You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
wild van water<br />
Lidboekje
2<br />
Beste ouder(s),<br />
Dit boekje staat boordevol leuke tips en handige weetjes over drinken en plassen. Het is bestemd<br />
voor ouders met kinderen in het kleuter- en lager onderwijs.<br />
Dit <strong>Wild</strong> van waterboekje maakt deel uit van een project op school. Op school en in de klassen<br />
wordt er aandacht besteed aan drink- en plasgewoonten. Maar ouders vormen de onmisbare<br />
schakel om kinderen gezonde gewoonten aan te leren.<br />
Ook voor kinderen zijn een aantal spelletjes toegevoegd. U kunt stap voor stap samen met uw<br />
kind de interessante tips en leerrijke opdrachten van Wies en Warre volgen. Haalt uw kind uiteindelijk<br />
het <strong>Wild</strong> van waterbrevet?<br />
Veel succes!<br />
COLOFON<br />
© 2009 Uitgeverij Abimo,<br />
Europark Zuid 9, 9100 Sint-Niklaas, België<br />
www.abimo.net<br />
Auteur Logo Gent vzw<br />
Maakt deel uit van het pakket <strong>Wild</strong> van <strong>Water</strong><br />
Stuurgroep <strong>Wild</strong> van water<br />
Arteveldehogeschool Bachelor in het Onderwijs: Kleuteronderwijs en Lager Onderwijs, Bond Moyson<br />
Oost-Vlaanderen, CLB GO! Gent, CM Midden-Vlaanderen, Departement Milieu en Sociale Zaken Stad<br />
Gent, Departement Onderwijs en Opvoeding Stad Gent, Gezondheidsdienst Stad Gent, GO!ouders<br />
vzw, Hogeschool Gent Departement Lerarenopleiding Bachelor in het onderwijs: Kleuteronderwijs,<br />
Interstedelijk CLB Gent, KOOGO vzw, Liberale Mutualiteit Oost-Vlaanderen, Logo Gent vzw,<br />
PUNC-team UZ Gent, Partena ziekenfonds en partners, Urobel vzw, VCOV vzw, VIG vzw, Vrij CLB regio Gent<br />
Illustraties Marjolein Pottie<br />
Grafische vormgeving Inne <strong>Van</strong> den Bossche<br />
Met steun van
Drinkt uw kind voldoende<br />
water?<br />
De gezondheid van uw kind is belangrijk. Toch is het niet altijd gemakkelijk<br />
de juiste keuzes te maken voor en met uw kind.<br />
Het lichaam bestaat voor 2/3de uit water. Daarom is het belangrijk elke dag voldoende water te<br />
drinken. Kleuters drinken amper een glas water per dag, terwijl het aanbevolen is om 4 glazen<br />
water te drinken. <strong>Water</strong> drinken moet een kind leren … en liefst zo jong mogelijk. Dit boekje kan<br />
hierbij helpen.<br />
Kleuters: 4 glazen water en 3 glazen melk (glazen van 150 ml)<br />
<strong>Van</strong>af 6 jaar: 5 glazen water en 3 glazen melk (glazen van 200 ml)<br />
Waarom?<br />
<strong>Water</strong> is nodig voor de gezondheid van elk kind!<br />
<strong>Water</strong> helpt kinderen zich te concentreren.<br />
<strong>Water</strong> helpt kinderen zich fris en monter te voelen.<br />
<strong>Water</strong> is belangrijk voor sport en spel.<br />
Wat?<br />
<strong>Water</strong> zonder bubbels is de beste keuze: gezond en lekker.<br />
Zoete drankjes (chocomelk, frisdrank, fruitsap, drinkyoghurt …) zijn lekker, maar bewaar ze voor<br />
speciale gelegenheden. Ze maken immers dik, zorgen voor gaatjes in de tanden en veroorzaken<br />
gezondheidsproblemen. Drank met bubbels prikkelt de blaas en maakt het plassen moeilijker.<br />
Wanneer?<br />
Laat uw kind bij voorkeur niet te veel voor en tijdens de maaltijd drinken: dat remt de eetlust.<br />
Verspreid de drinkmomenten over de dag. Spoor uw kind geregeld aan om te drinken. Het dorstgevoel<br />
