13.09.2013 Views

Bekijk hier - Parkstad Limburg Theaters

Bekijk hier - Parkstad Limburg Theaters

Bekijk hier - Parkstad Limburg Theaters

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Programma<br />

Naar de roman van<br />

Harry Mulisch<br />

Fotografie Carli Hermès (Unit CMA)


Jeroen Spitzenberger en Tamar van den Dop


welkoM<br />

‘Ik ben de Tweede Wereldoorlog’, zei Harry<br />

Mulisch, kind van een Oostenrijks-Hongaarse<br />

vader en een joodse moeder, over zichzelf.<br />

Met zijn meesterwerk Het stenen bruidsbed<br />

(1959) schreef hij een zeer moedige roman<br />

Synopsis<br />

Het is 1956. Norman Corinth, een tandarts uit<br />

Baltimore, landt op vliegveld Berlin-Tempelhof.<br />

Hij is <strong>hier</strong> officieel op uitnodiging van de<br />

Deutsche Demokratische Republik om deel te<br />

nemen aan een internationaal tandartsencongres<br />

in Dresden. Eigenlijk weet hij niet precies<br />

waaróm hij terugkeert naar de stad, die hij elf<br />

jaar eerder heeft meehelpen vernietigen.<br />

Destijds was hij ook ‘uit de hemel komen<br />

vallen’: zijn bommenwerper werd net voorbij<br />

Dresden neergeschoten. Hij overleefde en<br />

werd opgelapt door de Russen. Op zoek naar<br />

een antwoord op het waarom van deze reis,<br />

wordt het tandartsencongres bijzaak voor<br />

hem. Hij doolt door Dresden. De karkassen<br />

van de huizen vertellen nog steeds van de<br />

vernietiging van 1945. Hij ontmoet mensen<br />

die net zulke levendige herinneringen aan die<br />

fatale nacht hebben als hij. Maar iedereen lijkt<br />

zijn eigen geschiedenis te schrijven. Wie is<br />

slachtoffer, wie is dader, wie is overwinnaar?<br />

Wat is de waarheid? Welke geschiedenis<br />

klopt? Geen enkele. Geplaagd door een<br />

schuldgevoel waarvan hij het bestaan ontkent,<br />

struikelt Corinth door de vernietigde stad.<br />

Hij vindt alleen maar nieuwe vragen. Hella,<br />

de jonge hostess die gelooft in het socialisme,<br />

wordt voor hem een vast baken. Hij rust niet<br />

voordat hij haar in bed heeft gekregen.<br />

Daarna verliest ze elke betekenis. Om houvast<br />

te krijgen gaat hij op zoek naar medestanders.<br />

over daders en slachtoffers in tijden van<br />

oorlog. Het Nationale Toneel maakt met de<br />

toneelbewerking het universum van een van<br />

Nederlands grootste schrijvers zichtbaar.<br />

Welkom bij deze voorstelling.<br />

Professor Schneiderhahn, een verdachte<br />

West-Duitse congresganger, zou zo iemand<br />

kunnen zijn. Schneiderhahn suggereerde iets<br />

met concentratiekampen te maken te hebben<br />

gehad. Wanneer hij óók een oorlogs mis-<br />

dadiger is, kan Corinth zijn isolement<br />

doorbreken, zijn schuld delen en de verantwoordelijkheid<br />

afschuiven: ik was niet de<br />

enige, hij deed het ook. Hij laat Hella navraag<br />

doen naar Schneiderhahns verleden. Daaruit<br />

blijkt dat Schneiderhahn heeft gelogen.<br />

Hij had een topfunctie in een buitenlandse<br />

spionageorganisatie. Hij is dus een goede<br />

Duitser. Door deze mededeling raakt Corinth<br />

in een grote crisis waarin hij het verleden niet<br />

meer weg kan houden. De afschuwelijke<br />

waarheid komt aan het licht: na Dresden<br />

gebombardeerd te hebben, heeft hij op de<br />

mensen geschoten die zich in het water van<br />

de Elbe probeerden te redden.<br />

Een oorlogsmisdaad die hij schaterlachend<br />

met zijn kameraden beging. De cirkel is rond.<br />

Razend rijdt Corinth naar Schneiderhahn en<br />

slaat hem in elkaar. Daarna steekt hij de auto<br />

in brand. Bij het licht van de vlammen leest hij<br />

een krantenknipsel over de opgraving van het<br />

vernietigde Troje. Het krantenknipsel breekt<br />

af met de woorden: “Deze heroïsche<br />

strijder…”. De mogelijkheid zich een<br />

‘heroïsche strijder’ te voelen, bestaat voor<br />

Corinth niet meer. Of hij met deze waarheid<br />

zal kunnen leven, blijft een open vraag.


