finalVersion - Erasmus University Thesis Repository - Erasmus ...

Hoofdstuk 7. Conclusie
Jazzmuziek was tijdens het Interbellum de populaire dansmuziek, die in korte tijd de oversteek naar
Europa gemaakt had en daar de culturele sector en het uitgaansleven op zijn kop zette. Hoewel naar
allerlei aspecten hiervan onderzoek gedaan is, is men niet eerder tot een verklaring gekomen vanuit
de maritieme sector en het internationale netwerk van havensteden. Naar aanleiding van een historio-
grafische lacune, is in deze Master Thesis onderzocht, wat de betekenis is van de overzeese contacten met
Rotterdam, als havenstad, voor de verspreiding en de ontwikkeling van de jazz in de periode 1918-1940.
Op dit terrein heb ik een lacune in de geschiedwetenschap geconstateerd, aangezien niet eerder deze
verschillende historiografische terreinen zo direct met elkaar in verband gebracht zijn. Op basis van
voorliggend onderzoeksverslag en de deelconclusies worden hier de voornaamste antwoorden op een
rij gezet. In deze conclusie wordt bovendien de terugkoppeling gemaakt naar het theoretisch kader.
Bij de beantwoording van deze onderzoeksvraag is aandacht besteed aan een aantal thema’s:
het amusementsaanbod in het Rotterdams Interbellum; de overzeese contacten met de koloniën; de
etnische kwesties; de technologische ontwikkeling van radio en platen; de bijdrage van landverhui-
zers; de muziek tijdens de cruisvaart; en niet in de laatste plaats zijn individuele (jazz-)musici bij al
deze thema’s in de spotlights geplaatst. Hierin zijn steeds verklarende factoren gevonden voor de
verspreiding en ontwikkeling van jazzmuziek tijdens het Interbellum.
De rol van de Rotterdamse haven als ‘doorgeefluik’ en als plaats van ‘uitwisseling’, waar
mensen en producten vanuit de hele wereld samenkomen, is in deze Master Thesis naar voren ge-
komen. Voor wat betreft de betekenis van de maritieme activiteiten is moeilijk hard te maken, dat de
Rotterdamse haven een betekenisvolle bijdrage zou hebben geleverd aan de cultuurverspreiding. De
stad Rotterdam heeft –met haar podia en musici– echter wel een belangrijke rol gespeeld in het zicht-
baar en hoorbaar maken van nieuwe culturele trends. Muzikale families, zoals de familie De Vries
waren enorm bekend in het Rotterdams Interbellum; zij speelden ‘hot’. Een groot aantal Rotterdamse
musici, die Amerikaanse (dans-)muziek maakten, telde nationaal en internationaal mee. Befaamde
Amerikaanse jazzmuzikanten speelden als solisten in Nederland, vaak samen met orkesten van eigen
bodem. Deze ‘zwarte muziek’ leek echter authentieker als zij door ‘zwarte Amerikanen’ werd ge-
speeld. Het aanbod beantwoordde aan de grote vraag naar swingende dansmuziek door de toestroom
van zwarte musici. Rotterdam beoogde een internationale, moderne (en daarmee ‘jazzy’) uitstraling.
In de dancing Pschorr aan de Coolsingel, in de Cosmopoliet aan de Schiedamsedijk en in
Negro-Palace Mephisto aan de Binnenweg, waren grootheden als Coleman Hawkins, Johnny Dunn,
Freddy Johnson en Louis Armstrong te bewonderen. Surinamers behoorden tot de eerste negers in het
blanke Nederland. De koloniën waren bronnen van muzikaal talent. Zo kwam saxofonist Kid
95