ONederlands Tijdschrift voor - Nederlands Tijdschrift voor Orthopaedie

V o l
16
okt
’09
Nederlands Tijdschrift voor Orthopaedie
Inleiding
Processus coracoideus-fracturen zijn zeldzaam en
vormen 2 tot 13 % van alle scapula fracturen. 1,2
Zij genezen over het algemeen voorspoedig met
een, voor de patiënt, goed functioneel resultaat na
conservatieve behandeling. 3,4 Indien deze fractuur
begeleid wordt door een ipsilaterale claviculafractuur,
kan een instabiele situatie ontstaan met kans
op dislocatie van 1 of beide fracturen. Begrip van
de anatomie van de schouder is noodzakelijk ter
beoordeling van deze (in)stabiliteit. Goss beschrijft
dit gecombineerde letsel als een dubbele onderbreking
van het zogenaamde ‘superior suspensory
shoulder complex’ (S.S.S.C.). 5 Dit gecombineerde
letsel kan worden gediagnosticeerd middels het verrichten
van de reguliere ‘three view trauma’ röntgenopnames
in AP, laterale en axiale richting van
de scapula. Een AP foto met 35° tot 45° kanteling
naar craniaal laat een goed beeld zien van het
processus coracoideus zonder overprojectie van het
glenoid. 6 Alternatieven voor deze opname zijn de
Stryker notch view of de Goldberg view. 6,7 Een (3D)
CT-scan kan inzicht verschaffen in de complexe
anatomie van de scapula, waarbij het fractuurverloop
optimaal in beeld kan worden gebracht en er
een –in geval van een operatieve behandeling- zorgvuldige
preoperatieve planning kan plaatsvinden. 8
Ziektegeschiedenis
Een zeldzaam schouderletsel na val van de fiets
I.I. Reidsma en A. van Noort
Conservatieve behandeling van geïsoleerde processus coracoideus-fracturen kan, met name bij afwezigheid van dislocatie,
tot een goed functioneel resultaat leiden. Indien deze fractuur geassocieerd wordt met een ipsilaterale claviculafractuur,
kan een instabiel letsel ontstaan met kans op dislocatie van 1 of beide fracturen . In dit artikel wordt
een casus beschreven van een patiënt die operatief is behandeld middels osteosynthese van zowel de clavicula– als
processus coracoideus-fractuur. Aansluitend wordt ingegaan op ongevalsmechanisme, classificatie en behandeling van
processus coracoideus fracturen.
Een 42-jarige man met een blanco voorgeschiedenis presenteerde
zich op de afdeling Spoed Eisende Hulp met
Drs. I. I. Reidsma, anios orthopedie (thans aios Radiologie,
LUMC) en dr. A. van Noort, orthopedisch chirurg, afdeling
orthopedie, Spaarne Ziekenhuis Hoofddorp, , Postbus 770,
2130 AT Hoofddorp.
Correspondentie: drs. I.I. Reidsma
Email: I.I.Reidsma@lumc.nl
128 ■ Nederlands Tijdschrift voor Orthopaedie, Vol 16, Nr 3, oktober 2009
een schouderletsel na een direct inwerkend stomp trauma
door een val van de fiets. Bij onderzoek klaagde de patiënt
over een pijnlijke rechter schouder en oorsuizen rechts.
De patiënt werd opgevangen volgens de principes van de
Advanced Trauma Life Support. Bij inspectie was sprake van
een afhangende schouder rechts en een hemato-tympanon
van het rechter oor. Er bestond een klinische verdenking op
een claviculafractuur bij een overigens intact neurovasculair
onderzoek van de aangedane arm.
Figuur 1: AP röntgen opname: laterale claviculafractuur
en processus coracoideusfractuur.
Via conventioneel röntgen onderzoek van de schouder werd
een laterale claviculafractuur rechts met een ipsilaterale
processus coracoideus-fractuur geconstateerd (figuur 1).
Om het verloop en de mate van dislocatie goed te kunnen be-
Figuur 2:
3-D ct scan opname.