Bekijk hier - Parkstad Limburg Theaters
Bekijk hier - Parkstad Limburg Theaters
Bekijk hier - Parkstad Limburg Theaters
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Programma<br />
Naar de roman van<br />
Harry Mulisch<br />
Fotografie Carli Hermès (Unit CMA)
Jeroen Spitzenberger en Tamar van den Dop
welkoM<br />
‘Ik ben de Tweede Wereldoorlog’, zei Harry<br />
Mulisch, kind van een Oostenrijks-Hongaarse<br />
vader en een joodse moeder, over zichzelf.<br />
Met zijn meesterwerk Het stenen bruidsbed<br />
(1959) schreef hij een zeer moedige roman<br />
Synopsis<br />
Het is 1956. Norman Corinth, een tandarts uit<br />
Baltimore, landt op vliegveld Berlin-Tempelhof.<br />
Hij is <strong>hier</strong> officieel op uitnodiging van de<br />
Deutsche Demokratische Republik om deel te<br />
nemen aan een internationaal tandartsencongres<br />
in Dresden. Eigenlijk weet hij niet precies<br />
waaróm hij terugkeert naar de stad, die hij elf<br />
jaar eerder heeft meehelpen vernietigen.<br />
Destijds was hij ook ‘uit de hemel komen<br />
vallen’: zijn bommenwerper werd net voorbij<br />
Dresden neergeschoten. Hij overleefde en<br />
werd opgelapt door de Russen. Op zoek naar<br />
een antwoord op het waarom van deze reis,<br />
wordt het tandartsencongres bijzaak voor<br />
hem. Hij doolt door Dresden. De karkassen<br />
van de huizen vertellen nog steeds van de<br />
vernietiging van 1945. Hij ontmoet mensen<br />
die net zulke levendige herinneringen aan die<br />
fatale nacht hebben als hij. Maar iedereen lijkt<br />
zijn eigen geschiedenis te schrijven. Wie is<br />
slachtoffer, wie is dader, wie is overwinnaar?<br />
Wat is de waarheid? Welke geschiedenis<br />
klopt? Geen enkele. Geplaagd door een<br />
schuldgevoel waarvan hij het bestaan ontkent,<br />
struikelt Corinth door de vernietigde stad.<br />
Hij vindt alleen maar nieuwe vragen. Hella,<br />
de jonge hostess die gelooft in het socialisme,<br />
wordt voor hem een vast baken. Hij rust niet<br />
voordat hij haar in bed heeft gekregen.<br />
Daarna verliest ze elke betekenis. Om houvast<br />
te krijgen gaat hij op zoek naar medestanders.<br />
over daders en slachtoffers in tijden van<br />
oorlog. Het Nationale Toneel maakt met de<br />
toneelbewerking het universum van een van<br />
Nederlands grootste schrijvers zichtbaar.<br />
Welkom bij deze voorstelling.<br />
Professor Schneiderhahn, een verdachte<br />
West-Duitse congresganger, zou zo iemand<br />
kunnen zijn. Schneiderhahn suggereerde iets<br />
met concentratiekampen te maken te hebben<br />
gehad. Wanneer hij óók een oorlogs mis-<br />
dadiger is, kan Corinth zijn isolement<br />
doorbreken, zijn schuld delen en de verantwoordelijkheid<br />
afschuiven: ik was niet de<br />
enige, hij deed het ook. Hij laat Hella navraag<br />
doen naar Schneiderhahns verleden. Daaruit<br />
blijkt dat Schneiderhahn heeft gelogen.<br />
Hij had een topfunctie in een buitenlandse<br />
spionageorganisatie. Hij is dus een goede<br />
Duitser. Door deze mededeling raakt Corinth<br />
in een grote crisis waarin hij het verleden niet<br />
meer weg kan houden. De afschuwelijke<br />
waarheid komt aan het licht: na Dresden<br />
gebombardeerd te hebben, heeft hij op de<br />
mensen geschoten die zich in het water van<br />
de Elbe probeerden te redden.<br />
Een oorlogsmisdaad die hij schaterlachend<br />
met zijn kameraden beging. De cirkel is rond.<br />
Razend rijdt Corinth naar Schneiderhahn en<br />
slaat hem in elkaar. Daarna steekt hij de auto<br />
in brand. Bij het licht van de vlammen leest hij<br />
een krantenknipsel over de opgraving van het<br />
vernietigde Troje. Het krantenknipsel breekt<br />
af met de woorden: “Deze heroïsche<br />
strijder…”. De mogelijkheid zich een<br />
‘heroïsche strijder’ te voelen, bestaat voor<br />
Corinth niet meer. Of hij met deze waarheid<br />
zal kunnen leven, blijft een open vraag.
