAC <strong>werk</strong>t ‘low cost’ (<strong>op</strong> basis van centrale f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g) en neemt<br />

wel testen af van leveranciers, maar heeft we<strong>in</strong>ig externe trajecten l<strong>op</strong>en. Ook dankzij presentaties<br />

<strong>in</strong> <strong>het</strong> management en terugk<strong>op</strong>pel<strong>in</strong>g aan <strong>de</strong> OR blijft <strong>het</strong> draagvlak breed.<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong>n/succesfactoren<br />

• De recente herhuisvest<strong>in</strong>g en reorganisaties van <strong>het</strong> ziekenhuis hebben een belangrijke<br />

bijdrage geleverd aan <strong>de</strong> naamsbekendheid en <strong>het</strong> succes van <strong>het</strong> LAC;<br />

9


• Het LAC was gewaarschuwd dat een negatief imago voor een <strong>mobiliteit</strong>scentrum funest is.<br />

Het besteedt daarom veel aandacht aan lo<strong>op</strong>baanzaken en stelt me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers vooral <strong>de</strong> vraag:<br />

zit je <strong>op</strong> <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> plek, <strong>de</strong>nk je na over <strong>de</strong> toekomst?<br />

• Doordat <strong>het</strong> LAC centraal wordt gef<strong>in</strong>ancierd, sturen leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n gemakkelijk door;<br />

• Dankzij <strong>de</strong> <strong>in</strong>bedd<strong>in</strong>g <strong>in</strong> P&O kunnen af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen <strong>het</strong> LAC goed v<strong>in</strong><strong>de</strong>n, zijn lijnen kort en is<br />

<strong>het</strong> imago zakelijk. Een te “soft” imago kan contraproductief <strong>werk</strong>en;<br />

• Het LAC kent bijna alle me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers. De bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g is persoonlijk, passend bij <strong>de</strong> sfeer van<br />

<strong>het</strong> ziekenhuis als geheel.<br />

Knelpunten/leermomenten<br />

• Als lo<strong>op</strong>baanadviseurs fungeren <strong>de</strong> eigen personeelsadviseurs. Zij moeten hun twee petten<br />

goed geschei<strong>de</strong>n hou<strong>de</strong>n;<br />

• Het resultaat van een traject hoeft niet een nieuwe baan te zijn; dat was <strong>in</strong> <strong>het</strong> beg<strong>in</strong> wel waar<br />

<strong>de</strong> adviseurs voor g<strong>in</strong>gen. Nu is er meer oog voor dat mensen met een alternatief als extra<br />

tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g wellicht beter geholpen zijn;<br />

• Resultaten zijn niet altijd direct zichtbaar, soms pas na jaren, bijvoorbeeld na een <strong>op</strong>leid<strong>in</strong>g;<br />

• Adviseurs vragen <strong>de</strong>elnemers daarom ze <strong>op</strong> <strong>de</strong> hoogte te hou<strong>de</strong>n;<br />

• Deelnemers kunnen halverwege een traject st<strong>op</strong>pen zon<strong>de</strong>r grote consequenties;<br />

• Leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n zou<strong>de</strong>n misschien m<strong>in</strong><strong>de</strong>r vrijblijvendheid en meer stur<strong>in</strong>g willen zien.<br />

Feedback<br />

Het LAC is betrokken bij regionale uitwissel<strong>in</strong>gen, en die leveren veel <strong>in</strong>formatie en i<strong>de</strong>eën <strong>op</strong>. De<br />

vraag is wel wat <strong>de</strong> huidige ontspannen bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g precies <strong>op</strong>levert en of <strong>het</strong> misschien beter kan.<br />

In dat <strong>op</strong>zicht is feedback welkom. Er zijn nu namelijk geen streefcijfers of har<strong>de</strong> doelstell<strong>in</strong>gen.<br />

Ondanks <strong>het</strong> stabiele aantal aanmeld<strong>in</strong>gen, heeft <strong>het</strong> LAC behoefte aan een meer beleidsmatige<br />

veranker<strong>in</strong>g, aan an<strong>de</strong>re (meet)<strong>in</strong>strumenten, en aan een meer uitgesproken <strong>in</strong>terne profiler<strong>in</strong>g. Dat<br />

zou <strong>het</strong> aantal aanmeld<strong>in</strong>gen kunnen vergroten, met alle gevolgen van dien.<br />

Tips<br />

1. Leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n blijven verantwoor<strong>de</strong>lijk voor hun me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers. Stuur er vanaf <strong>het</strong> beg<strong>in</strong> <strong>op</strong><br />

dat zij geen mensen ‘over <strong>de</strong> muur zetten’;<br />

2. Zorg ervoor dat me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers hun eigen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid nemen;<br />

