Riglyne vir die Produksie van Moutgars - South African Barley ...
Riglyne vir die Produksie van Moutgars - South African Barley ...
Riglyne vir die Produksie van Moutgars - South African Barley ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
RIGLYNE VIR DIE PRODUKSIE VAN MOUTGARS IN DIE NOORD-KAAP (BESPROEIING) 2011<br />
G J Kotzé<br />
SAB Maltings (Pty) Ltd<br />
Posbus 402<br />
KIMBERLEY 8300<br />
Tel: 0861722525<br />
Sel: 082 921 7966<br />
Die effek <strong>van</strong> verskillende produksiefaktore, waar<strong>van</strong> kultivarkeuse, plantdatum, plantdigtheid, stikstofbemesting en<br />
besproeiingskedulering <strong>die</strong> belangrikste is, word gereflekteer in <strong>die</strong> opbrengs en kwaliteit <strong>van</strong> <strong>die</strong> graanoes. Die resultate <strong>van</strong> <strong>die</strong><br />
navorsingsprogram sedert 1991 in <strong>die</strong> besproeiingsgebiede, asook ondervinding onder kommersiële toestande <strong>die</strong> afgelope<br />
aantal jare, stel ons in staat om <strong>die</strong> volgende aanbevelings daar te stel wat kan <strong>die</strong>n as produksieriglyne <strong>vir</strong> moutgarsverbouing<br />
PLANTTELERSREGTE (WET 15 VAN 1976)<br />
Hier<strong>die</strong> wet verskaf wetlike beskerming deur middel <strong>van</strong> planttelersregte aan <strong>die</strong> telers en eienaars <strong>van</strong> kultivars. Die toekenning<br />
<strong>van</strong> regte bepaal dat <strong>die</strong> kultivar nuut, uniform en stabiel moet wees. Beskerming is geldig <strong>vir</strong> 20 jaar. Die regte <strong>van</strong> <strong>die</strong><br />
eienaar/teler behels dat geen party voortplantingsmateriaal (saad) mag vermeerder, voorberei <strong>vir</strong> aanplanting, verkoop, uitvoer,<br />
invoer of in voorraad hou sonder <strong>die</strong> nodige magtiging of lisensie <strong>van</strong> <strong>die</strong> houers <strong>van</strong> <strong>die</strong> reg nie. Die wetgewing maak<br />
voorsiening dat <strong>die</strong> hof ‘n vergoeding <strong>van</strong> R10 000-00 kan toestaan aan <strong>die</strong> houer <strong>van</strong> planttelersreg in geval <strong>van</strong> <strong>die</strong> skending<br />
<strong>van</strong> sy regte.<br />
SAADSERTIFISERING EN TABEL 8, SOOS OMSKRYF IN DIE PLANTVERBETERINGSWET<br />
Die hoofdoel <strong>van</strong> saadsertifisering is om kultivars in stand te hou. Saadwette en regulasies skryf <strong>die</strong> minimum vereistes voor,<br />
terwyl gesertifiseerde saad hoë genetiese standaarde en kwaliteitsvereistes nastreef. Saadsertifisering is ‘n vrywillige aksie wat<br />
deur SANSOR namens <strong>die</strong> Minister <strong>van</strong> Landbou uitgevoer word. As ‘n kultivar egter op Tabel 8 gelys word, is dit onderhewig<br />
aan verpligte sertifisering. Hierdeur word kultivaregtheid en goeie saadkwaliteit gewaarborg, en verskaf dus aan <strong>die</strong> koper (boer)<br />
beskerming en gemoedsrus, asook ‘n beter beheersisteem <strong>vir</strong> <strong>die</strong> opvolging <strong>van</strong> klagtes en eise. Die koste verbonde is sekerlik ‘n<br />
minimale prys <strong>vir</strong> hier<strong>die</strong> gemoedsrus <strong>vir</strong> sowel <strong>die</strong> koper en <strong>die</strong> verkoper <strong>van</strong> gesertifiseerde saad.<br />
GRONDVOORBEREIDING<br />
Grondvoorbereiding <strong>vir</strong> moutgarsverbouing is <strong>die</strong>selfde as <strong>vir</strong> koring. Dit moet beklemtoon word dat ‘n fyn en gelyk saadbed<br />
voorberei moet word. ‘n Ongelyke saadbed lei tot onegalige ontwikkeling <strong>van</strong> <strong>die</strong> gewas en dus ook tot ongelyke rypwording en<br />
swak kwaliteit.<br />
KULTIVARS<br />
Tans is Puma, Coctail <strong>die</strong> aanbevole kultivars <strong>vir</strong> kommersiële produksie <strong>van</strong> moutgars onder besproeïing. Daar word beoog om<br />
hier<strong>die</strong> seisoen 25 000 ton Cocktail, 22 000 ton Puma en 3 000 ton SSG 585 te verbou. Daar moet ook op gelet word dat <strong>die</strong> 2011<br />
seisoen <strong>die</strong> laaste seisoen sal wees wat SSG 585 as moutgars ont<strong>van</strong>g sal word. Hier<strong>die</strong> stap is slegs om <strong>die</strong> laaste saad uit <strong>die</strong><br />
sisteem te kry en geen verdere saad <strong>van</strong> <strong>die</strong> kultivar sal vermeerder word nie en produsente moet dus waak teen terughouding<br />
<strong>van</strong> saad,<br />
Die vermoutingseienskappe <strong>van</strong> hier<strong>die</strong> kultivars verskil en om hier<strong>die</strong> rede moet <strong>die</strong> vermenging <strong>van</strong> kultivars ten alle koste<br />
voorkom word. Dit is dus noodsaaklik dat <strong>die</strong> verskillende kultivars apart vervoer, hanteer en opgeberg word. Saad <strong>van</strong> <strong>die</strong> drie<br />
kommersiële kultivars sal beskikbaar wees by <strong>die</strong> plaaslike koöperasie en slegs by <strong>die</strong> depots soos gestipuleer in <strong>die</strong> kontrak of<br />
anders vooraf gekommunikeer. Alle saad sal met ‘n saadbehandelingsmiddel sowel as ‘n insekdoder behandel wees. Dit is <strong>vir</strong>