Zeven notitieS bij Het Stenen bruidSbed<br />
Slachtoffer en dader<br />
Op de vraag of er een duidelijk onderscheid<br />
gemaakt kan worden tussen goed en kwaad,<br />
dader en slachtoffer, gaf Harry Mulisch nooit<br />
antwoord. Norman Corinth bombardeerde<br />
als jongeman verschillende Duitse steden,<br />
Dresden als laatste. Hij is de bevrijder, de<br />
overwinnaar, aanvankelijk volkomen in het<br />
reine met zijn daden: “Hadden wij soms niet<br />
aan moeten komen vliegen om het nest in<br />
puin te gooien?” Maar Corinth is ook slachtoffer<br />
van de oorlog: zijn vliegtuig werd<br />
neergeschoten en hijzelf uit het brandende<br />
wrak geslingerd. Zwaar gewond, overleefde<br />
hij. Zijn gezicht is sindsdien misvormd en<br />
hij vertoont duidelijke symptomen van een<br />
trauma. Er is echter nog iets anders aan de<br />
hand met Corinth. Dat wordt duidelijk<br />
wanneer hij terug is in Dresden. Hoewel hij<br />
Bram Suijker, Vincent Linthorst, Stefan de Walle,<br />
Antoinette Jelgersma, Jeroen Spitzenberger en Sallie Harmsen<br />
het uit alle macht bestrijdt, haalt het verleden<br />
hem in. De overwinnaar blijkt ook een dader<br />
te zijn. Dezelfde tegenstrijdigheden gelden<br />
ook voor de Duitsers die Corinth ontmoet. Zij<br />
zijn weliswaar met de oorlog begonnen, maar<br />
hebben alles verloren. De daders blijken<br />
slachtoffers te zijn. Of neem Schneiderhahn.<br />
Hij heeft vrouw, kind, vader en zuster in de<br />
oorlog verloren, geeft zich uit voor communist,<br />
maar raakt door bepaalde uitspraken<br />
onder verdenking een naziverleden te hebben.<br />
En is Hella, communiste en vroegere concentratiekampgevangene,<br />
misschien zelfs bij de<br />
Stasi? Bij niemand is zeker wat zijn rol en<br />
standpunten zijn. Ook niet bij Günther, de<br />
chauffeur, die enthousiast over zijn ontmoeting<br />
met de Führer vertelt. Of Ludwig, de<br />
heimelijke tegenstander van het huidige<br />
regime.
Gezangen<br />
Corinth kan zijn schuldgevoel niet aan,<br />
daarom is zijn gevoel geblokkeerd. Wanneer<br />
hij niets voelt, voelt hij ook geen schuld. Hij<br />
houdt die blokkade dus graag in stand. Alles<br />
wat hij doet, is een afweermechanisme tegen<br />
het opkomende gevoel van schuld. Corinth<br />
kan alleen maar aan het bombardement<br />
denken als aan een heroïsch wapenfeit, lang<br />
geleden begaan, bezongen als een heldendaad.<br />
In drie Gezangen bezingen Corinth en<br />
zijn kameraden als een koor de aanval op<br />
Dresden. De eerste zang beschrijft de vlucht<br />
naar Dresden, de tweede zang het bombar-<br />
dement zelf en de derde zang het neerschieten<br />
van de Amerikaanse Liberator. De zangen doen<br />
zowel in ritme als in woordkeus aan de Ilias<br />
Pieter van der Sman, Jeroen Spitzenberger,<br />
Vincent Linthorst, Stefan de Walle en Bram Suijker<br />
van Homerus denken. Er is sprake van ‘de<br />
blauwogige held’, ‘de kaartenlistige Harry’,<br />
‘de fiere Frank’ en de ‘edele Archie’. De<br />
Amerikaanse bommenwerper is een ‘heerlijk<br />
luchtschip’. Maar wat ze zeggen staat in<br />
schril contrast tot de Homerische stijl: ‘Ik<br />
geloof dat jij hem had, die Hun!’ of ‘Bommen<br />
los!’ De heroïsche stijl past helemaal niet bij<br />
deze oorlogshandeling en parodieert hem.<br />
Hij zorgt voor een zeer cynisch onderliggend<br />
commentaar.