3. Voorkom negatieve beeldvorm<strong>in</strong>g: vermijd <strong>de</strong> <strong>in</strong>druk dat je er (alleen) bent voor <strong>de</strong><br />

probleemgevallen;<br />

4. Benut <strong>de</strong> voor<strong>de</strong>len van <strong>in</strong>bedd<strong>in</strong>g <strong>in</strong> P&O, en heb oog voor <strong>de</strong> na<strong>de</strong>len;<br />

5. Beg<strong>in</strong> gewoon! Voorkom dat je verzandt <strong>in</strong> beleidsstukken vooraf.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met:<br />

Jenny Krabbenborg (personeelsadviseur en lo<strong>op</strong>baanadviseur), telefoon (0570) 53 61 91, email:<br />

j.e.krabbenborg-daalwijk@dz.nl;<br />

Jacomien Oosthoek (personeelsadviseur en lo<strong>op</strong>baanadviseur), telefoon (0570) 53 6194, email:<br />

j.oosthoek@dz.nl.<br />

10


Werkvermogensmonitor – Elkerliek ziekenhuis<br />

Voor <strong>het</strong> Elkerliek ziekenhuis betekent <strong>mobiliteit</strong> niet per se dat me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers van functie<br />

veran<strong>de</strong>ren. Het gaat vooral om ‘<strong>de</strong> juiste me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er <strong>op</strong> <strong>de</strong> juiste plek’, om <strong>het</strong> behoud of <strong>het</strong><br />

vergroten van <strong>werk</strong>plezier en om vakbekwaamheid. Oftewel: om duurzame <strong>in</strong>zetbaarheid. Dat is<br />

vaak ook te bereiken b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> functie met an<strong>de</strong>re taakuitdag<strong>in</strong>gen.<br />

S<strong>in</strong>ds 2004 lo<strong>op</strong>t er b<strong>in</strong>nen <strong>het</strong> Elkerliek een groot en doordacht langetermijnprogramma <strong>op</strong> <strong>het</strong><br />

gebied van duurzame <strong>in</strong>zetbaarheid. Dat besteedt ook aandacht aan competentiemanagement en<br />

lo<strong>op</strong>baanzelfstur<strong>in</strong>g. Om <strong>de</strong> duurzame <strong>in</strong>zetbaarheid van me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers te meten en te verbeteren,<br />

heeft <strong>het</strong> Elkerliek ziekenhuis <strong>in</strong> mei 2009 alle me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers bena<strong>de</strong>rd met een<br />

<strong>werk</strong>vermogensmonitor (Work Ability In<strong>de</strong>x) van PreventNed. Dit me<strong>de</strong> <strong>op</strong> verzoek van <strong>de</strong> OR,<br />

die er <strong>op</strong> een congres mee had kennisgemaakt en diverse af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> monitor is<br />

gemeten <strong>in</strong> hoeverre me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers lichamelijk en geestelijk <strong>in</strong><br />

staat zijn om te <strong>werk</strong>en.<br />

De <strong>werk</strong>vermogensmonitor richt zich <strong>op</strong> vier punten: gezondheid, competentie,<br />

motivatie en <strong>werk</strong>situatie. De monitor bestaat uit:<br />

1. Een digitaal (anoniem) <strong>in</strong> te vullen lijst van 60 vragen <strong>op</strong> verschillen<strong>de</strong> aandachtsgebie<strong>de</strong>n;<br />

2. Een groepsrapportage;<br />

3. Een aanvullend <strong>in</strong>dividueel on<strong>de</strong>rzoek voor laag scoren<strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers.<br />

Met <strong>de</strong> uitkomsten zijn gerichte <strong>in</strong>terventies te plannen <strong>op</strong> <strong>het</strong> niveau van <strong>de</strong><br />

<strong>in</strong>dividuele me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er en <strong>op</strong> groepsniveau (<strong>werk</strong>omgev<strong>in</strong>g, team en lei<strong>de</strong>rschap).<br />

Resultaten<br />

Van <strong>de</strong> ongeveer 2.000 me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers heeft 77 procent <strong>de</strong> monitor <strong>in</strong>gevuld. Van <strong>de</strong> respon<strong>de</strong>nten<br />

scoor<strong>de</strong> 85 procent groen (hoog <strong>werk</strong>vermogen), 12 procent oranje (<strong>werk</strong>vermogen voor<br />

verbeter<strong>in</strong>g vatbaar) en 2,7 procent rood (<strong>werk</strong>vermogen kritiek). Het Elkerliek ziekenhuis is nog<br />

vol<strong>op</strong> bezig met <strong>de</strong> ver<strong>werk</strong><strong>in</strong>g van <strong>de</strong> uitkomsten en <strong>de</strong> vervolgstappen.<br />

Rood scoren<strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers die een vervolgtraject <strong>in</strong>gaan, maken daarvoor samen met<br />