Zeven notitieS bij Het Stenen bruidSbed<br />

Slachtoffer en dader<br />

Op de vraag of er een duidelijk onderscheid<br />

gemaakt kan worden tussen goed en kwaad,<br />

dader en slachtoffer, gaf Harry Mulisch nooit<br />

antwoord. Norman Corinth bombardeerde<br />

als jongeman verschillende Duitse steden,<br />

Dresden als laatste. Hij is de bevrijder, de<br />

overwinnaar, aanvankelijk volkomen in het<br />

reine met zijn daden: “Hadden wij soms niet<br />

aan moeten komen vliegen om het nest in<br />

puin te gooien?” Maar Corinth is ook slachtoffer<br />

van de oorlog: zijn vliegtuig werd<br />

neergeschoten en hijzelf uit het brandende<br />

wrak geslingerd. Zwaar gewond, overleefde<br />

hij. Zijn gezicht is sindsdien misvormd en<br />

hij vertoont duidelijke symptomen van een<br />

trauma. Er is echter nog iets anders aan de<br />

hand met Corinth. Dat wordt duidelijk<br />

wanneer hij terug is in Dresden. Hoewel hij<br />

Bram Suijker, Vincent Linthorst, Stefan de Walle,<br />

Antoinette Jelgersma, Jeroen Spitzenberger en Sallie Harmsen<br />

het uit alle macht bestrijdt, haalt het verleden<br />

hem in. De overwinnaar blijkt ook een dader<br />

te zijn. Dezelfde tegenstrijdigheden gelden<br />

ook voor de Duitsers die Corinth ontmoet. Zij<br />

zijn weliswaar met de oorlog begonnen, maar<br />

hebben alles verloren. De daders blijken<br />

slachtoffers te zijn. Of neem Schneiderhahn.<br />

Hij heeft vrouw, kind, vader en zuster in de<br />

oorlog verloren, geeft zich uit voor communist,<br />

maar raakt door bepaalde uitspraken<br />

onder verdenking een naziverleden te hebben.<br />

En is Hella, communiste en vroegere concentratiekampgevangene,<br />

misschien zelfs bij de<br />

Stasi? Bij niemand is zeker wat zijn rol en<br />

standpunten zijn. Ook niet bij Günther, de<br />

chauffeur, die enthousiast over zijn ontmoeting<br />

met de Führer vertelt. Of Ludwig, de<br />

heimelijke tegenstander van het huidige<br />

regime.


Gezangen<br />

Corinth kan zijn schuldgevoel niet aan,<br />

daarom is zijn gevoel geblokkeerd. Wanneer<br />

hij niets voelt, voelt hij ook geen schuld. Hij<br />

houdt die blokkade dus graag in stand. Alles<br />

wat hij doet, is een afweermechanisme tegen<br />

het opkomende gevoel van schuld. Corinth<br />

kan alleen maar aan het bombardement<br />

denken als aan een heroïsch wapenfeit, lang<br />

geleden begaan, bezongen als een heldendaad.<br />

In drie Gezangen bezingen Corinth en<br />

zijn kameraden als een koor de aanval op<br />

Dresden. De eerste zang beschrijft de vlucht<br />

naar Dresden, de tweede zang het bombar-<br />

dement zelf en de derde zang het neerschieten<br />

van de Amerikaanse Liberator. De zangen doen<br />

zowel in ritme als in woordkeus aan de Ilias<br />

Pieter van der Sman, Jeroen Spitzenberger,<br />

Vincent Linthorst, Stefan de Walle en Bram Suijker<br />

van Homerus denken. Er is sprake van ‘de<br />

blauwogige held’, ‘de kaartenlistige Harry’,<br />

‘de fiere Frank’ en de ‘edele Archie’. De<br />

Amerikaanse bommenwerper is een ‘heerlijk<br />

luchtschip’. Maar wat ze zeggen staat in<br />

schril contrast tot de Homerische stijl: ‘Ik<br />

geloof dat jij hem had, die Hun!’ of ‘Bommen<br />

los!’ De heroïsche stijl past helemaal niet bij<br />

deze oorlogshandeling en parodieert hem.<br />

Hij zorgt voor een zeer cynisch onderliggend<br />

commentaar.