Antoinette Jelgersma, Jeroen Spitzenberger en Tamar van den Dop<br />
Hella en dresden<br />
In het Dresden van 1956 is het puin weliswaar<br />
geruimd, maar de stad is nog niet opnieuw<br />
opgebouwd. Het centrum is ’s nachts donker,<br />
er staan nauwelijks huizen. Overal ziet men<br />
waarschuwingsborden: ‘Verboden, ook voor<br />
voetgangers’. Elf jaar na het einde van de<br />
oorlog is het ijs nog dun. Op de vraag:<br />
‘Wat deed jij in de oorlog?’, komen geen<br />
gemakkelijke antwoorden. De wonden helen<br />
maar langzaam en de mensen die Corinth<br />
ontmoet, zijn allemaal ooggetuigen. Maar<br />
men voelt ook de sfeer van verandering, die in<br />
Hella’s woorden ligt, wanneer ze de nieuwe<br />
woonwijken verdedigt en haar Amerikaanse<br />
gast probeert te peilen: ‘Alleen de toekomst<br />
bestaat, nietwaar, Herr Doktor?’<br />
Hella’s naam is niet toevallig gekozen. Hij<br />
verwijst naar de Griekse Helena om wie de<br />
Trojaanse oorlog is gevoerd. Zoals Helena<br />
voor de Grieken de personificatie was van<br />
Troje, zo is Hella voor Corinth de personificatie<br />
van Dresden. De méns Hella, die zo<br />
optimistisch naar een nieuwe tijd verlangt,<br />
ontgaat Corinth ten enenmale. De dag nadat<br />
ze zich aan hem heeft gegeven, laat hij haar<br />
ijskoud vallen. Wanneer ze verliefd en<br />
wanhopig op haar bed zit, moet ze vaststellen<br />
dat ze niet in staat is hem te begrijpen. Ze<br />
vergelijkt hem met de vrouwelijke kampbeul<br />
Hildegard in het concentratiekamp, die ook<br />
om onverklaarbare redenen liefde opwekte.<br />
Moordenaars als deze mensen zijn niet te<br />
begrijpen: ‘Het zijn twee werelden, ja, zo<br />
moet ik het zien.’ Hella is Corinths slachtoffer<br />
in 1956, zoals de stad Dresden dat was<br />
in 1945.
eros en thanatos<br />
Norman Corinth is ook in erotisch opzicht<br />
een veroveraar. Binnen een dag verovert hij de<br />
stugge Hella, die zoiets normaal gesproken<br />
nooit zou toestaan. De tweede dag legt hij het<br />
aan met Hella’s assistente Karin en Eugène<br />
– het speelkameraadje van pensionhouder<br />
Ludwig – doet op zijn beurt een poging<br />
Corinth te versieren. Harry Mulisch doorbreekt<br />
een taboe door ook de oorlog erotisch<br />
te laden. In de eerste zang krijgt Corinth een<br />
erectie wanneer hij Dresden nadert met zijn<br />
toestel. Op het moment dat hij met Hella de<br />
liefde bedrijft, herbeleeft Corinth het bombardement<br />
op Dresden in de tweede zang.<br />
Met het ontgrendelen van de bommen mondt<br />
de aanval uit in een hoogtepunt dat in zijn<br />
beschrijving aan een orgasme doet denken:<br />
‘En het heerlijke luchtschip springt op,<br />
steigert en loeit van wellust…’.<br />
Corinth verovert en vernietigt als soldaat en<br />
in zijn privéleven. Hij is een ‘seksbom’ in de<br />
letterlijke zin van het woord: seks en oorlog<br />
verenigen zich in hem. Hella en Dresden zijn<br />
elk voor een nacht de bruid van Corinth – en<br />
worden vernietigd.<br />
Geschiedenis en<br />
antigeschiedenis<br />
Oververmoeid en dronken ontwikkelt Corinth<br />
een theorie over de geschiedenis. Volgens<br />
hem bestaat er een eigenlijke, gecanoniseerde<br />
geschiedenis. Dit is de geschiedenis van de<br />
geest. Ze is bloederig, maar heeft een doel en<br />
heeft gevolgen. Ze is zinvol bloeddorstig, zou<br />
je kunnen zeggen. Bij deze geschiedenis<br />
horen Alexander de Grote, Caesar, de slag bij<br />
Marathon, de slag van Napoleon bij Dresden,<br />
het bombardement op Berlijn en Hamburg.<br />
