12.09.2013 Views

Open het profiel als pdf - Museum Volkenkunde

Open het profiel als pdf - Museum Volkenkunde

Open het profiel als pdf - Museum Volkenkunde

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

89<br />

VERZAMELDE COLLECTIEPROFIELEN<br />

MUSEUM VOLKENKUNDE<br />

Het verzamelen van historische fotografie concentreert zich op <strong>het</strong> versterken van de aanwezige<br />

kwaliteit van deze collectie: fotoseries van individuele fotografen en/of onderzoekers waar een<br />

beeldbepalende visie op een cultuur uit spreekt en die van belang is voor <strong>het</strong> onderzoek naar de<br />

relatie tussen fotografie en antropologie.<br />

Dit betreft zowel hedendaagse <strong>als</strong> historische fotografie.<br />

Door dit werk te collectioneren, opdrachten te verstrekken, te publiceren en/of tentoon te stellen,<br />

bouwt <strong>het</strong> museum enerzijds aan een collectie antropologische fotografie en speelt zij door middel<br />

van presentaties een bescheiden doch actieve rol in de beeldvorming van culturen en groepen zowel<br />

binnen <strong>als</strong> buiten onze samenleving.<br />

Vergelijking met andere collecties<br />

De belangrijkste, Nederlandse volkenkundige fotografiecollecties bevinden zich in <strong>het</strong> Tropenmuseum<br />

(Amsterdam), <strong>het</strong> Koninklijk Instituut voor Taal-, Land-, en <strong>Volkenkunde</strong> (Leiden), <strong>het</strong> Wereldmuseum<br />

(Rotterdam) en in <strong>Museum</strong> <strong>Volkenkunde</strong> (Leiden). Daarnaast bestaan er een aantal interessante<br />

collecties van kleinere koloniale- en missie-instellingen en geïllustreerde pers-archieven.<br />

De collecties vertonen overeenkomsten en verschillen. Sommige delen van de collecties overlappen<br />

elkaar, dat wil zeggen dat men over dezelfde foto’s en/of foto's van dezelfde fotografen beschikt. In<br />

alle genoemde collecties is de fotografie gemaakt in de Nederlandse koloniën ruim vertegenwoordigd.<br />

Hierin onderscheiden deze collecties zich om begrijpelijke redenen van andere collecties in Europa en<br />

de Verenigde Staten, waar de accenten ook op <strong>het</strong> eigen (koloniale) verleden liggen.<br />

Naast deze fotografie gerelateerd aan <strong>het</strong> koloniale verleden beschikt <strong>Volkenkunde</strong> over een<br />

uitgebreide collectie foto’s uit andere cultuurgebieden. De fotoseries uit West-Azië, China, Japan, Iran<br />

en Zuid-Afrika hebben geen overlap in andere collecties en zijn daarom uniek op nationaal niveau.<br />

Een aantal van deze series bevindt zich ook in zijn geheel of gedeeltelijk in collega-instellingen in <strong>het</strong><br />

buitenland, andere zijn - voor zover bekend - uniek.<br />

De collectie van <strong>Volkenkunde</strong> onderscheidt zich voorts van de andere nationale collecties door <strong>het</strong><br />

grote aantal vroege antropologische foto’s. Deze foto’s zijn miljoenen mensen in Europa onder ogen<br />

gekomen via populair-wetenschappelijke publicaties die in de meeste West-Europese landen<br />

verschenen en hebben grote invloed gehad op de beeldvorming in Europa van niet-westerse culturen.<br />

Onder deze vroegste fotografie bevindt zich een aanzienlijk aantal foto’s van professionele fotografen<br />

die in opdracht van de Nederlandse regering series maakten van onderzoeksexpedities, met <strong>als</strong><br />

sprekende voorbeelden <strong>het</strong> werk van J. Demmenie, C. Nieuwenhuys, en K.Feilberg. Ook veel van de<br />

fotografie gemaakt tussen 1920 en 1980 betreft in de eerste plaats onderzoeksfotografie. Vrijwel alle<br />

fotografie van na 1945 is gemaakt in <strong>het</strong> kader van onderzoek. De collectie geeft derhalve een<br />

representatief beeld van de relatie tussen fotografie en antropologisch onderzoek zo<strong>als</strong> die zich vanaf<br />

<strong>het</strong> begin van de fotografie én van de antropologie vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw<br />

heeft ontwikkeld. De collectie heeft gemeen met andere etnografische fotocollecties dat er nog veel te<br />

onderzoeken en te ontdekken valt. Het onderzoek in Nederland naar fotografie in de koloniale context<br />

loopt achter bij vergelijkbaar onderzoek in de Angelsaksische landen. Dit heeft tot gevolg dat<br />

fotografen die in opdracht van de Nederlandse overheid werkten en/of gevestigd waren in de<br />

Nederlandse koloniën wereldwijd tot nu toe vrijwel onbekend zijn gebleven. De eerste stappen in die<br />

richting zijn heel recent genomen in een nieuw overzicht van de geschiedenis van de Nederlandse<br />

fotografie (Dutch Eyes, 2007) waarin een hoofdstuk is opgenomen over de fotocollectie van<br />

<strong>Volkenkunde</strong>.<br />

Deselectie<br />

Uit <strong>het</strong> beeldarchief wordt materiaal geselecteerd ten behoeve van de museale collectie. Dit betekent<br />

dat <strong>het</strong> geselecteerde materiaal tot de categorieën A of B behoort. Niet-geselecteerd materiaal blijft in<br />

<strong>het</strong> beeldarchief. Het niet-geselecteerde materiaal tot 1940 in <strong>het</strong> beeldarchief behoort tot de C -<br />

categorie of, in <strong>het</strong> geval van reproducties en ander niet-origineel fotomateriaal tot de D categorie.<br />

Fotografie van na 1940 in <strong>het</strong> beeldarchief behoort tot de categorie A, B, C of D.<br />

Materiaal behorende tot de D-categorie komt in aanmerking komen voor deselectie. Dit<br />

reproductiemateriaal bevindt zich op <strong>het</strong>zelfde waarderingsniveau <strong>als</strong> digitale reproducties van<br />

origineel materiaal. Omdat dit materiaal -even<strong>als</strong> de digitale bestanden - gebruikswaarde heeft met<br />

<strong>het</strong> oog op <strong>het</strong> maken van reproducties ten behoeve van publicaties of <strong>het</strong> doen van (verkennend)<br />

onderzoek, is <strong>het</strong> van belang dat <strong>het</strong> binnen <strong>het</strong> museum is te raadplegen of is te gebruiken.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!