finalVersion - Erasmus University Thesis Repository - Erasmus ...

kleedden zich uitdagend, om mannen te prikkelen met hun lichaam, hun erotiserende houding en blik
in hun ogen en hun beweging door moderne dansen. In zekere zin is dit voor alle tijden herkenbaar,
want er is altijd zulk een circuit geweest, ook gedurende de hier besproken Jazz Age.
Zoals eerder aangegeven, werd deze tijd getypeerd door nieuwe ‘wilde’ dansen, waaronder
de Flapper, de Lindy Hop, de Turkey Trot, de Bunny Hug en de Charleston. Rond deze dansen en
voornamelijk de Flapper, ontstond een gehele cultuur en stijl. De mode werd hier op aangepast en de
vrouw werd zelfstandiger, zelfbewuster en bovendien moderner. Het haar werd kort of in een ‘bob’
geknipt, de jurken en rokken werden korter, er werd make-up gebruikt en met onder andere oorbellen
en kettingen nam men elementen over van de Art Deco stijl en van koloniale cultuurstromingen. 145
Afb.3.11: Een anonieme Flapper
De Flapper-stijl was zeer typerend voor de Jazz Age en werd opnieuw
door de conservatieven als aanstootgevend, ordinair en rebels beschouwd.
Het waren jonge mensen die zich tegen hun ouders (en ouderen) afzetten
en vrouwen werden alsmaar feministischer. Met de Flapper bedoelen we,
in de woorden van jazzhistoricus Ted Gioia: ‘a young modern woman
who went out on dates without a chaperone, wore fashionable clothes,
wore make-up, and possibly had a job’. 146 Dit werd ook wel gezien als een
Amerikaans type van de moderne vrouw. Veel jonge, Hollandse vrouwen
namen hier tijdens het Interbellum een voorbeeld aan.
3.3.2 Rotterdamse muzikanten gingen Amerikaanse muziek spelen
De belangstelling voor Amerikaanse dansmuziek zorgde ervoor dat tijdens het Interbellum steeds
meer artiesten zich hierop richtten, om aan de vraag te voldoen. De hieronder genoemde jazzmusici
zijn van Rotterdamse afkomst; muzikanten als Nico de Rooij, Willy Langestraat, Arie Maasland, Louis
Bannet, Sem Dasberg en Freddie Bergveldt worden hier in dit verband besproken.
De eerste jazz van Nederlandse bodem is weliswaar niet afkomstig van Rotterdammers maar
Amsterdammers, bij de vroege verspreiding van de jazz binnen Nederland waren musici uit het hele
land betrokken. Het eerste professionele jazzorkest in Nederland werd in 1920 door de Amsterdamse
dansleraar James Meyer opgericht, met Leo de la Fuente als pianist en orkestleider. 147 Een jaar eerder
had Meyer een bezoek gebracht aan de moderne ballroomzalen van Londen. Er bestaat een vermoe-
den dat Meyer tijdens dat bezoek aan Londen ook kennis gemaakt heeft met de Original Dixieland Jazz
Band uit New Orleans. 148 Wat ‘jazz’ eigenlijk was, wist men nog niet; het woord kwam namelijk eerder
naar Nederland dan de muziek, toen als omschrijving van de dans. De Amsterdamse violist Eddy
Roos had al eertijds een professioneel ‘jazzorkest’ (avant la lettre), waar ook Rotterdammer Nico de
145 Zie bijv.: P. Fass, The Damned and the Beautiful: American Youth in the 1920’s (Oxford 1977).
146 T. Gioia, The History of Jazz (New York 1997) 124.
147 Zie: Wouters, Ongewenschte muziek, 11.
148 H. Openneer, ‘Pianist Leo de la Fuente’, NJA Bulletin, no.1 (sept. 1991) 4.
56