Daartegenover zet hij de apocriefe geschiedenis,<br />
de antigeschiedenis. Hierin verzamelt hij<br />
gebeurtenissen die nodeloos gruwelijk waren<br />
en zonder doel uitgevoerd werden: de massa-<br />
moorden van de Hunnen, de concentratiekampen,<br />
Attila, Dzjengis Khan en Hitler, het<br />
bloedbad van Aquileia, Auschwitz en het<br />
bombardement op Dresden. Deze gebeurtenissen<br />
plaatst Corinth buiten de tijd, omdat<br />
ze geen doel hadden en ook geen gevolgen.<br />
Bij Mulisch sluit de theorie van de anti-<br />
geschiedenis aan bij het begrip van het Niets,<br />
waarmee hij altijd weer probeerde het Kwaad<br />
te vatten. Het Niets is het zwarte gat, de<br />
doelloosheid van de daden van het Kwaad en<br />
voor Mulisch het eigenlijke Kwaad. Het<br />
Kwaad kent geen wraak, geen opzet, geen<br />
plan of doel, het is alleen maar een gril – het<br />
Niets, de afwezigheid van het denken: ‘Wij<br />
hebben Dresden vernietigd, omdat het<br />
Dresden was, precies zoals de joden geslacht<br />
werden, omdat het joden waren. Daarbuiten:<br />
Niets’, wordt er gezegd in Het stenen bruidsbed.<br />
Tamar van den Dop
Historische feiten<br />
Harry Mulisch werd in 1956 uitgenodigd voor<br />
een internationaal Heinrich Heine-congres in<br />
Weimar. Hij liep toen al een tijd rond met het<br />
plan een roman te schrijven over een oorlogsmisdadiger:<br />
‘In 1956 was ik in de gelegenheid<br />
naar Oost-Duitsland te gaan. Ik maakte<br />
notities in het voormalige kamp Buchenwald<br />
en in het tot museum ingerichte Goethehaus,<br />
waar mijn oorlogsmisdadiger als suppoost<br />
zou zijn ondergedoken, Goethekenner die hij<br />
altijd al was geweest. En ik maakte een<br />
rondreis door de DDR waarbij ik ook in<br />
Dresden kwam. En nu kwam alles pas goed<br />
op losse schroeven te staan, want oog in oog<br />
met die vernietigde stad schreef ik een heel<br />
andere roman. Aan de hand van een Amerikaanse<br />
boordschutter wist ik in dat boek een<br />
grote moot onder te brengen van wat ik te<br />
vertellen had over oorlogsmisdaad.’<br />
Op zijn zo kenmerkende manier van schrijven<br />
verwerkte Mulisch een groot aantal historische<br />
feiten en plaatsen in Het stenen bruidsbed:<br />
Corinth verblijft in de villa San Remo net<br />
buiten Dresden. De grote brand in de<br />
Pieter van der Sman, Jeroen Spitzenberger en Sallie Harmsen<br />
Louisen hof wordt vermeld en er vond zelfs<br />
een tandartsencongres plaats in de jaren<br />
vijftig. Maar het is vreemd dat Mulisch spreekt<br />
van 250.000 doden en dat Corinths vliegtuig<br />
laag over de Elbe vliegt om de mensen in de<br />
rivier te beschieten. De Historikerkommission<br />
in Dresden gaat in haar verslag van 2010 uit<br />
van maximaal 25.000 slachtoffers bij het<br />
bombardement. Bovendien worden duikvluchtaanvallen<br />
op Dresden vrijwel uitgesloten.<br />
De viermotorige bommenwerpers konden niet<br />
zo laag vliegen en jachtvliegtuigen waren niet<br />
met de juiste wapens uitgerust. Deze kennis<br />
stond Mulisch in 1958 niet ter beschikking.<br />
De propagandamachine van de nazi’s was de<br />
belangrijkste oorzaak voor de uiteenlopende<br />
slachtofferaantallen (25.000 tot 500.000) en<br />
de onjuiste berichten over laagvliegers. Maar<br />
ook al zou de aanval van Corinth historisch<br />
gezien niet op deze wijze hebben plaatsgevonden,<br />
toch is hij vanuit dramatisch oogpunt<br />
belangrijk. Hij leidt tot het kernthema van het<br />
verhaal: door deze daad wordt Corinth een<br />
oorlogsmisdadiger.
