Open het profiel als pdf - Museum Volkenkunde

65
VERZAMELDE COLLECTIEPROFIELEN
MUSEUM VOLKENKUNDE
Het Museon bezit een collectie van grote betekenis, afkomstig uit (Oost-)Groenland; de Tinbergen
collectie (1932/33), Nooter’s collecties (uit 1965 en 1967/68) en de Artis-collectie uit de
achtiende/negentiende eeuw, in totaal circa 1700 objecten. 50 De collectie in Leiden heeft een grotere
historische diepgang door de aanwezigheid van een archeologische collectie uit de zestiendezeventiende
eeuw uit West-Groenland, verzameld door de vooraanstaande Deense botanist Morten
Pederson Porsild (1872-1966). Kleine deelcollecties van soms enkele stukken uit Canada, Alaska of
Groenland komen voor in het Groningse Volkenkundige Museum, dat fuseerde met het Universiteits
Museum Groningen. Ook het Amerika Museum in Cuyk beheerde een fraaie kleine collectie van
Canadese Inuit, maar dit museum was in 2005 gedwongen zijn deuren te sluiten. De collectie uit
Cuyk, waaronder een bijzondere verzameling van Canadese Inuit uit omstreeks 1950 (in totaal ruim
600 objecten), werd in 2007 ondergebracht in het Wereldmuseum in Rotterdam. De Siberische
collectie in Volkenkunde is uniek in Nederland. Geen ander museum in Nederland beheert een in
historische diepgang en omvang vergelijkbare collectie . Dit geldt tevens voor de Sámische collectie
uit Lapland.
Op internationaal niveau
- Groenland
In Europa zijn buiten Nederland zijn enkele belangwekkende West- en Oost-Groenlandse collecties
aanwezig, vooral in het National Museum in Kopenhagen en in Nuuk, de hoofdstad van Groenland.
Het Landsmuseum in Nuuk verzamelt naast historische objecten tevens moderne kunst en
gebruiksobjecten uit Groenland. De kleinere regionale musea in Groenland beheren bescheiden
collecties uit de eigen regio. Zo bevindt zich in het Ammassalik Museum in Tasiilaq een kleine Oost-
Groenlandse collectie met o.a. fraaie maskers uit het begin van de twintigste eeuw en moderne
sculptuur uit de regio.
Een omvangrijke en wetenschappelijk belangrijke collectie uit 1933 van Oost-Groenland bevindt zich
in het Musée de l’Homme te Parijs.
Internationaal onderscheiden de Groenlandse collecties van Volkenkunde zich door de grote
continuïteit in collectionering. Zo werd en wordt verzameld van archeologica tot moderne kunst, van
de negentiende eeuw tot op de dag van vandaag. Uit deze brede spreiding binnen de collectie vallen,
als uit geen andere, veranderingen in materiële cultuur te analyseren en exposeren. Dit is –
merkwaardig genoeg – niet of veel minder mogelijk bij de Deense en Franse collecties.
- Siberië
In het buitenland bevinden zich Siberische collecties variërend in aantal van circa 300 voorwerpen tot
circa 3000 stukken in musea in Hamburg, Londen, Oslo en Kopenhagen. De omvang van de collecties
in twee verschillende volkenkundige musea in St. Petersburg is weliswaar niet bekend, duidelijk is wel
dat zij de belangrijkste van Europa zijn.
- Lapland
In de Scandinavische landen zijn grote, bijzondere en oude collecties afkomstig uit Lapland aanwezig,
zoals in de Etnografische Musea in Rovaniemie, Oslo, Göteborg, Stockholm, en Kopenhagen. Begin
eenentwintstigste eeuw zijn in Sápmi (Lapland) ook enkele locale musea actief of actiever geworden
in het bijeenbrengen en behouden van eigen erfgoed. In dit verband zijn zeker het vermelden waard
de Sámiske Samlinger - Sámi Museum in Karasjok (dat naast historisch materiaal ook moderne Sámi
kunst bijeenbrengt) en het Siida Sámi Museum in Inari, Finland. Het verzamelen van modern,
hedendaags materiaal is echter betrekkelijk uniek voor Volkenkunde en wordt niet door al deze musea
ondernomen.
- Alaska en Canada
Grote collecties van Canadese en Alaskaanse Inuit zijn te vinden in de grote musea in Ottawa,
Fairbanks, en Vancouver. Deze Inuit- regio’s in de collectie van het Rijksmuseum voor Volkenkunde
hebben geen rol van betekenis op internationaal niveau.
Collectiekwaliteit en deselectie
De kwaliteit van de Circumpolaire collectie van Museum Volkenkunde kan aanmerkelijk worden
verhoogd door voor de afdeling de lijnen van verzamelen uit het verre en recente verleden te blijven
voortzetten in een actief verzamelbeleid. Groenland, Siberië en Lapland vormen daarbij de regio’s die
– gelet op de al bestaande collecties – bijna als vanzelfsprekend als eerste in aanmerking komen om
50 Met het Museon wordt nauw samengewerkt en afstemming van acquisities vindt plaats.