PreventNed een plan van aanpak. In september wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> uitkomsten van <strong>de</strong> groepsrapportages<br />

besproken met leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n en me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers. Alle af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen maken voor <strong>de</strong>cember een plan<br />

van aanpak. Maar nu al zijn <strong>op</strong> alle vier <strong>de</strong> aandachtspunten concrete verbeteracties on<strong>de</strong>rnomen.<br />

Zo heeft bijvoorbeeld een chronisch zieke me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er dag- <strong>in</strong> plaats van avonddiensten<br />

aangebo<strong>de</strong>n gekregen. Naast <strong>in</strong>dividuele <strong>op</strong>loss<strong>in</strong>gen zijn er ook <strong>op</strong> groepsniveau <strong>in</strong>terventies<br />

mogelijk, en comb<strong>in</strong>aties van bei<strong>de</strong>.<br />

Aan <strong>het</strong> draagvlak on<strong>de</strong>r me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers, Managementteam en Raad van Bestuur is met succes hard<br />

ge<strong>werk</strong>t. De term ‘<strong>werk</strong>vermogen’ is <strong>in</strong> <strong>de</strong> organisatie geland. Ook niet-respon<strong>de</strong>nten hebben er<br />

door alle aandacht <strong>in</strong> elk geval bij stilgestaan, en zien nu wat er gebeurt met <strong>de</strong> uitkomsten. Om <strong>de</strong><br />

resultaten van <strong>de</strong> verbeteracties te meten, wordt <strong>de</strong> monitor over twee tot drie jaar <strong>op</strong>nieuw<br />

aangebo<strong>de</strong>n. In <strong>het</strong> ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong>ze vervolgactie wil <strong>het</strong> Elkerliek ziekenhuis uiteraard nog hogere<br />

scores halen.<br />

Betrokken partijen<br />

De <strong>in</strong>zet van <strong>de</strong> <strong>werk</strong>vermogensmonitor is georganiseerd door <strong>de</strong> speciale projectgroep Duurzame<br />

<strong>in</strong>zetbaarheid, gevormd door tactisch en <strong>op</strong>erationeel management en P&O. Een externe adviseur<br />

van PreventNed voert <strong>het</strong> aanvullend on<strong>de</strong>rzoek uit. De databases zijn <strong>in</strong> beheer bij <strong>de</strong> Erasmus<br />

Universiteit Rotterdam.<br />

De OR was actief betrokken bij <strong>het</strong> beantwoor<strong>de</strong>n van vragen van me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers.<br />

11


Knelpunten/leermomenten<br />

1. Ondanks <strong>het</strong> grote draagvlak was en is <strong>de</strong> uitvoer<strong>in</strong>g zeker geen s<strong>in</strong>ecure;<br />

2. De projectgroep heeft veel moeten luisteren en praten om alles geaccepteerd en geregeld te<br />

krijgen;<br />

3. Dankzij <strong>de</strong> <strong>in</strong>tensieve communicatie rond <strong>de</strong> monitor kon niemand eromheen. Niet-<strong>de</strong>elname<br />

moet volgens <strong>het</strong> Elkerliek dan ook berusten <strong>op</strong> een bewuste keuze. Waarschijnlijk is <strong>de</strong> vrees<br />

voor problemen met anonimiteit een belangrijke factor geweest, naast <strong>het</strong> gegeven dat rood<br />

scoren ‘griezelig’ is;<br />

4. De projectgroep heeft veel gedaan om bezwaren om te zetten <strong>in</strong> voorwaar<strong>de</strong>n, en voor<br />

ie<strong>de</strong>reen maat<strong>werk</strong> te leveren;<br />

5. De persoonlijke, directe aanpak van PreventNed bij <strong>het</strong> bespreken van een ro<strong>de</strong> score met <strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er heeft positief ge<strong>werk</strong>t. Het contact was goed, <strong>de</strong> lijnen kort;<br />

6. Goed projectmanagement, ‘volgens <strong>de</strong> boekjes’, is ook bij kle<strong>in</strong>ere organisaties - zoals <strong>het</strong><br />

Elkerliek – doorslaggevend;<br />

7. Het doortimmer<strong>de</strong> communicatieplan bevatte voor alle partijen wel een ‘what’s <strong>in</strong> it for me’.<br />

Feedback<br />

De projectgroep wil graag van an<strong>de</strong>re ziekenhuizen horen wat zij v<strong>in</strong><strong>de</strong>n van <strong>de</strong> gekozen aanpak.<br />

Ook adviezen ter verhog<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> respons zijn welkom.<br />

Tips<br />

1. Zorg voor breed draagvlak. Optimale afstemm<strong>in</strong>g bereik je niet door je plan vooraf al<br />

helemaal klaar te hebben, maar juist door alle betrokkenen serieus te laten mee<strong>de</strong>nken. Zorg<br />

dat ook je stuurgroep heel breed is en niet alleen bestaat uit hogere managementlagen;<br />