van kinderen is immers nog niet volledig ontwikkeld.<br />
Tip<br />
Leidingwater wordt sterk gecontroleerd. Een goede kwaliteit voor een<br />
lage prijs! Let op, sommige mineraalwaters zijn geschikt voor een specifi<br />
ek dieet.<br />
3
4<br />
OPDRACHT 1<br />
Drinkt uw kind voldoende? Laat uw kind dagelijks de glaasjes kleuren die het gedronken heeft.<br />
Maandag<br />
Dinsdag<br />
Woensdag<br />
Donderdag<br />
Vrijdag<br />
Zaterdag<br />
Zondag<br />
Heeft uw kind een week lang dagelijks het aantal gedronken glaasjes water gekleurd? Dan verdient<br />
het een pluim en een eerste kruisje in het waterbrevet (zie achteraan). Als uw kind meer water<br />
dan anders gedronken heeft, verdient het een extra schouderklopje. Het streefdoel is dat kleuters<br />
dagelijks 600 ml water drinken en kinderen vanaf 6 jaar 1 liter water.
OPDRACHT 2<br />
Vindt uw kind 10 keer water in het rooster? Deze woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal<br />
verstopt. In ruil krijgt het hiervoor een kruisje in het tweede vak van het brevet!<br />
Oplossing: zie www.wildvanwater.be - ouders<br />
waterZOeKer<br />
5
6<br />
DRINKWATERVOORZIENINGEN<br />
+ - Aandachtspunten<br />
WATERTAP<br />
DRINKBEKER (HERBRUIKBAAR)<br />
DRINKBUS<br />
DRINKFLESJES<br />
(BRON- EN MINERAALWATER)<br />
o Hygiënisch.<br />
o Spaarzaam: het water<br />
blijft niet lopen.<br />
o Voor elk wat wils: er zijn<br />
systemen om aan te sluiten<br />
op de waterleiding en<br />
systemen met bronwater.<br />
o De duwknoppen of kraantjes<br />
moeten dagelijks gereinigd<br />
worden.<br />
o Prijs: blijvende kosten voor<br />
nieuwe waterbidons en bekers.<br />
o Een gebrekkige hygiëne bij de<br />
vervangingen van de bidons<br />
kan zorgen voor besmet water.<br />
o Een watertap aangesloten op<br />
de waterleiding is veel goedkoper<br />
en wordt aanbevolen.<br />
o Een systeem zonder koeling<br />
is energiezuiniger, maar kan<br />
problemen geven bij warm<br />
weer.<br />
o Systemen met een duwknop<br />
zijn duurzamer.<br />
o Kraantjes kunnen afbreken en<br />
zijn duur om te herstellen.<br />
o <strong>Water</strong> bij de hand. o Risico op omstoten. o Reiniging: na elke drinkbeurt of<br />
dagelijks - als de beker bij één<br />
persoon hoort.<br />
o Kies voor een model dat niet<br />
glad wordt (ruwe kunststof).<br />
o Kies voor een model met een<br />
gemakkelijke greep (zoals door<br />
een versmalling in het midden).<br />
o Kies voor een kunststof die niet<br />
gemakkelijk breekt.<br />
o Kies voor een model zonder<br />
scherpe rand, zodat kinderen<br />
zich niet kunnen kwetsen.<br />
o Er bestaan modellen met een<br />
deksel.<br />
o <strong>Water</strong> bij de hand. o Voor de reiniging van een<br />
aantal modellen is een fl essenborstel<br />
noodzakelijk.<br />
o Afsluitbaar.<br />
o <strong>Water</strong> bij de hand.<br />
o Kan nagevuld worden met<br />
(leiding)water.<br />
o Minder milieuvriendelijk dan<br />
bijvoorbeeld herbruikbare<br />
bekers.<br />
o Prijs.<br />
o Dagelijks reinigen.<br />
o Kies voor een gemakkelijk te<br />
reinigen model dat eventueel<br />
ook in de afwasmachine kan.<br />
o Tandartsen raden aan om het<br />
gebruik van een sportdop te<br />
beperken en om af te wisselen<br />
met andere drinkmogelijkheden.<br />
o Een drinkfl esje is maximaal 10<br />
keer te hergebruiken.