Antoinette Jelgersma, Jeroen Spitzenberger en Tamar van den Dop<br />

Hella en dresden<br />

In het Dresden van 1956 is het puin weliswaar<br />

geruimd, maar de stad is nog niet opnieuw<br />

opgebouwd. Het centrum is ’s nachts donker,<br />

er staan nauwelijks huizen. Overal ziet men<br />

waarschuwingsborden: ‘Verboden, ook voor<br />

voetgangers’. Elf jaar na het einde van de<br />

oorlog is het ijs nog dun. Op de vraag:<br />

‘Wat deed jij in de oorlog?’, komen geen<br />

gemakkelijke antwoorden. De wonden helen<br />

maar langzaam en de mensen die Corinth<br />

ontmoet, zijn allemaal ooggetuigen. Maar<br />

men voelt ook de sfeer van verandering, die in<br />

Hella’s woorden ligt, wanneer ze de nieuwe<br />

woonwijken verdedigt en haar Amerikaanse<br />

gast probeert te peilen: ‘Alleen de toekomst<br />

bestaat, nietwaar, Herr Doktor?’<br />

Hella’s naam is niet toevallig gekozen. Hij<br />

verwijst naar de Griekse Helena om wie de<br />

Trojaanse oorlog is gevoerd. Zoals Helena<br />

voor de Grieken de personificatie was van<br />

Troje, zo is Hella voor Corinth de personificatie<br />

van Dresden. De méns Hella, die zo<br />

optimistisch naar een nieuwe tijd verlangt,<br />

ontgaat Corinth ten enenmale. De dag nadat<br />

ze zich aan hem heeft gegeven, laat hij haar<br />

ijskoud vallen. Wanneer ze verliefd en<br />

wanhopig op haar bed zit, moet ze vaststellen<br />

dat ze niet in staat is hem te begrijpen. Ze<br />

vergelijkt hem met de vrouwelijke kampbeul<br />

Hildegard in het concentratiekamp, die ook<br />

om onverklaarbare redenen liefde opwekte.<br />

Moordenaars als deze mensen zijn niet te<br />

begrijpen: ‘Het zijn twee werelden, ja, zo<br />

moet ik het zien.’ Hella is Corinths slachtoffer<br />

in 1956, zoals de stad Dresden dat was<br />

in 1945.