2. Baseer je <strong>mobiliteit</strong>sbeleid <strong>op</strong> wetenschappelijk on<strong>de</strong>rzoek. Je staat sterker, je bent<br />

overtuigen<strong>de</strong>r en <strong>het</strong> <strong>werk</strong>t beter;<br />

3. Kijk – <strong>in</strong> <strong>het</strong> ka<strong>de</strong>r van benchmark<strong>in</strong>g - goed naar je ken- en stuurgetallen. Het Elkerliek<br />

ziekenhuis streef<strong>de</strong> naar 70 procent respons, door gunstige omstandighe<strong>de</strong>n werd dat meer.<br />

Meet en vergelijk resultaten bij een volgen<strong>de</strong> ron<strong>de</strong>;<br />

4. Zorg voor een communicatieplan dat alle betrokkenen aanspreekt;<br />

5. Leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n zijn heel belangrijk. Zij moeten <strong>op</strong> <strong>de</strong> <strong>werk</strong>plek vooruit kunnen. Equipeer ze<br />

met persoonlijk advies en mid<strong>de</strong>len, geef dat een hogere prioriteit dan ‘leuke P&O<strong>in</strong>strumentjes’.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Hester Wagenvoort (projectme<strong>de</strong><strong>werk</strong>er P&O),<br />

telefoon (0492) 595311, e-mail hwagenvoort@elkerliek.nl.<br />

12


Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g ‘Kracht van ervar<strong>in</strong>g’ – Isala kl<strong>in</strong>ieken<br />

Me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers boven <strong>de</strong> vijftig vertonen vaak een <strong>op</strong>vallen<strong>de</strong> twee<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g, merkte men bij Isala<br />

kl<strong>in</strong>ieken. Ze zitten ofwel extreem goed <strong>op</strong> hun plek, ofwel helemaal niet. Meestal is dat <strong>het</strong><br />

gevolg van keuzes die rond <strong>het</strong> veertigste jaar zijn gemaakt. Dat me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>op</strong> tijd bewust met<br />

hun lo<strong>op</strong>baan omgaan, hun verantwoor<strong>de</strong>lijkheid nemen en weten wat ze kunnen en willen, is dus<br />

van groot belang. Isala haakt hier<strong>op</strong> <strong>in</strong> met een tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g voor <strong>de</strong> leeftijdsgroep 40+: ‘Kracht<br />

van ervar<strong>in</strong>g’.<br />

Visie <strong>op</strong> <strong>mobiliteit</strong><br />

Het faciliteren van mensen die blijvend kunnen en willen bijdragen aan <strong>de</strong> doelstell<strong>in</strong>gen van <strong>de</strong><br />

organisatie: dat is, kort gezegd, <strong>de</strong> HR-strategie van Isala. Daarbij hoort on<strong>de</strong>r meer een<br />

levensfasebewust personeelsbeleid. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> noemer ‘Life@work’ <strong>werk</strong>en verschillen<strong>de</strong><br />

af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen aan activiteiten om <strong>de</strong> doorstroom van me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>in</strong> algemene functies te<br />

bevor<strong>de</strong>ren, en me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers met specialistische functies an<strong>de</strong>re ervar<strong>in</strong>gen te laten <strong>op</strong>doen.<br />

Isala vat <strong>het</strong> begrip <strong>mobiliteit</strong> breed <strong>op</strong>. Het is geen doel <strong>op</strong> zich, en niet beperkt tot reorganisaties<br />

en overplaats<strong>in</strong>gen. Mobiliteit is beweg<strong>in</strong>g, en beweg<strong>in</strong>g geeft energie en <strong>in</strong>spiratie, waardoor<br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers hun <strong>werk</strong> met plezier blijven doen. Ook als ze al wat langer rondl<strong>op</strong>en.<br />

Opzet aanpak<br />

Bij Isala valt 30-35 procent van <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>in</strong> <strong>de</strong> leeftijdsgroep 40+. Speciaal voor <strong>de</strong>ze<br />

groep ontwikkel<strong>de</strong> Isala b<strong>in</strong>nen Life@work <strong>de</strong> tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g ‘Kracht van ervar<strong>in</strong>g’. Voor <strong>de</strong> <strong>op</strong>zet is<br />

goed gekeken wat er b<strong>in</strong>nen en buiten <strong>de</strong> sector gebeurt <strong>op</strong> <strong>het</strong> gebied van lo<strong>op</strong>baanvragen en<br />

persoonlijke effectiviteit. De gezondheids<strong>zorg</strong> vraagt wel om een specifieke bena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g.<br />

Bijvoorbeeld omdat z<strong>in</strong>gev<strong>in</strong>g hier een extra belangrijke rol speelt. Veel mensen kiezen voor een<br />

baan <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>zorg</strong>, omdat ze iets willen betekenen voor een an<strong>de</strong>r. Daarom willen ze weten hoe ze<br />

dat een plek kunnen geven b<strong>in</strong>nen hun functie.<br />

Isala stel<strong>de</strong> een uitgebalanceer<strong>de</strong> tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g samen van drie dagen, verspreid over twee maan<strong>de</strong>n.<br />

