finalVersion - Erasmus University Thesis Repository - Erasmus ...

Hij was een van de eerste zwarte muzikanten in Rotterdamse cafés, voordat ‘de canon van de zwarte
muziek’ deze stad bezocht. Over James Elmer Spyglass is nog geen biografie gepubliceerd. In deze
galerij van pioniers hoort ook de Amerikaanse bandleider James Reese ‘Jim’ Europe (1881-1919), die
bekend werd met zijn Jim Europe’s 369th US Infantry Band. 166 James Reese Europe en zijn band keerden
in 1919 terug naar New York en maakten kort daarop een tour langs Amerikaanse steden. In Badger’s
biografische werk over Europe, wordt hij neergezet als een veelbelovend muzikant, die in de jazz-
geschiedenis een beduidende rol gespeeld zou hebben, als hij niet vroegtijdig kwam te overlijden. In
Blake’s Tumulte Noir (1999) zien we dat Jim Europe’s Clef Club Orchestra in 1913 maar liefst vierdui-
zend bezoekers wist te trekken naar het Manhattan Casino, te New York. De witte bevolking van New
York was een ware openbaring rijker, door de optredens van dit ‘zwarte orkest’ in Carnegie Hall. 167
De nieuwe Amerikaanse sensaties kwamen naar Europa. En hoewel de dansdrift in
Nederland weliswaar wat later losbarstte dan elders in Europa, haalde men de achterstand vlug in. 168
In tijdschriften, zoals de Gramophoon-Revue, de Schijvenschouw en De Jazzwereld, was er aandacht voor
de nieuwe muzikanten en platen. Het betrof vooral import uit Amerika en Engeland, maar Decca-
importeur Henk van Zoelen startte daarnaast zijn eigen productiebedrijf. Dankzij zijn interesse in jazz
zijn veel historische opnamen gemaakt van Nederlandse orkesten met Amerikaanse solisten. 169
3.4 Deelconclusie
Amerikaanse musici werden in Europa bekend. Grote namen uit de jazz zagen de gelegenheid om
naar Rotterdam te komen: Coleman Hawkins, Louis Armstrong, Cab Calloway, Freddy Johnson en
Johnny Dunn speelden in dancing Pschorr, de Cosmopoliet en Negro-Palace Mephisto. Al vroeg in de
jaren 1920 speelden Rotterdamse muzikanten als Louis de Vries, Nico de Rooij, Willy Langestraat,
Arie Maasland, Louis Bannet, Sem Dasberg en Freddie Bergveldt ‘hot’. Rotterdammers volgden hun
Amerikaanse voorbeelden. Het beeld dat Rotterdammers van Amerika hadden was doorslaggevend
voor de populariteit van jazz. Het publiek vroeg om ‘zwarte muziek’, waar onlosmakelijk ‘zwarte
Amerikanen’ mee verbonden waren, al dan niet met een blank orkest erachter. Het Rotterdams
Interbellum kende relatief veel muzikale families die zich toelegden op moderne amusementsmuziek,
met name de families De Vries, Willebrandts en Valkhoff werden over de landsgrenzen bekend.
Tot besluit, valt het meeste op in welke mate de Rotterdamse artiesten met de internationale
hebben samengewerkt. De Rotterdammers speelden internationaal mee! Voor de jazzmuziek is een
netwerk erg belangrijk gebleken. De podia in de stad (cafés en dancings) en hun programmering
getuigen van de aantrekkingskracht van de nieuwste populaire cultuur. Hoewel de jazzmuziek met
stijgende en afnemende populariteit een ‘conjuncturele beweging’ maakte, waren de eigen musici een
constante factor. Rotterdam is een jazzy stad geworden, die een Amerikaanse uitstraling beoogde!
166 T.L. Morgan, ‘James Reese Europe’, via: www.jass.com/others/europe.html;
en R. Badger, A Life in Ragtime. A biography of James Reese Europe (2007).
167 J. Blake, Le Tumulte Noir. Modernist Art and Popular Entertainment in Jazz-Age Paris, 1900-1930 (Pennsylvania 1999) 40.
168 Romer, Rotterdam in de jaren twintig, 5 e.v.
169 Gras, ‘The Penny Serenade, 1920-1939’.
62