Open het profiel als pdf - Museum Volkenkunde

38
VERZAMELDE COLLECTIEPROFIELEN
MUSEUM VOLKENKUNDE
1880 voortgekomen uit het faillissement van de Afrikaansche HandelsVereeniging van
L. Kerdijk en H. Pincoffs te Rotterdam, die reeds vanaf 1857 handel met het Neder-
Kongogebied dreven. Het totale aantal voorwerpen door de medewerkers van de NAHV
verzameld en door het museum verworven bedraagt 2.584.
- Regeering van den onafhankelijken Congostaat 1894: serie 1032 (203 voorwerpen);
- Koninklijk Kabinet van Zeldzaamheden 1883: serie 360 (circa 20 voorwerpen).
Dit Kabinet, in 1816 door koning Willem I gesticht, is in 1883 opgeheven. De
ethnografica werden overgebracht naar Leiden en naar het Rijksmuseum te
Amsterdam. In dit Kabinet bevonden zich voorwerpen uit het Neder-Kongogebied die
reeds vóór 1876 aan de koning waren geschonken.
- Rotterdamsche Diergaarde 1884 en 1939: series 497 en 2430 (circa 260 voorwerpen).
In 1884 verkreeg het museum een aantal voorwerpen van de Rotterdamse Diergaarde
die reeds in 1857 was begonnen met het aanleggen van een volkenkundige collectie.
De rest van de collectie van de dierentuin is in 1939 overgebracht naar het toenmalige
Museum voor Volkenkunde te Rotterdam. De documentatie van deze collectie is helaas
grotendeels verloren gegaan tijdens WO II.
- Indisch Instituut 1947: serie 2668 (circa 1.550 voorwerpen).
De etnografische collectie van de Amsterdamse Koninklijk Zoologisch Genootschap ‘Natura
Artis Magistra’, die vanaf 1858 etnografica verzamelde, werd overgedragen aan het in 1924
opgerichte Koloniaal Instituut te Amsterdam. In 1947 heeft dit instituut zijn Afrikaanse
collecties verkocht aan het Rijksmuseum voor Volkenkunde, om zich geheel te kunnen richten
op de (voormalige) koloniën.
In deze collectie bevinden zich ook voorwerpen die door medewerkers van de NAHV
(onder andere L.S. Anema, J.C.W.H. Cremer en J.A.A. Marcussen) verzameld zijn en
voorwerpen uit het Koloniaal Museum te Haarlem.
- De verzameling van Pater J. Vissers, missionaris van de Congregatie van de Heilige Geest 1952:
serie 2966 (163 voorwerpen).
Deze goed gedocumenteerde collectie bevat vele zogenaamde spreekwoordendeksels uit
Cabinda.
Deze verzameling is van groot belang vanwege zijn ouderdom, zijn kwantiteit (4.856 voorwerpen), zijn
documentatie (onder andere Rijksarchief, Artis, Tropen Museum en Museum Volkenkunde) en de vele
topstukken die zij bevat. Van belang zijn tevens de dagboeken van J.W. Regeer (1883) en J.F.
Lankamp (1890), het fotoalbum van J.F. Lankamp en een aantal negentiende eeuwse foto’s uit het
gebied.
Zuidelijk-Afrika
- De “C. Beelaerts van Blokland-collectie” (A) 1941 (Zuid-Afrika)
Deze goed gedocumenteerde oude collectie van 109 voorwerpen is verzameld tussen 1884-1887 in
Zuid-Afrika (serie 2477). Vooral de zeer zeldzame collectie poppen, vervaardigd rond 1820, zijn
uitzonderlijk.
Oost-Afrika
- De “Turkana-collectie” ( A ) 1989 (Kenya)
Tot deze collectie van in totaal 218 voorwerpen behoren de series 5578 (1989 Deenen) en 5579 (1989
Dimmendaal). Ze geeft een redelijk compleet beeld van de materiële cultuur van de Turkana in de jaren
1980.
- De “E.C.M. Ooms-collectie” (A) 1879-1881 (Somalië)
Deze collectie is voor 1879 verzameld door de Nederlandse Consul te Aden Ooms en bevat 72
objecten uit Somalië (series 229, 248 en 275). Hieronder bevind zich o.a. een zeer fraaie collectie
houten lepels.
Een meer thematisch indeling levert ook belangrijke kerncollecties op. Te vermelden zijn bijvoorbeeld de
wapens, de mutsen, de amuletten, de sieraden, het aardewerk, de textiel, de beelden, de maskers, de
goudgewichten, de voorwerpen die de Nederlands-Afrikaanse betrekkingen illustreren, de kralen, de
archeologica, de toeristenkunst en de architectuur.
Vergelijking met andere collecties
Op nationaal niveau