1. Biografische, belev<strong>in</strong>gsgerichte <strong>werk</strong>vormen;<br />

2. Leidmotieven: beweg<strong>in</strong>g, ervar<strong>in</strong>g, <strong>in</strong>spiratie;<br />

3. Groepstra<strong>in</strong><strong>in</strong>gen om te <strong>de</strong>len <strong>in</strong> elkaars ervar<strong>in</strong>gen;<br />

4. Een <strong>in</strong>dividueel coach<strong>in</strong>gsgesprek tussen dag 2 en 3;<br />

5. Veel <strong>op</strong>drachten voor thuis om met elkaar en met adviseurs <strong>op</strong> <strong>de</strong> tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g te bespreken.<br />

Op een bekn<strong>op</strong>te fol<strong>de</strong>r kwam veel respons. De eerste tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g g<strong>in</strong>g van start met 11 mensen,<br />

samen een re<strong>de</strong>lijke doorsnee van <strong>de</strong> <strong>werk</strong>nemersp<strong>op</strong>ulatie (geslacht en functie).<br />

Resultaten<br />

Blijkens <strong>de</strong> evaluatie hebben <strong>de</strong>elnemers en tra<strong>in</strong>ers hun doelen groten<strong>de</strong>els bereikt. De<br />

<strong>de</strong>elnemers hebben een persoonlijk profiel en een beroepsprofiel <strong>op</strong>gesteld en voelen nu <strong>in</strong><strong>de</strong>rdaad<br />

hun ‘kracht van ervar<strong>in</strong>g’. Drie van hen weten dat ze nu goed zitten, vier zijn <strong>in</strong>tern aan <strong>het</strong><br />

solliciteren, vier an<strong>de</strong>ren oriënteren zich nog en krijgen een follow-up. Er komen zeker meer<br />

tra<strong>in</strong><strong>in</strong>gen, die <strong>op</strong> <strong>de</strong>tails wor<strong>de</strong>n aangepast.<br />

Een <strong>de</strong>elneemster: ‘Na twaalfeneenhalf jaar <strong>op</strong> één af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g slijten er bepaal<strong>de</strong> d<strong>in</strong>gen <strong>in</strong>. Ik zag<br />

an<strong>de</strong>ren vastl<strong>op</strong>en en wil<strong>de</strong> dat voor mezelf absoluut voorkomen. Het is toch jammer als ik straks<br />

blij ben dat ik mag st<strong>op</strong>pen? Ik was al een tijd <strong>op</strong> zoek naar wat ik kan en wil, toen ik die fol<strong>de</strong>r<br />

zag. De stap naar <strong>het</strong> Centrum Lo<strong>op</strong>baan en Mobiliteit was voor mij te groot, maar dit, zo’n<br />

groepsgebeuren, sprak me enorm aan. Het bleek heel <strong>in</strong>tensief, praten over kernkwaliteiten en<br />

valkuilen. Maar ik heb mijn blik enorm verruimd en heb nu meer zekerheid over wat ik zelf<br />

13


meebreng. Inmid<strong>de</strong>ls ben ik aan <strong>het</strong> solliciteren. Ik heb energie gekregen om <strong>in</strong><br />

beweg<strong>in</strong>g te komen. Mijn mogelijkhe<strong>de</strong>n kan ik toch niet onbenut laten?<br />

Betrokken partijen<br />

De tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g ‘Kracht van ervar<strong>in</strong>g’ is ontwikkeld door <strong>het</strong> Centrum Lo<strong>op</strong>baan en Mobiliteit <strong>in</strong><br />

samen<strong>werk</strong><strong>in</strong>g met <strong>het</strong> kenniscentrum van Isala, <strong>de</strong> Isala-aca<strong>de</strong>mie en een externe adviseur.<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong>n/succesfactoren<br />

Verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g, afstemm<strong>in</strong>g en betrokkenheid van alle <strong>in</strong>terne niveaus en af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen is cruciaal.<br />

Daarbij gaat om bijvoorbeeld <strong>op</strong>leid<strong>in</strong>gen en bedrijfsmaatschappelijk <strong>werk</strong>, én om <strong>het</strong><br />

management, tot <strong>de</strong> Raad van Bestuur toe.<br />

Tips<br />

1. Zoek verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g, afstemm<strong>in</strong>g en samen<strong>werk</strong><strong>in</strong>g;<br />

2. Faciliteer <strong>mobiliteit</strong> vanuit <strong>de</strong> organisatie zó, dat mensen echt ervaren wat an<strong>de</strong>re<br />

<strong>werk</strong>zaamhe<strong>de</strong>n <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>n;<br />