eros en thanatos<br />

Norman Corinth is ook in erotisch opzicht<br />

een veroveraar. Binnen een dag verovert hij de<br />

stugge Hella, die zoiets normaal gesproken<br />

nooit zou toestaan. De tweede dag legt hij het<br />

aan met Hella’s assistente Karin en Eugène<br />

– het speelkameraadje van pensionhouder<br />

Ludwig – doet op zijn beurt een poging<br />

Corinth te versieren. Harry Mulisch doorbreekt<br />

een taboe door ook de oorlog erotisch<br />

te laden. In de eerste zang krijgt Corinth een<br />

erectie wanneer hij Dresden nadert met zijn<br />

toestel. Op het moment dat hij met Hella de<br />

liefde bedrijft, herbeleeft Corinth het bombardement<br />

op Dresden in de tweede zang.<br />

Met het ontgrendelen van de bommen mondt<br />

de aanval uit in een hoogtepunt dat in zijn<br />

beschrijving aan een orgasme doet denken:<br />

‘En het heerlijke luchtschip springt op,<br />

steigert en loeit van wellust…’.<br />

Corinth verovert en vernietigt als soldaat en<br />

in zijn privéleven. Hij is een ‘seksbom’ in de<br />

letterlijke zin van het woord: seks en oorlog<br />

verenigen zich in hem. Hella en Dresden zijn<br />

elk voor een nacht de bruid van Corinth – en<br />

worden vernietigd.<br />

Geschiedenis en<br />

antigeschiedenis<br />

Oververmoeid en dronken ontwikkelt Corinth<br />

een theorie over de geschiedenis. Volgens<br />

hem bestaat er een eigenlijke, gecanoniseerde<br />

geschiedenis. Dit is de geschiedenis van de<br />

geest. Ze is bloederig, maar heeft een doel en<br />

heeft gevolgen. Ze is zinvol bloeddorstig, zou<br />

je kunnen zeggen. Bij deze geschiedenis<br />

horen Alexander de Grote, Caesar, de slag bij<br />

Marathon, de slag van Napoleon bij Dresden,<br />

het bombardement op Berlijn en Hamburg.<br />

Daartegenover zet hij de apocriefe geschiedenis,<br />

de antigeschiedenis. Hierin verzamelt hij<br />

gebeurtenissen die nodeloos gruwelijk waren<br />

en zonder doel uitgevoerd werden: de massa-<br />

moorden van de Hunnen, de concentratiekampen,<br />

Attila, Dzjengis Khan en Hitler, het<br />

bloedbad van Aquileia, Auschwitz en het<br />

bombardement op Dresden. Deze gebeurtenissen<br />

plaatst Corinth buiten de tijd, omdat<br />

ze geen doel hadden en ook geen gevolgen.<br />

Bij Mulisch sluit de theorie van de anti-<br />

geschiedenis aan bij het begrip van het Niets,<br />

waarmee hij altijd weer probeerde het Kwaad<br />

te vatten. Het Niets is het zwarte gat, de<br />

doelloosheid van de daden van het Kwaad en<br />

voor Mulisch het eigenlijke Kwaad. Het<br />

Kwaad kent geen wraak, geen opzet, geen<br />

plan of doel, het is alleen maar een gril – het<br />

Niets, de afwezigheid van het denken: ‘Wij<br />

hebben Dresden vernietigd, omdat het<br />

Dresden was, precies zoals de joden geslacht<br />

werden, omdat het joden waren. Daarbuiten:<br />

Niets’, wordt er gezegd in Het stenen bruidsbed.<br />

Tamar van den Dop


Historische feiten<br />

Harry Mulisch werd in 1956 uitgenodigd voor<br />

een internationaal Heinrich Heine-congres in<br />

Weimar. Hij liep toen al een tijd rond met het<br />

plan een roman te schrijven over een oorlogsmisdadiger:<br />

‘In 1956 was ik in de gelegenheid<br />

naar Oost-Duitsland te gaan. Ik maakte<br />

notities in het voormalige kamp Buchenwald<br />

en in het tot museum ingerichte Goethehaus,<br />

waar mijn oorlogsmisdadiger als suppoost<br />

zou zijn ondergedoken, Goethekenner die hij<br />

altijd al was geweest. En ik maakte een<br />

rondreis door de DDR waarbij ik ook in<br />

Dresden kwam. En nu kwam alles pas goed<br />

op losse schroeven te staan, want oog in oog<br />

met die vernietigde stad schreef ik een heel<br />

andere roman. Aan de hand van een Amerikaanse<br />

boordschutter wist ik in dat boek een<br />

grote moot onder te brengen van wat ik te<br />

vertellen had over oorlogsmisdaad.’<br />

Op zijn zo kenmerkende manier van schrijven<br />

verwerkte Mulisch een groot aantal historische<br />

feiten en plaatsen in Het stenen bruidsbed:<br />

Corinth verblijft in de villa San Remo net<br />

buiten Dresden. De grote brand in de<br />

Pieter van der Sman, Jeroen Spitzenberger en Sallie Harmsen<br />

Louisen hof wordt vermeld en er vond zelfs<br />

een tandartsencongres plaats in de jaren<br />

vijftig. Maar het is vreemd dat Mulisch spreekt<br />

van 250.000 doden en dat Corinths vliegtuig<br />

laag over de Elbe vliegt om de mensen in de<br />

rivier te beschieten. De Historikerkommission<br />

in Dresden gaat in haar verslag van 2010 uit<br />

van maximaal 25.000 slachtoffers bij het<br />

bombardement. Bovendien worden duikvluchtaanvallen<br />

op Dresden vrijwel uitgesloten.<br />

De viermotorige bommenwerpers konden niet<br />

zo laag vliegen en jachtvliegtuigen waren niet<br />

met de juiste wapens uitgerust. Deze kennis<br />

stond Mulisch in 1958 niet ter beschikking.<br />

De propagandamachine van de nazi’s was de<br />

belangrijkste oorzaak voor de uiteenlopende<br />

slachtofferaantallen (25.000 tot 500.000) en<br />

de onjuiste berichten over laagvliegers. Maar<br />

ook al zou de aanval van Corinth historisch<br />

gezien niet op deze wijze hebben plaatsgevonden,<br />

toch is hij vanuit dramatisch oogpunt<br />

belangrijk. Hij leidt tot het kernthema van het<br />

verhaal: door deze daad wordt Corinth een<br />

oorlogsmisdadiger.