Harry Mulisch als alchemist<br />
Als schrijver wilde Mulisch niet de gewone<br />
werkelijkheid uitbeelden. Hij wilde door<br />
dromen, mythen en fantastische gebeurtenissen<br />
het alledaagse verbinden met het mysterieuze<br />
en het goddelijke. Hij wilde vrij door tijd<br />
en ruimte kunnen zweven. Daarom noemde<br />
Mulisch zich een ‘literaire alchemist’: ‘Ik<br />
schrijf als alchemist, ik doe en word – en<br />
beide is hetzelfde ding. Mijn schrijven vindt<br />
plaats vóórdat het vertellen en de reflectie<br />
daarop uit elkaar vouwen, zoals in de alchemie<br />
vóór de scheiding in chemie en occultisme.<br />
Mijn schrijven is tegelijkertijd mijn<br />
denken en mijn manier om ervaringen te<br />
verzamelen. Alles wat ik <strong>hier</strong> schrijf en wat ik<br />
ooit zal schrijven, ontdek ik in het schrijven<br />
zelf. Anders zou ik niet schrijven. Dan zou ik<br />
in een kroeg zitten en anekdotes uit mijn<br />
leven vertellen.’ Het stenen bruidsbed is <strong>hier</strong><br />
exemplarisch voor. Het is één groot organisme,<br />
waarin elk onderdeel – ook in tijd en<br />
ruimte – met alle andere verbonden is.<br />
De tentoonstelling die het Letterkundig<br />
Museum in Den Haag op dit moment wijdt<br />
aan Harry Mulisch en Het stenen bruidsbed biedt<br />
daartoe een unieke, ruimtelijke verhalende<br />
ervaring, die de betekenis en de gelaagdheid<br />
van de roman verklaart en de schrijver heel<br />
dichtbij brengt. De tentoonstelling is ingericht<br />
als een literair laboratorium waarin het<br />
alchemistische proces voor ons wordt<br />
ontvouwd. De mythes, Mulisch’ persoonlijke<br />
geschiedenis en de wereldgeschiedenis,<br />
filosofie, natuurwetenschappen, psychologie,<br />
fictie en legendes gaan op mysterieuze wijze<br />
verbindingen met elkaar aan die resulteren in<br />
het verhaal van Het stenen bruidsbed.<br />
Rezy Schumacher<br />
P.S. Op vertoon van uw plaatsbewijs krijgt u 50% korting<br />
op de tentoonstelling in het Letterkundig Museum.<br />
Antoinette Jelgersma en Vincent Linthorst<br />
extra<br />
In Den Haag worden van 28 mei t/m 15 juni<br />
rondom de voorstelling dagelijks activiteiten<br />
zoals themamiddagen, talkshows en inleidingen<br />
georganiseerd. Op dinsdagen en woensdagen<br />
is er een inleiding, op donderdagen een<br />
nagesprek met de makers, elke vrijdag is er<br />
een talkshow. Op 8 juni praat hoogleraar en<br />
Mulischkenner Marita Mathijsen met onder<br />
anderen Connie Palmen, Hans Blom, Kitty<br />
Saal en Marcel van Dam, over de mens, het<br />
stuk, de oorlog en Mulisch’ ideeën over tijd.<br />
Op 15 juni is er een themamiddag over het<br />
verschil tussen rechtvaardig en onrechtvaardig<br />
geweld. We praten met getuigen van<br />
Nederlands oorlogsgeweld, veteranen,<br />
journalisten en het publiek.<br />
Zie nationaletoneel.nl voor het volledige<br />
programma.<br />
Het Nationale Toneel werkt voor Het stenen bruidsbed intensief<br />
samen met het Letter kundig Museum, Het Harry Mulisch Huis en<br />
Uitgeverij De Bezige Bij. De randprogrammering wordt<br />
ondersteund door de M. A. O. C. Gravin van Bylandt Stichting.<br />
harry<br />
mulisch<br />
huis
verwacHt<br />
de ideale Man<br />
In 2011 bewerkte Nobelprijswinnaar Elfriede<br />
Jelinek An ideal Husband, Oscar Wilde’s<br />
boosaardige komedie over publieke moraal.<br />
Jelinek maakt er een niet mis te verstaan<br />
statement over de mores van onze tijd van.<br />
Staatssecretaris Sir Robert Chiltern lijkt in alles<br />
de ideale man, tot zijn vrouw achter de duistere<br />