3. Deel <strong>de</strong> <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g (f<strong>in</strong>anciële <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g/ tijd?) en <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid met <strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers, <strong>het</strong> gaat om een ge<strong>de</strong>eld belang. De <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g verplicht tot commitment;<br />

4. Maak <strong>de</strong> tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g los van <strong>de</strong> <strong>werk</strong>plek, wat ver<strong>de</strong>r weg van <strong>de</strong> organisatie: fijn, buiten!<br />

5. Mobiliteit is ook letterlijk bewegen en loskomen, lichamelijk en geestelijk. Wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen (bos<br />

of strand) en spel zijn belangrijke programmaon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len.<br />

Kortom: gewoon doen!<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Margreeth Bun<strong>in</strong>g, telefoon (038) 424 34 67,<br />

e-mail: m.e.bun<strong>in</strong>g@isala.nl, of T<strong>in</strong>eke Westers, e-mail: j.westers@isala.nl. Aan dit stuk <strong>werk</strong>te<br />

ook Sascha Alberts van <strong>het</strong> kenniscentrum mee.<br />

14


Net<strong>werk</strong>en Intersectorale Mobiliteit - Puur<br />

In Ne<strong>de</strong>rland bestaan verschillen<strong>de</strong> net<strong>werk</strong>en om <strong>in</strong>tersectorale <strong>mobiliteit</strong> te bevor<strong>de</strong>ren. De<br />

organisatie Puur begeleidt een aantal <strong>in</strong>tersectorale net<strong>werk</strong>en. Puur is een organisatie die<br />

on<strong>de</strong>rsteun<strong>in</strong>g biedt <strong>op</strong> <strong>het</strong> gebied van projectmanagement en veran<strong>de</strong>r<strong>in</strong>gsprocessen <strong>in</strong> met name<br />

<strong>de</strong> <strong>zorg</strong>- en welzijnsector. Puur heeft veel kennis verzameld <strong>op</strong> <strong>het</strong> gebied van <strong>in</strong>tersectorale<br />

<strong>mobiliteit</strong>.<br />

Deze kennis wil <strong>de</strong> organisatie graag <strong>de</strong>len.<br />

Vanwege <strong>de</strong> <strong>de</strong>elname van een tiental ziekenhuizen aan <strong>de</strong> <strong>in</strong>tersectorale net<strong>werk</strong>en wordt dit als<br />

praktijkvoorbeeld gepresenteerd.<br />

Intersectorale Mobiliteit<br />

Intersectorale <strong>mobiliteit</strong> <strong>zorg</strong>t er voor dat <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er zicht <strong>op</strong>timaal kan ontwikkelen en<br />

versterkt <strong>de</strong> motivatie. Ook draag <strong>in</strong>tersectorale <strong>mobiliteit</strong> bij aan <strong>het</strong> <strong>in</strong> balans brengen van vraag<br />

en aanbod <strong>op</strong> <strong>de</strong> arbeidsmarkt en capabele me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers.<br />

Organisaties die zijn aangesloten bij <strong>de</strong> net<strong>werk</strong>en <strong>in</strong>tersectorale <strong>mobiliteit</strong>, <strong>op</strong>enen hun <strong>de</strong>uren<br />

voor elkaars <strong>werk</strong>nemers en bie<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re oriënteren<strong>de</strong> stages. Er zijn uiteenl<strong>op</strong>en<strong>de</strong><br />

sectoren (<strong>zorg</strong> en niet-<strong>zorg</strong>) bij <strong>de</strong> net<strong>werk</strong>en aangesloten. Zo is bijvoorbeeld een<br />

voed<strong>in</strong>gassistente <strong>in</strong> <strong>de</strong> beveilig<strong>in</strong>g terecht gekomen en een verpleegkundige als zwem<strong>in</strong>structeur<br />

aan <strong>de</strong> slag gegaan.<br />

Opzet aanpak<br />

Startpunt voor bedrijven aan <strong>de</strong> net<strong>werk</strong>en die Puur begeleidt was <strong>het</strong> bun<strong>de</strong>len van diverse<br />

functieomschrijv<strong>in</strong>gen b<strong>in</strong>nen hun organisatie <strong>in</strong> een functiehandboek. Het <strong>de</strong>len van dit handboek<br />

met an<strong>de</strong>re sectoren zet me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers <strong>op</strong> verschillen<strong>de</strong> manieren <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g. Soms geeft een blik<br />

<strong>in</strong> <strong>het</strong> functiehandboek of een oriënterend gesprek bij een bedrijf uit <strong>het</strong> net<strong>werk</strong> <strong>werk</strong>nemers<br />

genoeg <strong>in</strong>spiratie om zelf <strong>in</strong> actie te komen. Is er meer begeleid<strong>in</strong>g nodig, dan kunnen<br />

me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers een functie uit <strong>het</strong> handboek kiezen en daar<strong>in</strong> een oriënteren<strong>de</strong> stage l<strong>op</strong>en. Tij<strong>de</strong>ns<br />

die stage blijft <strong>de</strong> <strong>werk</strong>nemer <strong>in</strong> dienst bij <strong>de</strong> eigen <strong>werk</strong>gever. Wanneer ie<strong>de</strong>reen tevre<strong>de</strong>n is,<br />

wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n van een dienstverband on<strong>de</strong>rzocht.<br />

