Nieuwsbrief 04 - Hoogvlietse Video Club LUX

Voorzitter: M. Hensen
Kleidijk 102
3161 EK Rhoon
Tel. 010-5016605
info@raysland.nl
Secretaris: Petra Musch
Egge 21
3171 DE Poortugaal
Tel.: 010-5012794
Peets2@planet.nl
Vicevoorzitter: M. v.d. Burght
Fazant 18
3191 DB Hoogvliet
Tel. 010-4384259
martinvanderburght@upcmail.nl
Bestuurslid: Anne Kootstra
Maasstraat 25
3161 XG Rhoon
anne.kootstra@xs4all.nl
Penningmeester: M. Rouss
Bongweg 242
3192 NE Hoogvliet
Tel. 010-4166495
Joop.rouss@tiscali.nl
Redactie: J. van Keimpema
Molen ’t Hert 10
3161 KV Rhoon
Tel. 010-4262263
inhetkader@gmail.com
INHOUD
1 van de redaktie
2 activiteitencommissie
3 cameravoering
4 lentekriebels
5 Rhoonse Comedie
1
In het Kader april 2012
C O L O F O N: De Hoogvlietse Video Club ”LUX” is opgericht 8 december 1993. Ingeschreven K.v.K. onder
nummer 40347708. Rekeningnummer: RABOBANK 32.95.46.686 t.n.v. Penningmeester "LUX", M. Rouss.
H.V.C. ”LUX” is aangesloten bij de Nederlandse Organisatie van Audio- visuele Amateurs (NOVA).
De contributie bedraagt € 75,- per jaar. Ook betaalbaar per kwartaal of halfjaar en is inclusief het NOVA-
lidmaatschap. Beëindiging van het lidmaatschap kan slechts geschieden aan het einde van het kalenderjaar
met inachtneming van een opzegtermijn van tenminste vier weken.
Clubavonden: dinsdag om de 14 dagen, van 19:30 tot 22:45 uur.
"De Haven" Emmastraat 9, 3171 AH Poortugaal.

1. Van de redaktie
2
In het Kader april 2012
Zomertijd
De warme zon, daar op het strand,
lopen op slippers, met een ijsje in de hand.
De warme zon, daar in het water,
lopen op blote voeten, steeds een beetje later.
De warme zon, gewoon echt aangenaam weer,
samen gezellig doen, een hele goede sfeer.
De dagen worden langer, de uren tikken zoals het
hoort,
de dagen zijn weer lichter, blij zo stappen we nu
voort.

2. Activiteiten commissie
LUX ACTIVITEITEN COMMISSIE
Invulling Clubavonden voorseizoen 2012
08 mei Buiten filmen met opdracht
22 mei Werkavond
5 juni Afsluitingsavond voorseizoen
3
In het Kader april 2012