<strong>Water</strong>en<br />
<strong>Van</strong> al dat drinken … moeten we plassen. Het potje en het toilet kunnen voor de nodige stress<br />
zorgen. Het is belangrijk om kinderen op een correcte en ontspannen manier te leren plassen. Een<br />
op tien kinderen kampt met een plasprobleem, maar nog veel meer kinderen ervaren het toiletgebeuren<br />
als lastig. Dit boekje kan u helpen om uw kind te leren omgaan met het toiletgebeuren. Wie<br />
van jongs af goed plast, heeft minder kans op problemen later.<br />
Tip: Wist u dat ook jongens beter zittend plassen? Als ze rechtstaand plassen, wordt de blaas niet<br />
volledig geleegd. Het risico op urineweginfecties verhoogt daardoor.<br />
7
8<br />
Het wild van waterlied<br />
Ik heb de hele tijd gespeeld.<br />
Ik heb me geen minuut verveeld.<br />
Nu heb ik dorst, ja dorst, ja dorst, ja dorst!<br />
Wie niet weg is, is gezien<br />
Straks nog tikkertje misschien<br />
Nu heb ik dorst, ja dorst, ja dorst, ja dorst!<br />
Wat mijn lichaam nodig heeft,<br />
Is iets wat niet bruist of kleeft.<br />
Ik laat alle frisdrank staan.<br />
En ik haast me naar de kraan.<br />
Ik ben alleen nog maar wild,<br />
wild, wild, wild van water.<br />
<strong>Wild</strong>, wild, zo wild.<br />
(x2)<br />
Als ik moe ben overdag.<br />
Het zelfs pijn doet als ik lach.<br />
Dan wil ik water, water, water, water!<br />
Als ik niet meer denken kan.<br />
Wil ik graag een toverdrank.<br />
Ja, ik wil water, water, water, water.<br />
Wat mijn lichaam nodig heeft,<br />
Is iets wat niet bruist of kleeft.<br />
Ik laat alle frisdrank staan.<br />
En ik haast me naar de kraan.<br />
Ik ben alleen nog maar wild,<br />
wild, wild, wild van water.<br />
<strong>Wild</strong>, wild, zo wild.<br />
(x2)<br />
Voor de partituur kunt u terecht op www.wildvanwater.be.