oorsprong van zijn succes komt.<br />
Regie Theu Boermans, coproductie NTGent<br />
Première 19 okt, tournee t/m 21 dec 2013<br />
MadaMe roSa met anne wil blankers<br />
Ter ere van haar 50-jarig toneeljubileum<br />
regisseert Theu Boermans de grande dame<br />
van het Nederlandse toneel in Madame Rosa.<br />
Zij speelt de rol waarmee Simone Signoret<br />
diepe indruk maakte in de legendarische film<br />
La vie devant soi. Première 21 dec 2013,<br />
tournee t/m 7 mei 2014<br />
foto Kurt Van der Elst<br />
foto Carli Hermès @Unit CMA<br />
creditS<br />
tekst Harry Mulisch<br />
bewerking Stefan Bachmann en<br />
Felicitas Zürcher<br />
vertaling Tom Kleijn<br />
regie Johan Doesburg<br />
regie-assistentie Marjolein Polman,<br />
Ludy Graffelman (stage)<br />
dramaturgie Rezy Schumacher,<br />
Dorike van Genderen (stage)<br />
decorontwerp Bernhard Hammer<br />
kostuumontwerp Sabine Snijders<br />
lichtontwerp Reinier Tweebeeke<br />
i.s.m. Jan Harm Wagner<br />
Muziek (live) en<br />
klankontwerp Harry de Wit,<br />
Guusje Ingen Housz (stage)<br />
video Peter Wilms, Marita Ruyter<br />
Productieleiding Hans Nass<br />
techniek Joop Spies (voorstellingsleider),<br />
Jan Harm Wagner, Lukas Tulkens,<br />
Willie Caspers, Joris Engering,<br />
Jeroen Feelders, Hans Spinnler,<br />
Hans Mooij, Sjoerd Hogendoorn<br />
(stage)<br />
dresser Kiswati van Keulen<br />
Grime ontwerp Cynthia van der Linden<br />
kap&Grime Amber Schiphorst, Bärbel Scheid,<br />
Merel de Roos (stage)<br />
Publiciteit Eline van Lelyveld<br />
educatie Lejo De Hingh<br />
decoratelier nt o.l.v. Hans Rompa<br />
kostuumatelier nt o.l.v. Iris Elströdt; Suet Huy Ho;<br />
Lea Wijfjes en Renée Bonte (stage)<br />
Fotografie Carli Hermès (Unit CMA)<br />
Maurice Haak<br />
castingadviezen Kemna Casting<br />
Met dank aan Edwin Dieperink, Erik Dijkstra,<br />
Jan Kempenaar, Henk Leurs,<br />
Jeroen Lopes Cardozo,<br />
Max van der Meulen, Saskia Meijs,<br />
De Jong total AV-Solutions,<br />
Koekman Militaria, Rob’s Propshop
SPeellijSt<br />
di 28.05 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Try Out | Inleiding<br />
wo 29.05 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Try Out | Inleiding<br />
do 30.05 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Try Out | Nagesprek<br />
vr 31.05 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Try Out | Talkshow<br />
za 01.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Première<br />
di 04.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Inleiding<br />
wo 05.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Inleiding<br />
do 06.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* English surtitles/Nagesprek<br />
vr 07.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Talkshow<br />
za 08.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Themamiddag<br />
di 11.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Inleiding<br />
wo 12.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Inleiding<br />
do 13.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* English surtitles/Nagesprek<br />
vr 14.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Talkshow<br />
za 15.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Themamiddag<br />
za 14.09 20.15 Schiedam Theater aan de Schie 010 2467467<br />
za 21.09 20.00 deventer Deventer Schouwburg 0570 683500<br />
zo 22.09 20.00 utrecht Stadsschouwburg 030 2302023<br />
wo 25.09 20.00 Gouda De Goudse Schouwburg 0182 513750<br />
do 26.09 20.15 Zwolle De Spiegel 038 4288288<br />
