ONederlands Tijdschrift voor - Nederlands Tijdschrift voor Orthopaedie
ONederlands Tijdschrift voor - Nederlands Tijdschrift voor Orthopaedie
ONederlands Tijdschrift voor - Nederlands Tijdschrift voor Orthopaedie
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
V o l<br />
16<br />
okt<br />
’09<br />
<strong>Nederlands</strong> <strong>Tijdschrift</strong> <strong>voor</strong> <strong>Orthopaedie</strong><br />
Inleiding<br />
Congenitale clavicula pseudo-artrose<br />
- een zeldzame diagnose<br />
D. Groot, R. van de Kimmenade, A. van Ooij en W. Morrenhof<br />
Congenitale clavicula pseudo-artrose is een zeldzame aandoening waarvan de etiologie niet bekend is. De aandoening<br />
is meestal niet symptomatisch en wordt vaak ontdekt vanwege een zwelling ter plaatse van de clavicula zonder <strong>voor</strong>afgaand<br />
trauma. Het betreft meestal de rechter clavicula. Bij het vorderen van de leeftijd kan toename van schouder<br />
asymmetrie ontstaan met mogelijk cosmetisch bezwaar. Daarnaast is het risico op ontwikkelen van een Thoracic Outlet<br />
Symdrome groter. Er wordt een casus besproken van een 8 maanden oud meisje met congenitale clavicula pseudoartrose<br />
rechts waarbij een conservatieve behandeling werd ingezet. Daarnaast wordt de literatuur besproken.<br />
Congenitale clavicula pseudo-artrose (CCP) is<br />
een zeldzame aandoening die vanaf de geboorte<br />
aanwezig is. 1 De aandoening is vrijwel altijd unilateraal<br />
en in ongeveer 90% van de gevallen rechts<br />
aanwezig. De aandoening kan worden onderscheiden<br />
van een fractuur vanwege afgeronde, sclerotische<br />
botfragmenten en het ontbreken van<br />
callus. Daarnaast is er geen <strong>voor</strong>afgaand trauma.<br />
De etiologie is niet geheel duidelijk. Waarschijnlijk<br />
ontstaat de pseudo-artrose tijdens de embryonale<br />
ontwikkeling, waarbij de twee groeikernen van de<br />
rechter clavicula niet fuseren. 2-4 In de literatuur<br />
wordt zowel conservatieve als operatieve behandeling<br />
beschreven. De overweging <strong>voor</strong> conservatieve<br />
behandeling is dat de aandoening meestal<br />
geen functionele beperking geeft en pijnloos is. 5-8<br />
Redenen <strong>voor</strong> operatieve behandeling zijn cosmetisch<br />
bezwaar, pijnklachten en verhoogd risico op<br />
Thoracic Outlet Syndrome. 9-12 Er zijn verschillende<br />
operatieve technieken beschreven. Meestal wordt<br />
de pseudo-artrose geexcideerd en een osteosynthese<br />
uitgevoerd in combinatie met bottransplantaat.<br />
Het is niet duidelijk op welke leeftijd een operatieve<br />
ingreep het beste kan worden uitgevoerd. Het<br />
uitstellen van de operatie tot de leeftijd van 2 tot 4<br />
jaar wordt beschreven, dit zou de operatie technisch<br />
makkelijker maken met minder risico <strong>voor</strong> versplinteren<br />
van de botfragmenten bij osteosynthese.<br />
Daarnaast is de procedure op deze leeftijd minder<br />
uitgebreid dan op volwassen leeftijd. 10 Mogelijke<br />
complicaties zijn malunion, nonunion, uitbreken<br />
Drs. D. Groot, aios orthopedie, drs. R. van de Kimmenade,<br />
semi-arts orthopedie, dr. A. van Ooij en dr. W. Morrenhof,<br />
orthopedisch chirurgen, afdeling orthopedie, Viecuri<br />
Ziekenhuis Venlo, Tegelseweg 210, 5912 BL, Venlo.<br />
Correspondentie: drs. D Groot<br />
E-mail: diederikgroot@yahoo.co.uk<br />
126 ■ <strong>Nederlands</strong> <strong>Tijdschrift</strong> <strong>voor</strong> <strong>Orthopaedie</strong>, Vol 16, Nr 3, oktober 2009<br />
van osteosynthese, zenuwletsel en infectie. 4,10,13<br />
Na opereren bestaat er een risico op blijvend cosmetisch<br />
bezwaar van het litteken.<br />
Casus<br />
Bij een 8 maanden oud meisje wordt op het consultatiebureau<br />
een zwelling ter hoogte van de rechter clavicula<br />
gezien. Het betreft een gezonde baby. De bevalling was ongecompliceerd.<br />
In de familie is verder geen sprake van deze<br />
afwijking. Volgens vader gebruikt ze het armpje met kruipen<br />
minder en staat het schouderblad af. Bij onderzoek wordt<br />
een zwelling ter hoogte van de rechter clavicula gezien en is<br />
het mediale derde deel van de clavicula hypermobiel. Verder<br />
lichamelijk onderzoek toont geen andere afwijkingen. Bij<br />
palpatie lijkt de zwelling niet pijnlijk (baby huilt niet). Er<br />
bestaat volledige beweeglijkheid van de rechter schouder.<br />
Een röntgenfoto van de rechter clavicula toont een onderbreking<br />
van de midschacht van de rechter clavicula met<br />
hoogstand van het mediale fragment. De botuiteinden aan<br />
Figuur 1. Röntgenfoto rechter schouder met clavicula<br />
pseudo-artrose; afwezige callus en sclerotische, afgeronde<br />
botfragmenten.