Ik ben alleen nog maar wild.<br />
<strong>Wild</strong>.<br />
<strong>Wild</strong>.<br />
Ik ben alleen nog maar wild.<br />
Juffrouw, meester, ik moet plassen.<br />
Kleine pauze zou goed passen.<br />
Kan ik even naar ’t toilet.<br />
Pauze en ik ben gered.<br />
Ik zet me een minuut of twee.<br />
Rustigaan naar de wc.<br />
Niet vergeten door te sassen<br />
en de handen goed te wassen.<br />
Plassen, sassen, handen wassen<br />
Plassen, sassen, handen wassen<br />
Plassen, sassen, handen wassen<br />
Plassen, sassen, handen wassen<br />
<strong>Wild</strong>, wild, wild, wild van water.<br />
<strong>Wild</strong>, wild, zo wild.<br />
Ik ben alleen nog maar wild.<br />
<strong>Wild</strong>, wild, wild van water.<br />
<strong>Wild</strong>, wild, zo wild.<br />
(x3)<br />
Ik ben alleen nog maar wild.<br />
9
10<br />
Het wild van waterkleuterlied<br />
<strong>Water</strong>, water. Wij zijn wild van water.<br />
<strong>Water</strong>, water. Wij zijn wild van water.<br />
<strong>Water</strong> in de douche. <strong>Water</strong> in het bad.<br />
Als ik in de regen speel<br />
dan word ik lekker nat.<br />
<strong>Water</strong>, water. Wij zijn wild van water.<br />
<strong>Water</strong>, water. Wij zijn wild van water.<br />
<strong>Water</strong> in de zee. In de oceaan.<br />
Als ik heel veel dorst heb,<br />
drink ik water uit de kraan.<br />
Voor de partituur kunt u terecht op www.wildvanwater.be.<br />
Op het toilet Voor de partituur kunt u terecht op www.wildvanwater.be.<br />
Is er nog een plekje vrij, ja is er plaats voor mij.<br />
Want ik moet naar het toilet.<br />
Is er nog een plekje vrij, ja is er plaats voor mij.<br />
Want ik moet naar het toilet.<br />
Ik doe mijn broekje naar beneden en ik zet me rustig neer.<br />
Kijk, ik zit op het toilet.<br />
Ik doe mijn broekje naar beneden en ik zet me rustig neer.<br />
Kijk, ik zit op het toilet.<br />
Ik doe mijn broekje netjes aan en was mijn handen aan de kraan.<br />
’t Was weer leuk op het toilet.<br />
Ik doe mijn broekje netjes aan en was mijn handen aan de kraan.<br />
’t Was weer leuk op het toilet.<br />
<strong>Water</strong>, water. Wij zijn wild van water.<br />
<strong>Water</strong>, water. Wij zijn wild van water.<br />
<strong>Water</strong> in de soep. <strong>Water</strong> in mijn glas.<br />
Kijk hoe ik met water en met zeep<br />
mijn handen was.<br />
<strong>Water</strong>, water. Wij zijn wild van water.<br />
<strong>Water</strong>, water. Wij zijn wild van water.<br />
Blub blub blub blub blub blub. Blub blub blub<br />
blub blub.<br />
Blub blub blub blub blub blub blub blub blub<br />
blub blub blub blub.
Plashouding<br />
OPDRACHT 3<br />
Plast uw kind correct? Doe de test en uw kind krijgt een derde kruisje op het waterbrevet. Doet<br />
uw kind het goed? Noteer dan 1. Anders schrijft u 0. Tip: Hang pictogrammen uit op het toilet. Zie<br />
www.wildvanwater.be.<br />
Uw kind gaat op tijd naar het toilet. Het stelt het plassen niet<br />
uit.<br />
Uw kind zit tijdens het plassen en plaatst beide voetjes op<br />
de grond.<br />
Tip: gebruik eventueel een voetsteuntje.<br />
Uw kind ontspant zich tijdens het plassen en perst niet. Het<br />
neemt de tijd en blijft wachten tot de laatste druppel.<br />
Uw kind veegt de poep af in de juiste richting: van voren<br />
naar achteren.<br />
. . ./1<br />
. . ./1<br />
. . ./1<br />
. . ./1<br />
Uw kind spoelt het toilet door. . . ./1<br />
Na het plassen, wast uw kind de handen met zeep. . . ./1<br />
. . . ⁄6<br />
6: Uw kind is een prima plasser!<br />
4-5: Uw kind is op de goede weg, maar kan nog beter.<br />
1-2-3: Veranderen van plasgewoontes kan de gezondheid van uw kind<br />
ten goede komen.<br />
11
12<br />
Plasproblemen<br />
Hoe kunt u plasproblemen herkennen?<br />
De onderstaande kenmerken kunnen mogelijke alarmsignalen zijn.<br />
Heeft u nog vragen of maakt u zich ongerust? Vraag advies bij uw huisarts.<br />
Uw kind moet zich plots haasten naar het toilet en is vaak te laat.<br />
Uw kind moet vaak na enkele seconden opnieuw naar het toilet.<br />
Uw kind heeft last van een urinewegeninfectie of klaagt geregeld over buikpijn.<br />
De urine heeft een slecht ruikende geur.<br />
Uw kind heeft last van genitale jeuk of irritatie.<br />
Uw kind begint na een periode van zindelijkheid opnieuw in bed te plassen.<br />
Uw kind houdt de plas op en weigert op school naar het toilet te gaan.<br />
Uw kind zit vaak te ‘wiebelen’ op de stoel.<br />
Hoe plasproblemen voorkomen?<br />
Zorg dat uw kind voldoende water drinkt en een juiste plashouding aanneemt!