Resultaten<br />

Uit <strong>de</strong> laatste evaluatie blijkt dat er veel uitwissel<strong>in</strong>gen van <strong>werk</strong>nemers plaatsvon<strong>de</strong>n. Mensen<br />

zijn <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g gekomen door <strong>werk</strong>ervar<strong>in</strong>gsstages, oriënteren<strong>de</strong> gesprekken en <strong>het</strong> uitwisselen<br />

van vacatures. Voor meer <strong>in</strong>formatie: <strong>de</strong> laatste evaluatie is te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n <strong>op</strong> www.perspektief.nl<br />

Kitty Oosterdijk en Miriam B<strong>in</strong>nendijk, Sticht<strong>in</strong>g <strong>de</strong> Waalboog Nijmegen: ‘Een ver<strong>zorg</strong>en<strong>de</strong> uit<br />

een van onze verpleeghuizen is uitgevallen door fysieke klachten. Via <strong>het</strong> net<strong>werk</strong> voor<br />

<strong>in</strong>tersectorale <strong>mobiliteit</strong> heeft ze toen ervar<strong>in</strong>g <strong>op</strong>gedaan als balieme<strong>de</strong><strong>werk</strong>er bij <strong>de</strong> GGD. Nu<br />

heeft ze een vast dienstverband als receptioniste bij Sticht<strong>in</strong>g K<strong>in</strong><strong>de</strong>r<strong>op</strong>vang Nijmegen (KION).’<br />

Betrokken partijen<br />

Het project Intersectorale Mobiliteit is <strong>op</strong>gezet <strong>in</strong> samen<strong>werk</strong><strong>in</strong>g met <strong>het</strong> M<strong>in</strong>isterie Sociale Zaken.<br />

Randvoorwaar<strong>de</strong>n/succesfactoren<br />

• Kle<strong>in</strong>e groep <strong>de</strong>elnemers uit diverse sectoren geeft b<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g en on<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>g vertrouwen;<br />

• Halen en brengen. De <strong>de</strong>uren <strong>op</strong>en zetten voor elkaar’s <strong>werk</strong>nemers;<br />

• (Sub)regionale net<strong>werk</strong>en. Alle regionale net<strong>werk</strong>en vormen samen een lan<strong>de</strong>lijke <strong>de</strong>kk<strong>in</strong>g;<br />

• Focus <strong>op</strong> oriëntatieplaatsen. Natuurlijk wor<strong>de</strong>n er vacatures uitgewisseld en zijn <strong>de</strong>elnemers<br />

<strong>op</strong> zoek naar vaste plaats<strong>in</strong>gen. En dit vanuit een veilige <strong>in</strong>steek: oriëntatieplaatsen;<br />

15


• Sturen <strong>op</strong> actie en resultaat. Eigen <strong>in</strong>zet en betrokkenheid zijn essentieel <strong>in</strong> <strong>het</strong> creëren van<br />

resultaat;<br />

• Enthousiasme van <strong>de</strong>elnemers en kartrekker is <strong>de</strong> basis voor elk net<strong>werk</strong>: ‘what’s <strong>in</strong> it for me’<br />

moet ge<strong>de</strong>gen beantwoord zijn. De kartrekker moet sturen <strong>op</strong> eigen verantwoor<strong>de</strong>lijkheid van<br />

<strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers.<br />

Knelpunten/leermomenten<br />

• Sommige organisaties net<strong>werk</strong>en om ‘<strong>de</strong> boot niet te missen’.maar hebben niet als e<strong>in</strong>ddoel<br />

on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el uit te maken van <strong>het</strong> net<strong>werk</strong>. Echte <strong>de</strong>elname blijft dan uit. Dit heeft grote <strong>in</strong>vloed<br />

<strong>op</strong> alle spelers <strong>in</strong> <strong>het</strong> net<strong>werk</strong>;<br />

• Resultaten en succesverhalen dienen <strong>in</strong> een vroeg stadium goed <strong>in</strong> beeld gebracht te wor<strong>de</strong>n;<br />

• In <strong>de</strong> net<strong>werk</strong>bijeenkomsten en tij<strong>de</strong>ns <strong>op</strong>volgen<strong>de</strong> bijeenkomsten gebeurt veel. Echter, <strong>de</strong>ze<br />

<strong>in</strong>formatie is tot nu toe m<strong>in</strong>imaal vastgelegd;<br />