Harry Mulisch als alchemist<br />

Als schrijver wilde Mulisch niet de gewone<br />

werkelijkheid uitbeelden. Hij wilde door<br />

dromen, mythen en fantastische gebeurtenissen<br />

het alledaagse verbinden met het mysterieuze<br />

en het goddelijke. Hij wilde vrij door tijd<br />

en ruimte kunnen zweven. Daarom noemde<br />

Mulisch zich een ‘literaire alchemist’: ‘Ik<br />

schrijf als alchemist, ik doe en word – en<br />

beide is hetzelfde ding. Mijn schrijven vindt<br />

plaats vóórdat het vertellen en de reflectie<br />

daarop uit elkaar vouwen, zoals in de alchemie<br />

vóór de scheiding in chemie en occultisme.<br />

Mijn schrijven is tegelijkertijd mijn<br />

denken en mijn manier om ervaringen te<br />

verzamelen. Alles wat ik <strong>hier</strong> schrijf en wat ik<br />

ooit zal schrijven, ontdek ik in het schrijven<br />

zelf. Anders zou ik niet schrijven. Dan zou ik<br />

in een kroeg zitten en anekdotes uit mijn<br />

leven vertellen.’ Het stenen bruidsbed is <strong>hier</strong><br />

exemplarisch voor. Het is één groot organisme,<br />

waarin elk onderdeel – ook in tijd en<br />

ruimte – met alle andere verbonden is.<br />

De tentoonstelling die het Letterkundig<br />

Museum in Den Haag op dit moment wijdt<br />

aan Harry Mulisch en Het stenen bruidsbed biedt<br />

daartoe een unieke, ruimtelijke verhalende<br />

ervaring, die de betekenis en de gelaagdheid<br />

van de roman verklaart en de schrijver heel<br />

dichtbij brengt. De tentoonstelling is ingericht<br />

als een literair laboratorium waarin het<br />

alchemistische proces voor ons wordt<br />

ontvouwd. De mythes, Mulisch’ persoonlijke<br />

geschiedenis en de wereldgeschiedenis,<br />

filosofie, natuurwetenschappen, psychologie,<br />

fictie en legendes gaan op mysterieuze wijze<br />

verbindingen met elkaar aan die resulteren in<br />

het verhaal van Het stenen bruidsbed.<br />

Rezy Schumacher<br />

P.S. Op vertoon van uw plaatsbewijs krijgt u 50% korting<br />

op de tentoonstelling in het Letterkundig Museum.<br />

Antoinette Jelgersma en Vincent Linthorst<br />

extra<br />

In Den Haag worden van 28 mei t/m 15 juni<br />

rondom de voorstelling dagelijks activiteiten<br />

zoals themamiddagen, talkshows en inleidingen<br />

georganiseerd. Op dinsdagen en woensdagen<br />

is er een inleiding, op donderdagen een<br />

nagesprek met de makers, elke vrijdag is er<br />

een talkshow. Op 8 juni praat hoogleraar en<br />

Mulischkenner Marita Mathijsen met onder<br />

anderen Connie Palmen, Hans Blom, Kitty<br />

Saal en Marcel van Dam, over de mens, het<br />

stuk, de oorlog en Mulisch’ ideeën over tijd.<br />

Op 15 juni is er een themamiddag over het<br />

verschil tussen rechtvaardig en onrechtvaardig<br />

geweld. We praten met getuigen van<br />

Nederlands oorlogsgeweld, veteranen,<br />

journalisten en het publiek.<br />

Zie nationaletoneel.nl voor het volledige<br />

programma.<br />

Het Nationale Toneel werkt voor Het stenen bruidsbed intensief<br />

samen met het Letter kundig Museum, Het Harry Mulisch Huis en<br />

Uitgeverij De Bezige Bij. De randprogrammering wordt<br />

ondersteund door de M. A. O. C. Gravin van Bylandt Stichting.<br />

harry<br />

mulisch<br />

huis


verwacHt<br />

de ideale Man<br />

In 2011 bewerkte Nobelprijswinnaar Elfriede<br />

Jelinek An ideal Husband, Oscar Wilde’s<br />

boosaardige komedie over publieke moraal.<br />

Jelinek maakt er een niet mis te verstaan<br />