Zindelijkheid<br />
Meestal wordt een kind volledig zindelijk tussen de leeftijd van 2 en 5 jaar. Het kind is dan in staat<br />
om op elk moment en bij elke blaasvulling te plassen. Elk kind heeft een eigen tempo, veel hangt<br />
af van de mentale en motorische ontwikkeling van het kind. Respecteer dit.<br />
Zindelijkheidstraining is eigenlijk niet nodig. Bij een correcte training wint u misschien enkele<br />
maanden, maar vaak wordt het kind onnodig geforceerd. Een geforceerde zindelijkheidstraining<br />
kan tot plasproblemen leiden. De garantie voor een goede ontwikkeling van de blaas is een ontspannen<br />
manier van plassen.<br />
Als ouder bent u volop bezig met het toiletgebeuren bij het zindelijk maken van uw kind. Nochtans<br />
is de blaas pas volledig ontwikkeld als het kind 12 jaar is. Ook als uw kind al droog is, blijft het<br />
toiletgebeuren een belangrijk gegeven.<br />
13
14<br />
Wat is fout?<br />
OPDRACHT 4<br />
Zoekt uw kind de 7 fouten?<br />
Zo krijgt het<br />
het vierde kruisje<br />
op het brevet.<br />
• 1. er ligt een wc-rol op de grond 2. een jongen wacht te lang om te plassen<br />
3. een jongen loopt naar de meisjestoiletten 4. een meisje piept over de<br />
muur 5. een meisje heeft een viskom mee in het toilet 6. er blijven<br />
meisjes hangen/praten aan de toiletten 7. een meisje poetst haar<br />
tanden aan het toilet
Weetjes<br />
Wc-papier is voldoende voor kinderen. Vochtige doekjes kunnen schadelijk zijn voor de huid<br />
en verstoppen de leidingen.<br />
Op handvaten van deuren en kraantjes van wastafels zitten veel meer bacteriën dan op de<br />
wc-bril!<br />
Toiletten thuis zijn soms als een heus paleis ingericht. Dit vergroot de drempel voor<br />
kinderen om minder fantastische toiletten te gebruiken, zoals op school.<br />
De houding van uw kind ten opzichte van het toiletgebeuren kan thuis en op school heel<br />
sterk verschillen. Niet uitzonderlijk houden kinderen de plas op tot thuis. Uw kind drinkt<br />
thuis misschien geregeld, maar niet op school, of omgekeerd. Ga na hoe uw kind op school<br />
omgaat met drinken en plassen. Stelt u problemen vast? Signaleer dit en zoek samen met<br />
de school naar oplossingen.<br />
Meer informatie vindt u op www.wildvanwater.be<br />
15
wild van waterbrevet<br />
Verzamel hier de kruisjes van de <strong>Wild</strong> van wateropdrachten.<br />
Wanneer de kaart van uw kind vol is, is het lid van de <strong>Water</strong>bende van Wies en Warre!<br />
OPDRACHT 1<br />
Goed begonnen,<br />
op naar het<br />
volgende vakje!<br />
OPDRACHT 3<br />
Goed gedaan, nog 1<br />
kruisje te gaan<br />
OPDRACHT 2<br />
Proficiat, je zit al<br />
aan de helft!<br />
OPDRACHT 4<br />
Je bent nu lid van<br />
de <strong>Water</strong>bende,<br />
net als Wies<br />
en Warre! Proficiat!
Change language