vr 27.09 20.15 arnhem Schouwburg Arnhem 026 4437343<br />
za 28.09 20.15 Groningen Stadsschouwburg Groningen 050 3680368<br />
di 01.10 20.00 den bosch Theater aan de Parade 0900 3372723*<br />
wo 02.10 20.00 eindhoven Parktheater Eindhoven 040 2111122<br />
do 03.10 20.00 nijmegen Stadsschouwburg 024 3221100<br />
vr 04.10 20.15 wageningen Junushoff 0317 465500<br />
do 10.10 20.15 alkmaar Theater De Vest 072 5489999<br />
vr 11.10 20.30 amsterdam Stadsschouwburg 020 6242311 English surtitles<br />
za 12.10 20.30 amsterdam Stadsschouwburg 020 6242311<br />
wo 16.10 20.15 assen Theater De Nieuwe Kolk 088 0128550<br />
do 17.10 20.15 Haarlem Stadsschouwburg 023 5121212<br />
vr 18.10 20.15 rotterdam Rotterdamse Schouwburg 010 4118110<br />
za 19.10 20.15 rotterdam Rotterdamse Schouwburg 010 4118110<br />
wo 23.10 20.00 tiel Agnietenhof 0344 673500<br />
do 24.10 20.00 roosendaal Schouwburg De Kring 0165 555555<br />
vr 25.10 20.15 ijmuiden Stadsschouwburg Velsen 0255 515789<br />
za 26.10 20.15 delft Theater De Veste 015 2121312<br />
di 29.10 20.15 leiden Leidse Schouwburg 0900 9001705*<br />
do 31.10 20.00 Sittard Stadsschouwburg Sittard-Geleen 046 4524400<br />
vr 01.11 20.15 tilburg <strong>Theaters</strong> Tilburg 013 5432220<br />
za 02.11 20.00 amstelveen Schouwburg Amstelveen 020 5475175<br />
di 05.11 20.00 apeldoorn Schouwburg Orpheus 0900 1230123*<br />
wo 06.11 20.00 Heerlen Theater Heerlen 045 5716607<br />
do 07.11 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789*<br />
vr 08.11 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789*<br />
za 09.11 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789*<br />
*10 cpm<br />
Wijzigingen voorbehouden, voor actuele speeldata en tijden kijk op de website van het desbetreffende theater.
olverdelinG<br />
norman corinth<br />
Jeroen Spitzenberger<br />
Hella viebahn<br />
Tamar van den Dop<br />
alexander Schneiderhahn/archie<br />
Stefan de Walle<br />
ludwig/Frank<br />
Pieter van der Sman<br />
Slachtoffer bombardement/Harry<br />
Vincent Linthorst<br />
Slachtoffer bombardement/verteller<br />
Antoinette Jelgersma<br />
eugène/karin/verteller<br />
Sallie Harmsen<br />
Günther/Patrick<br />
Bram Suijker<br />
Speel<br />
uw rol<br />
Het Nationale Toneel is het stadsgezelschap<br />
van Den Haag en een van de<br />
grote theatergezelschappen van Nederland.<br />
Wij vertellen de verhalen van<br />
onze tijd, voor mensen in onze tijd<br />
aan de hand van het klassieke en<br />
moderne theaterrepertoire en<br />
toneelbewerkingen van topliteratuur<br />
en jeugdtheater. Theater dat je raakt,<br />
vermaakt en aanzet tot nadenken –<br />
dat is waar het Nationale Toneel en<br />
NTjong voor staan.<br />
nt educatie<br />
NT Educatie organiseert in<br />
samenwerking met het Letterkundig<br />
Museum rondom Het stenen bruidsbed<br />
diverse activiteiten. Voor meer info:<br />
Lejo De Hingh, 070 3181485,<br />
lejo.dehingh@nationaletoneel.nl.<br />
nt nieuwS<br />
Meld je aan via nationaletoneel.nl<br />
en ontvang alle nieuwtjes van het<br />
Nationale Toneel in je inbox.<br />
Liever Facebook of Twitter?<br />
Volg ons nationaletoneel<br />
Het Nationale Toneel wordt ondersteund door:<br />
Het Ministerie van OCW en de Gemeente Den Haag<br />
De Koninklijke Schouwburg en het Nationale Toneel<br />
in Den Haag bieden u in de mooiste theaterzaal van<br />
Nederland vele inspirerende toneelvoorstellingen.<br />
Steun ons en geniet naast uw theaterbezoek van<br />
vele privileges. Kom dichterbij en beleef meer!<br />
www.ksnt.nl<br />
ontwerp hollandse meesters druk DonMail