3. Cameravoering
Cameravoering
4
In het Kader april 2012
Bij de cameravoering combineert de cameraman vijf variabelen om betekenis toe te kennen aan
het beeld:
het camerastandpunt
het kader of de begrenzing van het beeld
de scherpte en de scherptediepte
de camerabeweging
de nabewerking van de film
Camerastandpunt
De cameravoering is een onderdeel van de beeldtaal en de
opnametechniek.De cameravoering wordt hieronder uitgelegd met
fragmenten uit de film Citizen Kane (1941), de eerste speelfilm van Orson
Welles, die critici als 'beste film aller tijden' beschouwen, onder meer
omwille van de cameravoering.
Orson Welles plaatst de camera laag en schuin en komt zo tot een
kikvorsstandpunt. Let op de scherpe voorgrond en onscherpe
achtergrond.
Het camerastandpunt is de plaats waar de camera staat én de hoek
ervan ten aanzien van het gefilmde. Met een standpunt op ooghoogte
bedoelt men de ooghoogte van het object, niet de ooghoogte van de
cameraman. De plaats van de camera kan laag of hoog zijn en doet
de lijn van de horizon stijgen of dalen. Plaats je de camera op de
grond, ligt de horizon hoog en is er veel voorgrond zichtbaar. Plaats je de camera hoog, dan ligt de
horizon laag. Een beeld met een horizon in krijgt ruimte en diepte.
De camerahoek wordt uitgedrukt in een kikvorsperspectief, ooghoogteperspectief en het
vogelperspectief. Het vogelperspectief toont dat de beheersing bij de kijker of het personage ligt
door wiens ogen je kijkt. Het kikvorsperspectief heeft kracht aan wie in beeld komt, het lijken wel
reuzen. Quentin Tarantino ontwikkelde een eigen soort kikvorsperspectief: de trunkshot, een
camerastandpunt vanuit de autokoffer.
Voorbeeld: In Citizen Kane plaatst Orson Welles de camera vaak laag zoals in deze selectie van
shots.
Het Kader
Filmische en fotografische beelden zijn begrensd door het kader. De
kaderrand snijdt boven, onder, links en rechts een deel uit de
werkelijkheid weg en benadrukt een fragment. In tegenstelling tot de
cameraman, is de kijker zich daar minder van bewust, maar heeft de
uitsnede op een 'onbewust' niveau een effect.
Om de communicatie met de cameraman te vereenvoudigen bestaan
er definities van deze cadrages. Afhankelijk van de afstand tussen
camera en object en de zoominstelling, varieert de beeldgrootte van een big close-up (zeer nabije

5
In het Kader april 2012
opname) tot een extreem long-shot (zeer ruime overzichtsopname):Orson Welles combineert in
deze shot een Big close-up op de achtergrond met een knee shot op de voorgrond. Let op de deepfocus
fotografie.
Een knee shot uit Citizen Kane. Een close-up uit Citizen Kane.
Extra long shot: een zeer ruime opname, waar mensen weinig zichtbaar zijn
Long shot: een ruime opname, mensen volledig zichtbaar en beeldvullend
Knee shot: (American shot) een persoon tot aan de knie
Medium shot: Een medium shot kadreert het lichaam ter hoogte van het middel.
Medium close-up: de buste tot aan de schouders of de borstkas.
Close-up: enkel een deel van de persoon is zichtbaar
Big close-up: een detail
Voorbeeld: De openingsscène van Mathilda gebruikt zeer diverse camerastandpunten en kaders.
Scherptediepte
Niet alle delen van een beeld hoeven even scherp te zijn. Het 'voldoende' scherpe gebied kan zich
vooraan, in het midden of achteraan bevinden, naargelang de klemtoon die de fotograaf of cineast
wil leggen. Die kan er ook voor kiezen om alles of niets scherp te maken. In één shot kan het dat
het beeld verloopt van scherpt naar onscherpte of omgekeerd.
Scherptediepte is het bereik waarin het onscherpte acceptabel. Als zowel objecten op de voorgrond
als in de achtergrond scherp gesteld zijn, spreekt men van een deep-focus, of deepfocusfotografie.
Hoe meer een filmbeeld uitvergroot (een 'blow up', naar de gelijknamige film van
Michelangelo Antonioni uit 1966) wordt, hoe 'waziger'.
Camerabeweging
Een statische camera, gebruikt geen bewegingen. Camerabewegingen zijn divers: een zoom, een
rijdende camera, een draaiende, een op en neer bewegende camera, of een combinatie van deze.
Zoom
Strikt genomen is de zoom geen camerabeweging, maar een lensbeweging. Bij het uitzoomen volgt
er voor de kijker nieuwe informatie en dat maakt het beeld psychologisch interessanter. Men weet
als het ware niet wat komen zal. Bij het inzoomen beklemtoont de cineast iets, hij onderscheidt
hoofd- en bijzaak.
Rijdende camera
Een rijdende camera (ook tracking genoemd) kan vooruit (inrijden) of achteruit (uitrijden). De
camera is hiertoe gemonteerd op een dolly. Pannen (Engels: panning) betekent dat de camera
horizontaal van links naar rechts beweegt om te tonen hoe wijd een landschap is, of om een
totaalbeeld te geven. Beweegt de cameraman van links naar rechts, dan hoeft die niet meer van
rechts naar links te pannen. Dat werkt vervelend, tenzij er nieuwe beeldelementen opduiken.