• Deelname aan <strong>het</strong> net<strong>werk</strong> moet een meer verplicht karakter krijgen. Zodat een constante<br />

groep van <strong>de</strong>elnemers en sectoren ontstaat. Bijvoorbeeld: alleen gemotiveer<strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemers,<br />

vervang<strong>in</strong>g regelen als je niet kunt komen, <strong>de</strong>elnemers met <strong>de</strong> juiste positie <strong>in</strong> een betreffend<br />

bedrijf, m<strong>in</strong>imaal x-aantal bedrijven zijn aangesloten <strong>in</strong> een net<strong>werk</strong>, m<strong>in</strong>imaal x-aantal<br />

diverse sectoren zijn aangesloten <strong>in</strong> een net<strong>werk</strong>, net<strong>werk</strong> dient bekend gemaakt te wor<strong>de</strong>n bij<br />

<strong>de</strong> t<strong>op</strong> van <strong>de</strong> organisatie en samenvoeg<strong>in</strong>g van net<strong>werk</strong>en;<br />

• Methodieken en <strong>het</strong> uitwisselen van kennis, ervar<strong>in</strong>g en <strong>in</strong>formatie moet aansluiten bij <strong>het</strong><br />

doel van <strong>het</strong> net<strong>werk</strong>, afgestemd <strong>op</strong> actuele ontwikkel<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>de</strong> huidige (regionale)<br />

arbeidsmarkt. Dit <strong>in</strong>spireert net<strong>werk</strong>le<strong>de</strong>n tot samen<strong>werk</strong><strong>in</strong>g;<br />

• Meer nadruk leggen <strong>op</strong> match<strong>in</strong>g van vacatures en kandidaten: meer eigen <strong>in</strong>itiatief van<br />

<strong>de</strong>elnemers hier<strong>in</strong>. Dit wil zeggen dui<strong>de</strong>lijkere afspraken maken bij <strong>werk</strong>ervar<strong>in</strong>gsplaatsen,<br />

creatiever omgaan met plaats<strong>in</strong>gen en <strong>werk</strong>ervar<strong>in</strong>gsplaatsen: ‘over je eigen grenzen kijken’.<br />

Feedback<br />

PUUR wil graag ervar<strong>in</strong>gen uitwisselen met ziekenhuizen die ervar<strong>in</strong>gen hebben met<br />

(<strong>mobiliteit</strong>s)net<strong>werk</strong>en. Of ziekenhuizen die <strong>in</strong>teresse hebben om zelf <strong>in</strong> een <strong>de</strong>rgelijk net<strong>werk</strong><br />

<strong>de</strong>el te nemen.<br />

PUUR on<strong>de</strong>rsteunt <strong>de</strong>ze ziekenhuizen graag met alle ervar<strong>in</strong>g, kennis en mid<strong>de</strong>len. Dit <strong>in</strong> <strong>het</strong><br />

ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> w<strong>in</strong>-w<strong>in</strong> voor alle <strong>de</strong>elnemen<strong>de</strong> bedrijven.<br />

Tips<br />

• Houd <strong>het</strong> kle<strong>in</strong> en simpel; start bij één af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g, één leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong> / me<strong>de</strong><strong>werk</strong>er;<br />

• Start met pilots, door kle<strong>in</strong>e groepen mensen kennis laten maken met <strong>het</strong> project. Stimuleer<br />

managers <strong>in</strong> <strong>de</strong> organisatie om me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers bekend te maken met Intersectorale Mobiliteit;<br />

• Committment b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> organisatie is van groot belang. Stel ambassa<strong>de</strong>urs aan die <strong>het</strong> project<br />

uitdragen. Creëer een breed draagvlak door bijvoorbeeld <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g communicatie te<br />

betrekken bij <strong>de</strong> start;<br />

• Verspreid <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len (fol<strong>de</strong>rs, filmpje, functiehandboek) on<strong>de</strong>r geïnteresseer<strong>de</strong><br />

leid<strong>in</strong>ggeven<strong>de</strong>n en me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers;<br />

• Maak concrete afspraken en stel resultaten vast;<br />

• Maak succesverhalen groot; communiceer over succesverhalen. Spoor <strong>de</strong>ze <strong>op</strong> en verspreid ze<br />

<strong>op</strong> een ludieke manier <strong>in</strong> <strong>de</strong> organisatie (laat bijvoorbeeld me<strong>de</strong><strong>werk</strong>ers communiceren over<br />

hun behaal<strong>de</strong> succes).<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact <strong>op</strong>nemen met Yvonne Beckers, telefoon (06) 28771635, email:<br />

beckers@puur.nu, of Christianne Bongers, telefoon (06) 22200685, e-mail:<br />

bongers@puur.nu.<br />

Informatie over <strong>de</strong> net<strong>werk</strong>en, <strong>de</strong>elnemen<strong>de</strong> bedrijven, succesverhalen en producten v<strong>in</strong>d u <strong>op</strong><br />

www.perspektief<strong>in</strong><strong>werk</strong>.nl.<br />

16

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!