statement over de mores van onze tijd van.<br />

Staatssecretaris Sir Robert Chiltern lijkt in alles<br />

de ideale man, tot zijn vrouw achter de duistere<br />

oorsprong van zijn succes komt.<br />

Regie Theu Boermans, coproductie NTGent<br />

Première 19 okt, tournee t/m 21 dec 2013<br />

MadaMe roSa met anne wil blankers<br />

Ter ere van haar 50-jarig toneeljubileum<br />

regisseert Theu Boermans de grande dame<br />

van het Nederlandse toneel in Madame Rosa.<br />

Zij speelt de rol waarmee Simone Signoret<br />

diepe indruk maakte in de legendarische film<br />

La vie devant soi. Première 21 dec 2013,<br />

tournee t/m 7 mei 2014<br />

foto Kurt Van der Elst<br />

foto Carli Hermès @Unit CMA<br />

creditS<br />

tekst Harry Mulisch<br />

bewerking Stefan Bachmann en<br />

Felicitas Zürcher<br />

vertaling Tom Kleijn<br />

regie Johan Doesburg<br />

regie-assistentie Marjolein Polman,<br />

Ludy Graffelman (stage)<br />

dramaturgie Rezy Schumacher,<br />

Dorike van Genderen (stage)<br />

decorontwerp Bernhard Hammer<br />

kostuumontwerp Sabine Snijders<br />

lichtontwerp Reinier Tweebeeke<br />

i.s.m. Jan Harm Wagner<br />

Muziek (live) en<br />

klankontwerp Harry de Wit,<br />

Guusje Ingen Housz (stage)<br />

video Peter Wilms, Marita Ruyter<br />

Productieleiding Hans Nass<br />

techniek Joop Spies (voorstellingsleider),<br />

Jan Harm Wagner, Lukas Tulkens,<br />

Willie Caspers, Joris Engering,<br />

Jeroen Feelders, Hans Spinnler,<br />

Hans Mooij, Sjoerd Hogendoorn<br />

(stage)<br />

dresser Kiswati van Keulen<br />

Grime ontwerp Cynthia van der Linden<br />

kap&Grime Amber Schiphorst, Bärbel Scheid,<br />

Merel de Roos (stage)<br />

Publiciteit Eline van Lelyveld<br />

educatie Lejo De Hingh<br />

decoratelier nt o.l.v. Hans Rompa<br />

kostuumatelier nt o.l.v. Iris Elströdt; Suet Huy Ho;<br />

Lea Wijfjes en Renée Bonte (stage)<br />

Fotografie Carli Hermès (Unit CMA)<br />

Maurice Haak<br />

castingadviezen Kemna Casting<br />

Met dank aan Edwin Dieperink, Erik Dijkstra,<br />

Jan Kempenaar, Henk Leurs,<br />

Jeroen Lopes Cardozo,<br />

Max van der Meulen, Saskia Meijs,<br />

De Jong total AV-Solutions,<br />

Koekman Militaria, Rob’s Propshop


SPeellijSt<br />

di 28.05 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Try Out | Inleiding<br />

wo 29.05 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Try Out | Inleiding<br />

do 30.05 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Try Out | Nagesprek<br />

vr 31.05 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Try Out | Talkshow<br />

za 01.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Première<br />

di 04.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Inleiding<br />

wo 05.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Inleiding<br />

do 06.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* English surtitles/Nagesprek<br />

vr 07.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Talkshow<br />

za 08.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Themamiddag<br />

di 11.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Inleiding<br />

wo 12.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Inleiding<br />

do 13.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* English surtitles/Nagesprek<br />

vr 14.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Talkshow<br />

za 15.06 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789* Themamiddag<br />