Voorbeelden:
Vertigo shot
6
In het Kader april 2012
De uitrijdende camera, in de openingsscene van A Clockwork Orange zorgt voor
beeldvernieuwing.
De zijdelings bewegende camera, in The Cook, the Thief, His Wife and Her Lover van Peter
Greenaway.
Er is een verschil tussen inrijden en inzoomen. Een rijder is een verplaatsing van de camera,
waardoor het perspectief verandert, niet de hoek. Bij de zoom verandert de beeldhoek, niet het
perspectief. Daarom heeft een rijder het effect van de verplaatsing van de kijker in de film. De
zoom doet dat niet. Die drukt de toenemende concentratie uit. Een Vertigo shot combineert de rijer
en de zoom met als resultaat een duizelingwekkend effect dat op je evenwicht werkt. De techniek
is genoemd naar de film Vertigo uit 1958 van Hitchcock. Hierbij rijdt de dolly naar achteren, terwijl
de lens van de camera met eenzelfde snelheid inzoomt. Het gefilmde object blijft voor de
toeschouwer even groot maar de achtergrond verandert. Het tegenovergestelde wordt bereikt met
de dolly naar voren rijden en synchroon uitzoomen.
Voorbeeld:
De tilt
Diverse films gebruiken sinds Hitchcock een Vertigo. Deze collage toont diverse fragmenten,
waaronder één subtiele scene uit Jaws
Tilten (van het Engels tilting) is een camerabeweging van onder naar boven bewegen, of
omgekeerd. De tilt wordt gebruikt om te tonen hoe groot een gebouw is, of om de kijker in
spanning te laten, door bijvoorbeeld iemand te filmen vanaf de voeten naar boven toe. Een tilt is
niet hetzelfde als een craneshot.
Crane-shot
Bij een craneshot stijgt (of daalt) een camera hoog boven het onderwerp uit om een overzicht te
krijgen.
Bekende craneshots zijn te zien in:
Orson Welles gebruikt een crane shot uit 1958
De Western High Noon uit 1952
Jean-Luc Godard, in Sympathy for the devil.
De eindscene van Richard Attenboroughs Oh! What a
Lovely War uit 1968 begint bij één oorlogsgraf en
eindigt met een kerkhof en gelijkenissen toont met de
eindscene van The Good, the Bad and the Ugly uit
1966.
De steadicam
Bij beweeglijke scènes in film en sport gebruikt de cameraman soms een steadicam. Deze staat
niet op wielen maar hangt aan de cameraman. Met een steadicam waant de kijker zich in de actie.
Dit wordt een 'subjectieve cameravoering' genoemd. Het begrip staat tegenover een 'objectieve
camera' die afstandelijk registreert.
Een subjectieve camera is ook mogelijk met een gewone camera, door de contouren van een
sleutelgat of een verrekijker voor de lens te plaatsen of door een stuk muur in beeld te brengen.

