finalVersion - Erasmus University Thesis Repository - Erasmus ...

omdat zij al spelende een overtocht verdienden naar de plaats waar zij platen kochten en optredens
bijwoonden (Reuchlin). Of deze verhalen alleen gelden voor de gesproken musici, die vanaf de jaren
1950 bij de HAL speelden, of ook voor de vooroorlogse episode, zou onderzocht moeten worden. In
het Interbellum kreeg de (muzikaal omlijste) cruisevaart veel ruimte, ten opzichte van de (meer kale)
passagiersvaart; hetgeen pleit voor een culturele winst (De Goey). Er zou wel verder onderzocht
moeten worden, waarom de Nederlandse cruisevaart niet meegroeide met die van de VS en Europa-
landen. Was dit een cultuurkwestie? Bovendien lijkt het erop, dat als de wensen van het opvarend
elitaire publiek doorslaggevend waren in de keuze voor de ‘hardware’ (Cornelis), zij ook de ‘software’
zouden bepalen; de wals had de voornaamste voorkeur. In de cultuurhistoriografie wordt over het
Interbellum gesproken als een tijdperk van democratisering, maar geldt dit ook voor de muziek?
Concluderend, kan gezegd worden dat van een debat in deze geschiedwetenschap, waarbij
een onenigheid met argumenten beslecht wordt, nauwelijks sprake is. Ik constateer veeleer een lacune
in de wetenschap: niet eerder zijn de verschillende terreinen zo direct met elkaar in verband gebracht!
Deze wetenschappelijke bijdrage over de Rotterdamse jazz wordt vanuit de discipline van de
Maatschappijgeschiedenis geschreven; de muziek en musici plaats ik daarbij in hun historische en
maatschappelijke context. Ik zal de rol en betekenis van de transatlantische maritieme activiteiten
vanuit Rotterdam aangeven, door bijv. na te gaan hoe Amerikaanse geluidsopnames en musici naar
Europa kwamen (en andersom), met speciale aandacht voor de Holland Amerika Lijn. De uitdaging
hiervoor is vooral gelegen in de vraag, wat hiervan bewezen kan worden. Naast de enorme
hoeveelheid literatuur –waarvan in deze historiografische bespreking een deel tegen het licht
gehouden is– moet archiefmateriaal bouwstenen in het onderzoek leveren.
Dat hetzelfde bronmateriaal zich voor meerdere interpretaties leent, zorgt er in het geval van
de stedelijke jazzgeschiedenis voor, dat allerlei steden zich laten prijzen door een bezoek van deze of
gene jazzheld. Foto’s van optredende jazzmuzikanten zijn daarmee (naar het voorbeeld van Schwab)
an sich nooit een blijk van de jazzgehalte van de stad. Bij het schrijven van stedelijke jazzgeschiedenis,
zal voorts bedachtzaam worden omgesprongen met de betekenis van feitelijkheden. Wat betekende
een zekere muzikant werkelijk voor Rotterdam? Welke rol speelde de haven of de Holland Amerika
Lijn in de carrière van deze muzikant? Hoe heeft een optreden bijgedragen aan de jazzverspreiding?
Waaruit blijkt de functie van doorgeefluik van Rotterdam naar Duitsland? Deze Master Thesis streeft
naar antwoorden op deze vragen, tezamen met enkele voorgaande punten voor nader onderzoek.
40