za 14.09 20.15 Schiedam Theater aan de Schie 010 2467467<br />

za 21.09 20.00 deventer Deventer Schouwburg 0570 683500<br />

zo 22.09 20.00 utrecht Stadsschouwburg 030 2302023<br />

wo 25.09 20.00 Gouda De Goudse Schouwburg 0182 513750<br />

do 26.09 20.15 Zwolle De Spiegel 038 4288288<br />

vr 27.09 20.15 arnhem Schouwburg Arnhem 026 4437343<br />

za 28.09 20.15 Groningen Stadsschouwburg Groningen 050 3680368<br />

di 01.10 20.00 den bosch Theater aan de Parade 0900 3372723*<br />

wo 02.10 20.00 eindhoven Parktheater Eindhoven 040 2111122<br />

do 03.10 20.00 nijmegen Stadsschouwburg 024 3221100<br />

vr 04.10 20.15 wageningen Junushoff 0317 465500<br />

do 10.10 20.15 alkmaar Theater De Vest 072 5489999<br />

vr 11.10 20.30 amsterdam Stadsschouwburg 020 6242311 English surtitles<br />

za 12.10 20.30 amsterdam Stadsschouwburg 020 6242311<br />

wo 16.10 20.15 assen Theater De Nieuwe Kolk 088 0128550<br />

do 17.10 20.15 Haarlem Stadsschouwburg 023 5121212<br />

vr 18.10 20.15 rotterdam Rotterdamse Schouwburg 010 4118110<br />

za 19.10 20.15 rotterdam Rotterdamse Schouwburg 010 4118110<br />

wo 23.10 20.00 tiel Agnietenhof 0344 673500<br />

do 24.10 20.00 roosendaal Schouwburg De Kring 0165 555555<br />

vr 25.10 20.15 ijmuiden Stadsschouwburg Velsen 0255 515789<br />

za 26.10 20.15 delft Theater De Veste 015 2121312<br />

di 29.10 20.15 leiden Leidse Schouwburg 0900 9001705*<br />

do 31.10 20.00 Sittard Stadsschouwburg Sittard-Geleen 046 4524400<br />

vr 01.11 20.15 tilburg <strong>Theaters</strong> Tilburg 013 5432220<br />

za 02.11 20.00 amstelveen Schouwburg Amstelveen 020 5475175<br />

di 05.11 20.00 apeldoorn Schouwburg Orpheus 0900 1230123*<br />

wo 06.11 20.00 Heerlen Theater Heerlen 045 5716607<br />

do 07.11 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789*<br />

vr 08.11 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789*<br />

za 09.11 20.15 den Haag Koninklijke Schouwburg 0900 3456789*<br />

*10 cpm<br />

Wijzigingen voorbehouden, voor actuele speeldata en tijden kijk op de website van het desbetreffende theater.


olverdelinG<br />

norman corinth<br />

Jeroen Spitzenberger<br />

Hella viebahn<br />

Tamar van den Dop<br />

alexander Schneiderhahn/archie<br />

Stefan de Walle<br />

ludwig/Frank<br />

Pieter van der Sman<br />

Slachtoffer bombardement/Harry<br />

Vincent Linthorst<br />

Slachtoffer bombardement/verteller<br />

Antoinette Jelgersma<br />

eugène/karin/verteller<br />

Sallie Harmsen<br />

Günther/Patrick<br />

Bram Suijker<br />

Speel<br />

uw rol<br />

Het Nationale Toneel is het stadsgezelschap<br />

van Den Haag en een van de<br />

grote theatergezelschappen van Nederland.<br />

Wij vertellen de verhalen van<br />

onze tijd, voor mensen in onze tijd<br />

aan de hand van het klassieke en<br />

moderne theaterrepertoire en<br />

toneelbewerkingen van topliteratuur<br />

en jeugdtheater. Theater dat je raakt,<br />

vermaakt en aanzet tot nadenken –<br />

dat is waar het Nationale Toneel en<br />

NTjong voor staan.<br />

nt educatie<br />

NT Educatie organiseert in<br />

samenwerking met het Letterkundig<br />

Museum rondom Het stenen bruidsbed<br />

diverse activiteiten. Voor meer info:<br />

Lejo De Hingh, 070 3181485,<br />

lejo.dehingh@nationaletoneel.nl.<br />

nt nieuwS<br />

Meld je aan via nationaletoneel.nl<br />

en ontvang alle nieuwtjes van het<br />

Nationale Toneel in je inbox.<br />

Liever Facebook of Twitter?<br />

Volg ons nationaletoneel<br />

Het Nationale Toneel wordt ondersteund door:<br />

Het Ministerie van OCW en de Gemeente Den Haag<br />

De Koninklijke Schouwburg en het Nationale Toneel<br />

in Den Haag bieden u in de mooiste theaterzaal van<br />

Nederland vele inspirerende toneelvoorstellingen.<br />

Steun ons en geniet naast uw theaterbezoek van<br />

vele privileges. Kom dichterbij en beleef meer!<br />

www.ksnt.nl<br />

ontwerp hollandse meesters druk DonMail

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!