7
In het Kader april 2012
De toeschouwer wordt zo een voyeur. De steadicam werd het eerst gebruikt in de biografische film
Bound for Glory over Wood Guthrie uit 1976. De techniek werd bij het brede publiek bekend dank
zij Rocky en Marathon Man uit datzelfde jaar 1976. Martin Scorsese en Stanley Kubrick gebruiken
de steadicam in 1980, respectievelijk in Raging Bull en The Shining.
Voorbeelden van een subjectieve camera
Nabewerking
In C'est arrivé près de chez vous zijn diverse scenes erg subjectief: een cameraploeg trekt
mee met een moordenaar en wordt na verloop van tijd betrokken partij.
De openingsscene van Saving Private Rian aan de landing in Normandie
Na of tijdens de opnames zijn de filmbeelden te manipuleren met de instellingen zoals sepia,
zwart-wit... Om het journaal, na de dood van Citizen Kane, er oud en korrelig te laten uit zien,
behandelde editor Robert Wise (latere regisseur van The Sound of Music) de filmband: hij sleepte
die over een stenen vloer en haalde ze door een doek vol zand.
Hans de Bruyn
4. Lentekriebels
Lentekriebels
Overal lees je om je videocamera uit het ”vet” te halen, want het is lente. Een paar weken
voordat het lente werd hadden we mooi weer, daarna is het toch wel
kwakkelweer geworden. Ik heb wel vast een mini DV Head Cleaner
gebruikt om de koppen van de videocamera wat schoner te maken. Ook
een brillendoekje over de lens is nooit weg, want niets is zo vervelend als
je met je opnames thuis komt en het blijkt dat er verschillende blokjes in
je videofilm zitten of rondjes van de achtergebleven regenspetters op de
lens.
Het vervelende van het wisselvallige weer is dat je niet zeker weet of het goed videoweer
blijft. Je gaat met de zon op pad, onderweg wordt het al
bewolkt en voordat je de videocamera hebt ingesteld
begint het ineens te regenen. Ik heb helaas geen
onderwatercamera. Een shot in het zonnetje, tweede
shot is de lucht bewolkt en derde shot regen. Mijn vrouw
zegt dan, dat is de natuur, maar op de videoclub zeggen
ze echter denk je aan de continuïteit.
Themafilmpje over het voorjaar.
Via een e-mail ontvingen de clubleden het verzoek van de programmacommissie om een
kort themafilmpje te maken over het voorjaar. Dit filmpje zou dan op de volgende clubavond
vertoond worden. Bij ons in de buurt staan wel wat bloesembomen, maar dat is alleen te
doen als het prachtig zonnig weer is, verder blijven de videobeelden dan wat statisch.
Om toch aan mijn verplichtingen te voldoen ben ik op een woensdagmiddag naar een
kinderboerderij getogen. Hoewel het groen nog wat ingetogen was door het afgelopen koude
weer, was het op de kinderboerderij in ieder geval een drukte van belang. Allemaal klein
grut onder het toeziend oog van moeder of oma. Een meneer met een zak penen werd
omringd door tal van geitjes en geiten, die los en dartelend over de kinderboerderij liepen.
Dus voor mij een mooie gelegenheid om wat opnames te maken. Verderop nog wat
lammetjes waar genomen en in de schoolklas van de kinderboerderij zag ik kuikentjes,
eierschalen, uitleg over het broeden enz. Dus al met al toch een nieuwe lente. Op de
terugweg brak de zon door.
Jan Krenten

5. Rhoonse Comedie
8
In het Kader april 2012
Rhoonse Comedie ( Miljoenenjacht)
Wederom hebben we opname gemaakt van een toneelstuk. We gebruikte hiervoor
4 camera's met centrale regie voor het aansturen van de camera' mensen. De montage volgt later.
Korte inhoud:
Als je voor een paar miljoen "HET" niet voor je dertigste zal doen, dan ben je een dief van je eigen
portemonnee, volgens het testament van tante Esther. William van Nelle, kortweg Billy genoemd is
de gelukkige erfgenaam, maar net voor zijn dertigste verjaardag dreigt het mis te gaan. Want hoe
verklaar je een ongeklede vrouw, Patty, in je vrijgezellenflatje op de dag dat de notaris de erfenis
komt bespreken.
Wat heeft Nick de postbode hiermee te maken? Na het bezorgen van een aangetekende brief ,
blijkt hij voor de buitenwereld te zijn verdwenen. De agent die dat onderzoekt, ziet overal wel
verdachte zaken in en maakt de zaak alleen maar ingewikkelder. De moeder van Billy ziet de
erfenis liever in haar eigen zakken verdwijnen en komt op de proppen zetten met Annie, een
bedeesd meisje. Via Annie probeert zij de erfenis op slinkse wijze zelf te bemachtigen. Als Jeannet
, de secretaresse van Notaris Pronk ook verschijnt, loopt het bijna uit de hand voor Billy. Want hoe
bewijst hij nou dat hij echt dertig jaar "KUIS" is gebleven, nu alles juist naar het tegenovergestelde
wijst.